8
Allo! Allo! Hier-
Vlaamse!) in 't Gerecht
l
Edmoa'd Thieflry,,
op do terugreis
Oe Nieuws Konlna ven Siem
De Corsifcaansche bandiet
Spada ter dood veroordeeld
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoonlij DAGBLAD 2 O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Vrijdag
MAART 1935
In de Vlaamsche
Senaafgnoep
0e nieuwe Volmacht
aan de Regeering
Kamer
Aan het Telefoontoestel
overleden
XXXXIe JAARGANG NUMMER 55
Publiciteit bulten bet Axrond, AALSI g Agentschap HAVAS, Adtril MiiliH 43. te Brussel BüS ll Ricbete». PatUt tm Sank Buldlng/Klngswaj!, 20 tondres W, 0.
H. Joannes
ZonopG,22 Zonaf5,42|
E. K. 12 V. M. 20
Sinds meer dan honderd jaar. strij
den de Vlamingen yoor.
Op "Woensdag, 27 Februari 1.1. te 7 u.
's avonds, stond er te Brussel voor het
N.I.R. een logébaas.
Hij had formidabelen hongerwant hij
lieeft daar voorzeker meer dan een pas
toor, pater en noune verslonden.
Voor hem stond voorzeker eene heele
kuip slijk waar hij onverpoosd met dui-
velschen wellust én pastoors én bisschop
pen én paters én nonnen én christen on
derwijs én katholieke onderwijzers door-
sleurde
Dat arm baasken Daar was hij sterk,
daar waar hij van niemand gezien, maar
van duizenden gehoord, zijn helsche gal
kon uitspinven op al wat hem zoo'n vree
selijke doorn in liet hart is.
En zonder te weten, in zijn dommig
heid, verheerlijkte liij dezen die hij koel
bloedig den nek zou kunnen omwringen
Hij verheerlijkte de vrije godsdienstige
scholen met statistieken aan te geven
waardoor hij dc meerderheid en superiori
teit vau 't katholiek onderwijs in een
klaar daglicht stelde.
?t Was volgens hem een schande dat
die hatelijke clericale scholen over meer
dan SO o/o vierde-graadklassen beschik
ken, terwijl de officieele scholen er am
per over 30 o/o beschikken.
Hij sprak het "schande dat, tijden?
liet schitterend tijdvak der liberale wet
geving in de jaren 70, er met honderden
vrije scholen uit den grond rezen, terwijl
de uitmuntende scholen zonder God,
met een paar leerlingen bleven zitten, of
kortweg hun schelen mochten sluiten en
aldus bleven na dc opheffing dier zali
ge wetgeving
Driedubbele schande was 't, dat mees
tors van zulke klassen zonder leerlingen
nadien door het katholiek bestuur op
tcachtgeld werden gesteld
De schijnheiligaard Dat er r.n een*
een klas in de katholieke scholen is, die
een paar leerlingen tekort komt aan hot
voorgeschreven getal, ge zult dien katho
lieken onderwijzer zien vliegen en dat
zonder wachtgeld
Met dat alles hebben weldenkende lie
den kunnen overdenken en zeggen
u Jongen, uwen haring braadt niet meer,
en 't is van pure koleire dat ge daar nu
staat te schreeuwen En hebben pas
toors én paters én nonnen én katholie
ken zooveel scholen én klassen en leer
lingen, 't is dat het volk er van wil, en
dat hun onderwijs, gesteund op godsdienst
degelijk is
En... I estaat de vrijheid van ondericijs
niet meer misschien, en de vrijheid van
den huisvaderof zoudt gij, pochhans ze
willen ontnemen en de menschen met
uwe vrije gedachte, maar niet met uwe
vrijheidslievende gedachteaan banden
willen leggen en knechten
Ondertusschen bestatigen we, welken
geest er heerscht op het N.I.R. welke
mannen daar den plak zwaaien
Do katholieken, MOGEN vrij in het
volle gelaat géspuwd worden 1 Hoe meer,
hoe liever Voor zulke gemeene slijkwer-
pers bestaat er geene censuur Maar is
't dat er een geestelijke spreker over gods
dienstige of zedelijke aangelegenheden
moet komen handelen, en is 't dat een
of ander puntje die lieeren te zivaar op
dc maag valt, ha dan krassen ze van
woede, de' meest nijpende teksten wor
den met blauw potlood bewerkt of simpel
weg de spreukbeurt wordt verboden en
Dames en Heeren, de geestelijke
spreekbeurt gaat niet door in de plaats
hiervan hoort u een kort gramofoonpla-
ten concert
Hoe lang nog, katholieken, luisteraars
of niet, laten we ons door zoo'n akelige
bende voor den aap houden
Yereeniging, versteviging van den K.
