Ge Heropening van het Parlement
28
De Drama's
van liet Demerols
NAAR DEN IJZER TOE
f
Woensdag
HOVEMBER 1934]
Wat wij behoeven
Een Leider, Mannen, een Programma
De Wereldtentoonstelling
1335
XXXXe JAARGANG: 275
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst Telefoon 114. DAGBLAD 12O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
EuÉHélteïl buiten het Arrond. AALSX g Agentschap HAVAS, Adolf, Maxlaan 1A3* Jte Brussel Rue de Ricfceley, iParijg e—iBank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2*
garag- wunNMfcvt**
H. Sostlienus
ËZpnop7,19Zonaf3,57|
L. K. 29 N. AI, 6
«'CSSS!
Minister van State,, senators Segers, schrijft aan het 1 Handelsblad yan
'Antwerpen
Het kabinet is gevormd.
Het is noodig dat het Parlement en
het land hun steun schenken.
De fmancieele en economische toe
stand van België is inderdaad te ern
stig om niet 'bezorgdheden' van bijkom-
stiigen aard ze mogen nog zoo erns
tig zijn te doen zwijgen voor de es-
sentieele bezorgdheid, zij die alleen ons
op dit aogeblik moet beheerschen i:
de redding van het [and.
Wat wij op dit oogenblik behoeven
is: een leider, mannen, een programma.
I Schenkt het kabinet ons deze ,V
-Wat den leiclpr betreft oordeelt de
achtbare Staatsminister van JA.
En hij zegt.
Ja, het kabinet verschaft ons een lei-
dor, M. .Theunis heeft al de hoedanig
heden van den bevelvoerder! een
schoon karakter, een rechtschapen ge
moed, vooral bezorgd om het welzijn
van het land.
Zijne vorming heeft hem op' bijzon
dere wijze voorbereid op de kïesehe en
leidende rol die hij nu moet gaan spe
len. Hij heeft reeds het ambt van Eer
sten Minister vervuld; hij heeft den
stiel leeren kennen.
Hij heeft machtige financieele on
dernemingen. waarvan hij zich nu
heeft losgemaakt, beheerd. Hij verwierf
aldus ecne diepe kennis van private fi
nancies, zooals ook zijn doortocht in
liet ministerie van geldwezen hem eene
ernstige kennis schonk der openbare
financies.
Hij is voorzitter geweest- der Inter
nationale Economische Conferentie en
onlangs, op verzoek van den minister
van buitenland'sclie zaken, zat hij de
Commissie der Vijf voor; zoo kon hij
f zich specialiseeren in aangelegenheden,
vvoIke thans vóór alles de aandacht der
regeeringen trekken.
't. Is een goed christen en, in den
vollen zin des woords, een eerlijk man.,
Ie\ens is het eene sterke personaliteit.
Zij die, terecht of ten onrechte, vrees
hebben uitgedrukt over den invioed, die
in den schoot der regeering zou worden
uitgeoefend door wat men vandaag ge-
lieit te heetcn «de geldmuur», zullen
de oogen op hem gericht houden, we
tend dat hij er zorg zal voor dragen
nooit het commandostuuT los te laten
en dat hij eventueel even hardnekkig
zal Wezen in het verzet als in de actie.
IVSfflïywEsy Ja, do nieuiwe regeering
bevat er. Mannen, dit wil zeggen wils.
krachtige karakters. Zij telt zelfs vijl'
nieuwe mannen, buiten .liet Parlement:
M. Theunis zelf, en M.M. Franoqui,
Guit, Hierneaux en Charles.
De namen van enkele onder hen heb-
oen in de openbare meening, tegenwer
pingen uitgelokt. Wij wachten licn aan
't. werk alvorens ze te beoordeelen.
