i
Os Edw. Popps-viering
Bespisdiiigszaak te Brussel
De Kajotsfers te
St Amandsberg-Gent
te Temsche
Het Index-Cijfer
Voor 's Lands financieel en ekonomisch herstel
Cosyns en Van der Eist te Brussel
XXXX JAARGANG, NUMMER 196
Kerkstraat, 9 en 21 Aaist. Telefoon 114. DAGBLAD 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Publiciteit buiten het Arrond, AALST, Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan J3, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs; t-n Rank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2,
Zondag 26 Augustus
H. Zephlrinus
Zon op4,59 Zon af6,46
Maandag 27 Augusius
1934
H, Caaarius
Zon opfl.OO Zon af6,44
L. K. 31 N. M. 9
Heden ZONDAG eri morgen MAAN-
PAG zal Temsche zijn grooten zoon,
Triester Edward POPPE een hulde
brengen, waarbij die van vóór twee
(jaar| te Moerzeke, sjchijnt te moeten
yenbleeken. Aldus wil Temsche, ter
gelegenfieid van den lOn verjaardag
Van Poppe's dood, de aandacht der dui
dende vereerders van Ward je» trek
ken op het nederig huis, waar liij ge
boren werd, waar liij in onschuld1 op
groeide, waar hij bij vaders bakkers
trog droomde van heiligheid en van
zielenoogst «Een huis! een volle straat
pienschen... zielen" Pioor de feeste
lijk getooide straten, waarlangs tien
duizenden vereenders vandaag en mor
gen zullen voorbijschuiven reed een
goeie dertig jaar geleden, onopgemerkt
«n ongeacht, Wardje Poppo, da bak-
kerisijongen uit het Visschersstraatje.
^Achter do bakkerskar is O. L. Heer
'den armen sukkelaar komen vinden
zoo kom monteerde hij eens het woord
van de Psalmist «et de stercore en
ge ns pauperen».
Sedert verscheidene weken staat
Temsche onder hoogspanning. Groot
ien klein is in de weer om Wardje Pop-
pe «hun» Wardje te vieren en tevens
Pm de tiend'uizende bezoekers op waar
dige wijze te ontvangen. Wie Temsche
'en zijn feestzin kent spreekt men
niet van het «feestelijke Scheldestadjex
weet wat, zulks te beteekenen heeft
Temsche heeft nu zijn beste pluntje
aangetrokken en over heel de dorps
kom hangt als een net gespannen van
feestelijke «luidsprekers» luidspre
kers in de hovingen van het kasteel,
waar de Pontifikale Hoogmis wordt
gezongen de Miss a ibrevis van Mees
.ter A. De Boeck, met groot orkest 'i-i
4 50 uitvoerders; luidsprekers bij het
geboortehuis, waar reeds het gedenk-
feckcn werd aangebracht een O. L'
sV.,-beeld in rooden baksteen do-or
beeldhouwer Jaciobs van Mechelen met
liefde en piëteit geboetseerd; een ju
.weeltje «dat zelfs de moeiïijksten vol
ledig zal bevredigen» hoorde ik dezer
dagen een fijne kunstkenner, zeggen
luidsprekers op de Markt waar de
openluchtvergadering zal plaats heb
ben: luidsprekers in de Edward Pop-
pe-straat, op de Kaai, enz.
Ts de viering van heden Zondag
grootscli en overweldigend ze wordt
door K.V.R.O. uitgezonïlen de Kin
derdag van morgen Maandag zal onge
twijfeld niet minder belangstelling
wekken, juist wegens zijn meer huise
lijk. zijn meer eenvoudig, zijn meer
kinderlijk 'k zei bijna zijn meer
«Poppe-aansch» karakter. Tiendui
zend kruislochterljGis lieten zich in
schrijven om te Temsche hun groote
vriend en aanvoerder te komen huldi
gen, en tevens om in de heerlijke pro
cessie van 's namiddags den Eucharis-
tisrhen Koning te vergezellen op zijn
triomftocht doorheen de volksbuurten
yan Temsche. Volksbuurten, ja Want
jui'Slt om wille van Wardje en zijn lief
de voor de armen zal de processie bij
voorkeur langs de volksstraten worden
geleid.
Die processie zal iets eenigs zijn.
