4
Naar Siat Ursmarus
te Nokere
Het Gondblok en ons land
Regeeringscrisis in Spanje
De Stad Luik in
Financieels moeilijkheden
Vliegtuig met bestemming
naar Le Eourget, stoit in zee
LANDBOUW.
Ül -
Donderdag
OGTOSEB 1934
Belgische Kolen
voor de Spoorwegen
Een Fabrieksjongen
werd Cardinaal
Om den Gordon-
Bennettbeker
5CXXX JAABGANfi HÏÏMMf® 22
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
[Publiciteit builen het Afrond, AALST t Agentschap HAVAS, Adolt Mailaan 13. Ie Brussel 'fiue de Bi<%elep. EarijS Bank B.uiding/Kingsway. 20 Londres \V. C. 2,
H. Frano. van Asa.
Zonop5.54Zonaf5.24
N. M. 8 E. K. 15
(FOLKLORE) -
Ik ging op weg met drie dikke boeren,
(abuis ;t waren twee houten magere en
een die wat kort gestuikt en corperlenter
was) om te bedewegen voor de koeien...
en de plagen onder de beesten... en te
verkrijgen de bescherming voor hun stal
len. In cns boerenmenschen zit er nog
geloof en 't zit er diep in, hoor Voor te
gaan dienen kennen ze geen menschelijk
opzicht. We hadden nog wel deftige leute
onderweg, 't kou toch niet zijnom in dat
rijtuig een paternoster te bidden en ik
liet mijn drie makkers klappen over de
vruchten der aarde, de malsche weiden
en het wel te pas zijnde vee dat we voor
bij reden en sinds enkele dagen op
't gras liep om zijn maag te vullen. Men
koutte van den boerenstiel, van de goede
en min goede jaren..de red ging door
Deynze en zijn breede Markt langs de
baan naar Audenaerde toe, met den
buurtspoorweg nevens den steenweg...
zeg daar lieten veel menschen hun leven
bij.... naar Cruyshautem waar we op de
M.arolle het St-.Gabriëlklooster der Pa
ters Passionnisten bewonderden, Naza-
rethsch Lieve Vrouw, de peperbus, van
verre groetten, de Gentsche torens be
merkten ginder boven 't Bunder op de
hoogte en door het voorname Dorp
Cruyshautem heen welhaast de hemel-
kammekens van Zuid Vlaanderen in
't oog kregen en langs de Wortegemsche
kassei, 't lieve heuvelachtig ouderwetsch
dorpke Nokere binnenreden. Onze koer-
ser draafde statig tot op het dorp, daar
tot in de laagte en bleef halt maken voor
de kerk. We zijn er zij een der magere
boeren aan de dikke... eerst dienen en
bidden en driemaal rond 't Kerkhof den
beeweg gaan, een keerske ontsteken en
ons doen zegenen of de relikwie kussen...
en dan nen pot of beter nen druppel kla
ren pakken. Zoo gezegd, zoo gedaan.
De kerk van Nokere staat in eene diop-
te links de pastorij welke aan een an
tiek kasteel gelijkt. Weinig huizen vor
men den blok dér plaats of grand' place.
De parochie is uitgestrekt en vermindert
in bevolking. Twee kasteelen en een wel-
ingericlit klooster mogen vermeld wor
den. Vroeger, over enkele jaren, stond
hier ook een onderpastoor en thans doet
hij slechts dienst den Zondag om de
veertien dagen zoo.
De bedevaart bestaat sedert lang en
wordt wel bezocht bijzonderlijk in de
Octaaf van St Ursmarus wiens feestdag
valt den 18 April.
Te Nokere staat, zijn houten beeld uit
gesteld in de kerk, gekleed met de pon
tificale of bisschoppelijke kleedij. 't Is
een antiek standbeeld, dat gedragen
wordt in processie en ommegang. Iets
typisch.
