België en Luxemburg
iel Werk ?ai fia Caliarifcj
ie
Kardinaal Pacelli terug
naar de Vatikaanstad
Het Belgisch Koningspaar
Tragische doed van een
Gondkonicg in Canada
Het Eeuwfeest van den
eersten spoorweg
Donderdag
ME! I935
DEUGD en VREUGD
BOERINNENDAöEN
in Nederland
DE VOLKSSTEM
XXXXIe JAARGANG NUMMER |QJ
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
PuBHcVleTl tiulUn liet Arrond, AAU8T S Agentschap HAVA3, AdoU Alazlaaa 13, ta Eomeel B«H d« Biduien, Pi ril* Bank Fuldlng/Rlngïwa,. ÏO Bondres JV. C. 8,
■III III ITTV
II. Atlianasius
|Zonop4,o2 Zonaf7,05g
I N. M. 2 E. K. 10
(FOLKLORE.)
(SLOT.)j
Pastoor Duvillers. of Meester Lieven,
goowel als herder van Woubreclitegem
(als van Middelburg was befaamd voor
zijne liefdadigheid... cn men wees nog
op de jaren 40.» toen hij, herder te lan
We, zijn geestelijke schapen voedde met
het brood der ziel, en ook met" het
brood des lichaams. Dat alleen geeft
hem recht op de dankbaarheid van ons
volk.
i Uit Woubrechtegem kan men verne
men
Bij nog een tamelijk aantal parochia
nen staat de man bekend, mensehen die
hij hem hun eerste communie deden,on
der hem misdienaars waren, in zijn
pastorij werkten, met hem «vlocrke bol
den» onder het afdakhuis, en menschen
die, ook van naburige gemeenten, den
IZondaig naar Meester Lieverds éénuur
sche leering kwamen, horken, verlek
kerd op 's mans eigenaardige, leuke
jspreken, zetten beschouwingen en zede-
lessen. Zijn milddadigheid wordt nooit
van zijn naam gescheiden; hij gaf, gal'
(stierf arm, en zijn te vereeren lijk is
nauwelijks kunnen fatsoenlijk inge
kleed worden.
Die getuigenis kon men op zijn graf
steen neerbeitelen, doch geen grafsteen
herinnert zijn naam. Men heeft immers
zijn graf overbouwd met de nieuwe lin-
kersacpistij (te vermeerderen zeker) en
geen spraak meer van Meester Lieven.
Dat zijn vaderlijk woord toch diep
bewaard blijve in 't. dankbaar gemoed
van het vlaamsche volk.
De oprechtheid was. nog een van zijn
voornaame eigenschappen. In versprei
de nola's, welke, hij zoo in een of ander
kerkboek in zijnen tijd neerschreef
(maakt ons dié kwaliteit indachtig
«Recht is recht. «In een vrij katho
liek land het recht voorstaan en de
waarheid leerci, is niet alleenlijk ge
oorloofd, maar het is daarenboven lof-
lijk bij de menschen en verdienstig b-ij
God.
Het laatste blad van zijn laatste al
manakje meldt het volgende
«Genoeg, ja reeds genoeg
Ik mag nu al wat rusten
Wensch, mij proficiat,
ik ben er bovenop
'k Hael thans het zeil in top,
En 't vare, welgezind
en blij, .naer ander kusten.
Adieu ik voeg alleen hier bij,
tot slot SENESCO-
SED WON SEGNESCO
't Is een eenigma dat,
en raedt al weer 'nen keer;
Wie weet Gij kunt er nog
misschien latijn meê leere-n
Ilcwel ja! Senesco, ik word oud hij
•moelit het wel uiten, want rond de 8
jaren draaide, hij reeds. En toch kon hij
niet werkeloos zitten Sed -non segnes-
co.
De verdienstelijke geestelijke ontsliep
in den Heer op 14 Meert 1885.
We laten hier nen tekst van zijn
'doodsprentje .volgen. De vriend die het
opstelde moest hem goed gekend heb
hen om dezen huldekrans bij het Chris-
ituskruis van zijn graf neer te leggen.