V.R.O. en strijdon tot dat boelken van
het N.I.R. gekuischt wordt of verdtvijnt,
dat is onze plicht Of gaan ze ons altijd
straffeloos in liet volle wezen slaan
Ondertusschen brengen we nog een
cere-salut aan het katholieke onderwijs,
aan al die er voor leden en stredenaan
onze katholieke bevolking, die spijts
moeilijke en lastige tijden door hun offers
de snoode plannen der logebazen fnuik
ten in de jaren '70, aan de katholieke
onderwijzers, oud strijders uit dien be
roerden tijd, die liever zwart brood aten
dan dienst te doen in geuzenscholen 1
En dreigen de loge-bazen daarvan te
barsten, dat ze't K.S.
Sinds meer dan zeventien jaar werd
ons door het Hoogste Gezag beloofd
GELIJKHEID IN RECHTE EN IN FEITE
En wat beleven we
Op dit oogenblik nog wordt de' ver-
vlaamsclhingswet tegengehouden en ge
saboteerd in den Senaat.
Zult gij, stads en streekgenooten,
op die rechtsmiskenning onverschillig
bliijven toekijken
NEEN I
Gij zult, <om te beginnen, ALLEN,
aanwezig zijn op de
MONSTERMEETING
in de Palacekinema, Schoolstraat,
Dinsdag 12 Maart 's avonds te half acht
Redenaars
Mr Hendrik MARCK, Katholiek volks
vertegenwoordiger voor Antwerpen
Mr Lode GRAEYBECKX, Socialistisch
volksvertegenwoordiger voor Antwer
pen, Burgemeester van Deurne J
Mr Gerard ROMSEE, Vlaamsch
Nationalistisch volksvertegenwoordiger
voor Tongeren.
Mr O'sear VANKESBEECK, liberaal
volksvertegenwoordiger voor Mechelen.
De inrichters
Davidsfonds, afdeeling Aalst,
Davidsfonds, afd. Aalst-Mijlbeek^
De Catharinisten,
Flandra Ligo Esperantista,
't Land van Riem
Vlaamsch Economisch Verbond,
VI. Kath. Hoogeschool uitbreiding,
Vlaamsche Kruis,
VI. Opvoedkundige Vereenïging,
Vlaamsche Oudstriijdersbond,
Vlaamsche Toeristenbond,
Vlaamsche Voetbalbond.
Willemsfonds.
De,nationale vergadering heeft den
troon aan prins Ananda, neef van den
aftredenden vorst, aangeboden*
Prins Ananda, die olf jaar oud Is,
heeft aanvaard. Tot ziijn meerderjarig
heid zal een regentieraad 's lands za-
beheeren.
Een telegram uit Iteggan meldt dat
de «Emond Tliieffry» daar goed en wel
geland is ten 15.55 ure.
Zoo heeft het vliegtuig dus thans
ook don tocht over de Sahara achter
den rug en werden van dc 8330 kilome
ter van den lerugweg reeds 5230 kilo
meter afgelegd.
Naar Colomb Bechar
Brussel, 7 Maart. Heel vroeg i:
den morgen is de «Edmond Tliieffry, te
Regan opgestegen, en is te 9,15 u? te
Coloml) Bechar aangekomen, vanwaar
het verder zijn tocht voortzette.
Een afvaardiging van de Katholieke
Vlaamsche Senaats,groep, bestaande uit
de hh. Lebon, Moyersoen en E. P. Rut
ten, heeft stappen gedaan bij den mi
nister van Rechtswezen en bij den
voorzitter van den Senaat, ten eirCcle te
verkrijgen dat de bespreking van de
begrooting van Justitie in de Hooge
Vergadering eeTst zou geschieden na
de behandeling van het wetsontwerp op
het gebruik der talen in gerechtsza
ken.
Wij vernemen dat deze wenscfó niet
ingewilligd is geworden. De Regeéring
staat er namelijk op, ,dat de begrootin
gen door den Senaat zou-den worden be
handeld in de volgorde dat zij op de
agenda ingeschreven zijn.