We bemerkten ook in de ouderwetsche
gothieke kerk met drie gelijke beuken en
een hooger prachtig koor, een tafereel
van den H. Kerkvoogd. Op de gebede-
kens wordt de bisschop en belijder Urs
marus, wiens relikwiën berusten in de
kerk van Nokere, van welke hij patroon
is, afgebeeld met een wijwaterborstel in
de rechter hand en besproeiende de wei
de waar hij doorwandelt en waar talrijke
hoornbeesten grazen. De afbeelding der
kerk van de parochie bemerkt men ook
op den heuvelachtigen grond.
De melding staat er nevens S. Urs
marus wordt alhier gebedevaard, hij, die
van overouds geëerd en gediend wordt
als beschermheilige tegen alle slag van
ziekten onder de menschen, en bijzonder
lijk zooals tot heden toe, dikwijls op eene
bijzondere wijze is ondervonden, tegen
de plagen onder het hoornvee.
Z.D.H. Mgr. Bracq, bisschop van Gent,
beval deze bebevaartplaats aan in 1872
met eencn aflaat van 40 dagen te verlee-
nenaan allen die de kerk van Nokére be
zoeken en er bidden een Vaderons en een
Weesgegroet met het smeekgebed O.H.
Ursmarus, bid voor onze geestelijke en
tijdelijke noodwendigheden!
't Is Sint Ursmarus die negen bisdom
men doorreisde als geloofsverdediger, en
stichtte eene kerk te Bree-Eyck, waar in
de XI6 eeuw de Affligemsche Abdij ont
stond. Hij overleed in den Heer ten jare
713.
Een vlaamsche dichter zingt
In de ziel een liemel schouwer
Wat God aangenaam moest zijn
Voor ons volle een herhenbouwer
Wat ons nog doet dankbaar zijn.
G. Gezelle noemt hem een landbisschop
Zie onderaan volgende kolom,
Wanneer .eenmaal de Rijksbegrototing
is voorbereid en goedgekeurd door; den
kabinetsraad, worden de departements-
begrootingen, waaruit zij bestaat, bij de
indiening verdeeld tussicihen Kamer en
Senaat. Aldus wordt de behandeling er
van bespoedigd, doordat de eene verga
dering dadelijk de bespreking kan aan
vangen zonder te moeten wachten tot
de andere er mede Maai; is.
Ditmaal zouden dus alle departe-"
mentsbegrootingen van fmancieelen
aard het eerst aanhangig worden ge
maakt bij de Kamer, terwijl die Senaat
eerst de begrootingen van meer admi
nistratieven aard zooi to behandelen
krijgen.
Die regeling blijkt evenwel niet de
volle instemming te bezitten van den
Senaat die, in de meening dat de fi-
nancieele begrootingen veel belangrijker
zijn dan de andere, den indruk heeft
dat hem een ondergeschikte rol wordt
toebedacht.
Een beraadslaging tus-schen de hh.
Digneffe en Poncelét, voorzitters van
beide vergaderingen, wordt in het voor
uitzicht gesteld om dit 'dreigende «ge
schil» te voorkomen. -
De meening van staatsminister Masson
Voor een vaster ruilverkeer
Door den h. F. Maason wordt in «Le
Soir» gewezen op het belang van een
ekonomische toenadering Buisischen cle
landen van het goudblok, namelijk Ita-
Tië, Frankrijk, Nederland, Luxemburg
en België. i
iPje liberale staatsman laait in zijn be
schouwingen uitschijnen, hoe de h. P.
Hymans destijds voor die gedachte op
gekomen is.
De landen, die hun muntwaandie niet
willen zien aantasten, moeten inder
daad voor een steviger onderling ruil
verkeer zorgen.
Na er nogmaals op gewezen te heb
ben, dat een ekonomisch tolverbond
tusiSichen Frankrijk en België uitgeslo
ten is, drukt td'e h. Masson de h'oop1 uit,
dat de ekonomische toenadering tus-
schen de goudlanden voor ons land den
tees tand moge helpen verbeteren.
