Een Apostel
De Ministerieel® Krisis
Een belangrijk Wetsvoorstel
van oud-Minister Hepan
090
De Communistische relletjes te Turnhout
li voLiSSmi
XXXXo JAARGANG NUMMER 267
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
publiciteit buiten het Arrond. AALST. Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan 43, fa Brussel t—Ru© de Ric.b.eleu, Parijs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2*
gZondag I8Nov5mber|
H. Romanua
l Zon op7,05 Zon af-1,07
Maandag l9Ncvemb.|
1934
H, Elisabeth
Zon op7,06 Zen aM.CS
V. M. 21 L. K. 29
BIJ dit nummer behoort een bijvoeg
sel en bestaat uit zes bladzijden.
Mijnheer THEUNIS,
die poogt ean kabinet te vormen
Van Vrijdagmiddag tot Vrijdagavond
1 liet. nieuws dat JNl. Jaspar ontlasting
van de taak van kabmelsvoi'mer had
aangevraagd niéuws dat we giistercn
mededeelden verwekte groote verba
zing in dc politieke wereld.
Nadat de h. Ja spar er liet -bijltje bij
neergelegd had, werd vanwege het ko
ninklijk paleis een mededeeling bekend
gemaakt.
'Haarm wordt gezegd' dat. dc li. Jas
par in den loop van den morgen aan
den koning verslag heelt uitgebracht
over het verloop vian zijne onderhande
lingen. Hij beeft den Vorst medegedeeld
dat hij betreurde de regeering niet tc
kunnen samenstellen, vermits hij niet
de medewerking liad verkregen, welke
hij noodig achtte.
Pb hr Van Qverbergh weigert kabinets
vormer te worden.
In dezelfde mededcelin wordt vervol
gens ge-zeigid dat dc Koning den h, yan
Overbergh, christen-democratusch sena
tor en staal-sminisler, gevraagd heeft
er in toe te stemmen zich te belasten
met de vorming yan liet nieuwe minis
terie.
De. h. Van Ovcrbergb liecft geiant
Woord dat hij graag op liet beroep van
den Vorst zou ingegaan zijn, indien zijn
gezondheidstoestand hem zulks niet be-
leLte. De li. Van Overbergh is inderdaad
een drietal weken geleden het slachtof
fer geweest van een ongeval, waarvan
de gevolgen liem nog eenigen tijd lot
verzorging en voorzichtigheid dwingen.
De hr Georges Theunis aanvaardt en
onderhandelt
De beer. .staatsminister Theiu;nis, is
belast met de samenstelling' van het
.cabinet.
'I-oor den Koning [geroepen, is ïieöi'
iTlieunis, staatsminister 'en oud eerste-
m unster, in het paleis aangekomen, om
half drie.
Ken uur later is hij buil en gekomen
en heeft aan dc dagbladschrijvers ver
kiaard, dat hij inderdaad door, den Ko
ning belast was met de dfen mens teling
yan het nieuw cabinet.
lk zal gaan trachten aan deze op
dracht te voldoen, maar hot zal niet
zoo eenvoudig zijn, verklaarde Iieci'
,T heu nis.
Heer Theunis verwijderde zich ver
volgens, de journalisten belovend hen
dezen avond op de hoogte te houden
van zijn onderhandeingen.
De h. Theunis heeft zycih onmiddel
lijk bij bet verlaten vian hel Koninklijk
•Paleis, naar het ministerie van Bui-
t'enlandsche Zaken begeven, waar hij
een onderhoud had met minister Jas-
par.
Men beweert dat de kabinetsvormer
met hem niet enkel gesproken heelt
over den toestond en over dc omstan
digheden wniarin hij zich genoodzaakt
heel't gezien de koninklijke opdracht ai'
te wijzen. Men denkt dat er ook spraak
is geweest van de intrede van den heer
Jaspar in het kabinet dat dc h. Theu
nis tracht te vormen. De afgetreden
minister van Buitenlandsche Zaken
zou echter niet geneigd zijn hierop
te gaan.
"Vervolgens begaf d:e heer Theunis
zic.li naar het hotel van den afgetre
den eerste minister, voor een beleefd
heidsbezoek, beweert men. De h. de
Broqueville was echter niet aan tc tref
fen hij bevindt zich in het buiten
land.
De kabinetsvormer heeft daarna,voor
zijn verdere onderhandelingen, zijn
hoofdkwartier opgesiagem in zijn. par-
tikuliere woning. Aldaar had hij nog
een vrij lang onderhoud met den li.
Erancqui, daarna met den heer Devèze.
