20
DEUGD EN VREUGD.
De Regeling in de Mijnen
Du vermindering der lasten
van Werkloosheid
Rusland in den Volkenbond
De lang<verwaciite Regen
Donderdag
1SEPTEMBERI934
Het verdrag van
Versailles blijft een
bestendig oorlogsgevaar
Geen verhooging van den
taks op de naphte
De Taalwet in het
Lager Onderwijs
Koning Albert
in de Geschiedenis
VOLKSSTEM
XXXX JAAHGAN.Gr NUMMER 208
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Publiciteit buiten het Arrond. AALSÏ Agentschap HAVAS, Adolf. Mailaan 13, Je. Brussel t= Rue de RicReleu, Parijs Rank B.uiding/Kingsway, 20 Rondres W. C. 2,
H. Eustaohius
ÏZonop5,34Zonaf5,54|
V. M. 23 L. K. 30
(FOLKLORE),
Meester Lieven in den ouden tijd
of beter en verstaanbaarder gezegd
Pastoor Fideel Constant Ainand Du-
villers van Woubrechtegem, (zo noe
men dat dorp ook Oebrscblegem)
bad dat maar al te wel begrepen en
bij vrreaf en schreef voor zijn volk en
voor de menscben van het vlaamsche
land wijdvermaarde gelezen alma
nakjes betiteld voor 't Maatjes en
't Peetjesland, maar toch ook voor
jong en klein gelijk voor oud en
groot opgesteld. Hij ala geestige
schrijver* deed de deugd beminnen
met vreugd eB stichtte vreugd door
de deugd.
Zoo most het ook.
Meester Lieven was de deknaam
van dien priestor-dicbter en schrijver
en Kanunnik Dokter J. Muyldermans
werkend lid der Koninklijke Vlaam
sche Academie, almoezenier der be
zetting van Mechelen en gewezen op
ziener der echolen van 't Aartsbisdom
gaf over deze volksschrijver een
levenschets in 't licht alsook een
overzicht van dezes sahrilten. Een
portret, dat ik hem kon bezorgen
luistert de uitgaaf op en vertoont ons
de sterke, openhortige, minzame en
kluchtige geestelijke wiena ziel uit
zijne oogen straalt en het herderschap
te Woubrechtagem waarnam van
1854 tol 1885.
Duvillers was oen eenvoudig pas
toor van te lande in Vlaanderen. Zijn
leven is een leven van toewijding ge
weest ten dienste van ons volk. Be.
taamt het dan ook niet, dat dit volk
zijne gedachtenis In eere houde.
Frans De Potter schreef reeds over
den waardigen priester ten jare 1885
in De Vlaamsche Wacht
Meester Lieven werd geboren te
Avelgem op 1 Oogst 1803. Zjjn vader
was daar geneesmeester, doch de
man stierf vroegtijdig. De jongen
was dan elechta acht jaar oud en
moeder ging zich vestigen te Somer-
ghem in 't Meetjesland, waarvan zij
geboortig was. Toen de knaap zes
jaar was goworden liet de vader hem
vlaamsche verzen van buiten leeren,
en vier jaar nadien gal de kleine
reeds fransclie les in eene kostschool
aan een honderdtal leerlingen. Wal
later werd onze vriend schrijver hij
dsn zoon des ontvangers, hij de kin-
tieren van den notaris, in een woord
bij de bijzonderen van 'I dorp. Moe
der was eeue vrouw met verstand be
gaafd en zeer deugdzaam en men
vertelt dat zij hare zijden kleederen
en eenige sieraden van waarde ver
kocht om het schoolgeld barer kin
deren te betalen.
Niet te verwonderen dat ze het ge
luk smaakto haar verstandige en
deugdzame zoon te zien opklimmen
ten euïaar.
Duvillers werd priester gewijd te
Kamerijk in 1827. De bravo moeder
stierf in den Heer in 1830, toen haar
zo .ut reeds twee jaar learaarde in de
poësis van 't Klein Semiuarie te Sint
Nikoiaas. Dan gaf hij uit zijn eerste
tooneelstukje Jan Van Wyneghem
of de beheerde Student. Op 19 Sept.
1836 wierd Meester Lieven pastoor
benoomd te Middelburg. Achttien
jaar lang bleef hjj daar onverpoosd
werken met woord, voorbeeld, daad,
raad en pen. Verkleefd aan zijn volk
dichtte hij aldaar De Lofspraak der
Polders... en op 14 October 1854
werd hij verplaatst als pastoor naar
Woubrechtegam.
