Naar den Yzer toe
ummuma
Hoeveel Staatsambtenaren
m -Bedienden zijn §r
De aangifte der Wapens
MEELEVEN
De Wereldtentoonstelling
Koloniale Loterij
Verklaringen van
Minister Francqui
E VOLKSST
XXXXe JAARGANG; NGMMER 285
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Publiciteit buiten het Arrond, AALST 5 Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan JA te Brussel fcie de Richeleu, Parijs t—. Bank Buiding/Kingsway, 20 Londre3 W. G.
Zondag 3 Oecamber J
H. Leocadia
Zon op7,33Zonaf 3,53 j
Maandag 10 Dacemb.j
1934
H, Eulalia
Zon op7,34 Zon af3,53 j
E. K. 13 V. M. 20
(FOLKLORE)
(2de Vervolg)
We bespeuren heuveltjes en hoogten
en ook weiden en vruchtbare akkers,
toeu we deu buiten der stad Deynze op
den Tliielschen steenweg doorrijden. Ef
fenaf eene mooie landstreek van op deze
hoogte. In de verte de verhevenheid tus
schen Leie en Schelde met Cruyshautems
toren, welke zijn pinne vertoont en de
reeks boomen naar de wijken Marolle en
Bunder toe daar in de malsche meer-
•schen der kronkelende zilverrivier met
zicht op de stad Deynze, een voorschoot
grooL en op Peteghem, dezes voorstad...
laugs den andereu kant der baan Zeve
ren, voortijds bespoeld door een arm der
Leie, waar tlians de wijde beek de schei-
diuggrens vormt met het grondgebied
Deynze en waar in October 1918 drie we
ken lang gevochten werd tusschen Duit-
schers en Franschen.
Dit gevocht eindigde met de inneming
van Deynze door de Franschen. De traps
gewijze gelegen "berms» en de heuvel
kammen werden daartoe uitgebaat en de
lage zure weiden en widauwbeplantingen
ook.
De kerk van Zeveren op die hoogte
ginder aan de poorten van Deinze, is een
schilderachtig hoekje en werd meer dan
eens gekiekt. Verder op, boven die hoog
te, verheft zich de ouderwet,sclie kerk
van Vynckb en het antieke dorp, dat ge
lijk al de dorpen in dees ronde, zijn be
volking van vroeger niet meer telt. 't Is
het einde van Oost Vlaanderen, want we
hebben reeds Aerseele in 't ziclit. Doch
bij 't voorbijsnorren van de gekende an
tieke herberg In Jerusalem» op Deyiize-
Kouter, groeten we van verre de kerkto
rens van Grammene en Goithem. De eer
ste van de twee zoowel als Vynckts en
Zeverens torens werden door de Duit-
scliers binst hunnen aftocht gedynamie-
lecril na reeds door de wekenlange be
schieting, zoowel als de woningen daar
rond, gehavend te zijn geweest.
De pastorij van Grammene, door de
moffen in 1914 afgebrand, nadat ze een
schepen der gemeente hadden doodge
schoten, is sedert herbouwden vervangen
door eene kleine villa.
A propo, van ouderwetsche staminees
of afspanningen, en zulke van over kon
derde jaren bestaande herbergen, be
merkten wij en we bewonderden hun
uitsteekberd of uithangboord te Gent, aan
de Kortrijksche poort Z)e Pecrdslcoj) en
De Sterre te Sint Denijs, De drie Sleu*-
tels, te Deurle De Vierschaar en hier
Jeruzalem.
We zullen niet gewagen van De Kroon
T)e ZwaanDe halve Maan, enz. die op
alle dorpen voorhanden zijn, zonder te
vergeten De Casino, die toch wat mo
derner is. Die typische benamingen wij
zen op historische herinneringen.
Daar daagt Wontergem op met zijne St
Agnesbedevaart. In de kerk, zoo een
beetje romaansch, dagteekenende van
1857, zijn op te merken verscheidene be
langwekkende tafereelen en grafzerken.