Naar verluidt zou de h. Bovesse, bilj
den aanvang van de bespreking van de
begrooting van Justitie, een verklaring
afleggen in verband met zijn houding
ten opzichte van het wetsontwerp op
liet gebruik der talen in gerechtszaken.
Anderzijds dat verscheidene leden
van de Katholieke Vlaamsche Se~naats-
groep zich zullen onthouden bij de
stemming over de begrooting van Jus
titie, zulks ten teeken van protest- tegen
de manier waarop het wetsontwerp, op
het gebruik der talen in gerechtszaken
esaboteerd wordt.
De Christen-democraten voor de
volmacht.
De Bestuurraad van 't Algemeen
Christelijk Werkersverbond vergaderde
Woensdagmorgen samen met hun man
datarissen, onder het voorzitterschap
van den heer Heyraan. De zitting wérd
zeer talrijk bijgewoond en men merkte
vooral dat er veel geestelijken aanwe
lf waren.
Na een lange discussie werd beslo
ten het vertrouwen^ in de regeering-
de nieuwe volmacht te stommen.
De gebruikelijke argumenten werden
aangehaald door MM. Allewaert, Marck
enz. Deze laatste vroeg de verlaging
van de begrooting van Landsverdedi
ging, zooals hij gewoonlijk doet.
De groep benoemde een afvaardi
ging om van dc regeering ophelderin
gen te vragen over zekere punten van
haar sociaal programma, o. m. zal wor
den gevraagd dat van de nieuwe vol
macht igeen misbruik zou gemaakt
worden" om de familievergoedïngen,
loonen en wedden en de pensioenen in
lengunsligen zin te wijzigen.
De heer Rubbens, minister van Ar
beid en Sociale Voorzorg, heeft v'erze-
kerd, dat misschien nog zekere wijzi
gingen in de schikkingen zullen noodig
zijn, maar dat er geen verlaging meer
zal worden toegepast.
Pater Arendt heeft een mededèeling
gedaan aangaande het buitengewoon
congres van het verbond, dat zal plaats1
hebben op 7 en 8 April.
De kwestie van de betooging van 31
Maart werd aan de persoonlijke over
tuiging van al de mandatarissen over
gelaten.
De gevreesde bandiet van Corsika,
Spada genaamd, die zelfs vrouwen en
kinderen zonder mededoogen neer
schoot, de postaulos aanrandde en her
haaldelijk in bloedige botsing kwam
met de gendarmen waarvan hij een
inspecteur had doodgeschoten, stond
zooals met weet, de jongste dagen te
recht voor het assisenhof op Corsika.
Tijdens het geding terwijl de talrijke
misdaden van Spada terug worden op
gehaald geeft deze onmensch niet het
minste blijk van spijt om zijn afschu
welijk bedrijf.
Woensdagavond wordt telegrafisch
uit Bastia gemeld dat Andrta Spada ter
dood werd veroordeeld.
Zitting van Woensdag 6 Maart
De zitting vangt aan om 2 ure 10
onder voorzitterschap van M. PONCE-
LET.
De verboden betooging van 31 Maart.
Telegrafisch heeft de bemanning aan
Brussel laten weten dat alles met de
meeste regelmatigheid verloopt, en al
les laat dan ook voorzien dat de aan
komst Vrijdag te Brussel, volgens het
opgegeven uurplan zal plaats vinden.
Ter gelegenheid der terugkomst van
dc vliegers", die den inhuldigingstocht
hebben gemaakt, zal er te Brussel op
het vliegveld een ontvangst plaats heb
ben.
Ter wijk Jabeke te Wetteren,
woonde op een afgelegen buitengoed,
een gepensionneerd adjudant der artil
lerie. De man hield zich bezig met land
bouw en kiekenkweek, heet Oscar Lie-
vens en werd geboren te Lede, den 30
Juli 1877.
Men heeft hem thans doodgevonden
aan het telefoonapparaat, wijl ho|j den
roephoorn nog in de hand hield. De
ongelukkige moet zich onpasselijk heb
ben gevoeld en zijn laatste hoop gesteld
hebben op de telefoon, doch vooraleer
hij een geluid uitbrengen kon, moet hij
reeds den geest gegeven hebben.