Heel het Vlaamsohe land heeft e-r aan
tmdcgewcr.kt. Vijftig gekostumeerde
groepen elk uit zo'owat 20 tot 30
personen bestaande zullen de bij
zonderste tafereelcn uit 'Jezus- en Ma
•ria's leven en hun verheerlijking
voorstellen.
van Augustus
Met vijf punten gestegen
Het indexcijfer op 15 Augustus is,
Vergeleken met liet index-cijfer op 15
'Ju-li, niet 5 punten gestegen, voor liet
heele rijk. Hier volgt de tabel
15 Juli
15 Aug
Voor het heele rijk
654
659
Brussel en omstreken
696
701
Antwerpen en omslr.
682
691
Gent en omslr.
624
630
Luik en omstr.
640
647
Provincie
Antwerpen
668
674
Brabant
656
661
Wes t-Vl aand eren
665
671
Oost-Vlaanderen
640
645
Henegouwen
668
670
Luik
639
643
Limburg
648
655
Luxemburg
656
660
Namen
J5A3
05_£
Sedert meer dan een maand houdt
het parket van Brussel, samen met de
gerechtelijke politie zich bezig met een
erge bespiedingszaak, welke geleid
heeft tot de aanhouding van viec per
sonen, waaronder een vrouw, namelijk
twee Belgen en twee Du its citers.
De karabinier Maurice Romal was be
vriend met de Duitsche vrouw Johan
na Pees, wiens broeder Leo, deel uit
maakte van den bespiedingsdienst van
zijn land. De jionge vrouw had den
laatsten tijd gedurig geld gevraagd
aan den soldaat, die echter geantwoord,
had dat hij geen bezat.
Toen kwam Johanna Pees mét een
voorstel voor den dag -om geld te ver
dienen. Zij overhandigde hom een vra
genlijst, waarop Bomal moest, ant
woorden. 'Pieze laatste trachtte toen in
betrekking te komen van andere mili
tairen van zijn regiment, aan dewedke
hij allerlei onbescheiden vragen stel
de.
De policie, d'ie lont geroken had,
deed een inval in de woning van Bomal,
den dag waarop'vermoed werd dat- de
Duilscher, waarmee Bomal in betrek
king stond, in. zijn gezelschap was
evenals diens zuster. Alle drie werden
aangehouden, doch loochenden iets
met bespiering te maken te hebben
ondanks de bezwarende stukken welke
in de, woning van Bomal werden gevon
den.
Zoo waren de personen in kwestie ér
toe gekomen, om ee-n staartstuk (eu-
lasse), van een machinegeweer fn han
den van den Duitschen bespiedings-
dienst te leveren.
Dit stuk is in den laatsten tijd in
gebruik genomen in de kompagnies en
maakt deel uit van een geheel, waar
door bijzondere patronen juister en
jcrachtiger kunnen worden afgescho
ten.
Er bleef nu nog te weten vanwaar
deze voorwerpen kwamen.
Na een langdurig onderzoek kwam
de gerechtelijke policie te weten, dat
de dokumenten en de andere stukken
aan het trio verschaft werden door een
koi'poraal der Karabiniers, met name
Leonard Verwee, geboren te Kortrijk,
op 12 ipecember 1912, die eveneens
over enkele dagen werd aangehouden.
Deze laatste bekende de hem ten laste
gelegde feiten.
De Duitsche bespiedingsdiensl heeft
voor deze zaak 400 mark, dat is een
3,500 fr. betaald. De korporaal zou
hiervan 400 frank hebben gekregen.
Wat in handen van de D.uitschers
geleverd., Betreft geen geheimen die
van uitzonderlijk belang zijn voor de
landsverdediging. Doch het feit wijst
er op dat de DuUschers wel degelijk
ook in ons land bespiedingswerk ver
richten.
Op verschillende plaatsen in het
land werden door de rechterlijke poli
cie huiszoekingen gedaan, onder meer
ook te Beverloo.
Men onderzoekt' of geen vijfde per
soon in deze zaak is betrokken, die ge
legenlieidi zou hebben gehad ander
geheimen te" verklappen, namelijk
plannen nopens de algeme.ene mobili
satie van het legeer.
Verwee is, met de anderen, beschul
digd aan een vreemde mogendheid
(Duitschlandy, plannen of geheime
geschriften te hebben geleverd, die de
landsverdediging aangaan, en dit door;
de bemiddeling yan Maurice Bomal
Priesterlijke Benoemingen
BISDOM GENT
Z. H. E. Mgr de Bisschop heeft be
noemd tot Algemeen Overste der Zus
ters van den H. Vincentius te Groo-
tenberge, in vervanging van E. H. B.