Tusschen de parlementairen Uvee
nieuwe personaliteiten, beide even sym
pathiek: M. du Bus de Warnaffe en M.
ituhhens
De eerste, beboerend tot het bureel
van hel Venhond der Katholieke Krin
gen en Vereenigingen, is een eerste
planman. Alles wat hij onderneemt
voert hij lot een goed einde. Beter dan
wie ook kent li ij de Schoolkwestie. Voor
he recti terzijde is hij een tegengewicht,
ecu waarborg. En dat is nuttig; 't is
inderdaad zeker dat do liberalen in, 'deze
combinatie, aan dc katholieke partij
niet het aandeel gelaten hebben* dat
haar toekomt.
M. Theuni's daar gelaten, die het
ambt van Eersten Minister zonder por
tefeuille waarneemt, zijn de ambten in
geiijke paarten verbeeld tusschen G
katholieken en G liberalen. Deze laatste
hebben de voornaamste portefeuilles*
Geldwezen. Justice, BuitenJandsche
Zaken, Landsverdediging en Openbaar
Onderwijs.
I\e departementen waar men de
grootste offers moet brengen, en waar
men blootgesteld staat om klappen te
knjgen Economische Zaken, Land
bouw, Verkeerswezen en Koloniën, zijn
aan onze vrienden toegekend.
Maar, laat ons niet pruttelen, want
uur 's ernstig en 's lands bekom
mernis staat elders. Doch, houden wij
een oog in 't zeil; de manie van acca-
pareeren der liberalen zal, als men niet
scherp toeziet, eindigen met ontstem-
hiing te yenyekkcii, Zij zijn mei .48
in bet parlement en wij met loO.Toch
zijn zij in het kabinet bijna even tal
rijk als wij en zij bezetten de beste
posten. In andere tijden zou de kruik
zeker zijn overgeloopcn.
In hun, geheel zijn de personen wel
ke idé regeering zullen samenstellen
mannen van waarde. Zij hebben talent,
ondervinding en goeden wil.
Ik hoop dat zij, ook wilskracht zul
len hebben. Men moet vertrouwen in
hun stellen en terzelfdertijd hen hel
pen in het Parlement, om het land lo
halen uit den moeilijken toestand
waarin het yerzonken ligt,
Een programma Ziehier wel het
essentieele. Alles moet in, werkelijk
beid van het proramma afhangen. En
het programma, buiten het evenwicht
der begrooting, welke toch aan de ba
sis ligt van gansc.h onze finar.cieelc
economie, kan samengevat worden in
drie woorden
Vastheid van mun1^
Ontlasting.
Economisch herstel.
Het is) hoofdzaak te verklaren boe
deze drie termen moeten begrepen
worden.
De vastheid van de Munt
is niet te verwezenlijken door woor
den, noch door verklaringen, hoe
krachtdadig die ook wezen. Zij kan het
alleen worden door daden. De hoofd
daad zal bestaan in bet verminderen
van den kostprijs id:er vourtbreugst om
het indexcijfer te doen dalen, evenals
de levensduurte en den uitvoer te be
voordeel! gen om alzoo de werkloosheid
te verminderen.
De ontlastingen
De ontlastingen die massaal moeten
zijn, kunnen niet verwezenlijkt worden
indien de Staat niet afziet van zijn, hui
dige levenswijze die zijne middelen te
hoven gaat. (Die uitgaven moeten hige-
krimpt worden en, zoodra het mogelijk
zal zijn, door een vrijwillige omzetting
der renten den last van het, budget ver
minderen.
Doch het is essentieel dat wanneer
men de wedden en salarissen vermin
dert, men terzelfdertijd zoodanig'
werke dat dank zij een vermindering
van de levensduurte, het geld een
grootere koopkracht zou verkrijgen".
Aldus komen we tot de derde van onze
b cliomm e r n i's-s e n
Het Economisch Herstel
Dit onderstelt een verbetering van
onzen uitvoer, het munten onzer ruil-
verhandelingen en bijgevolg het zoeken
van nieuwe uitwegen, en de politiek
van crediet terzelfdertijd als de ge
zondmaking, der binnenlandsche markt,
de tucht in de nijverheid, hei-opwek
king van den handel en tal van andere
punten nog die het voorwerp moeten
uitmaken van een nauwgezet onder
zoek.
