Na da Bepringstrisis
23
Yeoetië's Paleizen
in gevaar
VAN SINIE CECILIA
c o li s o
De Staking van het
Electriciteitsverbroik
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst, Telefoon 114. DAGBLAD 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Vrijdag
ROVEIIBER 1934
LarasiisssMVir esi
Levensduurte
Oe Staking der
Aulowoerders ia Brussel
Een Blanke
als Neger-opperhoofd
De Oorlogsschulden
DE VOLKSSTEM
XXXXe JAARGANG, NUMMER 271
Publiciteit buiten het Arrond, AALST, Agentschap HAVAS, Adoll Maxlaan 13, Je grussel Rue de Richeleu, JParijg m Bank Buiding/Kingsway. 20 Londres W. C. 2.
II. Clement
|Zonop7,12/onaf4,02
L. K. 29 N. M. C
(FOLKLORE).
Santa Cecilia, Santa Cecilia
Allióla, alliolazingen ze in liet
schoona Italia En Guido Gezelle in zijn
zoet gevooisde taal, liet hooren
Caecilia, Caecilia,
'lc lioorc orgeltdle en Idanlc
zoo gerenals ilc bidden ga,
en zuiveren hemclzang
o volgden ze al uw stappen na}
en gingen ze uwen gang
clic zingen, o Caecilia,
geheel liun leven lang
't Is immers de patroness© van spel,
Manken zang.... en appelmoesfeesten...
appeltrot in sommige streken.
'Van daar de Vlaamsche namen Cilia,
Cile, Celi, Ceel, Celen, Ccclke, Celiken,
Cileken, Sely, enz.
De Vlaamsche dichter-priester zong
tiog op dezen dag
Slaat op dun 't Vrije lied
Geen valsche dichtpatroonen.
gden vreemde, oneigen ldanlicn
niet als Christen Vlaamsche toonen
S. Cecilia is eene Romeinsche maagd
die als martelares stierf voor het geloof.
Zij beoefende de muziek. Daarom wordt
ze afgebeeld met een vroeger bestaande
kerkorgel of spelende op een liarp.
Rijk aan aardscke goederen, doch nog
meer aan deugden wist ze vele bekeerin
gen van voorname heidenen tot den
katholieken godsdienst te bewerken. De
hemel hielp haar hierin en de engelen ook
kwamen tusschen. Zij deed ook veel
boetveerdigheid en wist te verduiken al
de werktuigen van hare verstervingen,
Te dien tijde moesten de christenen
schuilplaatsen opzoeken in de Katacom-
ben of onderaardscke gangen en plaatsen
in den krij tachtigen ondergrond van
Rome. 't Was in die eerste onderaardsche
kerken dat Paus Urbanus ten haren tijde
de nieuwe christenen doopte en de ande
re IIH. Sacramenten toediende.
Het huis dat Cecilia te Rome eens be
woonde, en waar zij den marteldood on
derging, bestaat nog en werd tot de kerk
der Heilige veranderd.
De kerkvervolger Prefekt Almachius
wilde ze doen versmachten en verbran
den, doch de vlammen weigerden dat
werk te verrichten en daarom zond hij
nen beul,, die haar hoofd zoude afhouwen,
Doch na driemaal haar geslagen te heb
ben, en ondervindende dat hij niet geluk
te in zijn moorderij, liet hij de heilige
halfdood liggen. Drie dagen nadien stierf
ze en vloog hare zuivere ziel ten hemel
en haar lichaam werd begraven door
Paus Urbanus op liet kerkhof van Sint
Callistus. Later werden hare relikwien
overgebracht door Paus Pasclialis, met de
lichamen van liare heilige nabestaanden
en van de Pauzen Urbanus en Lucius naar
Rome zelf en bewaard in de kerk ter
harer eer opgericht.
Machtige beschermster van de Katho
lieke muziek en zang, zijn niet alleen on
ze kerkzangers fier op zoo eene patrones,
maar ook hebben alle harmonie- en fan-
farensocieteiten Sint Cecilia aangenomen
tot hun voorbeeld en behoedster. Hoeveel
telt men er niet in Vlaanderen
MARC.