Aan een vriend priester wenschte
hij een zalig nieuwjaar en dichtte
Mogt gij honderd jaren leven
Mogt gij langer uiv verstand
Tot den roem en luister strekken
Van het Vlaamsche Vaderland
Op een officieele vergadering te
Leuven wilde hij aflezen zijn lofdicht
Zie onderaan volgonda kolom,
De vermindering-, bezorgt sedert lang
den minister van arbeid' en sociale
voorzorg, veel 'hoofdbrekens; hij heeft
overigens reegis waardeerbare resulta
ten. bereikt wat betreft het afwenden
van zeer talrijke misbruiken.
Maar er blijft nog veel te onderne
men op dit gebied en de tusschenkomst
van M. Van Isacker op de jongste So
ciale Week te Leuven, werd fel opgc-
mehkt.
De minister denkt aan den bevoor
rechten toestand die in ons land, ten
nadeele van eigen werkkrachten aan
vreemdelingen wordt gegund. In ande
re landen, zooals in Frankrijk en in
Engeland, zijn radicale maatregelen
genomen om de concurrentie van
vreemde werkkrachten, die in dezen cri
sistijd de plaats van werklooze landge-
nooten innemen, uit het land le weren.
Het is stellig dat op dit terrein eene
nuttige tusschenkomst zou kuinnen
plaats hebben en men zou, onder meer,
de voorwaarden kunnen herzien dat
aan de ondernemingshoofden bij het
aanwerven van werklieden worde op
gelegd.
Men stelt verder vast dat het aantal
in de fabrieken -gebezigde vrouwen ge
voelig heeft toegenomen sedert 1930.
Desaangaande gedane onderzoeken
brachten beslissend© gegevens aan het
liöht. Natuurlijk winne-n de vrouwen een
lager loon dan de mannen. Maar 't is
ten slotte de Staat die betaalt, aange
zien heb dikwijls gebeurt dat het -glo
baal inkomen van het werkersgezin in
dit geval niet meer het vereischte mi
nimum bereikt, zoodat dan to-c.h werk-
loozensteun moet worden betaald.
Minister Van Isacker bestudeert dit
alles met het voornemen de belangen
van den staal te vrijwaren, zonder die
van de arbeiders le krenken.
«Zestien jaar na bel einde van den
groot-en oorlog, den oorlog gedurende
denwelke men gevochten heeft om ge
daan te maken met den oorlog, schrijft
burggraaf Snow-deb, in de «Daily Mail»,
wordt Europa bedreigd door een ander
nog verschrikkelijker .gewapend con
flict.
De Europeesche Staatslieden 'hebben
voorzeker nog niets -geleerd uit de les-
van den jongsten oorlog. Zij gaan voort
om, volgens de methoden der verouder
de politiek, naar een kunstmatige vei
ligheid. le zoeken door middel van mi
litaire bondgenootschappen. Zij trach
ten deze politiek te verrechtvaardigen
met de vals-che en in discrediet ge
brachte reden, Volgens dewelke d;en vre
de des le sterker verzekerd zou zijn,
naarmate de grootere uitgebreidheid
der bewapeningen. De voornaamste oor
zaak der Europeesche onveiligheid, de
koortsachtige pogingen .die men doet
om de militaire machten te versterken
en tot het onderteekenen van verdedi
gingsverdragen, sc'huilt in h'et Verdrag
van Versailles en in de verdragen die
het. Oostenrijksch-Hongaarsch Keizer
rijk ontwricht hebben.
Fn men moet in Europa niet op den
vrede rekenen, vóórdat deze verdragen
zullen herzien zijn. De oorlog zal maar
verschoven woi\lcn tot. den dag, waarop
de miskende naties zich sterk genoeg
zullen voelen om 1e trachten met ge
weld het recht, te ontwringen, dat hun
door de andere naties ontzegd wordt.»
Het Ministerie van Financiën lieert
volgende verklaring bekend gemaakt
Beantwoordende aan zekere voorstel
len, heeft het Ministerie van Finantiën
de kwestie ter studie gelegd, om te we
ten of het niet mogelijk zijn zon de
huidige taksen welke op de automobie
len geheven worden, te vervangen door
eene eenige taks op de naphte.
Na een aantal organismen te hebben
geraadpleegd die de gebruikers der
baan aangaan, 'heeft het belanghebbend
Ministerie besloten het statu- quo te
behouden. Met enkele uitzonderingen
werden ongunstige stemmingen uitge
bracht voor wat betreft de eenige taks
op de naphte.