«Hij weende over dezen die bedruk!
waren, en zijne ziel had medelijden met
den arme... Ook noemde men hem clen
leidsman der blinden, den steun der
kreupelen en den vader der armen... Zij
die liern aanhoorden wachtten naar het
einde zijner rede. én ontvingen zijne
beslissing met eerbiedige stilzwijgend
beid (Boek Job, 29 en 30 v.) Zijne
wijsheid en uitgebreide kennis; heeft hij
tot zijn laatste dagen toe, besteed aan
hel vlaamsche volk; In al zijn schriften
en. dichten had hij enkel voor oogen de
glorie van God en het bewaren en ver
spreiden der zuivere vlaamsche en
Christ ene zeden. Zijn nagedachte
nis blijve in. zegen 1
Onze vriend Meester Lieven werd op
zijn sterfbed bijgestaan en bediend of
berecht door eerw heer professor Ho-
noré Vossaerl, van Oudenaarde, destijds
leeraar in 't gesticht van O. L. Vrouw
van Deinsbeke te Soltegem, die later te
Ledeberg onderpastoorde en stierf al
pastoor van Gotthem bij Dcynze in 1930
Uit zijn eigen mond vernam ik dit
laatste. MARC
i. 4UilJW*UWLkLJB.-ü£JlWUUJI!L"J?ll_i
8.5 millioen verloren tengevolge van
den alcoholsmokkal en het niet-naleven
van de voorwaarden die in het Verdrag
van 1921 zijn ingeschreven. Daarbij
komt dan nog de kwestie van de verdee
ling van de accijnsrechten.
Naar het schijnt zou Luxemburg
thans voorstellen geleidelijk een. ver-
bruikstaks in te voeren, die in Kelgie
het aceijnsrecht verdubbelt. Daarenbo
ven stelt, het voor ons land een min na
deel ige verdeeling van de accijhsirech-
teit voor
Maandagnamiddag heeft kardinaal
Pacelli, die als pauselijk legaat op het
groolsche tridmum te Lourdes aanwezig
was, deze stad verlaten met bestemming
voor het Vatikaan.
Zooals bij zijn aankomst was hij bij
het vertrek het voorwerp van een en
thousiaste hulde vanwege de bedevaar
ders en de inwoners va.n Lourdes. Het
rijtuig, waarin de hooge kerkvoogd had
plaats genomen was omringd door een
afdeeling sioldaten. Een andere afdee-
li<ng was opgesteld in de statie die rij
kelijk versierd was met pauselijke en
Fransiehe vlaggen. Daar werd de kardi
naal -onthaald door generaal Robert,
den prefect der Pyreneeën en den bur
gemeester van Lourdes. AJlle officieele
persoonlijkheden hebben den prelaat tot
op de kaai vergezeld, waar de h. Vié
prefect, hem goede reis toewenschte.
Do redenaar toesloot met de woorden
Wij behouden van Uw zending, die een
gelukkig feit is in de geschiedenis der
betrekkingen, tusschen Frankrijk en
het Vatikaan, den meest onuitwischba-
ren indruk, alsook een onoverwinnelij
ke hoop: deze dat zij zal (bijdragen om
in het beangstigde Europa den vrede te
doen heerschen, den vrede beloofd aan
de menschen van goeden wil, waarvo-or
de naties zich moeten beijveren.
Een laatste woord van dank richt hij
aan den H. Vader om zijn pogen voor de
heilige zaak van den vrede. Daarop
dankte kard. Pacelli om de schitteren-
ontvangst te Lourdes.
Onder het spelen der pauselijke
hymne kwam de trein in beweging en
verliet de statie van Lourdes.
Over dé onderhandelingen die 'thans
tu-SSchen Belgie en Luxemburg worden
gevoerd zijn slechts weinig; bijzonder
heden te vernemen. Volgens «La Libre
Belgique bestaan er redenen om te
gelooven dat de moeilijkheden van ern
stigen aard zijn.
Eenerzijds, sichrijft dit bliad, betreurt
liet Groot Hertogdom terecht dat liet
mede,gesleept werd in de muntpolitiek
van Belgie. Het tracht zijn ekono-
mische individualiteit te bewaren. Men
heeft het gezien wat de Luxemburgsche
frank betreft. In dit opzicht is de aan
genomen oplossing vol moeilijkheden
en onzekerheid.
Anderzijds heeft het Groot Hertog
dom sedert de crisis en zelfs nog vroe
ger een reeks maatregelen getroffen die
in silrijd zijn met de bepalingen van
het verdrag van 1921 en met de goede
werking van de Ec-onomiscihe Unie.Het
heeft den invoer van onze landbouw
producten geconlingenteerd1. De nete
lige alkohollkwestie, die ons zoovele
millioenen heeft gekost is nog steeds
niet opgelost. g
Volgens La Libre Belgique vormt
dit alles een zekere bedreiging voor de
Economische Unie, en het blad voegt er
aan toe dat sommigen '""van meening
zijn dat deze Unie -ons reeds te duur
heeft gekost in verhouding met de
voordeden die zij voor ons heeft opge
leverd.