M. .Theunis en de volmacht.
Naar gemeld wordt zou M. Theunis,
tijdens de onderhandelingen met de li
beralen, verklaard' hebben, dat hij zijn
programma op 2 maanden hoopt te
verwezenlijken en dat hij geen verlen
ging van de volmia.cht zal aanvragen.
Bovendien moet M. Theunis gezegd
hebben, dat liij -slechts tot :n Februari
aan liet hool'd yan de regeering denkt
te blijven.
De bijeenroeping van de Kamer
Ferste-miriister Theunis had Woens
dagmiddag een onderhoud met M. Pon-
celel, voorzitter yan de Kanier, yoor de
regeling van de bijeenroeping; yan de
vergadering yan Dinsdag a.s.-
Hij zou ook een gesprek bobben ge
had met M. Lippens, voorzitter, yan den
Senaat,
Machts-overdrachten in de ministeries
Woensdagnnorgen had1 in liet minis
terie van Koloniën de plechtigheid
plaats in aanwezigheid van alle hooge
ambtenaren, van de overdracht van het
gezag door den afgetreden minister
i'schofl'en aan zijn opvolger M, Char
les.
Jji het ministeTie yan Openbaar On
derwijs had de overdracht van liet ge-
g plaats Woensdagnamiddag.
Voor de andere departementen, die
een nieuwe titularis krijgen, was bet
oogenblik nog niet vastgesteld waarop
die plechtigheid1 zou plaats hebben.
M. Theunis, eerste-minister, had
Woensdagmorgen een onderhoud met
graaf de Broqueville, den afgetreden
eerste-minister.
De voornemens der nieuws regeering
In verband met de voornemens yan
de nieuwe regeering worden reeds al
lerhande geruchten verspreid.
Aldus wordt beweerd, dat 31. Teunis
er. zich toe beperken zal gebruik te ma
ken van de overblijvende volmaclils-
periode voor de uitwerking van z/ijn 'fi
nancieel- en economisch programma,
alsmede dat- hij aandringen zal hij do
Kamer, opdat het debat over, de rcgce-
ringsverklanng niet meer dan twee da
gen in beslag zou nemen.
Naar men ons verzekert zijn alle
dergelijke berichten voorbarig, daar de
betrokken vraagstukken in den kabi
netsraad nog dienen behandeld.
Men weet, dat> de afgetreden t
ring klaar was gekomen met bet ont
werp van njksbegrooting voor 1935. Zal
de nieuwe regeering dit ontwerp over
nemen en er desnoods later amende
menten op indienen Of zal zij uit
pakken met een heclemaal nieuwe- be
groeting v?
Op geen van beide vragen krijgt men
vooralsnog een 'toeslist antwoord.
Politieagent gewond
De laatste dagen is het aantal groe
ne taxi's dat in gebruik werd gesteld
steeds aangegroeid. De taxidienst blijkt
.verzekerd lo-l 's avonds half tien.
Politieagent Versehueren, die een ta
Si vergezelde, werd op de Leopold 11-
Jaan, op het grondgebied yan Molen
heek, gewond aan bet hoofid en handen
door een steen, die .gegooid werd door
©en staker. Deze nam- ijlings de vlucht.
rto politieagent werd verpleegd in bel
in l - J ai s z i e k enh ui s
De toestand J. A
Dat de toestand1 over het' algemeen
genomen nog ver van rustig is, dat
blijkt uit de onregelmatigheden welke
zich Woensdag tegen den middag heb
ben voorgedaan in de omgeving yan de
'«Keurs.
Plotseling kwamen uit d'e zijstraten
;van alle kanten groepjes personen op
dagen. die allen vrijwel dezelfde pellen
droegen. In de Yisohverkoopersstraat
werd door de bctoogers een taxi omge
worpen.
Daar de bctoogers ondanks' do aan
maningen van do politie weigerden doof
le. loopen, werden een honderdtal aan
houdingen verricht.