Doch dit herstel onderstelt voor al
les de aanpassing van onze economi
sche politiek aan onze geldpolitiek.
Hiermede- bedoel ik dat indien men
den frank redden wil een daling der
prijzen moet verwekt worden.- Men
heelt het tot herhalenis toe gezegd t» er
moet gekozen w'orden tusschen deva
luatie en deflatie.
Devaluatie ware een ramp. Dat deze
die hier aan twijfelen id'e brochure yan
prol. Anciaux lezen «La defense do la
saine monnaie», en de studie van M. D;u_
chemin, voorzitter van de groep van
den Franschcn ui.lvoer, over de deva
luatie,
Er blijft ons dus over g de 'aanval
welke eenjige schijnheilige devalueer-
ders in 't geheim voorbereiden is niets
anders dan de deflatie.
Edoch, om de yermindering der PEij-
zen te bewerken, volstaat het niet aan
de particulieren te zeggen';: wij zullen
bij middel (der besluitwetten, tf ont
slaan van een deel uwer bank- èn hypo
thecaire intresten, uwer huurceelen. Do
Staat moet, indien hij dit offer yan hen
^ergt, GELIJKTIJDIG e—ik dring, aan
op dit woord1 maatregelen treffen om
wat hen aan renten en middelen over
blijft, een inJ verhouding grootere koop
kracht te geven, dioor den prijs van hejt
brood, yan liet vlefiicb, deq voedings
waren, van de kolen, vervoermiddelen,
Verlichting enz. te verminderen.
Zal dit nu offers vergen vanwege de
landbouwers en de bezoldigden, zoowel
als van de schuldcischers yan allerlei
aard en van de Tenteniers
Zonder twijfel: doch die offers zul
len spoedig vergoed zijn door de groo
tere koopkracht van het geld en door
zijn vastheid, terwijl de devaluatie die
niet vermeden zou kunnen worden, in
dien men die offers der gemeenschap
blijft weigeren, ontegensprekelijk con
afgrond zal graven' waarin twintig tot
vijftig ten honderd zullen' verdwijnen
van heel het huidig bezit der landbou
wers en spaarders, .evenwel als van de
handelaars en van de 'renteniers. Het
spreekt overigens van zelf dat er dient
rekening gehouden met de reeds door
zekere takken van de nationale werk
zaamheid toegestane offers, zooals de
landbouw, waarvan de producten, tegen
over 1929, met 38 punten gezakt zijn
in den index terwijl de andere produc
ten slechts met 19 punten daalden.
Alles zal dus afhangen van wat het.
•regeeringsprogramma zal zijn. En het
is van do wijze, spoedige en geordende
verwezenlijking hiervan dat het lot yan
het kabinet zal afbangen.
Ik wensch dat dit lot gelukkig mog
zijn, en dat het werk onzer nieuwe re
geerders op de hoogte wc ze van 't ver
leden van hem die moedig de leiding van
het kabinet op zich heeft genomen.
PAUL SEGERS.
Lastige redding in de bergen var<
Schotland
Een alpinist, Ian Campbell, was de
bestijging begonnen van den hoogstcn
bergtop van Schotland, in gezelschap
yan drie makkers.
O'p' zeker 'Oogenblik brak de koord
door, waaraan Campbell gebonden was
en de alpinist sterft^ in een 70-meter
diepe kloof. Met veel moeite gelukten
zijn makkers er in hem te vinden. Hij
leefde nog, maar had het bewustzijn
verloren.
Een dokter begaf zich dadelijk ter
plaatse en door middel van een louw
werd hij in de diepte neergelaten en
daarna op een draagbaar geplaatst.
Na buitengewone krachtinspanningen
g&lukten de moedige redders er in den
verongelukte naar het hospitaal over
te brengen.
