Wat de Kerk heeft gedaan mr dan Arbeid
Prinselijke Verlovingen
De RsgeerifigsMuiten
De Onafhaokelijkhaid
\m België
De Steeokolenkwestie
Hitler bijna verongelukt
De Volksstem in groepreis
naar de Passiespelen van Oberamniergau
XXXX JAARGANG NUMMER 202
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Publiciteit buiten het Arrond. AALST. Agentschap HAVAS, Adolf. .Maxlaan J3, .te Brussel Rue de Ricbeleu, Parijs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2<
gZondag 2 September!
H. Justus
Zon op5,08 Zon af6,42
Maandag 3 September^
1934
n. Ramaclus
Zon op5,10Zon af6,30
N. M. 9 E. K. 16
Een geschiedschrijver heeft gezegd,dat
het Kruis, op den top van Kalvarie ge
plant, de geschiedenis in twee eenige pe
rioden deelt, de eene welke het Kristen-
dom voorafgaat,de andere die Het begint.
De eerste kan, voor het meerendeel
der menschen, door het woord slavernij
saamgevat worden. De andere maat
schappij was gekenmerkt, onder oogpunc
van 's menschen vrijheid, door die beide
feiten eenerzijds, een klein aantaL lie
den, in het bezit van den rijkdom, tegen
over het grootste aantal, als slaven aan
de eersten verbonden voor de gansclie
maatschappij, den arbeid gekenmerkt
door verlaging, verachting en misprijzen
De slaaf had, naar de mecning der ou
de samenleving, niets dat hem van het
lastdier onderscheidde. Plato en Aristote-
les, de twee grootste lichten der heiden-
sche wijsbegeerte, betwijfelden of de
slaaf een ziel bezat, en het Romeinsche
Recht dat genoemd werd de «Geschre
ven Rede» behandelt de slaven, niet
in het hoofdstuk der personen maar in
het hoofdstuk der bezittingen Al
dus begrijpt men het gebaar van deu Pa
triciër, welke zijn slaven wierp in den
vijver, waarin zijn moeraalvissen werden
gevet.
Het Kristendom verschijnt en roept de
gelijkheid uit voor God, der zielen,van
deu meester en van den slaaf. Uit deze
zedelijke gelijkheid, als een zaad in het
sociale leven geworpen, zou, langs de
trappen van ontvoogding en van lijfei
genschap, de gerechtelijke gelijkheid op
schieten.
Ook, met het begrip der menschelijke
waardigheid, worden dit der waardigheid
en dor verhevenheid van den arbeid vast
gezet. De nieuwe leering laakt de ledig
heid door den mond van den H. Paulus
en der HH. VadersDeze, die niet
werkt, is niet waardig te eten.»
Daarbij werd de handenarbeid in eere
gezet door de godsdienstige orden, waar
van hij het doel en de regel is. Zij sticht
ten de kloosters in de woestijnen en in
de moerassen. Zij staven het verhevene
van den arbeid niet alleenlijk met op
hun muren den Zoon van den schrijnwer
ker te plaatsen, maar ook, door hun
hauden maakten zij den grond gezond,
bebouwden en deden hem vruchten dra
gen. Zij verdienen den eeretitel, door
Guizot hun later -geschonken Ontgin-
ners, ontploegers van Europa.
Dat was niet voldoende. Nadat de
Iverk aan de arbeiders de vrijheid en de
gelijkheid liad gebracht, ontvingen zij de
broederlijkheid, terzelfdertijd met de
sterkte in de gildenorganisatie.
Zij groepeert hen in beroepsvereni
gingen, waar zij hun belangen bespreken,
zich inwijden in de publieke zaak, waar
aan zij werkelijk deelnemen door de am-
bachtsdekenen.
De gilde is voortaan bet. middenpunt
van het sociaal leven en zij behoogt ter
zelfdertijd den economischen vooruitgang,
de beroepshandigheid, de stoffelijke en
zedelijke noodwendigheden harer leden.