In de XIV eeuw schreef men Gutrengem
of woonst van Gunther, Ghonter, Wonter.
Halt, wo zijn aan den Bek, ne wijk zoo
genoemd, en aan den Paal in arduin,
scheidingsteeken der grenzen van Oost
en West-Vlaanderen en daar een weinig
verder, op die hoogte van 40 meters,
Aerseele,in de wandeling Arsele genaamd.
Deze gemeente, de eerste Westvlaamsche
en zeer dicht tegen de grens gelegen, is
sedert enkele jaren fel aangegroeid in
bevolking, terwijl al de andere dorpen
verminderden in zielen. Ze telt er thans
bijna 4000. De parochiekerk, in arduin
steen, geslecht en heropgebouwd in de
jaren 1779, bewaarde haren eigenaardi-
gen toren met spits, welke zeer oud is.
De Abdij van Lobbes bezat er het patro
naat van. Sedert den oorlog is dat een
prachtig versierde kerk geworden, en
geheel de bouwtrant is te benijden. Ar
sele is zeer oud, 't bestond reeds in de
zevende eeuw.
De heeren van Gruuthuyse speelden
hier vroeger baas, toch misschien niet
op hunnen poot. In 1580 verwoestten de
geuzen gansck het dorp en in 1646 staken
de Franschen de kerk inbrand. Dat zijn
geen manieren. Daar voorbij ontrolt zich
een frisck en fraai landschap. We bevin
den ons op eene redelijke hoogte en de
baan gaat wat op en neer. Gansch de
Leievallei ontplooit zich de slanke kerk
van Olscnede dorpen Denterghemmet
zijnen toren op zijnen nuk en Marialoop.
bemerken wij en langs den anderen kant
steekt den peperbustoren van Caeneghem
boven dien heuvel daar uit.
A propo we komen niet van Caene
ghem en we begeven er ons niet heen, we
rijden het rap voorbij,
Denterghem belooft altijd, want in zijn
gemeentewapen vliegt eene duif, of toch
nen vogel met een olijftak in den bek.
't ls voorzeker de weerkeerende vlieger
van Noë niet. Wat zulks beteekent, zul
len we eens achterhalen. Nu stoeffen en
boffen is nog al gemeen in die parochie.
Dat en is niet misplaatst, en ik reken
zulks mee als oene kwaliteit.
Weeral eene herbouwde kerk in go-
thieken stijl (toch niet slecht, hoog en
ruim en schoone vorm) uit de jaren 1855-
56. De toren is zeer antiek. De Fransche
omwentelaars van liet einde de 18c eeuw
plunderden verscheidene huizen, ver
gruisden het kruis dat op de kerk stond
en baalden de klokken uit den toren,
Binst den oorlog 1914-18 gebeurde hier
niets bijzonders, tenzij enkele bommen
der Duitschers vielen in 't dorp, gescho
ten van Olsene of van Cruvshautem bij
hunnen aftocht.
Vijf prachtige schilderijen hangen liier
in het Huis Gods de eerste wordt toe
geschreven aan Jan Van Cleef (18° eeuw)
de tweede aan Jan C'ossiers, in 1657 ge
schilderd de derde aan De Crayer (17°
eeuw), de vierdè werd geschonken door
E. Van Maldeghem, door hem zelf ge
schilderd in 1846. Deze kunstenaar was
geboortig van Denterghem. en de vijfde
is van G. Canned van Brugge.
Onlangs werd het heiligdom dat voor
patroon St Stephanus aanroept, door
schilder Goethals opgesmukt met goes
ting. ?t Is geen buitenkerk gelijk, maar
een bijoetje. Spijtig dat we onzen kozijn.
Burgemeester en Notaris, niet kunnen
gaan salueeren. Nu, we hebben geen tijd
te verliezen, :t zal voor nen naasten keer
zijn. MARC.