Alhoewel zijn toestand uiterst zorg
wekkend i.s, verkeert Campbell niet in
levensgevaar.
Kanunnik Van Kerckhove bracht voel
bij tot bloei van deze inrichting toen hij
er bestuurder was.
A ja, die gothieke ouderwetsche kerk
van Deynze verdient onze aandacht. We
zullen wel eens weerkeeren om ze bin
nen en buiten te bezichtigen. Veel heeft
ze geleden op t einde van den oorlog,
doch wonderschoon is ze hersteld. Ze
staat er lang sinds eeuwen want vroeger
was Deynze een markgraafschap en
speelde rollen in de geschiedenis.
We moeten verder, langs de moderne
naooriogsche boelevard Guido Gezell
komen we aan de oude Gentpoort, dié
niet meer bestaat en over den gewezen
stadsgracht rijden we naar de Groote
Alarkt langs de oude Gentpoortstraat,
want we moeten dwars door de stad. Zoo
eene lange markt en zeer breed vindt
ge niet veel. 't Is waar tnsschen de Leie-
brug en de Schipdonckskanaalbrug vormt
ze gegeel de stede. Nog vele lage huize-
kens met trapgevel van over honderd
vijftig en meer jaren en met halve deu
ren waarover men kan leunen, en de
torenmuteen der bazen van winkels of
herbergkens uitstaken toen ze over die
halve deuren loerden zijn voorhanden.
We wippen reeds over de nieuwe stee-
nen boogbrug van de vaart naar Heyst,
dewelke hier achter onzen rug haren
loop begint uit de Leie.
In den zomer wauneer ?fc vlas geroot
wordt tusschen Meenen en Deynze,moogt
ge voorzeker alhier ook uw neusje toe-
nijpen, want de geur is er jandorie zeer
verstprend. Nu we zijn hier te Keulen
niet Atchie 1? We rotsen verder de baan
van Thielt-Oostende op. Inderdaad we
bemerken de wegwijzers met wit op
blauw Oostende, zonder kilometersop-
geving. We zijn er vrij ver af en 't is ons
doel niet. ('t Vervolgt.)
MARC.
Vervolg) (FOLKLORE)
Kunstschilder Claeys Emiel, was een
artist door het liclit op zijn doeken te
doen schijnen, tintelen en sidderen met
zijn penseel. Zijne typen van menschen
cn dieren staan genoeg bekend en trek
ken aller aandacht. Zijne bloemenschil-
derijen en landschappen, zoowel als zijne
portretten zouden gestolen worden, zoo
goed en gelijkend afgewerkt... In zijn
woning, omringd van een puiken Engel-
schen tuin en langs voor door den straat
weg Gent-Kortrijk, en langs achter door
de zilvere Leie afgepaald, is thans een
museum van zijne tafereelen opgericht.
Zijn schilderdoozen, ezels, penseelen,
paletten, en ook wel de geschenken der
Koningin Elisabeth en van andere be
wonderaars, kan men er ook bekijken.
Zijne weduwe is er met der woon nog
gehuisvest en haar vriendelijkheid voor
de vreemde bezoekers te ontvangen, staat
verre en bij bekend.
Dat monument met het beeld eener
wcenende marmeren vrouw bedekt den
grafkelder van den artist. Eerst ter
aarde besteld op het kerkhof van Astene,
zijne parochie, kregen zijne vrienden en
bewonderaars de toelating om zijn lijk
over te brengen naar hier en liet bij te
zetten in eene grafstede bij den ingang
van zijn voormalig verblijf. Een gebed
stort men tot zijne zielelafenisal passant.
Claeyske, zoo men hem in de wande
ling noemde, was een vriend van onzen
huize, en we zien hem nog over kleine
vijftig jaar afkomen per fiets, met zijne
vrouw, die wel ec-ne der eerste dames is
geweest die met een ijzeren peerd langs
de baan te zien was.