Ten slotte brengt d'e h. Masson hul
de aan liet budtenlandsch beleid van
België, dat er op gericht is de nadeeli-
gei gevolgen van verkeerde ekonomische
opvattingen te bestrijden en hij ver
klaart, dat het voor de kleine landen
een eer is zich voor deze vraagstukken
van den invloed hunner machtigste bu
ren bevrijd te hebben en gepoogd te
hebben legen een verderfelijke geestes
richting in te gaan.
Financieels instorting nakend
in Soviet-Rusland
Reizigers die pas uit Rusland weer
keerden, verklaren dat Soviët-Rusland
thans met ernstig financieele moeilijk
heden heeft te kampen. In verschillende
Staatsondernemingen, hebben ambte
naars en bedienden sinds verscheidene
maanden geen loon meer ontvangen. In
den loop den maand September hebben
de regeeringsagenten al de juweelen,
kiO'Stbare s-teenen, enz. in de -winkels van
Moskow aangeslagen.
Anderzijds bereidt de Soviët-regee-
ring een grondige omvorming voor van
den binnenlandse/hen handel. De huidi
ge dispariteit tmsschen de prijzen in
gouidroebel en papierroebel zal verdwij
nen ten gunste van een bem'iddelings-
peil. Deze (omvorming zou beantwoor
den aan een stabilisaitiepolitiek, zoo
niet aan de revalori&atie van de pa
pierenroebel, waardoor alle loontrek-
kenden van eene toename zouden ge
nieten van de koopkracht hunner loo-
nen. Zulks zou hun toelaten na zekeren
tijd' zich aan te passen aan de nieuwe
prijzen van alle dingen, die aan hooge-
re koersen zouden staan als de huidige.
Volgens dezelfde inlichtingen bestaat er
geen twijfel dat de regeering reeds
moeilijkheden ondervindt betreffende
den uitvoer van het Vijfjarenplan. Men
mag dus veronderstellen dat de soviët-
repuibliek haar pogingen gaat verdub
belen teneinde in vreemde landen lec-
ningen te bekomen.
of geloofsbode in Vlaadneren, voorname
lijk in Oudenburg en op vele andere
plaatsen. Van daar de Vlaamsche naam
Oslcen.
Wilt ge bevrijd worden van alle be
smettelijke ziekten (naar ziel en lichaam)
en ook uwe stallen daarvan vrijhouden
aanroept St Ursmarns I MARC.
Zooals te verwachten was werd de
Spaansche regeering in de openingsver
gadering van de Cortes heftig aange
vallen do.or dep h. Gil Robles leider van
de rechtsche groepen en heeft de eer_
sts-minister, die h. Samper, het ontslag
van de regeering aan den President
van de republiek aangeboden.
Er heeft in de Gortes geen stem-
minig plaats gehad, doch na den scher
pen aanval van Gil Robles hebben twee
ministers, -namelijk de vertegenwoordi
gers1 van de liberale (democraten, de zit
tingszaal verlaten. De regeering was
dus uiteengevallen en er bleef den oct-
sten minister niet anders over dan zijn
ontslag en dat van zijn regeering in te
diénen. Trouwens z-onder de steun van
de rechtsche groepen, die 150 leden
tellen en dien van de liberale democra
ten, i-s de regeering niet liefbaar.
Toen men aan Samper naar den nieu
wen cabinetsvormer vroeg, noemde hij
zonder dralen Lerroux.
Lerroux
Pita Romeno, gevolmachtigd minister
van Buitenlanjd-sche Zaken, raadde den
president aan de Gortes niet te ontbin
den en een nieuwe regeering op radi
cale basis te verkiezen, met bijvoeging
van enkel republikeinsche ministers.
Samper werd door den president ge
roepen om geraadpleegd te worden no
pens zijn meening als afgetreden eer-
ste-minister. Algemeen iis men van
o-ordeel dat Lerroucs door Aloala Zamo-
ra zal ontbieden worden en met de ca-
binetsvorming zal gelast worden.
Na de leiders van de verschillende
partijen te hebben geraadpleegd heeft
president Alcala Zamora aan den ladi-
kalen leider Lerr-oux opdracht gege
ven tot de vorming van liet nieuwe ka
binet.