Het lijk werd ontdekt door den brief
drager en wel in de volgende omstan
digheden. De briefdrager was zeer ver
wonderd dat de brievenbus reeds enke
le dagen niet gelicht werd en daar
zulks de gewoonte niet was van Lie
vens, verwittigde hij de politie. Do po
litie vond de voordeur open en verder
tredend vond zij den man zooals wij j nochtans no
De Kamer aanhoort de interpellatie
yan den heer BORGINON, Vlaamsch-
Nationalist, tot den minister van Bin-
nenlandsche Zaken in verband met de
houding van den minister en van den
igoeverneur der provincie Brabant, be
treffende bet besluit van den burge
meester en van de stad Brussel, strek
kende tot verbod van de Vlaamsche be
tooging, belegd tegen 31 Maart aan
staande.
M. BORGINON dankt in bet bijzon
der de kollega's van de andere partijen
en vooral dc Walen, die Dinsdag zijn
verzoek hebben gesteund om de behan
deling bij hoogdringendheid van de in
terpellatie te bekomen. Hij voert aan
dat de betooging van 31 Maart aange
vraagd werd door vercenigingen, die
niet. aan_ werkdadige politiek doen. Het
le deelnemers zouden stappen achter
de heraldische leeuwenvlag, die ook
vroeger in de optochten voor de ge-
li jkheidswötten werd gedragen. Wat M.
Declercq, voorzitter van het Vlaamsch
Nationaal Verbond» betreft, deze heel't
zich met zijn oproep, aangesloten bilj
verschillende punten welke ook voor
komen in de doeleinden van de voorge
nomen betooging. Niemand had ver
wacht, dat M. Max zou ingenomen zijn
met deze betooging, doch die bctooging
bewoog zich op grondslag van de wet
telijkheid.
M. Borginon zet ook uiteen welke
de wettelijke voorschriften voor een
betooging zijn en verklaart, dat hot
niet eens voorzien is, dat men de toe
lating daartoe moet vragen. Maar het
is een gebruik geworden het stadsbe
stuur te waarschuwen, opdat ordemaat
regelen zouden kunnen getroffen wor
den. Het Verbond voor Brussel heeft de
traditie gevolgd en de toelating voor de
bctooging bék om en van M. Coelst,
waarnemend burgemeester. Waarom
werd deze toelating naderhand inge
trokken
Spreker kan niet aannemen;, dat de
regeering een Pilatus-houding zou
volgen. Stellig is zij niet aansprake
lijk" voer de daden van anderen, maar
het ligt in haar macht den burgemees
ter van Brussel te dwingen een meer
grondwettelijke houding aan te nemen.
M. Borginon onderzoekt, dan den
rechtskundigen kant van de kwestie en
doet voorlezing van de artikelen van de
grondwet betreffende de betoogingen.
Volgens de wettelijke bepalingen is
de burgemeester verplicht den gemce-n-
teraad op de lioogte te brengen, wan
neer hij b'eloogingen verbiedt, op
grond van het feit, dat zij tot wanor
delijkheden aanleiding kunnen geven.
Ook kan de goeverneur het getroffen
besluit verbreken. Deze schikkingeh
zijn logisch, want anders zou een bur-
gemeester al te willekeurig mogen te
werk gaan.
De brief van burgemeester Max aan
het «Vlaamsch Verbond» voor Brus
sel was alleen door hem onderteekend;
wat niet in regel is. Eerst Woensdag
heeft hij een verordening laten aan
plakken, waarin hij hij hoogdringend
heid het verbod uitvaardigt. Hij heeft
tiijd genoeg om deze
too ze kosten' maken (Onderbrekingen)]
M. BORGINON. Ik dank u voor,
uw Fransche mededeeling.
M. MAX. Ik spreek deze taal om!
hier door iedereen begrepen le worden.;
M. BORGINON. Gij levert voor
al liet bewijs, dat gij, als burgemees
ter van de hoofdstad, niet eens de taaL
kent van de meerderheid der bevolking!
in het land.
Spreker legt er nogmaals nadruk op
dat het centraal gezag, zijnde de re-
ecring het recht heeft de beslissing
van een burgemeester ongedaan te
maken. De gouverneur van Brabant?
heeft zijnerzijds het recht het besluit
van den burgemeester te schorsen.
Stellig had de burgemeester vatt
Brussel zich op andere wetsartikelen
kunnen beroepen om zijn zin door te
drijven, maar hij heeft het niet (gedaan
om de regeering mede verantwoorde
lijk te stellen.