Gulliertig en vriendelijk was hij uitter-
mate. Als ge ne keer peinst dat die
vriend eerst begon met pioehcur op den
spoorweg te zijn, later naar de schilder
school van Waereghem ging, en eindelijk
de lessen mocht volgen aan de Antwerp-
sche Akademie.
Toen hij kind was, wachtte hij de
koeien bij nou boer te.Yyve Siut Eiooi,
zijn geboortedorp. ;t Is nu vive, of leve
Claeys, de kunstenaar.
Ons haltmaken heeft iets te lang ge
duurd, maar allei, als men op zulke man
nen loopt, niet waar, ge kunt er niet van
zwijgen.
Aslcnewaar we thans doorzoeven, is
een fraai dorp geworden sedert den
oorlog.
De toren der kerk deden de Duitschei*
springen, docli na den krijg werd alles
hersteld, door Pastoor Yan Quickelber-
ghe, die er een handje van had. Hier ook
rijzen de villas en de lusthuisjes, zoowel
als de magazijnen en cafés uit den groud.
't Zal niet lang meer duren of van aan de
statie van Astene tot Deynze en verder
tot langs den Tliieltschen steenweg op
Deynze kouter zullen de gebouwde wo
ningen aaneen hangen. En om dien weg
te voet af te leggen, heeft men eene uur
vandoen, als 't u belieft.
Ha daar staat ze, de kapel van O. L.
Vrouw van Lourdes, op eene hoogte om
ringd van boomen met de Leie die er
achter vloeit, den steenweg op Kortrijk,
die er vóór loopt en die we volgen en dan
enkele meters verder den spoorweg
alles gelijkloopend. Hier stond vroeger
de oude kerk van 't dorp en nochtans, we
zijn maar e enige stappen van 't grondge
bied Fetegliem en een twintig minuten
van de stad Deynze.
Die heuvel is nog de plaats van het
oude kerkhof vau over omtrent honderd
jaar. En de grafzerken in do muren der
kapel gemetseld spreken u nog vau pa
ters Recolletten die alhier desservitors
waren op het einde der jaren 1700 en
ook van audere pastoors en voorname in
gezetenen van dien tijd binnen deze pa
rochie.
"We vliegen verder langs de kronkelen
de zilverrivier die we op de baan van
dichtbij volgen. De fabrieken van elas
tiek, kinderrijtuigjes, speelgoed en den
grooten bloemmolen vau Petegem doen
zich opmerken. We treden in de stad en
om ons niet te lang op te houden rijden
wij rechts de nieuwe cimentbetonbrug
over, dewelke een drie vier jaar geleden
ingehuldigd en door Mgr Coppieters ge
wijd werd.
Ze ligt daar verheven en 't dal der
Leie spreidt zich laugs Astene en ook
door de stad Deynze open. St Henricus-
gesticht staat er nevens doch veel die
per. Dat wordt stilaan eep echthuma-
nioracollege want de studies gaan er
reeds tot de vierde latyn inbegrepen.
Zie vervolg onderhart xorlae kolom*
Dus, de roode Bank van den Arbefdl
heeft a*n de Handelsrechtbank, ge
vraagd te mogen gesteld worden ondci;
gecontroleerd beheer.
Dat is nu de grrroote instelling die
de lijkwade ging weven waar ze al do
kapitalisten, door haar neergeveld, ging
wikkelen
Dat heet nu eens hoog willen vlie
gen en diep vallen.
Maar conlrool of geen controol. Ant
werpen cn Gent zijn hun 42 inillioen
kwijt
ONDER CONTROOL
y/at het metalen gewelf aangaat
welke ingestort, is, zijn er reeds maat
regelen getroffen tot den heropbouw
ervan cn dit voor Februari- a/s., t.t.z.
ten gepasten tijde gezien de werkzaam
heden van deze halte meer dan een
maand vooruit waren op liet werkplan*
Ware het niet voor. de- ongelukkige
slachtoffers, zoo talrijk helaas, zou men
kunnen bevestigen dat het ongeluk wel
ke zich heeft voorgedaan, materieel ge
sproken zeer beperkt is, en geen ver
deren invloed zal hebben op den alge-
meenen gang der werkzaamheden.