Geen Gemmunisieii in de
Lusembui-gsche Kamer
geduid
De Luxemburgsehe Kamer heeft mei
34 legen 1.9 stemmen besloten, t!al de
verkiezing, van een communist tot af
gevaardigde m strijd met de grondwet
is, aangezien een communist, wiens
doel omverwerping der bestaande orde
iis, niet den eed op de grondwet kan af
leggen. Derhalve kan bij geen functie
bezitten (drie den eed op de grondwet
éisclit.
De socialisten, die voor de bezetting
van den door dit besluit vrij gekomen
zetel in aanmerking kwamen, bobben
geweigerd de plaats van den commu
nist in Ie nemen.
Bij dit nummer behoort een bijvoeg
sol en bestaat uit zes bladzijden.
Verjaring van het overlijden
van Koning Leopold I
Maandag 10 December, zal de verja
ring van het overlijden van Koning
Leopold te i-aken herdacht worden.
Hij overleed zooals met weet op -iO De
cember 1865 te Laken, nu 69 jaar ge
leden.
In «Ie kasteelkapel fe Laken zal een
lijkdienst plaals hebben waarna de
Koning bloemen zal gaan neerleggen op
den grafkelder van Leopold I. Hij
wordt aldaar ontvangen door nog en
kele overblijvende «Leopoldisten» die
eveneens bloemen zullen neerleggen.
Op 17 December e.k. wordt tevens
het overlijden herdacht van Koning
Leopold II die na een regeenng van 44
jaar stierf te Laken op 17 Decern, 1909.
1335
Bezoek aan de terreinen
Hel aanleggen der lanen on parken
de voltooiing der Paviljoenen verbazen
dc talrijke bezoekers die eiken Zondag
de groote veranderingen onzer toeko
mende Worlds Fair komen bewonderen.
Heden Zondajg, 9 dezer, worden de
terreinen voor liet publiek opengesteld
van 10 uur tot 16 uur, mits een gering
inkomgeld van één frank per persoon.
Een concert zal worden gegeven.
Volgende trams leiden naar de «Ten
toonstelling
Tramways Bruxellois- 16-18 en S.
(Zuidstation) Buurtspoorwegen G. H.
S. W. L. (Noordstation)autobus M.
(Fontaiuasplein) en Autobus-Beurs
(Cathelijneploin-Dikke Linde)!
Nieuwe besluitwetten gaan verschijnen:
Ccntingenteering van vreemde arbeiders
Cumuls van ambtenaren. Te werk stel
len van werkloozen
De ministers hebben Vrijdag na mid.
dag eepe vergadering gehouden onder
liet- voorzitterschap van M. Theunis.
M. Hymans, heeft eene uiteenzetting
gegeven over den. buitenkindschen toe
stand.
Vervolgens heeijt de raad eene nieu
we reeks van besluitwet! en goedgekeurd
3>;eze hebben o.a. betrekking op de eo-n-
tinjgentdering van*' buiienlandselie ar.
beiders; op de cumuls van de ambte
naren; op het tewerkstellen der werk
loozen.
Door een ander volmacht-besluit
wondt de wet betreffende bet delcrede.
re gewijzigd. Nieuwe maatregelen wer
den onderzocht ten einde de reeds ge
nomen besluiten betreffende het kre
diet, voor de middenstanders, nader te
bepalen.
De raad heeft het onderzoek van de
begrooting van 1935 voortgezet en
heeft verschillende kwesties van admi.
nislratieven aard geregeld'.
Nadere bijzonderheden
Het onderzoek ovèr de begrootinj
heeft voor doei liet evenwicht te ver
wezenlijken.
De aigemeenc memorie van toelich
ting over uitgaven en inkomsten is nog
niet (geëindigd.
Om diie kwestie verder te behandelen
woridit Maandag een nieuwe Minister
raad gehouden.
Het volmaehbsbesluit betreffende de
buitenlandsch-e arbeiders moet aan de
regeering de noodige macht verleenon
om desnoods maatregelen te treffen te
genover landen welke de Belgische ar
beiders weren.