Vrijwel alle politieke kopstukken ble
ven gekant te zijn tegen een ontbinding
van het parlement.
De Nationale Spoorwegmaatschappij
heeft bij de Belgische mijnen do bestel
ling gediaan voor de kolen die zij tij
dens het winterseizoen van 1 Oktober
1934 tot 31 Maart 1935 voor haar lo-
komotieven zal gebruiken.
Deze bestelling bedraagt 990.000 ton
voor hetzelfde tijdvak van het vorige
jaar. Gedurende het zomerseizoen was
de bestelling slechts 800.000 ton.
Tijdens de vergadering van de^ ge
meenteraad Maandagavond heeft bur
gemeester Neujea-n uitvoerig verslag
gegeven over den huitd-igen financieelen
toestand van de stad;, toestand die zeer
benard ie. De gewone stadsbegrooting
voor 1934 sluit met een tekort van
ruim 5.5 milliio-en, tekort dat niet kan
gedekt worden dan do/or een voorschot
op d'e leening, die de stad gevraagd
lieeft te mogen aangaan bij het Ge
meentekrediet. Voor het dekken van het
tekort op de buitengewone begrooting
zou een voorschot van ruim 33 mil-
lioen op dezelfde leening moeten toe
gestaan worden.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken, die de begrooting (heeft nagezien,
heeft den burgemeester laten weten
d'at 12,752,019 fr. uitgaven van het' bui
tengewoon budget op de gewone be
groeting moeten gebracht worden, zoo
dat deze ten isilotte met 22.511.806 fr.
in deficit is.
Hoe dit te dekken
De Minister maant, den Gemeenteraad
aan bezuinigingen te doen. Indien hier
aan gevolg gegeven wordt zoo het te
kort bij uitzondering door de leening
mogen gedekt worden, maar volgend'
jaar zal de ge-wone begrooting in even
wicht moeten zijn.
Intusschen is de kas ledig tot op deft
bodem. De verplichtingen voor Septem
ber kon het Schepenko-llege naleven
diank zij een voorschot van 6 millioen
bij het Gemeentekrediet. Maar voor Oc
tober werd igeen voorschot toegestaan.
Dus besloot de burgemeester, zijn we
gedwongen onze betalingen voorloopig
te schorsen. De vereenigde commissies
zullen Donderdag bijeenkomen om den
toestand te onderzoeken en gebeurlijk
maatregelen te treffen.
Het gemeentoknediet springt
nogmaals bij.
Dinsdagnamiddag werd medegedeeld
dat het Gemeentekrediet nogmaals; zal
bijspringen, nadat het departement van
Binnenlandsche Zaken de noodige toe
lating had gegeven. De stad Luik' zal
dus weer regelmatig hare betalingen
kunnen doen.
Bij bet 50-jarig priest er sic,hap, van
Cardinaal O'Connell,bisschop van Bos
ton, willen wij in een paar woorden
eens iels vertellen over het merkwaar
dig leven van dezen kerkvoogdi, die
van fabrieksjongen cardinaail werd'.
De naam van den cardinaal laat
reeds vermoeden dat hij van Iersohe
afkomst is, en ongetwijfeld is hij een
afstammeling van een dier Iersche
landverhuizers, dlie zooveel hebben
bijgedragen tot het doen opbloeien van
het Katholicisme ip Amerika.
Hij was de jongste uit een huisge
zin van elf kinderen toen hij vier
jaar oud was, /stierf zijn vader, en
het huisgezin bleef in allesbehalve
voorspoedige omstandigheden achter.
De toekomstige cardinaal was reeds
op zeer jeugdigen leeftijd verplicht
te werken om zijn mioeder, niet ten
laste te vallen.
Op 11 jarigen leeftijd w;as hij al
leerjongen in een katoenfabriek. Van
6 ure 's morgens; tot 7 ure 's avonds
iverkte hij in de oververhitte lokalen
tusschep het oorverdoovend geraas van
de machines, in den dikken walm van
petroleum, olie en ammoniak. Het
werk was te zwaar voor hem, en op
een dag viel hij in bezwijming. Dë
jongen werd opgenomen, en men' zag
weldra dat hij ongeschikt was voor
dézen arbeid.