Van Huffel, die als dusdanig op aan
vraag zijn eervol ontslag bekomt', den
E. II. M. Delafortrie, professor aan liet
Gesticht van O.L. Vrouw van Dieinsbe-
ke te Zotte.gem;
Tot Onderpjastooi» op S. Baafs te
Gent den E. H. G. Goethals, professor,
aan de Bisschoppelijke Normaalschool
te S. Niklaas;
Tot Professor aan het Bisschoppe
lijk College te Dendermonde den E. II.
Fr. .Rooms, cand.idaat in de Wijsbe
geerte en Letteren, professor aan het
Bisschoppelijk Collega te Geeraards-
bergen; te Oudenaarde den E. H J. Col
lage, bewaker aan het Bisschoppelijk
College te Dendermonde; aan de Bis
schoppelijke Normaalschool te S. Ni
klaas de EE. HH. F. Van den Bossche,
leeraar aan S. Henricusgestictifc te
Deinze, en F. :P|e Bruyn, leeraar, aan
het gesticht van O. L. Vrouw yan
Deinshcke te Zottegom; te Denize den
E. H. V. De Paepe, priester ui hef, Se
minarie#
Nog verklaringen van W. Sap
Minister Sap verklaarde dat een van
de groote doeleinden van de regeering
is de spaarders gerust te stellen. Alle
groote banken zijn door hem gepolst
geworden en gaan akkoord met de her-
Vorming. ,Dje banken in de provincie
zullen aangezet worden om dezelfde
richting te volgen, af te zien van de
bestaande geweldige onderlinge kon-
kurrentie en allen dezelfden intrest in
te voeren.
Het overdreven opsparen
Op de vraag of er niet overdreven
«gepot» wordt, antwoordde 'de minister
bevestigend, maar hij kon ook niet bij
benadering een cijfer geven van het
bedrag van het ingehouden geld.
Een aanwijzing echter zag hij hierin
dat er voor 1 milliard aan bankbrief
jes van 10.000 fn zijn uitgegeven,
terwijl er schier geen ervan in om
loop zijn: de meeste van die briefjes
worden dus «gepot», vast ten bedrage
van 7 tot 800 millioen De minister,
zal evenwel het middel vinden om ze
uit hun schuilhoeken te doen komen,
door ze bijv. uit te wisselm legen
briefjes van 1.000 fr.
Een verlaging van 350 millioen lasten
De genomen maatregelen, besloot
de minister, beteekenen voor onze nij
verheid een verlaging van 350 millioen
aan lasten. Dat is al heel wat. Of de
Wuitfenlands'che niijverheden, in ons
land gevestigd, van die voordeelen zul
len genieten moet nog nader onder
zocht worden.
De gevolgen van de Bankhervorming
Pie banken zullen zich, in gevolge de
nieuwe voorschriften, dusdanig moeten
splitsen, dat het beheer van de depo
sito's niets gemeens heeft met, de deel
hebberschappen.
In finaneieele kringen denkt men,
dat 'te dier gelegenheid sommige ban
ken. zullen samensmelten. Thans zijn
er te veel bankagentschappen in ons
land', met het gevolg, dat de algenicene
kosten te hoog zijn en het krediet .le
duur.
Naar verzekerd wordt, zou de «So-
ciété Générale-» de nijverheidstraat
blijven en baar afdeeling deposito's
aan een nieuwe maatschappij overdra
gen, welke haar bijhuis Union des
banques de province» en misschien al
haar andere gewestelijke bijhuizen zou
opslorpen.
De «Banque de Bruxellés», integen
deel, zou naar verluidt een deposito-
bank blijven. De trust zal de «Compa
gnie beige pour l'Industrie» zijn, die
thans reeds bestaat, als bijbuis van de
Banque de Bruxelles»; deze zou onder
het toezicht staan van de «Compagnie
beige pour l'Industrie».
De Algomeene Bankvereeniging
zou insgelijks een depositobank blij
ven. Haar declhebborscliappcn zouden
naar de «Credit general industrial
overgaan, die thans haar bijliuis 's en
in 1931 gesticht werd.
De «Crédit Anver3ois» zou ongeveer
kunnen blijven zooals het is.
Al deze veranderingen zullen groote
wijzigingen in de kapitalen medeslee-
pen. Het algemeen uitzicht van het
bankwezen zal zonder, twijfel gansch
veranderd zijn.