Om heel en gansch de 'huidige taksen
te vervangen, welke tegenwoordig wor
den geïnd heeft men eene verhoogïng
moeten -onder het oog "nemen van 60 tot-
70 centimeter per liter naphte. Een der
gelijk vooruitzicht was wel van aard
om de partijgangers! van het nieuwe
systeem te ontmoedigen.
Van een anderen kant zou de eenige
taks wel voordeelig zijn voor degenen
die slechts weinig gebruik maken van
hun auto. Voor de anderen die hun au
to zeer veel moeten gebruiken voor
hunne bezigheden, zou dit niet het «ge
val zijn.
Tenslotte is men ook van meening
dat deze taks noodlottig zou kunnen
zijn voor het toerisme en de vreemde
lingen zou kunnen weerhouden nog in
zoo groot getal naar België te komen.
Aan den vooravond der groote Wereld
tentoonstelling van 1935, te Brusisel,
zou een der,gelijken maatregel mins
tens zeer slecht gekomen zijn.
waarvan hieronder uittreksel
Mijnheer en, gij verwacht ivelligt
een aerdig vers
van Pastoor Duvillers.
Men zegt u 't Is een vies man en
tvaerlijh ik en ben 't niet.
Hoe ik dien name kreeg, van wit
wacrom, 'k en ken 't niee.
Maer 7c onderstel, 't is zoo ik neem
de leugen aen,
En 7c schrijf een rijmke neer,
als had men veel gereten
Arridet nobis dulce tnerum,
In vino Veritas dicamus ergo verum
Sa, broeders wenschen wij
den heer Professor David,
u Qui parvulos lacte pavit
Ling na c spurcitias lavavü.
Nog voort hetzelfde ivijs beleid.
God geve hem daer bij vree,
zegenvreugd, jolijt.
En leve, leve 't Vlaemsch
en d' Universiteit
MARC. 7 Vervolgt
De eerste afgevaardigd© van Zwitser
land, lieer Motta, beklimt de tribune,
en verklaart nogmaals waarom dc Zwit
sersclie afvaardiging zich niet kan
aansluiten bij de aanneming van de
Söwjet Republiek.
Heer Mtolla bekent dat de Sow jet Re
publiek wel eene mogendheid is die
waardig is om töëgeiaten te worden in-
den Volkenbond, maar hij wijst er op
dat die aanneming algemeen erkend
wordt als een gevaarlijk waagstuk. Hij
legt dus nogmaals de redenen uit w>aar
om Zwitserland zich bij de stemming
onthouden zal.
Na hem komt heer de Valera, van den
Ierschen Vrijstaat, op het spreekge
stoelte.
De aanneming van de Sowjet Republiek
De vergadering van den Volkenbond
liceft daarna de toelating van de Sow.
jet Republiek in den Bond gestemd met
39 stemmen op de 49 stemmers.
De Sowjet. Republiek zal dus over
een bestendigen zetel in de zittingen
van den Volkenbondsraad beschikken.
De afvaardiging komt binnen
Het was 19 ure 15 toen de Sowjet-
afvaardiging, met heer Maxime Litvi-
noff hare intrede in de groote zaal doet.
Daverende toejuichingen begroeten dë
intrede van het nieuwre lid.
Ook de vertegenwoordiger van Ar
gentinië, heer Cantillo, heeft de rede-
non opgegeven waarom zijn land niet
instemmen kon voor de- toelating van
de Sovjet Republiek.
Vervolgens spraken ooik nog versehil-
lige afgevaardigden, en werd er bijzon
der op aangedrongen dat de Sowjet. Re
publiek zich breed zou to on en in het
eerbiedigen der gewetensvrijheid.
De h. Maistriau, minister van Open
baar Onderwijs, heeft a.a.n de hoofdop
zieners van het lager onderwijs een
belangrijke aanschrijving gezonden
met onderrichtingen nopens de toepas
sing van de taalregeling in de lagere
scholen. Die onderrichtingen zijn van
zoo'n aard dat, indien zij door de
schoolhoofden en de genieënteoverhe
den eerlijk worden nageleefd, zij heel
wat kuinnen bijdragen om gezondere
toestanden te doen lieerschen, onder,
meer ook in de scholen uit hel. Brussel-
sche, waar men nog altijd niet begre
pen heeft wat het belang van het Vlaam
sche kind en dat van de Belgische ge
meenschap eischen van onze onderwijs
inrichtingen.
De aanschrijving van den minister
van Openbaar Onderwijs bestaat, uit
Zooals we gemeld hebben is de rege
ling slechts tijdelijk: zij zal niet langer
dan tot 31 December a.s. in voege zijn.