Yap dan af gaat zijn leven een an
dere richting u'iit. Men stuurde den
jongen naar eene school, en dan bleek
zijn buitengewone begaafdheid. Ifij
werd op 'het collage van St Charles
van Maryland gedaan, en dan bij de
Jézuieten van Boston, zijne geboorte
stad. Dé aartsbisschop die den schran-
deren student had opgemerkt, deed
hem naar het diocesaan seminarie
overplaatsen, en stuurdie hem later
naar Rome waar O'Connel werd gewijd.
Zeven jaar was hij rector van het
Noord Amerikaansche ooilege, waarna,
hij de pauselijke instelling verliet om
bisschop te worden van Portland.Voor-
alcer hij echLer vertrok naar zijn
bisdom, gelastte Paus Lao XIII hem
met een zending nuar den keizer van
Japan, wiiep hij een persoonlijken
brief van dien H. Vader moest over
handigen. iDe paus was zoo tevreden
over de uitstekende wijze, waarop hij
zich van zijn delicate taak had ge
kweten,dat hij hem benoemde tot coad
jutor van dien aartsbisschop van Bos
ton, met recht van opvolging. In 1907
volgde liij den aartsbisschop op.
Een der leuzen van den aartsbis
schop waardoor hij zijn uitstekende
betrekkingen met de hoogst geplaat
sten te danken heeft is Ik kom niet
om een gunst af te smeeken, maar
om te d'ienen en nuttig te zijn.
Hij is zijne leuze getrouw gebleven
en zijn 50 jarig priesterschap in dien
geesl opgevat, heeft zeker veel bijge
dragen tot de hoogachting, die het ka
tholicisme in Amerika heeft weten te
verwerven.
In tusischen is het geval van aarts
bisschop O'Connell geen alleenstaand
geval. Cardinaal Haves, van New-York
was krantenjongen in zijn jeugd.
En Paus Pius X dan, die die zoion was
van een briefdrager uit Lonïbardië.
Er zijn zooveel dergelijke voorbeel
den aan te halen in de katholieke Kerk;
hoevelen vap die grioote kerkvoogden,
prinsen der Kerk, tot den plaatsvervan
ger van Christus Boe, stammen niet af
van geringe menschen
De meeist naderigen worden door
God geroepen en zij krijgen de hoogste
waardigheden. Afkomst noch rijkdom
hebben daarin mee te spreken. De noes
te, begaafde werkers, worstelen zich
zelf omhoog; voor hen allen, wie zij ook
zijn, staat de weg open, de weg naar
de hoogsle waardigheden in den dienst
van God.
Zeven dooden
De stoomboot «Biarritz» is ter hulp
uitgevaren van een vliegtuig dat op on
geveer 5 kilometer van Folkestone in
het Kanaal gestort is.
Het toestel maakt dieel uit van een
Engelsche luchtvaartmaatschappij. Het
was Dinsdag morgen op het vliegveld
van Abridge 'opgestegen.
Het wrak van het vliegtuig en dé,
lijken van vijf passagiers werden door.
de «Biarritz» opgepikt.
Nadert seint, men
Niet vijf, maar zeven personen kwa
men in het vliegtuigongeluk om, dat
zich hed'en morgen op vier mijl len Zui
den van Folkestone voordeed.
Het vliegtuig een twee-motoren,
eener Engelsche maatschappij, had het
vliegveld van Stopleyford, nabij Abrid
ge, ten Noord-Oosten van Londen, ten
10 ure 's morgens ter bestemming van
Le Bourget verlaten.
Aan boord hadden buiten de loods,
M. Bannister, plaats genomen drie
Franschen M. Bordaz, van Parijs, M.
BaignecLT en Mej. Slabosdny, eveneens
Le Parijs verblijvend, een Amerikaan
M. de Sanno en twee Engelschen M*
Ritchie en Miss Budden.