DE KOLENMARKT
In de laatste 8 dagen is de kolen-
markt niet gevoelig van uitzicht veran
derd. .De verkoop van buiskolen blijft
gewis goed maar niet overdreven, 'daar
de koude nog uitblijft.
In industriekolen is de vraag wel be
ter dan over eenige maanden, maar zij
blijft niettemin onvoldoende; de be
hoefte onzer nijverheden nemen geen
de minste uitbreiding.
Fr is -wel het verbruik der electrici-
reilscentralen en gasfabrieken; maar
dat is een seizoenloestand, die zonder
invloed is op den algcmcenen toestand
van de markt.
In die voorwaarden moet het geen
verwondering baren dat cr hoegenaamd
geen spraak yan koersveranderingen is.
Gouverneur-generaal Ryckmans In
Congo aangekomen
'Aan tooord van de «Leopoldvillë» is
op 20dezer, M. Hyckmans, gouverneur-
generaal van Congo, in de kolonie aan
gekomen.
liet schij legde aan te Banana, waar
vice-gouyerneur-generaal Ermens, bom
tegemoet gekomen was om, hem ie y.er-
w el kom en
M. Hyckmans zal yan zijn doortocht
in Benedën-Congo, gebruik maken om
cr met. dc verscliillige overlieden te be
raadslagen. Woensdag zou hij enkele
audiënties yerlcencn te Boma en Mata-
di.
Te Matadï zal cTë gouverneur-gene
raal den trein nemen naar Thysstad.
Hij zal in deze stad Donderdag ver
blijven en Vrijdag voortreizen naar
Leopoldstad.
Het is waarschijnlijk dat M. Ttyck-
mans, na een kort oponthoud le Leo
poldstad, een bezoek zal brengen aan
Ka t anga,;
Aldus luidt dc titel van een brocliure
uitgegeven door den Belgischen Boe
renbond. Wij laten er hier een yhicb-
lig overzicht van volgen.
Meer dan ooit is het vraagstuk van
de vermindering der levensduurte ac
tueel vooral op dit oogenblik van nij
pende crisis wordt er een uitzonderlijk
oélang aan gehecht. Volgens meerdere
economisten, schrijvers en politiekers,
ligt er liet eenige mididiel in om in den
economischen toestand van ons lanrl
verbetering 1.e ibrengen. Het ware bij
gevolg logisch geweest, gezien liet be
lang, die de kwestie biedt, deze laalsle
aan een ernstig cn objectief onderzoek
Le onderwerpen ten einde de verant
woordelijkheden ervan op te sporen en
de te treilen maatregelen vast te stel
'ten.
Frankrijk heeft dan ook dien weg in
geslagen, 'ln Belgie eielhler heeft men
dc voorkeur aan gegeven 'den land
douw of liever de maatregelen die te
zijnen voordeelc werden genomen, er
van te beschuldigen een hinderpaal le
vormen tegen de vermindering- van 'de
levensduurte. En- men heeft dan de
afschairing of ten minste een sterke
verzachting geeischt. van het verdedi
gingsstelsel van de landbouwmarkt le
gen de oneerlijke mededinging yan liet
buitenland.
Nu is het juist de herhaalde tus-
sclienkomst vanwege de Regeering die
tot nu toe den Belgischen landbouw
voor een gewissen ondergang behoed
aeeft.Dezc houding tegenover de eer
ste nijverheid van liet land kan niet.
aanvaard. Immers, zooals de schrijver
van hoog.erbeidoelde studie het bewijst,
is die beschuldiging valseh en zouclcn
de gevolgen van een nieuwe en snelle
daling van de prijzen der landbouwpro
ducten rampspoedig zijn.