Vrijdagavond zou hij ook nog den heer
Max ontvangen.
Een woordje over den h. Theunis
M. Georges Theunis werd geboren te
Montegnée bij Luik, op 28 Februari
1873. Zijn vader behoorde tot het leger
en voerde later' het bevel over de ver
sterkte stelling Namen.
D,e lieer Georges Theunis tr.ad jong
in de militaire school en werd een
schitterend geni'e-officiei' docli toen
hij den graad wan'luitenant had bereikt
gaf hij zijn ontslag, om medewerker te
worden van baron Émpain, die hem in
de financiën lanceerde.
Op 4 Augustus 1914 nam M. Theunis
terug dienst als kapitein en werd aan
geduid om de aankoopen voor het leger
te doen te Londen.
Later bevorderd tot miajoor en daags
voor den wapenstilstand tot kolonel.
Hij de vredesonderhandelingen werd
hij -aangesteld als- vertegenwoordiger
van Belgie in de commissie van her
stel.
In November 1920 werd hij in het
kabinet Carton de AViar't opgenomen als
minister van financien.
Stond daarna aan het .hoofd der drie
kabmetten-Theunis, die van December
1921 tot 5 April 1925 het land regeer
den.
Sindisdien was M. Theunis van het
politiek terrein verdwenen, om zich
terug met financiën bezig te houden.
In verband met de ministerieele crisis
De Katholieke Vlaamsche Landsbond
le Brussel vergaderd, in verband met
de ministerieele crisis, na bespreking
van den politieken toestand drukt den
wenscii uit diat de "Vlaamsche mandata
rissen hun steam zouden ontzeggen aan
elke nieuwe regeertng welke niet de
noodige waarborgen biedt voor de
stipte naleving der gestemde taalwet
ten.
Hielt te dier zake een algemeene en
rechtmatige ontevredenheid vast
Vlaanderen, en meent dat indien Re-
gccTing en Parlement niet met meer
doelmatige middelen de Vlaamsche
Belangen in de toekomst behartigen,
een groot gedeelte der yiaamsiche
fileenschap zal streven naar nieuwe
vormen om de integrale toepassing der
gestemde wetten te verzekeren.
Vestigt nogmaals de aandacht op de
schreeuwende onrechtvaardigheid wel
ke werd begaan aan zoovele yiaam
sche ambtenaren, die om zoogezegde
dienstfouten uit hun betrekking wer
den ontzeil en dringt er op aan dat liet
onrecht zonder ^verwijl zou worden her
steld
Verwacht dat de Senaat in zijn eerst
volgende zittingen liet ontwerp betref
fende het gebruik der talen in liet Ge
recht, zooals het door de Kamer werd
aanvaard, onverminkt zal goedkeuren.
Nog geen regeering Zaterdagmiddag
Niadat M. 'Theunis geconfereerd had
met de h.li. Van Gauwelaer't, Max, Pou!_
let, Se.g-hers verklaarde hij aan de per
dat het hem Zaterdagmiddag nog niet
mogelijk was aan den koning een de
finitieve lijst van nieuwe regeeringsle-
den voor te leggen.
Bij de socialisten
De algemeene raad der Belgische
werkliedenpartij vergaderde Zaterdag
voormiddag in het «Maison du Peuplc»
te Brussel. Volgende mededeeling werd
gedaan fc
JD}e socialistische par'lij easeht het
recht op dat. één harer leiders de
gearing zou samenstellen niet als basis
het plan van dan arbeid. Alleen dc so
ciaüstische partij is daartoe aangewe
zen.
Het regeerihgspfogramma dat zij zal
samenstellen zal in de isoc. pers .ver
schijnen.
Waarom mislukte de H. Jaspar
Het ilollandsche katholieke blad «De
Maasbode»; geeft als oorzaak van het
mislukken van den h. Jaspar aan, dat
verscheidene personen die hij aange
worven haai' tot de groote financiën be
lmoren, die de ï'eg^eering te zeer ondeï!
den druk der geldmachten 2ojuiden
brengen*
Dc Kajottersbetwffimtreft een harde
slagMiehei Werbroeclc, propagandist
van 't verhond Boeselare, is niet meer.
Woensdag avond, 7en Novemberreed
hij met zijn moto naar Bruggeom één
van zijn gewestelijke leiders te gaan be
zoeken in dc kazerne bij 't terugkccren
zou hij nog de vergadering bijwonen van
een af deeling inde buurt van Boeselare.