Haar standregelen zijn opgesteld in het
belang van het grootste aantal, voorzien
de misbruiken der mededinging, steunen
den zwakke tegenover den sterke. Zij
hebben betrek op de hoedanigheid der
koopwaren, op de stevigheid der arbeids-
werktuigen. Zij richten, ten behoeve der
leden, hulp- en voorzienigheidsinstellin
gen in, die toelagen verleenen, gaande
zelfs tot het betalen, door de corporatie,
der begrafenis onkosten van een armen
genoot. De mensch, hoe minderwaardig
hij ook weze, was aldus verbonden aan
het centrum, waar hij een steunpunt en
een kracht vond.
Aan het toppunt dezer broederschap
pen zweefde de beschermende figuur dei-
Kerk. Zij schonk de confrérieën kapellen,
en stelde, voor lien, godsdienstige feeste
lijkheden in, ten naamdage van den H.
Patroon der maatschappij. Wanneer, door
het volk een recht was verworven werd
bet onder de hoede der Kerk gesteld. Ik
ken niets treffender, om de waarde eener
verovering door het volk, tijdens de mid
deleeuwen, te doen begrijpen, dan die
schilderij, welke de Schepenzaal van het
Stadhuis van Doornik versiert, en die liet
charter herinnert, door Filip-August,
koning van Frankrijk, aan de Doornikers
in 1188, geschonken de prins staat recht
op een verhoog, en overhandigt het per
kament aan den vertegenwoordiger der
stad, die, ter ontvangst vooruitkomt.
Achter hem bevinden zich de ambachts-
dekenen, eerbiedig, maar recht en fier.
Op den achtergrond, als symbolisch kader
bakent de indrukwekkende profiel dei-
basiliek, alsdan volledig romaansch, door
de majesteit harer torens bekroond. Op
het le plan, nevens den troon, verleven
digt de Bisschop het Evangelie. En de
minst vooringenomen toeschouwer erkent
in dit prachtig tafereel, deze waarheid,
in kleuren omgezet De vrijheid van
het volk is geheiligd geworden, omdat de
Kerk haar bekrachtigt en beschermt
En dit volk van arbeiders, aldus ver
heven, zal de spil worden der openbare
welvaart, door hem tot zeer hoog peil ge
bracht het is hij die de fiere belforten
zal oprichten, palladium der burgerlijke
vrijheden, en die prachtige kathedralen,
onvergelijkbare symbolen zijner godsdien
stige vrijheid.
ff ff
Deze broederschappen, die zijn sterkte
hadden gemaakt, werden, met één pen-
netrek, door de Fransche Revolutie afge
schaft, nadat Turgot beweerd had dat zij
de oorzaak waren van al het kwaad.
Er waren, volgens de juiste uitdrukking
van een geschiedschrijver, spinnewebben
in het gebouw een borstelwreef ware
voldoende geweest om het gezond te ma
ken. De Omwenteling wierp het gebouw
omver, met verbod het ooit weder op te
rechten.
Alsdan begon de 19c eeuw, die de ar
beiders verspreid zag als een stofje zij
werden zoo iets als het raderwerk dei-
machine die zij bedienden. Onder den
dekmantel van vrijheid, werd de mensch
slechts afzondering geschonken, en men
keerde terug tot een zekere industrieele
slavernij.
Maar de reactie deed zich gevoelen en
bevestigt zich nog altijd de buitensporig
heid van het kwaad zelf veroorzaakte
deze sociale hernieuwing en wetgeving
begonnen sedert 50 jaar, en steunend op
den eerbied der mensehelijke persona
liteit en op de weldaad der professioneele
vereeniging.
Welnu, zulks is eenvoudig een terug
keer tot de instellingen, door de Kerk
geïnspireerd. Het is een verovering op
den geest, die, meer dan een eeuw
leden, den maatschappelijken voorrang
van het Kristianisme vernietigde en van
de aarde een verblijf van verdrukking
voor den arbeider maakte. S. K.