JPle deposifobanken zullen, na het
nieuwe statuut aangenomen te hebben,
de kapitalen, die te hunner, beschik
king zullen zijn, beleggen in. diskonto,
voorschotten en staatsfondsen. Zij zul
len dus geen nijverlieldseffekten meer
mogen bezitten en geen toezicht meer
over deze ondernemingen mogen uit
oefenen. Zij zullen zelT min of meer.
afhangen van de trust, waarvan zij
zich losgemaakt hebben^
Op de Groote Markt
Van 3 uur af wachtte er Vrijdagna
middag een menigte voor het. stadhuis
te Brussel, waar de stratosfeervaarders
Max Gcsijns en Nerée Van der Eist ont
vangen werden.
Toen de a-ulo's, waarin de jonge
luehtvaarders, in gezelschap van hun
ouders' op de Groote Markt verschenen,
waren de toejuichingen bijzonder har
telijk.
In de feestzaal
De li. Coelst, eerste schepen en waar
nemend burgemeester, verwelkomde er
do genoodigden, waaronder de hliu J.
Willems, Beguin en Van Cutsem, on
derscheidenlijk bestuurder, sekretaris
-en ondersekretaris van het Nationaal
Fonds voor Wetenschappelijk Onder
zoek, generaal Gilliaux en Kolonel de
VVoelmont, beide vleugeladjudanten yan
den Koning, de hh. Castiau en Nyns, on
derscheidenlijk algemeen sekretaris van
Verkeerswezen en van CMpenbaor, Onder
wijs', burgemeester Mettcwie, uit Mo
lenbeek, generaal Tomibeur, en talrijke
hooge officieren van het ïuchtvaartwe-
zen, de verkeersvliegers Cocquyt en
Lassoir, sportvlieger Hanet, prof. Haus
bestuurder van de technische lucht
vaartdiensten e. a.
'Die Brusselsche Universiteit was ver
tegenwoordigd door prorektor Smets en
de Aero-Club door. haar voorzitter graaf
d'Oultremont. Ook de Zuidslavisch lega
tie-attaché was aanwezig.
Toespraak van schepen Coelst
SchepenCoelst., omringd door een
aantal gemeenteraadsleden, sprak na
mens burgemeester Max die van op zijn
ziekbed de kranige stratosfc.esvaarders
zijn groet toestuurde. Spreker, herin
nerde aan de ontvangst in dezelfde
feestzaal, drie jaar geleden, toen de
burgemeester de eerste stratosfcerhel-
den prof. Piccard en zijn helpee Kipfer
vroeg, of zij na al deze huldeblijken
niet liever in de rustige hoogere sferen
zouden gebleven zijn. Maar het publiek,
dat met sympathiek de voorbereidin
gen van het groote en wonderbare
avontuur heeft gevolgd en zich met
fierheid over, den goeden uitsfag ver
heugt,. eischt van zijn vrienden den tol
der glorie. Cosiijns en Van der Eist
liebben hun waagstuk ondernomen in
dienst van de zuivere wetenschap'.
Spreker herinnert ten slotte aan de
woorden van den grooten natuurkun.
dige Einstein, die den lof maakte van
dezen, die zichzelve opofferen voor. de.
wetenschap.
De h. Coelst richt zicli dan tot de
moeders van beide jonge natuurkundi
gen en weuscht ze niet alleen geluk
met hun flinke durvende zonen, maar
ook mat het karakter van eenvoud en
bescheidenheid, die zij him wisten in
'te prenten.
Een ontroerd antwoord
De h. Cosyn3 was zienbaar sterk ont
roerd, evenals zijn makker, maar yond
toch dadelijk gepaste woorden als dank
voor deze gulle ontvangst.
Daarna moesten de Brusselsche
stratosfeervaarders met hun ouders op
liet balkon verschijnen, waar zij door,
de intusschen nog aangegroeide' me
nigte opnieuw werden toegejuicht'.
De studieweek der Kajotsters-Groep-
Ieidsters uit Oost-Vlaaudcren, sluit de
heerlijke reeks studieweken die reeda
gegeven werden voor de arbeidende jeugd
van ons land.