De lichten van een auto die hem op dc
baan kruisteverblindden hemzoodat hij
tegen een stilstaanden wagen aanbotste
met gebroken schedel werd Michel opge
raapt. Na een doodstrijd van vijf volle
dagen is hij verleden Maandag-namiddag
naar den Heer gegaan.
Over een paar weken had hij op dc
propagandisten-retraite met ontroerde stem
enkele offer-besluiten opgedragen zijn
gansche, krachtige, jeugdige leven bracht
hij NU ten offer aan de K. A. J.
Michel mocht genoemd worden model-
propagandist en model-administrator.
Geen grootsprekergeen geleerddoener
een werker, een wroeter. Stilkalm, be
zonken, arbeidde hij met taaien moed. On
voorbereid, in 't wilde pakte hij nooit wat
aan, maar overlegde en overwoog alles met
zakelijkheid en orde. Die orde gaf hem zijn
organisators-talenten. Zijn groote bekom
mernis was dc ware, echte en diepe geest
van dc betceging overal tc doen doordrin
gen. Op elke vergadering, bij elk bezoek,
trachtte hij den geest van het Kojotters-
apostolaat tc hernieuwen.
Het gezag icaarover hij ruim beschikte,
had hij ziek niet eigen gemaakt door arti-
ficiccle middelen, maar door zijn persoon
lijke levensdaad en zijn onberispelijkheden.
Hij was de groote broer van het Verbond
geworden en had datzelfde Verbond een
prachtige baan opgestuurd. Boven dit alles
was hij de opvoeder. Om maar een voor
beeld aan ie halen meer dan een jaar lang
bezocht hij mc/n^Jelijks zijn gewestelijke
leiders om met hen openhartig, intiem,
vormend tc kunnen spreken. Toen hij voor
zoo'n bezoek op weg was, is hem het doo-
del ijk ongeluk overkomen.
Aan de diep-getroffen familie, die zoo
kristclijk gelaten haar smart draagt, biedt
heel dc K. A. J. haar innigste deelneming
aan en belooft haar dat in de zeshonderd
Kajottersafdeclingcn voor den beminden
afgestorvene zal worden gebeden en gecom
municeerd.
Kajottcrs van Jloeselarc ge houdt een
grooten plicht tegenover Michel. Laat het
werk van hem die u zoo liefhad niet ver
loren gaanmaar bouwt, getrouw aan
Michel's wenken en richtlijnen de K.A,J.
in Boesclarc uit, groot en sterk
Kujollcrs van Vlaanderen Iemand on
der ons heeft het grootste offer voor dc be
weging gebracht. Laten wij eiken dag ons
offer brengen voor de redding onzer werk-
brocders.
Heer, schenk aan de ziel van hem die
om U voor zooveel zielen arbeidde, het
ee u w ig verbl ijden K. HA JEE.
We vérnamen gisteren dat de socialistische raadsleden goesting
hadden gekregen om in de oppositie te treden, en uit dezelfde bron
wisten we ook, dat enkele hoofdmannen Donderdag-avond een be
perkte vergadering hadden gehouden om den politieken toestand te
bespreken en desnoods te beslissen over het ontslag-nemen van Burge
meester Nichels en schepen Haelterman.
We 'n weten niet in hoeverre die geruchten met. de waarheid over
eenstemmen, in alle geval, we weten dit «waar rook is, is vuur», zei
Uilenspiegel, en hier zal 't ook zoo zijn.
Doch; ontslag of niet, we blijven bij ons gezegde van gisteren de
zware verantwoordelijkheid van bet. stadsbestuur blijft wegen op M.
Nichels.
Het «Laatste Nieuws» ,van gisteren Zaterdag schrijft Üa)t de Li
beralen niet willen besturen met de VI. Nationalisten.
De Vlaamsch-Nationalisten hebben vroeger geweigerd in het be
stuur te treden, samen met liberalen..
Allemaal goed en wel.
Maar Nolens volens, willens nillens, die drie partijen: Socialis
ten, Vlaainseh-Nationalistjen en Liberalen zijn volgens de welt ver
bonden en blijven 11a hun ontslagnemen toch neg verantwoordelijk
en maken dus ook nog deel uit van 't schepencollege.
Gisteren hebben We in alle ernst de aandacht onzer lezers getrok
ken op de groote verantwoordelijkheid 'die rust op de gekozen sche
penen en die nadien ontslag namen.