De militaire criticus van de Daily
Mail wijdt een artikel aan de kwestie
of Groot Briltannie in de toekomst nog
Belgische onafhankelijkheid moet
beschermen.
Schrijver van het artikel 'haalt de
verklaring aan van sir Edward- Grey,
op 3 Augustas 1914 «Engeland kan j
nooit •onverschillig toezien wanneer
cene -groote mogendheid van het vas
teland België of Nederlandi overoni-
pelt».
Hoe waar ook deze bewering eene
eeuw- geleden klonk, zoo schrijft het
blad, is zij thansi verouderd. In ver
band met de onschendbaarheid van het
Belgisch grondgebied kan Groot-Brit-
tannie met bet oog op zijn eigen vei
ligheid, zijne verbintenissen niet. meer
uitbreiden.
Na tgewezen te (hebben op de onwaar
schijnlijkheid dat Belgie in staat zon
zijn, zijn eigen 'grondgebied te verde
digen, zegt het blad dat Belgie als' mi
litair bondgenoot van geener waarde is
en diensvolgens mag de veldtocht niet
worden voortgezet om deze kleine streek
te verdedigen.
Groiot Brittanië zou dus, volgens
chrijven van het artikel, en aan Bel
gië en aan de mogendheden zijne nieu
we stelling moeten bekend maken, want
het gevaar dat thans Engeland be-
drijgt, is de verwoesting van zijn eigen
grondgebied, door de vliegtuigen.
Iets is zeker, zoo schrijft het blad,
België is niet bewapend in verhouding
met het gevaar dat het bedreigt, eli het
kan niet altijd blijven rekenen op an
dere landen om zijne onafhankelijkheid
te verdedigen.
Prins George die zooals bekend, nu
niet zijn verloofde de gast is van zijn
aanstaande (schoonbroeder, prins Paul
Van Servie, op diens kasteel aan hot
meer van Bied, wordt tegen het einde
van de volgende week in Engeland ver
wacht.
Hij zal clan 'den koning op Balmoral
Castlei bezoeken -om daar den datum
.van hot huwelijk te bespreken.
Naar verluki't zal de koning aan
prins George den titel van hertog -
waarschijnlijk van Kent- of van Edin-
burg vericonen op zijni huwelijks
dag ofwel op zijn 32sten verjaardag
(20 December).
Waarschijnlijk zal prinses. Marina
Weldra, eenige dagen de gast zijn van
den koning en de koningin van Enge
land.
•Daarna zal zij in den schoot van
haar familie terugkeeren en eenige da
gen voor liet huwelijk zich xoorgotd
naar Engeland begeven.
Het Koninklijke jacht Victoria and
Albert, zal dan de prinses te Kalos ko
men afhalen en daar naar Dover bren
gen waar de prins haar zal verwelko
men terwijl op liet kasteel van Dover
een salvo kanonschoten zal afgevuurd
worden.
Tot den dag van het huwelijk zal de
prinses Marina in Buckingham Palace
te Londen verblijven.
Prinses Juliana van Nederland verloofd?
Hardnekkige geruchten doen de ron
de volgens: welke prinos Juliana van
Nederland, zich zou verloven met prrr
Bertil van Zweden.
De verloving zou openhaar; gemaakt
worden in de eerste helft van Sep tem
ber,.
Alhoewel van officieel e zijde élke
bevestiging uitblijft is het een feit, dat
in Nederland door openbare instellin
gen 'een voorraad van Zweeds'che iag-
gen ingeslagen is, terwijl de beeltenis
van den Zweedschen prins op grocte
schaal yerspreid wordt^
Bij dit nummer behoort ©en bijvoeg
sel en bestaat uit zes bladzijden.
6de Dag.
De besluiten door de Belgische re
geering krachtens de speciale machten
genomen, wekken voel belangstelling
in de bevoegde kringen. Een dezer he
sluiten, namelijk dit betreffende cle be
drijvigheid der banken en de bescher
ming van de /spaargelden, en ra'likaal
het bankregime wijzigt, beantwoordt
aan de wenschen van liet grootste aan
tal betrokkenen ear schijnt op eerste
zicht verleidelijk door zijn stoutmoe
digheid en nieuwigheid.