Kort na elf ure, bevond de paketboot
«Biarritz», d'ie den dienst Folkenstone-
Boulogne verzekert, zich op 4 mijl van
de kust, toen hij seinen kreeg van een
Duitsche icargo de «Leander».
De «Biarritz» naderde de stoomboot
en de Duitsche kapitein meldde dat hij
het wrak van een vliegtuig ontdekt had
en dat hij opzoekingen begonnen was
om de lijken der passagiers, te vinden.
De «Biarritz» liet eene sloep in zee.
Een kleiine Engelsche boot de «Snow-
crete», die zich in de buurt bevond had
eveneens een bootje uitgelaten.
Gelijk het bootje van de «Biarritz»;
de boot ve'rliet, keendie dit van de
«Leander» weder, twee lijken medebren
gend, die de «Biarritz» aan boord nam.
Eenige oogenblikken later 'bracht het
bootje van de «Snowcrete» een derde
lijk toe. Eindelijk vonden die matrozen
van de «Biarritz» nog twee lijken in
het wrak.
De opzoekingen naar de andere
slachtoffers waren te vergeefs.
Het is niet mogelijk de oorzaak van
de ramp te bepalen. Buitendien kon
den die lijken die zwaar verminkt wa
ren niet geidentifieerd worden.
De «Belgica» op 'de derde plaats
Bij het juist berekenen van de door
dé deelnemers aan den wedstrijd om
den Gordon Bennettbeker afgelegde af
standen is gebleken, dat niet de «Po-
lonia» maaT de Belgische ballon «Bel
gica» op de dorde plaats komt.
Volgens .d'e berekeningen van de Pool
se he vliegclub, d'ie cahier nog niet of- I
ficieel zijn, werden de volgende afstan
den afgelegd
1. «Kosciusziko» (Polen), 1,331 k*m.
8 m."; 2. «Warszama (Polen)', 1.304 km.
76 m.; 3. «Belgioa» (België), 1.17% km.
143 m.; 4. «Bolonia» (Polen), IA38 km.
154. m.| 5. «Zurich» Zwitserland')1.051
ikm, .4 m.
Weiden-Boomgaarden
Wat men er ook over zegge, wij we
ten hij ondervinding^ dat oinze land
bouwers over 't algemeen gesproken,
weinig zorgen besteden aan hunne wei
den, en vooral aan de boopgaarden Dat
is te betreuren, en i|U hun belang is het
noodzakelijk dit stelsel te verlaten,
want het is klaar dat hot gras, om
weelderig te groeien en voedzaam te
zijn voor de dieren, voedlsel noodig
heeft, ep dat de fruitboomep zeer on
regelmatig vruchten geven, in geval
zij niet telkenjare bemest wordien.
Op de hoedanigheid van het fruit
en van het gras dient gelet en deze
kan verhoogd woTden door eene ver-
tstandiige bemesting.
De beste bemestingswijze is die wel
ke toegepast wordt vóór den wintefl
(October-November.)
Wil men dus vroeg in die lente veel
malsch gras bekomen, en een loonen-
de opbrengst aan fruit in den herfst,
dan mag men niet verwaarloozen zoo
gauw mogelijk, 't is te zeggen, zoiodrai
de dieren definitief den boomgaard!
verlaten hebben, de volgende schei
kundige meststoffen per hectare aan te
wenden
600 tot 800 kgr. superfosfaat
300 Bot 400 kgr.kairiiite of silvinitë en
100 tot 150 kgr. ammoniaksulfaat.
Men zal deze meststoffen zorgvuldig
ondereen mengen en zoo gelijk moge
lijk op den boomgaard open spreiden.
Het is verstandig handelen daarna
dé n grond met de ij ze ren eg te eggen.
•Daardoor wonden de meststoffen
eenigszins ondergewerkt, en beter, mei
den gro-nd vereenigd, zoiodat men valt
hunne werking verzekerd! is.
Wij raden aan in de lente, zoo Vroeg
mogelijk, nog 100 tot 150 kgr,. ammo
niaksulfaat te gebruiken én daarna
goed te eggen. jjixu