We willen rond die kwestie geen politiek maken de toestand der
stad is al troebel genoeg doch Mevrouw Gravez, sehepene van
fiuaiftie's, M. De Neve, schepen van Burgerlijken Stand en M. Cor
nells, .schepen van Onderwijs, zullen dus wel daen, goed uit hun
oiogen te zien om desnoods maatregelen te treffen, vermits zij tocli,
gezamenlijk de meerderheid in 't schepencollege vormen, om een ein
de te stellen aan bet machtsmisbruik van- burgemeester Nicihels,
Dat zijn feiten en die 'n foefelt men niet weg, met 'te roepen of
te liegen de feiten blijven.
De socialisten moeten nu niet komen aandraven met de schuld van
de toestand op andermans rug t.e schuiven met. te zeggen, dat de
Vlaamsch-Nationalisten en de Katholieken alle kredietopening wei
geren; dezen die de pretentie hebben van te kunnen of te willen bestu
ren, moeten ook zien dat ze de noodige fondsen hebben of vinden om
in het bestuur der stad te voorzien.
Zoo spreken de mensellen met gezond verstand, zoo spreekt, dc man
van de straat.
Dat M. Nichels en zijn mannen daar anders over denken, dat 'nj
kunnen wij niet gebeteren.
P. S. Bij het ter pers leggen vernemen tee dat M. Nichels ont
slag neemt als burgemeester van Aalst
De heer oud-minister Heyman sa
men met vijf andere leden der demo
crat isch-katholieke 'rechterzijde - heeft
verleden week, in de Kamer, een zeer
belangrijk wetsvoorstel neergelegd,, be
treffende de bedrijfsorganisatie. Het
wetsvoorstel heeft dus een corporatieve
strekking.
Het doel van dit v ooi'stel is', vóór
alles een wettelijk statuut te verlecnen
aan de syndicaten van werkgevers' en
werknemers; aan de 'collectieve con-
traklen, aan de -paritaire commissies.
Om dit doel nog heter' te hereiken,
r.cht het voorstel gewestelijke com
missies en een nationale commissie der
«voorlbrengst» (productie)' in, die ech
te economische raden zijn, waarvan de
noodzakelijkheid reeds, erkend werd m
onderscheidene landen. -
Het wetsontwerp werd mede opge
maakt, door de Studiecommissie van liet
X. G. y. samengesteld uit bevoegde so
ciale en syndicale werkers, economis
ten, juristen. De studie d|ajur,d.e oip-
tr'ent twee jaar* v
'Aldus komt onmiddellijk naar voren,
de belangrijkheid yan het wetsvoorstel
door oud-rnimsier Heyman neergelegd.
Het is geroepen een diepen weei'slag tc
hebben op ftnze economie,
Bij de opstootjes te Turnhout waren de vrouwen nog al woelig. Onze foto
toont een vrouw vergezeld van hars kinderen, opgeleid door de politie, j
We gaven reeds uitvoerig verslag
over de opstootjes die zioh te Turn-
houd voordeden. De toestand was weer
om kalm geworden maar in -den namid
dag, bij liet verlaten van dc doplokalen,
werd de beweging in de slad weer druk
ker. .Weer verschenen een paar vrou
wen met hun kinderen yan opgesloten
en onder mandaat yan arrest geplaat
ste communisten op de straat., gevolgd
door hoop en nieuwsgierigen en werk-
loozen. Zij ziakten naar de Markt af,
docli de politie en 'gendarmen wees elk
een kalmpjes op (bun verplichtingen on
de normale circulatie langs de straten
dér stad herbegon.
Enkele processen-verbaal werden op
gemaakt. voor sommige wcerspannigen.
Een mian wer.d opgeleid naar. het poli-
tïeburoel en ook de vrouw: en de kinde
ren fiüs, wérden als d&ags ie voren,
ondergebracht in een lokaal der slede*
lijke muziekschool, waaruit ze na eer*
paar uren teiug naai; huis werden ge.-*
leid.
Er woi'dt ernstig beroep gedaan óp,
dc bereidwilligheid der bevolking, dé.;
politicmannen stipt na le volgen. Deze;
maatregelen zullen krachtdadig wor-*
den e-n blijven toegepast. Aan de orde en
liet -gezag dient liet laatste woord te,
blijven. Het mag niet waar heet en dat;
om een paar communistische oproer
makers die er enkel op uit zijn waïft»
orde te stichten heel de stad in rej£
en roer worde gesteld*
Aanhouding van een leider
lii verband met de komniiuniatischo
opslooljes te Turnhout, heeft dc politia
de part.ijsekrctaris van Antwerpen, ze-
kei'en M. De Bie, aangehouden, wegens;
het verspreiden vau verboden cUukyyej.:!^