In de Belgische zakenwereld legt
men een 'uitstekenden indruk aan den
dag en men is er, fier over dat het klei
ne België zich op den voorgrond plaatst
met een stoutmoedig actieplan en on
tegensprekelijk nieuwe opbouwende pc-
litiek.
Van Fransche zijdie is' de indruk
eveneens ',oed en de nieuwheid der uit
gevaardigde maatregelen wekt de
nieuwsgierige aandacht van de specia
listen.
Het standount van de werkgevers
De voor tb rangers- hebben hun eisclien
als volgt bepaald
1) De verlaging van de loonen
2). De buitenlandschei mijnwerkers,
wier aanwezigheid als onmisbaar
wordt aangezien, blijven behouden; on
dier de 124.000 mijnwerkers in, 't land
zijn .er 10.000 vreemdelingen.
3) Vermindering.van d'e bestaande
voorraden in. de mijnen zelf, door e
verkooppoli'iek in het buitenland, be
gunstigd net uit.voerpremies, welke
zouden betaald worden met de taks op
de buitenland sell e 'steenkolen deze
taks zou dus niet alleen de binnenmarkt
beschermen, maar ook de Belgische
steenkolen toelaten met de buitcnland-
scjhe mede te -dingen op de uitvoer,
markten.
4) Verhoogde voortbrengsit wolk
zou verkocht worden door de Belgische
mijnen vn staat te stellen meer te le
veren op de Belgisch-Luxembufgsche
markt.
Volgens den Beilijnschen medewer
ker van de «Echo de Paris» is Ilitler
Zondag, In de Saartentoons-telling te
Keulen, bijna aan een ongeluk geko
men.
Een reusachtig en zeer zwaar blusclï.
apparaat stortte neer enkele oogen-
blikken nadat de Rijkskanselier voor
bij was gegaan. De inhoud van het toe-
sitel verspreidde zich met een oorver-
doovend gesis in het ronde.
I-Iet gevolg van Hit Ier spatte uiteen,
maar volgens een berichtgever uit
Keulen^ bleef Hitleg zelf gnbeyypgSOi
Van Oberammergau naar
Insbruck.
Heden morgen, 27 Augustus, verla
ten we het lieve en voor ons thans on
vergetelijke Oberammergau 1
In ons kort verslag van gisteren ver
gaten we te melden dat o.m. Zijne Etc.
Minister. Van Cauwelaert met veel an
dere Vlamingen de Passiespelen bij
woonden, evenals 3 bisschoppen.
Vandaag gaat het nu, immer per
Pullman-autocar, over Ettal en Obeiau
naar Garmisch waar we reeds te 83/2 u-.
zijn. We bezoeken daar de prachtige
kerk. Geen stoelen hier in de Kerken,
doch banken. Er was juist een begra
fenis-dienst. De kerk was stampvol met
een ingetogen menigte in eigenaardige
nationale klecderdracht. Hier en daar
nemen we in het dorp een mooi kiekje.
We zien hier een monument opgericht
voor de gesneuvelden van den groolen
oorlog 1914-1918. DU monument wordt
beheers'cht door een prachtige Madon
na uit wit- marmer gebeiteld.
Eigenaardig en opvallend ook zijn
hier de) fresco's aangebracht op vele
huizen. Zoo zien we o.m. op een mooie:i
gevel geschilderd de geschiedenis van
het vervoermiddel in de streek 1730:
een vlot van boomen gemaakt; nog geen
sH,eenwegen waren aangelegd 1830
Bespannen wagens en postkoets; 1930:
De ijzerweig, de auto, bet vliegtuig 1
Alleman instappen De zon heeft hot
gehoord en zij is van de partij l Nu
wordt het. een heerlijke dag. Van Gar
misch gaat het in de beste omstandig
heden naar Partenkirschen (700 m.),.