Deze overeenkomst, berust hoofdzake
lijk op de verdeeling van de opbrengst
der bijzondere laks op den invoer aan
de bedrijven. Men zal zich herinneren
dat oorspronkelijk, namelijk tot einde
Januari van dit jaar, die taks een zelf
de bestemming had. De opbrengst er
van werd namelijk aan de bedrijven
geschonken om hen schadeloos te stel
len voor- de kostelooze uitdeeling van
kolen aan de arbeiders. De millioencn,
die thans in de bijzondere kas zijn en
die nu feitelijk voor de Schatkist wa
ren bestemd, zullen voor eenzelfde doel
worden gebruikt. Daartoe is een mach
tiging vanwege de Wetgevende Kamers
noodig, doch men twijfelt er niet aan
dat Kamer en Senaat deze machtiging
zullen verleenen.
«Dit is een onmiddellijk le verwezen
lijken punt van de overeenkomst.
Van bevoegde zijde werd ons echter
verzekerd dat tiit voordeel, aan de be
drijven verleend, niet kan opwegen te
gen de lasten, die het behoud van de
huidige loonen met zich brengen. Ef
zal. dus verder moeten onderzocht wor
den welke middelen kunnen aangewend
worden om het koolmijnbedrijf verd%£
te steunen. Hier stelt zich de kwestie
van invoer, uitvoer, productie, ver
koop, enz. De bazen zullen hierover be
raadslagen in verstandhouding met
de regeering.
Zal het wetsontwerp, door minister
Van Cauwelaert in de maand Juni 1.1.
bij de Kamer ingediend, niet in toe
passing worden gebracht kr,achtons de
volmachtwet t? Op deze vraag werd
ons geantwoord dat er in verband
hiermede verwarring is ontstaan de
regeering is krachtens de wet op de
speciale machten niet bevoegd om dit
ontwerp tot wet te maken.
Anderzijds werd ons verzekerd dat
er op dit ooigenblik geen kwestie is van
een verhooging v,an de speciale taks
op den invoer. Deze bedraagt thans 10
frank per ton voor de nijverheidsko
len en 15 fr. voor de buiskolen. Het
bedrag voor de nijverheidskolen zal
stellig niet worden verhoogd'.Misschien
zal later de taks op de huishoudkolen.
met 5 frank worden opgedreven. De
koolmijnbazen schijnen hierop aan le
dringen.
In zekere kringen is men van oor
deel dat indien de redding van het
koolmijnbedrijf te dien prijze kan ge
schieden, ze wel kan worden aange
nomen zonder dat te groote offers van
de verbruikers worden gevraagd.Maar
dat is voor later.
De buitenlandsche mijnwerkera
De voorloopige overeenkomst, waar
bij de staking in het mijnbedrijf werd
voorkomen, voorziet onderhandelin-
en over een nieuwe loonovereenkomst.
Waarschijnlijk zal dan meteen het
vraagstuk van do vreemdelingen onder
Luidens sommigen zou het vraagstuk
van de werkloosheid onder mijnarbei
ders groolendeels opgelost zijn door
een afdanking van de buitenlandsche
arbeidskrachten.
Ook in het ministerie- van Arbeid en
Sociale Voorzorg blijkt men zijn aan
dacht a.an dit vraagstuk te wijden, dat
weliswaar veel ingewikkelder is dan
o.p het eerste zióht schijnt. Bedenk al
leen maar dat een vrij groot aantal
van die buitenlandsche arbeiders met
Belgische vrouwen gehuwd zijn en dat
het dus niet opgaat ze zoo maar, van
vandaag op morgen, broodeloos ta
stellen of naar hun land te doen. te-
rugkeeren. Bedenk eveneens dat een
dergelijke maatregel afbreuk zou doen
aan onze traditie van gastvri/jheid en
dat onze arbeiders in het buitenland
blootgesteld zouden worden aan weer-
wraakmaatreigelen.