M. Max had de pil kunnen vergulden.
Hij heeft het niet, gedaan en nu moeten
dc leden van regeeringspartijen ze in.
al tiaar bitterheid slikken, (protest
van wege de vlaamsche katholieken.)
Spreker zegt dat de regeering wel
degelijk op de hoogte was van het be
sluit dat de lieer Max zou treffen.
Dit is zoo waar als 'het feit dat de
huiszoeking in de Antwerpsche Depo-
sitobank gebeurd is met voorkennis
van den prokure-uir-generaal, van den
minister van Justitie en van den eer
sten minister.
M. VAN GAUWELAERT, kalli.
Hel spijt me dat ge in deze omstan
digheden een dergelijk geval aanhaalt.
Maar ik beschouw het als een plicht
van eerlijkheid hier le verklaren dat ik
deze kwestie onderzocht lusb en niets
daarvan is gebleken.
Indien ge dienaangaande andere
bijzonderheden kent gelieve ze mede
le deeleh.
M. BORGINON. Uwe verklaring
is zeer duidelijk, maar het is een tra
ditie dat het parket altijd den proku-
rcur en den minister waarschuwt,'wan
neer het maatregelen overweegt, die
een politieken weerslag kunnen heb
ben.
voorhand (lat het in dc DeposirónaiiK
van den zoon van M. Van Cauwelaert
niets zou vinden want deze hank was
nog maar pas opgericht. Men heeft de
gelegenheid te baat willen nemen Ö'm
een Vlaamsche instelling te kelderen
en aan een politiek man moeilijkheden
te berokkenen.
M. Borginon besluit dat de burge
meester van Brussel, de genoegdoe
ning voor de Vlamingen dwarsboomt
tot in het kleinzielige toe.
hierboven gemeld hebben. De ongeluk
kige moet reeds enkele dagen vroeger
gestorven zijn en dit wel midden in den
dag daar geen enkele deur. toe was en
hij nog gekleed was.
Deze tragische dood heeft in den
ganschcn omtrek Qfèft begrijpelijke ont
roer ing yerwekk
kwestie aan den gemeenteraad te on
derwerpen.
M. MAX, (lib.)1* Het spreekt van
zelf, dat het besluit aan de goedkeuring
van den gemeenteraad zal onderwor
pen worden. Ik heb aan het VI. Ver-
bond geschreven, opdat het geen on-
noodig werk zq\l doen en geen nuttg-
Het amendement Eeckeleers
De gestrafte gemeenteambtenaren
De interpellatie wordt onderbroken
voor de stemming over het amende
ment Eeckeleers ten voordeele van de
gestrafte gomeenCebeamblen.
Deze kwestie komt aan de orde van
de tweede lezing van de ibegrooling van
's lands middelen. De regeering vraagt
de schrapping van het amendement,dat
verleden weck bij eerste lezing aange
nomen werd.
M. VAN CAUWELAERT, namens de
kath. Vlaamsche Kamergrocp, zet de.
beteekenis uiteen van het amendement
Eeckeleers dat aan sommige gestrafte,
beambten zou toelaten zich tot de kom
missie Goddijn te wenden om hun ge
val te onderzoeken.
Spreker eindigt met de verklaring
dat de Vlaamsche kwestie hoven de
partijen verheven is en niet mag die
nen voor politieke gelegenlicidsma-
noeuvers.
M. EECKELEERS, soc. M. Van
Cauwelaert moet niet denken dat de
socialisten de begrooting zullen goed
keuren, maar als de Vlaamsche katho
lieken het amendement steunen darï
valt de regeering en is er plaats voos
een nieuw ministerie.
Na een tusschenkomst van de heeren
ELI AS VI. Nat. C. HU YS MANS soc,
BLAVIER kath. komt de heer VANj
KESBEEGK lib. aan het woord.
Hij is van oordeel dat het amende
ment Eeckeleers opnieuw alles ten
iberde zou brengen zoodat er weer veel
tijd zou verloren gaan. Veel beter is mi
goed te keuren datgene waarover, men
het eens is.
Stemming
Daarop wordt overgegaan tot de
hoofdelijke stemming voor de regee-
geeringstekst, die de schrapping in het»
amendement Eekeleers uit de begroo
ting voorziet.
Met 88 tegen 76 stemmen bij" 5 ont
houdingen wordt het amendement
Eekeleers verworpen.
Z>e vervolg 2de bladzijde,