In het volmae.iitsffesluit ten voordee-
le der middenstanders wordt een tijde
lijk l'onds voorzien,, hetwelk tor be
schikking wordt .^steld van ..organis-
men'die moeten geholpen worden.
De regeering heeft besloten dat zij
zelf .zich met de dotatie zal gelasten
waarover in dit volmaclitsbesluit ge
handeld wordt. De dotatie bedraagt 50
millioen frank.
Ook de maatregelen ten gunste van
het klein beroepskrediet, getroffen, wer
den aangevuld, in dien zin dat een
raadplegend comileit wordt genoemd,
waarin zullen opgenomen worden de
vertegenwoordigers van verschillende
organisaties cn denkwijzen.
Wait de cumuls betreft wélke verbo
den zijn, zal er een cornitëit worden op
gericht, (dat deze kwestie- nader zal on
derzoeken. Sommige verworven situa
ties zullen geëerbiedigd worden.
Het volmachtsbesluit betreffende de
werkloozen stelt de voorwaarden vast
in de welke de provinciën en gemeenten
de diensten der werkloozen zullen aan
wenden.
Het zal onder andere bepalen welke
loonen er moeten uitgekeerd worden,
hierbij rekening houdend met de plaat
selijke loon sregel ing.
Pie raad heeft eveneens besloten dat
enkele andere besluiten aan den Koning
zullen worden voorgelegd, besluiten
waardoor de verkoop van i'inanoieele
waarden, welke op vaste tijdperken
worden uitgetrokken, wordt geregeld.
Andere ontwerpen werden nog aan
don raad voorgelegd, o.a. een ontwerp
betreffende de oneerlijke concurrentie
en liet leuren.
Ten slotte heeft de» raad besloten dat
te Gent het vroegere casino zal worden
aangeworven voor bet onder brengen
van de nieuwe Vlaamsehc veeartsenij,
school.
Voorlooplgo kredieten
iDaar alles laat voorzien dat de re
geering deze maand nog niet klaar ko
men zal met begrooting van middelen
en wegen, zullen er ook voor 1936 voor-
loopige kredieten moeten gestemd wor
den.
De kortste weg naar de fortuin
Koopt heden nog. voor vijftig lrank,
een biljet van de Koloniale Loterij (3e
snede, rooskleurige biljetten, of 4e sne
de, paarse biljetten) waarvan de trek
king zal plaats vinden op éénzelfde dag,
14 December a.s. te 20 uur, in het Ko
ninklijk Cirkus te JöruaScl.
Twete loten van vijf millioen.
Tien loden van een mïlfïioen.
Tien loten van 500,000 frank.
232,240 anderen loten.
Enkele'biljetten zijn nor verkrijgbaar
bij s,oimmi,ge wlsselagenten en bankiers.
Over de stevigheid van onze IVlunt
Een bijzondere medewerker van de
Neue Zürcher Zeitung had con on
derhoud met minister Francqui die er
op wees, dat de geuniuitvoer, die zicli
sedert October voordeed, de stevigheid
van den Frank niet aantast. De omloop
va,n papiergeld is immers afgenomen
zoodat de dekking van dc bankbiljetten
dtoor den aanwezigen goudvoorraad
zeer hoog is gebleven. In die voorwaar
den kan men aan de ernstigste eischen
het. liool'd bieden.
Een enkele l'aktör draagt trouwens
bij tot versteviging van de munt, na
melijk de handelsbalans. Zelden was
er meer evenwicht tusschen in- en uit
voer, wat in munt opzicht een groole
veiligheid beteekent, al zou men wen-
sclien dat het ruil verkeer zou toene
men.
Voor het. overilge twijfelde minister
Francqui niet, of Belglie zal zicli welen
aan te passen bij de nieuwe omstan
digheden die zich overal voordoen en
die een aanpassing van de uitgaven bij
ue inkomsten vergen.