Is men er wel vaai bewust 'dat cie uit
gaven met bet oog op voedingswaren
die 'rechtstreeks of onrechtstreeks dooi
den Belgisohcït Landbouw geleverd
worden slechts 35.G of 27.6 p.c. van do
totale uitgaven vertegenwoordigen,
naarvolgens er spraak is van een werk
lieden of van een bed-iendengczin Men
schijnt evenmin te weten dat, indien de
index der kleinhandelsprijzen met 27
p.c. gedaald is vanaf December 1929 tol
Augustus 1934, dc index van de klein
handelsprijzen der produie.ten door den
landbouw geleverd, een verminderin
onderging van 38 p. c. en de noteering
der groolhandelsprijzen een 'daling van
48 p.c. I\e index der kleinhandelsprij
zen der waren van de hoeve stond aan
607 in Augustus 1.1., dan wanneer, de
index der kleinhandelsprijzen in hun
geheel aan 659 stond cn deze betrekke
lijk kleedïngstukken aan 824. Nu ge
nieten deze laatste van een sterke lol-
beschcrming en er is niemand die er
zich tegen verzet.
L it dit alles blijkt .diat men ongelijk
heeft den landbouw ervan te beschul
digen oorzaak te zijn van het behoud
van de levensduurte aan het huidige
peil. Deze besehuldiging is zooveel te
minder gegrond diaar de landbouwers
zich reeds groole oifers getroost heb
ben om den verkoopprijs der voedings
waren te verminderen en hun toestand
uiterst kritiek is. Hel 'moge, volstaan
een paar cijfers aan te lialen om dezen
toestand le schetsen de index der
voortbrengmgskoslen in September
1934 staat aan 658, en de index der ver
koopprijzen der landbouwproducten
slechts aan 484. lien nieuwe daling m
de noteering der landbouwproducten
ingevolge de verzwakking yan de be
schermingsmaatregelen die door. de
dumpingpractijken van den vreemde
noodzakelijk worden gemaakt zou
vtior de landbouwbevolking ongetwij
feld noodlottig zijn.;
Dë rampspoedige gevolgen van der
gelijke politiek zo.u zich niet alleen la
ten gevoelen op zuiver landbouwgebied,
maar zouden eveneens hun terugslag
hebben op alle takken van de nijver
heid en van 'handel, waarvan een
landbouwbevolking' van ongeveer. 2 mil-
lioen personen de voornaamste dien-
teel uitmaakt. Hunne koopkracht is
immers reeds aanzienlijk verzwakt.
ongeveer 7 milliard van. 1929 tot. 1935;
het ware zeer gevaarlijk haar nog le
verminderen.
Het vraagstuk der levensduurte 'dient
ernstig bestudeerd, en dan zal men er
toe komen te toekennen idlat de oplos
sing er van niet te zoeken valt in de
verzachting van dc beschermingsmaat
regelen ten voordcele van den land-
bOU^,
Standpunt der electricJteitsuitbatingen
Woensdagavond heeft de Yereenigir.g
san. de electriciteitsuilbatingen in Bel
gie haar standpunt inzake de lichtsla-
king voor de vertegenwoordigers der
pers uiteengezet. In de cischen der sta
kers, aldus dc Yereeniging, wordt niet
genoeg rekening gehouden met aller
hande factoren, technische c.a., die een
verlaging van tdon verbruiksprjjs onmo
gelijk maken. !Zoo kost de laagspan-
ningscnci'gie, die uitgedeeld wordt aan
de verbruikers van licht en kleine drijf
kracht duurder dan iele hoogspannings
energie voor dewelke kost- onderhouds-
en bodeelmgsprijzen veel lager zijn.
De wijze waarop dc energie wordt, ge
bruikt verklaarden de uitbaters verder
heeft een zeer groolen invloed op den
kostprijs: indien de energie aanhou
dend en regelmatig wordt gebruikt, dan
verminderen de productiekosten, dit is
het geval bij het voortbrengen van
hoogspanningsenergie.
Anderzijds is liet uur, waarop bet
verbruik gebeurt, van zeer groot be
lang; indien de vraag naar energie sa
menvalt met liet punt der verlichting,
wanneer de centrale liet meest is be
last, dan moet het kilowattuur veel hoo_
gcr aangerekend worden dan wanneer
het verbruik geschiedt h.v. gedurende
den naciht of gedurende de maaltijden.