Het zijn twee lieve dorpen, schilder
achtig gelegen in een mooie bergstreek,
en zijn het vertrekpunt van vele uil
stappen ;n de bergen.
We zijn aan kilometer 34 en lezen
Mittenwaid, liet is het laatste Beierseh
dorpje beheerscht do-or de hooge cn
steile kruinen van den Karwendel \vaar_
van deze rechts van een hoogte van
2375 meter schier loodrecht naar be
neden komt 1 Weet U, 'beste lezers, dat
Mittenwaid alom gekend en geprezen ls
voor de fafricatie van smaarspeeltui-
gen, die doorgaan als de beste van de
wereld We zien daar ook het stand
beeld van Mich-»] Klotz (f1743); de
sticlhter van deze industrie aldaar. We
bollen verder en zien in 'de vallei een
kronkelend groen-blauw lint 'i het is
een .kleine rivier die zich een weg
baant. Op de flanken van de berggreji-
zen liggen verspreid, als kinderspeel
goed, mooi© dorpen met schier allen
een wit kerkje met eigenaardigen, bol-
vormigen en op een spits uUgaanden
toren.
We hebben geen oogen genoeg, om
te zien En zeggen dat in de winter
de sneeoiw bier regelmatig, 1 m. dik
ligt I
Doch luistert, wij nemen afscheid
van een Beierschcn boer, die ons zegt:
Grüss Gott Groet God l» Het is
de goedeni dag in Beieren 1 Een
bewijs Le meer van den diepen gods
dienstzin van deze menis'chen. De hon
derden Kmiislieven-Heeren geplant
langs de baan hebben het ons 'ten an
dere reeds lang gezegd, evenals de
tientallen en tientallen fresco's, een
godsdienstig onderwerp behandelend,
op de zijgevels der huizen in harmo-
nieerende kleuren aangebracht.
We rijden nu naar den Scharnitz-
Pas: (963 in.) die de grens tusschen
Beieren en Oostenrijk uitmaakt. Eerst
hebben we -die Duitsc-he tolbe
ambten aan dewelke wij niets te
dec-lareeren hebben en 100 m. verder
hebben we af te rekenen met de Oos-
tenrijksche tolbeambten. Dat duurt wat
langer, doch zie, daar komen twee mu
ziekanten onis vergasten met zang ei
spel. Bij het vertrek spelen onze mu
ziekanten bel Oostenrijksche Volks
lied en wij zingen Mijn Vlaanderen»
heb ik hartelijk lief.vr, Ze mogen ook
weten van waar we zijn 1..?
Merkt op, goede lezers, dat hier veel
huizekens gedekt zijn met houten lat
ten waarop dan steenen liggen g goed
koop... of wat L?_
Verder nu de bergen op. Hoe lief die
huizekens; kwistig als uitgestrooid te
gen de groene bergwanden. We stijgen
naar» Seefeld (1180 m.) waar men een
prachtig zicht heeft op de Hohe Man
de (2661 m.)' en de Reitlierspïtze
(2375 m.)' Rond de bergen draaiend
geniet men van (prachtige panorama's
op de vallei, veranderend aan eiken
bocht. Wat kan id© zon liiei* too v of en
natuur zooals ze geschapen werd door
den Öc-hepper...
Daar klinkt het ineens in een clef
cars Je erois en toi, Maïtre de la
nature... .cn anderen hebben onmiddel
lijk een Vlaamsche versie op hetzelf
de lied gevonden J
Hoe heerlijk nu de vallei der Inn
Hoe indrukwekkend die sneeuwber
gen en ijsvelden rond de Selbrain f-n.
den Stubai...
Na zoo ho.og geklommen te hebben
langs kronkelende wegen zakken we
tot op 622 m. om aan Zael te komen.
Is. me dat een dalen Soms huivering
wekkend in al zijn schoonheid.Op som
mige plaatsen Ls de helling zoo sleik
dat op 100 m. de baan van 16 tot 22
nieter daalt Of ihet heerlijk, of hot
indrukwekkend was Ieidereen zwijgt...
en kijkt en bewondert al d'-c
pracht, al dien kleurenrijkdom We
zagen soms twee, drie lagen wolken!
tusschen de bergen drijven en daar,
doorheen het -spel der zonne spelen!