Op dc vraag, of het regeeringspro-
gramraa in zijn geheel een versteviging
van de munt zal voor gevolg hebben,
antwoordde de heer Francqui Belgio
zal alles doen wat menschelijk moge
lijk is om een normaal leven voort te
leiden. Indien de internationale han
del blijft gelijk hij nu is kan .geen en
kel land een werkelijken voorspoed
waarborgen. Sedert jaren vragen de re-
geeringsafgevaardigden op de interna
tionale konferenties een «gr ontere han
delsvrijheid en een politiek van vrede
om lipt vertrouwen te herstellen. Alle
regeeringen zijn het eens, maar in de
praktijk handelen ze andersom.
Hoe wil men dan dat in die voor
waarden, de volkeren uit bet moeras en
uiit de ellende geraken waarin ze ge
dompeld zitten
Een senator liad aan den eersten mi
ni-ster een vraag gesteld betreffende bet
aantal ambtenaren en bedienden van
den Staat.
Voigetild antwoord werd dienaangaan.
de bekend gemaakt over de getalsterkte
van het Staatspersoneel op L1 Januari
laatstleden
Landsverdediging 30.981
Rijkswacht 6.433
Buitepiandsche Zake.ni 620
Justitie tl 1.431
Binnenlandsche Zaken 958
Openhaar Onderwijs 49.808
Financiën 44.119
Landbouw en Middenstand 1.274
Openbare Werken 2.94
Arbeid en Nijverheid 723
Hygiëne en Sociale Voorzorg 565
Verkeerswezen 2.518
Posterijen .Telegraf. en Telefon. 32.010
Koloniën 390
In 't geheel dus-154.772
Op| 1 Juli 1914 beliep dil gr-tal
96.716 en op 1 September. 1932 waren
er 156.343.
Ingevolge de wet van 3 Januari 1933
en het Koninklijk Besluit van 14 Juli
1933 moeten al de wapens, in 't bezit
van bijzondere, bij de politieoverheid
aangegeven worden. De aangifte moest
geschieden binnen de twee maanden na
de afkondiging' van het Koninklijk Be
sluit. De uiterste datum was den 3 No
vember.
Het bevel van aangifte schijnt noch
tans ten gepasten tijde niet gekend te
zijn geweest door veel bijzonderen, in
bezit van verdedigingswapens.
Zij zouden zicli thans willen in regel
stellen met de wet, doch zij kunnen de
inschrijving hunner wapens niet aan
vragen, zonder zich zelf aan le klagen
bij de politie, wegens het. strafbare
feit van in het bezit te zijn van een
verdedigingswapen zonder hetzelve te
hebben laten inschrijven.
Senator Raport, vroeg dienaangaan
de aan den minister van Rechtswezen,
van wel de mogelijkheid te willen on
derzoeken een nieuw termijn vast te
j stellen voor de inschrijving wat een
einde zou stellen aan menigvuldige
onregelmatige toestanden.
De minister heeft echter de vraag
kategoriek afgewezen.
De personen die de inschrijving in
kwestie niet hebben aangevraagd op
Zie hierneven.
ttftJOTTERSHOEKJE
-Dl men meeleeit met de politieke
gebeurtenissen Wanneer de regeer
ders in verlol' gaan vvenschen alle men
schen hen 'n «goeie vacatie». Be
ginnen zij opnieuw bun werkzaamhe
den, dan worden deze gevolgd tot in de
bijzonderheden. Men. leest, streng be-
oordeelend, de kolonnen-lange versla
gen in de pers. W aar twee menschen
saiuen zijn wordt over de politiek ge
sproken en niet alleen over de binnen
landsche asjeblieft, ieder del tig burger
is toch ook op de hoogte van de buiien
landselie politieke toestanden. Len re-
geeringskrisis is een treurige gebeur
tenis voor tal van burgers en n hoog
dag voor evenveel anderen. Tusschen
de grappige nieuwsfes. cn bet joelige
spel, spreken de schoolrakkers ook over,
de nieuwe ministers die moeien gekozen''
worden en hoe Jiuin vader thuis vertel
de aan, moeder dat bet er scheef mee
zat, en... Ja, men leeft het politieke le
ven mee...