De herschattiing van de.n goudvoorraad
van de nationale Bank
Luxemburg vraagt zijn deel
Naar hetzelfde blad beweert vraagt
Luxemburg zijn deel in de heraehatting
van den goudvoorraad van de Nationale
Bank. Dit deel zou 150 millioen of
zelfs meer bedragen. In principe wordt"
toegegeven dal Luxemburg zekere aan
spraken kan maken, vermits er in het
Groot-Hertogdom bankbiljetten in om
loop zijn, waarvan de waarde door de
devalvatie is verminderd. Het zal er op
aankomen te schatten hoe groot die
igeldomlo'op is.
Maar men doel opmerken dat Luxem--
burg geen intrest betaalt op een lee
ning van 175 millioen frank, welke door
Belgie werd toegestaan. Er werd in ver
band hiermede een vergelijk getroffen,
volgens hetwelk de intresten zouden af
gehouden worden van het aandeel van
Luxemburg in de winst van de Natio
nale Bank. Doch sedert 1931 is deze
winst uitersit gering en geenszins in
verhouding tot den intrest van de lee-
ning aan Luxemburg. Voor het overige
is Luxemburg ook niet lusschengeko-
men toen de Nationale Bank in 1932
grooie verliezen leed op het Engelsch
pond.
De accijnsrechten op den Alcohol
Men heeft ook berekend wat Belgie
in 1934 heeft vetrloren vanwege den
Luxemburgsichen alcohol. Dit verlies is
aanzienlijk lager dan vroeger tengevol
ge van de vermindering van alcoholver-
bruik. Maar tóch heeft de» Schatkist
Zie vervolg onderaan vorige koiom>
Ieder jaar richt het komiteit van het
Werk van den Calvarieberg een lïefda-
digen verkoop in van het bloempje van
den Calvarieberg ten bate van zijn
dispensaria.
Men weet dat dit werk, in 1886 ge
sticht, gratis, 45 arme vrouwen, die
iijdend aan den kanker zijn, onder
houdt. Het werk leeft .slechts dank zij
de giften van de Fancy-Fair, die dit
jaar plaats heeft op 30 April en 1 Mei.
Hare Majesteit de Koningin, die be
langstelling stelt in alle liefdadigheids
werken van het land, begaf zi-cih Dins
dag namiddag naar de groote Harmo
nie, waar de Fancy-Fair plaats had.De
Vorstin werd bij het verlaten van haar
auto ontvamgien door gravin- John
d'Ouiltremonit, voorzitster van hel. werk,
omringd van haar medewerksters gra
vin Marie d'Oullremoot barones de
Pen.aranda de Franchimont gravin
Paulina d'Oultremont barones Terlin
den Mevr. Mesidach de ter Kiele ba
rones Léon Greindl; barones Georges
Terlinden; Mevr. Vergote de Lands-
heere burggravin de Landsheere
Mevr. Magnini Tinant enz.
Koningin Aslrid wasi vergezeld van
gravin de la Faille -de Leverghem, Mevr.
Jean du Roy de Blicquy en burggraaf
du Pare, eereridder. Met levendige be
langstelling hield de Vorstin stil bij
iederen stand en vond er een bijzonder
genoegen' in de kin-deren, welke in
grooten getale deze ontvangst bijwoon
den, te ondervragen. Alvorens' de- zaal
te verlaten, wenschte de Koningin de
inrichters van harte geluk om Tiaar
schoonen bliijk van opofferingsgeest en
edelmoed.
Het Voorzitterschap
van de Katholieke Unie
De li. Poullet heeft als gevolg van
zijn intreden in Je regeering ontsüag
genomen als voorzitter van de Katholie
ke Unie. Naar verluidt zou men er ern
stig aan denken dit mandaat toe te
vertrouwen aan den h. Moyersoen oud-
minister en- senator.
De B-oerinnenbond belegt -dit jaar, op
Woensdag 8 Mei, 'te Oostakker-Gent,
een boerinnendag voor zijn leden uit
Oost-Vlaanderen, en op Donderdag 9
Mei, te Brugge, voor de leden uit West-
Vlaanderen.
Z. Exc. Mgr Lamiroy zal de vergade
ring met zijn aanwezigheid vereeren
terwijl de Weledele Heer Baels, gouver
neur van West-VUaanderen het woord
zal voeryn; voor Oog't-Vlaanderen lveeft
Z. Exc. Mgr. C-oppieters aanvaard hef
sermoen te doen te Ooslakker aan do
grot.