Aldus kunnen de centrales belangrijke
verminderingen toestaan voor de keu
ken en voor de waterve«warmlag bij
nacht. Fveneens schijnt liet. mogelijk
en 'redelijk /dat verminderingen worden
toegestaan voor de verlichting der uit
stalramen, buiten de uren van bot
maximaal verbruik.
Deze elementen van prijsverminde
ring' volgens de gebruikwijze, zijn van
zeer groot belang voor de sloomverdee-
ling op lage spanning in de netten
der vendeelingsmaatschappijcn is de
l'inancieele last per geleverd kilowattuur
ongeveer 15 maal hooger voor de ver
deeling op lage spanning dan yoor de
verdeeling op hooge spanning.
.Vandaar, aldus de uitbaters, het
groot verschil tusschen de prijzen van
hoogspannings- en laagspumiingsener-
gie. Pje electrioiteitsuitbaters w.jzen
eveneens op de lage index der eleclri-
cileit. Deze is voor licht en. kleine
drijfkracht ongeveer 340, terwijl de in
dex der keuken kolen, gas, brood enz.
respectievelijk 650, 600 en 517. is. Be
oll'ieieele electriciteitsindex is echter
360, omdat hij de prijzen bevat \an
enkele overheidsbedrijven.
.Verder verklaren de ma*alschappijcn
dat wat de winsten betreft, de meest
welvarenden onder lien in den loop der
j 10 of 15 jaren van bun bestaan, geen
of onbeduidende divktenten hebben
uitgekeerd en dat de sommen in 1933
verdeeld onder de houders van aand.ee-
len en otoligialien en onder de beheer
raden, slechts een zuivere opbrengst
van 5,1 f0 van het geïmmobiliseerde
vertegenwoordigen.
In liet parlement van Zuid-Afrika is
de figuur van John (Tiunn, blank opper
hoofd van een Zoeloe-stam wee£ .eens
naar voren gekomen.
Bij een nieuwe wet worden de rechten
van zijn afstammelingen wettelijk vast-
elegd. John Dunn was ongeveer 50
jaar geleden het wettelijk opperhoofd
van een Zoeloestam cn zijn afstamme
lingen zijn onder hem nog steeds zeer.
in aanzien. Hij werd in .1835 in Natal
geboren. Zijn vader stierf toen bij 14
jaar oud was en zijn moeder eenige ja
ren later. Toen stond Jolm dus op zich
zelf en begon hij fortuin te zoeken.
In 1853 iwerd hij door. een journalist
gebuurd om met zijn wagen dooi; Zuid-
Afrika te trekken. Toen dc reis afge-
loopen was, weigerde de journalist hem
te betalen en hij maakte Dunn, die nog
niet meerderjarig was wijs, dat hij geen
enkel recht had. Toen had Dunn genoeg
van de beschaafde wereld .cn trok de
wildernis in.
Daar kreeg hij spoedig 'grooten in
vloed onder de inboorlingen door wie
bij spoedig als plaatselijk hoofd werd
aangesteld. Later werd hij tot opper
hoofd uilgeroepen. Als zoodanig beeft
bij mot Zoeloe's meegevochten' aan de
zijde van Enge Land.
Door de nieuwe wet worden de rech
ten van de afstammelingen yan D.unn
op bepaalde stukken grond en boerde
rijen verzekerd.
De regeering voelde dit als eqn Ver-
Zie xervolfl onderaan vorige kolom.
Naar het verbieden der motorbootjes
Fr beersclit ongerustheid in Neiiet'.ë,
aldus de «Telegraaf». \Yic mo.lit rnee-
n.en dat deze water-stad besehut zou
zijn tegen bet moderne verkeerslawaai
met de daaraan verbonden euvelen, ver
gist zich. Waar vroeger de met nage
noeg .geluidloozen riemslag voortge
dreven gondels door de kanalen der Do-
ges tad zweefden, tuilen thans de mo
torbootjes en laten dc stoomtluilen
haar langgerekt gegil hooien.'Bleef bet
nu nog maar bij bet lawaai, dan zou
hierin met een stilteverordening ver
betering gebracht kunnen worden. Maar,
er is meer, en erger.