In de kleinste gemeenten van Vlaan
deren zijn alle mensclien te been, wan
neer er «'n ronde» in dc streek voor
bijkomt. Hun favori zouden ze met
gloedvolle woorden en... daden soms,
verdedigen tegenover iedereen, 'n Me
nigte kan onmogelijk zicli zelf beheer-
Bchen, tiert cn schreeuwt cn stampt om
de vlucht van de stayers in de piste;
of om twee menschen aan te moedigen
die elkander trachten tegen den vloer
te slaan. Men grijpt naar net dagblad
dat de blijde of droeve tijding brengt
van overwinning öf nederlaag van on
zen l'avori. Dit nieuws kan vele voor 'n
dag welgezind of knorrig maken; want
men leeft mede niet... de sport.
Op het witte doek gaat men z'n «s! ar»;
bewonderen; die voortleeft in gedacht
en verbeelding, dagen, weken, lang en
die men volgt in iederen film. De
schoolmeester motet twee ver blende
rakkers, tot. bedaren brengen die elkan
der in het baar vlogen om een.van hun
«filmstars», men leeft mee met... de
film.
Zoo kunrfbn we de reeks nog verlen
gen van de zaken waar de menschen:
hun leven naar richten. We leven me
de met al wat op ons stoffelijke of tij
delijke en vergankelijke leven vatbaar
is. Maar zoo weinig gaat ons verlan
gen, onze aandacht naar wat ons ziele-
leven, ons bovennatuurlijk leven, het
ceuwig-iblijvende, intoresseeren kan en
moet. Meeleven met God, meeleven met
Kris lus in Zijn Kerk, schijnt voor ons
zoo weinig belangrijk en aantrekkelijk.
Iloevelen hebben 'n kalender dec
matchen en «weten precies wanneer bet
voetbal-seizoen begint. Ho.e weinigen
maken gebruik van 't kerkelijk kalen
der cn weten wanneer bet jaar aanvangt
in liet leven van de Kerk. De data der.
criteriums weet men maanden voor
uit, deze der groote kerkelijke feesten
kent men alleen dan wanneer er 'n dag:
verlol' aan verbonden is. Hoeveel heb
ben verlangend en sparend de dag voor
bereid lot, de komst van Kristus op
Kerstdag. Hoevelen hebben uitbundig
geschreeuwd en den man met de spie
ren toegejuicht om z'n overwinning.
Hoe weinigen hebben hun hart vol blij
heid en dankbaarheid gevoeld om de
zegepraal van Kristus met Paschen.
Wanneer een van die Kampioenen in de,
stralen voorbijgaat, draaien alle men
schen het hoofd, kijken hem achterna,
kunnen z'n naam noemen en al zijn
«moderne deugden», maar dezen die
eiken dag voorbijkomen in liet kerkelijk
leven,die vleesch en wereld en hel over
wonnen. zijn voor ons onbekenden.Ons
kalender geeft geen heiligen aan, want
voor ons zijn het onbekenden. We "we
ten niet dat we eiken dag kampioenen
hebben le bewonderen en toe te juichen
die de groote. de eeuwig blijvende
overwinning hebben behaald en gereed
staan om ons te helpen diezelfde zege
praal te bereiken.
We leven met onze evenmenschen
maar we leven niet met de heiligen,met
de genade en hemel, niet met God. Ja-
I jotters willen niet langer zulk een le
ven slijten. Wat bet- meest waardige,
bet eerst noodzakelijke is om meege
leefd te worden, daarnaar richten zij
bun leven Het leven van Kristus' en
Zijn Kerk. K.KAJEE.
den datum van 3 November 1933, zijn,
vanaf dien datum in overtreding met
de wel, en het behoort niet aan de re-
gcering die overtreding te niet te doen.
Dienaangaande ware eene verlenging
van termijn zonder uitwerksel en dus,
zonder belang.
Het is aan bet Parket te oordoelen
in alle gevallen of <>c vervolging moe.ü
zijn ;Otf niet.