We roemden ons' te zeer op bet feit
dat sedert den aanvang der werkzaam
heden nog geen ongeval van crnsltgen
aard zich bad voorgedaan op het zoo
ontzaglijk terrein yan de wereldten
toonstelling.
De Heer Graaf Adrien van der Biifclï,
Commissaris Generaal van de Belgi
sche Regeering, met wien ik een onder
houd had, overtuigde mij dat in elk ge
val de Belgische Afdeeling volledig ge
reed zal zijn tegen de offieieele opening
van de Wereldtentoonstelling, wat er
ook gebeuren moge, en dat ten dien op
zichte reeds maatregelen werden geno
men.
De verantwoordelijkheid, zoo er een
is. zal door bet parket nine ten uitge
maakt worden. In ieder geval zullen de
veiligheidsmaatregelen in groote mulo
versterkt worden. Zoo de huidige op
stelling en verwezentlijking van de in
gest orde zijhaJle alsmede van de rech
ter zijhalle, geen voldoende waarborgen
schenken, zullefi beide constructies op
andere principes gesteund, worden her-
opgetrokken.
Men moet opmerken dat het ongeluk
zich voorgedaan heeft tijdens dc uit
voering van do werkon. Er werd echter
voorzien dat alle constructies voor ze
in gebruik worden gesteld, eerst door;
deskundigen zouden worden nagezien
en goedkeke.iiTd. Dergelijke deskundige
onderzoekingen zouden ecrsldfiags ge
schieden voor alle gebouwen cn dan
nog toevertrouwd worden aan inge
nieurs die geenszins deelgenomen heb
ben aan het opmaken of nazien 'der,
plans.
Zoo, op bet eerste zicht de instorting
van het metalen dak indrukwekkend;
schijnt, dan moet men niet vergelen dat'
het een geweldig klein iel.s is vergele-
onk bij de ontzaglijke afmetingen van
de wereldtentoonstelling, rie linker zij-,
halle heeft inderdaad een oppervlakte
van 10.000 M2, als wanneer de geheele
oppervlakte van de tentoonstelling
eventjes 1.400.000 M2 bedraagt.
Vermelden we ook dat het gebouw
waar het. ongeluk zich heeft voorge
daan op geen manier, wat constructie'
betreft, verwant is aan de heel wat
omvangrijker Middenhalle, waarvan de
kap niet in metaal is opgetrokken maan
wel in gewapend beton, en waarvan de
elementen niet solidairlijk verbonden
zijn, maar zelfdragend tegenover, elkaar
staan.
Zoodra de Koning het nieuws vernam
beeft hij terstond inlichtingen ingewo-
wonnen bij den Heen Burgemeester Max
Voorzitter van het Uitvoerend Comité.
Vrijdagavond zelf is de Heer x\lax, ver
gezeld van den Heer Charles Fonck,
Directeur Generaal, nog een bezoek ko
men brengen aan de 21 gekwetsten dia
gelukkig niet erg zijn getroffen en die
reeds een half uur na liet ongeluk in
het hospitaal werden opgenomen.
Zonder dralen heeft het Uitvoerend
Comité, alsmede de offieieele instellin
gen en het ltood Kruis, zich de taak
aangetrokken tot hulpverlccning van dej
zwaar getroffen families.
^Ve zouden aan onze plichE tekort
komen' zoo we niet vermeldden de toe
wijding en zelfopoffering van de Duit-
schQ werkieiders en arbeiders die in dé
nabijheid werkzaam waren, en die het
eerst hulp hebben geboden en dank zij
huune schijnwerpers de opzoeki igen
vergemakkelijkten tot de aankomst van
de fiöhijïwerfiers yan het ieg.er(