Al die vaartuigjes met sloom- en
motorkracht, welke liet Canal Oranup
vele keeren per dag op en af varen, vcr_
oorzaken een deining in liet. water, ten
gevolge waarvan liet de bewoners van.
de huizen langs dit vaarwater onmo
gelijk wordt gemaakt zich op hun ter
rassen op te houden. Bovendien wor
den de grondvesten van deze huizen
langzaam maar zeker ondermijnd. Het
verkeer met molonbooten m de afge-
loopcn twintig jaar heeft meer kwaad
gedaan dan de invloed van het getij
en de vochtige en dampige atmosfeer in
de eeuw-en welke achter ons liggen.
Alle particuliere paleizen, welke'
langs het water van Grande Canal
staan, dienen dringend van nieuwe
grondvesten te worden voorzien, maar,
om dit met succes te kunnen deen,
moet eerst elk gebouw water vrij wor
den gemaakt. De eigenaars bezitten,
daartoe niet de middelen. De openbar©
gebouwen a,an dezen waterweg zijn
reeds hersteld, en voor zoover dit niet
het geval is, wordt cr aa-n gewerkt. Dit'
zijn o.m, liet Balazzo Camerlengbi;
waarvoor de reparaliewerkzaamheden
zeven jaar hebben geduurd, bet post
kantoor, het Ca' d'Oro, dat thans als
museum is ingericht cn het Halazza'
Pescarra, in welk gebouw moderne,
kunstwerken ten toon worden gesteld^
Kort geleden vertoonden de inur.cn
van liet Palazzo del Podosta plotselings;
scheuren, welke binnen een uur zulke;
groote afmetingen aannamen, dat dc
meubelen onmiddellijk uit het gebouw
moesten worden verwijderd. Dc kosten,
van herstel voor de paleizen, welke aan
particulieren tocbehooren, zijn onge
veer tiwee keer zoo hoog als de ver-
koopswaarde van die gebouwen.
Ue overheden hebben enkele jaren ge-
léden een kanaal doen graven door do.
achterbuurten van Venetië, in de hoop
dat hierdoor hel verkeer, met molorboo-
len door het Canale Grande ontlast zou/
worden. Deze hoop is evenwel niet in,
vervulling gegaan.
Dc bevolking van Venetië is Ilians, tot'
de ontdekking gekomen, dat er. drasti
sche maatregelen genomen dienen tq
worden teneinde le voorkomen, dat eehi
van de schoonste bezienswaardigheden
van de dogestad en een van de mooi
ste .plekjes yan Europa^ verloren zou
gaan.
Men heeft daarom een commissie in
het leven geroepen, welke belast is met
G'e bestudeering van dit vraagstuk, cn
wanneer de voorstellen van deze com
missie worden aangenomen, zal het niet
lang meer duren, of bel molorboolver.-
keer in hel Canale Grande, zal lot befi
verleden behooren.
Hoeveel landen zullen op 15 Decembec
e.k. aan Amerika betalen
De Amerikaansrjhe regeering heeft
de debiteurs laten gewaarschuwd dat
een nieuw gedeelte van den schulden
last op 15 Diecember e.k. vervalt. Het
gezamenlijke bedrag van de op' 15 De
cember e.k. vervallende schulden be
reikt meer dan 454 millioen dollars, ka
pitaal en intresten inbegrepen.
De Amerikaansehe .regeering 'geeft
zich ev.enw,el rekenschap .ervan dat die.
schuld niet zal betaald worden en dat
de Gebiteurstaten do houding zullen,
aannemen die "zij op de vorige verval
dagen hebben aangenomen.
Men herinnert zich dat alleen Fin-«'
land op 15 Juli II, betaald heelt.
pliehting tegenover het opperhoofd, dat
met zijn slam in de Engelsche gelede
ren meegevochten heeft.
Ondanks zijn vreemde levenswijze
was John Dunn een bekende figuur Ln
Maritzburg, waar bij zelfs lid van een'
club was en een geregelde bezoeker yaflj
de renbaan. 4
liij heeft een zeer vreedzamen invloed
op de inboorlingen gehad,