Zoo kwamen we, na dezen overnecrlij
ken bergrit, rond i uur te Insbruck
aan het einddoel van dezen bergrit.
We stappen af in onze eerste-rnhg
hotels om er het dejeuner te nomen.
We laten het ons smaken 1 We worden
er prinselijk bediend.
Na den middag te Innsbruck.
In den namiddag brachten we onder,
bevoegde leiding van gidsen per auto
car een bezoek aan de stad.
Innsbruck, hoofdstad van den Tyrol,
stad van ongeveer 70.000 inwoners op
den rechteroever van den Inn gelegen.
Innsbruck is in een der prachtigste val
leien van Europa ganseh omringd
van -hooge bergen waaronder ten
Noorden, de Brandjoch (2580 m.7 de
Frauhit,de Saeg'rubenspitzen,de Hafele-
kar (2334 m.), ten Zuiden, de Wald-
radspitze (2580 m.) de Sailerspitze, de
Lanser-Koepfe (931 m.) De Patscher-
kofel (2217 m.) enz.
Bevrijd zijnde van alle noordefwin-
den, dioor de nabijheid dier hooge ber
gen, is bet klimaat er zeer zacht en
wordt de stad als winterverblijf zeer
aanbevolen en druk bezocht.
Als de biz'onüerste merkwaardighe
den, buiten al het natuurschoon dat
Innsbruck omringd', dient aangestipt
De Margarethen-platz, met fonte'-rï
versierd met het bronzen Standbeeld
van Hertog Rodolf IV.
De Maria-Thereisia-Strasse, de be-
zonderste straat der stad, waarin men
aantreft bet «Landhaus», de Post, oud
paleisi der prinsen van Turn en Taxis,
de Sint Anna Kolom, magazijnen ea
winkels bij de vleet, deze straat ein
digt ten zuiden op eenen praalboog op
gericht voor de blijde intrede van Ma-
ria-T'heresia ter gelegenheid van baai*
touiwelijk met Frans I die tijdens de
feesten aldaar ter hunner eer op touw
gesteld, er stierf.
Het Gelden Daojlil, toren in 1425 op
gericht met prachtig verguld koperen
dak, gemaakt door een Bruggeling.
De Hofkirche, Franciskanerkerk ge
bouwd van 1553 tot 1563, waarin bet
prachtig monument van Keizer MaximlU
liaan I (f ,1519),. .Wij bezochten deze
kerk.
De Bung, Keizerlijk kasteel in roco
costijl (1766-1770) de Schouwburg, da
Universited, het Museum, Sint Jacobs-
kerk, de brug over de Inn (Inns-Brüc-
ke) van waarop men een prachtig pa
norama aanschouwt, en vele andoren,
Insbruck lelt 22 kerken en 6 klecs-
ter-s met kerk.
Na een rit in de stad kropen .v© (met'
onzen Car, natuurlijk) een berg op,
van waaruit we een praehtigen kijk'
hadden op de stad.
Nu, terug naar ons hötel. Ons wat.
opgeschikt voor het diner om dan, in
ons hötel een pracihtig Kunstconcert
bij te wonen.
De avond te Insbruck.
Was dat nu toeval of niet Doch wjJ
hadden liet \oorrecht in een der zalen
van het hotel een prachtig concert bij
te wonen. Een Tyrolergroep verlustig
de er ons op mooie liederen,op Tyroler-
dansen, op Simili gevechten. Wat heb
ben we dien avond genoten, genoten,
genoten .1.
't Was Ti it als 't- concert ten emdei
liep I De meesten onder ons gingen
rusten ten uiterste voldaan over al het'
heerlijke dat we dien dag te geniete A
hadden gekregen.
En... mo.rgen, zei men bij 't afscheid,
Hoe heerlijk en grootsah i£ ^ocli ffel woedt het nog mooier) J.