Op Half-Oogst, 's avonds, zag men ten
allen kante, door de Geutsche straten,
groepen oprukken. Voorop *n vlag, wap
perend en fier gedragen, als 'n overwin
ningstrofee, gevolgd door kleurige groe
pen van meisjes,flink doorstappend, fier,
deftig, en zingend hun blije liederen. En
zoo kwamen er 420. De studieweek had
plaats in de ruime lokalen van het Kloos
ter der Visitatie te St Amandsberg, waar
lret gulste onthaal ons voorbehouden
werd door Eerw. Overste en Zusters. We
voelden ons thuis, heel goed thuis.
De Studieweek wordt geopend door
onzen geliefden Generaal, Z. E. II. Kan.
Cardyn. Wie de K. A. J.-beweging kent,
weet dan ook wie u Mijnheer Cardyn
voor ons is..., want al is hij door de Ker
kelijke Overheid tot Kanunnik verheven,
voor ons is en blijft hij Mijnheer Car
dyn... onzen M. Cardyn, en dat volstaat.
Dat woord zegt al onzen diepen eerbied,
heel onze enorme genegenheid, gansch
onze hooge bewondering. De oogeu stra
len blij omdat «hij» er is... en als een
vuurtje loopt het rond dat hij blijft en de
studieweek heelemaal leiden zal. Dat is.
zooveel als zeggen dat ze heerlijk zal zijn.
Een volledig programma geven over al
wat er omgaat op zoo'n dagen, ware te
langdradig. In groote trekken enkel de
dagorde, om te toonen dat werkmeisjes
aan echte studie doen. studie tot zelfont
wikkeling, zelfvervolmaking, om dan
later tot hun werkzusters te kunnen gaan
en mee te deelen van hun rijkdom.
Dc dag begint met een gedialogeerde
H. Mis. Wij, eenvoudige, arme werk
meisjes, staan in gebed en in geest heel
dicht bij den priester, en offeren door de
woorden der H. Kerk zelf liet H. Misoffer
met Hem op.
's Voormiddags hebben we telkens 'n
Meditatie, geleid door E. II. Lerno, dio
cesaan proost.
Blijft dan iederen dag een les of voor
dracht, gegeven door Z. E. II. Cardyn.
Maar dat volstaat niet. Iedere groep-
leidster krijgt nog persoonlijk werk te
doen door de beantwoording van enkele
vragen over plaatselijke of persoonlijke
toestanden. De lessen gaan zoo alle dagen
verder. Hooge bezoeken kregen we ook
als Hoogeerw. Heer Groot-vicaris Poppe,
die ons kwam groeten in naam van Zyne
Exc. de Bisschop. ZZ. EE. HH. Deken
van Ledeberg, Nazareth, EE. HH. Van
Bossuyt, Thibbaut, Mej. Baers, juffer de
Hemptinne, voorzitster van 'tV. J.Y.K.A.
Bij Hun landing op het vllegpleln van Evore werden Cosyns en Van rder Eist
<prn?k»8d v%r £amüi$ls<ten ?n vrijden#.
Tot slot van deze heerlijke studieweek
hadden we Zaterdag avond een overheer
lijk openluchtfeest.Opde Kouter wachtte
'n steeds aangroeiënde menigte, die wel-,
dra de gansche Kouter vulde. Na de Ka-
jottersbede en liederen volgt als slot het
spreekkoor, waar in korte woorden 150
kajotsters heel hun programma uiteenzet
ten. En terwijl ze knielend spreken van
zich te geven voor hun ideaal, rijst mid
den onder lien een kriDg van meisjes
omhoog als 'n levende pateen, verzinne
beelding van de ofl'erpateen, waar de
priester eiken morgen de Hostie op neer
legt. Zij ook willen zich offeren, z'tQh
wegschenken voor de arbeiderszielen éni
Christus.
Donderende toejuichingen barstten los
na de prachtige slotscène.
Zoo liep deze prachtige studieweek ten
einde of neen zoo werd het Jubel
jaar der Kajottersbeweging ingezet.
Er is nog nood iu den arbeidersstand.
Daarom, ter verovering, vooral iu de ar
beidsmiddels, is ons strijd- en veroYe-
ringsveld.
Dat zullen we dit jaar aanpakken.
Weik heerlijk apostolaat
Wij voelen ons hiervoor veel te zwak,
maar bij de Kouiugin der Apostelen, de
eerste grocpleidster, zullen wij steun en
baat vinden.
't Was dan ook schoon en indrukwek
kend als de 420 groepleidsters van Oost
Vlaanderen zich toewijdden aan Onze
Lieve Vrouw en haar zegen over hun bc-y
sluiten afsmeekten.