Dank aan de Regeering voor haar
tusschenkomst
«Het Bestuur van het Algemeen
Christelijk Vakverbond, vergaderd' t©
Brussel op 18 September 1934, na ver
slag gehoond te hebben over de on
derhandelingen die geleid hebben tot
de oplossing van het loongeschil der
mijnwerkers en tot het voorkomen dier
staking,
dankt de Regeering voor hare tus
schenkomst
dankt eveneens d.e openbare mee
ning en de pers die, door hunne werk-
dadige svmpalhie voor de mijnwerkers
bijgedragen hebben tot de oplossing
van het conflikt
drukt de ho«op uit dat de Regeering
voor 1 Januari a.s. een plan van her
stel der kolënnijverheid zal kunnen
verwezenlijken, herstel dat trouwens
noodzakelijk is voor het land, voor do
nijverheid en voor de mijnwerkers
doet opnieuw beroep op de weTlc-
evers der mijnnijverheid om de Re
geering behulpzaam te zijn bij het
zoeken naar de beste oplossingen
verwacht nu ten spoedigste eene
loonovereenkomst die aan de mijnwer
kers de noodzakelijke inkomsten be-
zorge en er toe bijdragen zal de loon-
geschillen in de kolennijverheid" te
voorkomen
wenscht de Centrale der Vrije
Mijnwerkers .geluk voor hare houding;
neemt met voldoening akte van het
besluit der Regeering dë vakorganisa
ties te raadplegen in economische
vraagstukken herinnert eraan dat d©
ohristelijke vakbeweging, nu evenals
in het verleden, bereid is hare mede
werking te verleenen bij 'het bestudoe-
ren, het opmaken en de uitvoering van
maatregelen tot het economisch her
stel van het land en der nijverheden.
doet beroep op de «cihristene .arbei
ders en op hen die de waarheid zoeken
om de rangen der ohrislene vakbewe
ging te komen versterken, en broe
derlijk hand in hand, samen te werken
voor de verwezenlijking van het chris-
de mijnwerkers worden besproken. lelijk syndikaal programma van ver-.
Deze worden op een 20.000 geschat. Istandhouding, vrede en voorspoed.»
Onder voorzitterschap van graaf
Carton de Wiart heelt pater Yves de la
Brière, professor aan het katholiek in
stituut te Parijs, te Gënève een konfe-
rentie gehouden over het volgende on
derwerp: «Behoudt de Volkenbond zijn
bestaansrecht Wat Koning Albert van
Belgie hierop antwoordde.
Spreker zette uiteen hoe Koning Al-
bert niet alleen de verdediger, van Bel
gie ^as in onvergetelijke uren van de
geschiedenis, doch de meest, vooruit
ziende van de vorsten en staatshoofden
van dezen tijd geweest is door te be
grijpen, dat in de huidige wereld een
vaste organisatie van alle landen nood
zakelijk was voor het behoud' van den
vrede en voor de ekonomisicbe samen
werking;.
Zijn rol in dit opzicht bleek duide
lijk bij de bekrachtiging van hot alge
meen arbitrageverdrag door België in
1928 en vervolgens bij het sluiten van
het verdrag van Ouchy op 18 Juni 1932
drie deelcn. Het eerste heeft betrekking De brief van den Koning aan den toen-
op liet Brusselsehe en de taalgrens' als- maligen eerste-mïnister Renkin, in ver.
mede op de wijze, waarop de kinderen
er ingedeeld dienon in Vlaamsche en
Waalsche afdeelingen; het tweede slaat
op de «transmutatie» in dë eentalige
streek; het derde behandelt het vraag
stuk van de tweede taal in het Brussel
sehe en aan de taalgrens*
band met dit verdrag, evenals de toe
spraak tot president Doumergue te
Br.ussel op 10 Oktober 1929, zijn een
gedenkwaardig getuigenis voor den
waren geesi van den Volkenbond, van
liet samengaan van vaderlandsliefde
met het gevoel y.an universaliteit.
Na verscheidene iweken van warmte
en droogte is Dinsdagavond1, omstreeks
4 uur, de eerste regen «gevallen. Dez©
weersverandering komt overeen met~cl©
voorspelling van het weerkundig insti
tuut.
Zooals onze lezers het in het «Weer
bericht» kunnen nagaan verwijdert do
anticvkloon, die ons gedurende de laat
ste dagen, een zomersche temperatuut;
heeft gebracht, zich in de richting van
Rusland en werd vervangen door een
cyklonale storing die zich tegen den
avond dus reeds heeft laten gelden.
De voorspelling van het weerlaundig
instituut maakt verder gewag van een
geleidelijke daling van de temperatuur.
Een te grout betrouwen mag men in
deze voorspellingen niet hebben,daar ze
slechts geldig zijn voot een tijdstip van
8 uur.
De zomer is zeer droog geweest, la
hot instituut te Ukkel heeft men .van 1
December 1933 tot 31 Augustus 1934
slechts 414 mm. water opgevangen,
terwijl de normale regenval 592 mm,
bedraagt.
In 1921 bedroeg de regenval, voor heb
gansclie jaar, slechts 412 mm., terwijl!
het voorziene gemiddelte 800 mm. was.
Sedert een eeuw had zich dergelijke
droogte niet meer. voorgedaan.