De dagorde der beide vergaderingen
voorziet o.m. een verslag <over de wer
king van den Boerinnenbondeen voor
dracht 'over de plaats van de vrouw in
het boerenleger, haar katholieke over
tuiging, alsook zang en spreekkoren
door verschillende jeugdaf-deelingen.
Montreal, 30 April. Op tragische
wijze is Canada's goudkoning, Stanis
las Lisko, die eigenaar is van verschil
lende goudmijnen, om het leven -geko
men.
Lisko, een Pool van geboorte, die
sinds langen tijd in Canada woonde,
was met een vliegtuig opgestegen, om
in -de streken ten Noorden van Qubec,
waar zich goud in den bodem zou be
vinden, een onderzoek in to stellen.
Tengevolge van een sneeuwstorm,
moest het vliegtuig echter te midden op
het Matchimanit.on-meer een noodlan
ding maken en toen men na eenige uren
den tocht weder wilde voortzetten bleek
hel onmogelijk, den motor op gang te
brengen.
De luchtreizigers sloegen een tent op.
teneinde zich op een langdurig verblijf
ter plaatse voor to bereiden. Lisko be
sloot echter er alleen op uit te trekken,
om hulp te gaan halen. Hij keerde even
wel niet terug en eenigen tijd later von
den zijn reisgenooten -zijn lijk. Waar
schijnlijk is hij door vermoeidheid over
mand c.n op het ijs in slaap gevallen, eni
aldus van koude omgekomen. Het slacht
offer laat een vrouw met twee dochters
achter.
Wij lezen in de Maasbode
.Zooals we reeds hebben medegedeeld,
vertoeft sedert Zaterdag het Belgisch
Koningspaar hier te lande waar, het
streng incognito de gast is van den bur
gemeester van Noordwijk, den heer Van
de Mortel.
Zaterdag middag, nadat het Konings
paar de Wereldtentoonstelling le Brus
sel had geopend, is het, vergezeld van
den heer Lebrun, een vriend van den
Koning, en zijn echtgenoote, per auto
naar Noordwijk vertrokken.
Tegen acht uur 's avonds kwam het
Koningspaar (te Noordwijk aa-n, waar
het in de villa, van den burgemeester,
genaamd «De Goohorst», 'gelegen aan
den Gaoweg, zijn intrek nam.
De heer Lebrun en zijn echlgenootc
hebben hun intrek genomen in liet ho
tel «Hof van Holland» te Noordwiijk-
b innen. j
Na aankomst Zaterdag avond hebben;
de Koning en de Koningin den maaltijd
gebruikt ten huize van den burgemees
ter. Behalve deze en zijn echtgenoote,
Mevr. v. d. Mortel, geboren baronesse
Michiels van Kessenich, zaten mede aan
de heer en Mevr. Lebrun, Jhr. D. en Hu-
go Gevers! van Kethel en Spa land en
freule A. v.d. Poll.
Zondag morgen heeft de Koning, ver
gezeld van den burgemeester; de H. Mis
in de St-Jeroenskerk te Noordwijk-bin-
ncn bijgewoond. De Koningin was, ten
gevolge van de 'groote vermoeienissen
van den vorigen dag, verhinderd de H.
Mis bij te wonen. In de kerk hebben
'slechts weinigen de aanwezigheid van
den Koning opgemerkt.
Na afloop' van de II. Mis heeft de Ko
ning met den heer Lebrun op de banen
der Noordwijksche Golfclub een partij
golf gespeeld.
Hoewel er tegelijkertijd een wedstrijd
was tusschen Noordwijk en de Kenne-
mers. is aan niemand opgevallen, dat de
Koning aanwezig was.
Na de lunch werd met een gezelschap
van, veertien personen in auto's een
bezoek gebracht aan de bollenstreek'. De
terugweg ging over Warmond, waar
men een bezoek bracht aan de villa
«Huize Warmonderhek» van den heer
van Wickevoort Crommelin. Ook werd
met een motorboot een rondvaart ge
maakt -over dè Kagerplasscn. Na onge
veer een uur gevaren le hebben begaf
het gezelschap zich naai- «Meerrust»,
waar de thee werd gebruikt. Vervolgens
keerde het gezelschap naar Noordwijk
terug, waar ten huize van den burge
meester werd gedineerd. Aan den maal
tijd namen dezelfde gasten deel als den
vorigen avond, benevens graaf van
Lynden.
Maandag m-orgen lieeft de Koning met
den h. Lebrun weer een partij golf ge
speeld. Hierbij werden negen ho-les, ge
speeld.
De Koningin had zich inmiddels, ver
gezeld van den burgemeester en zijn
echtgenoote, per auto naar Heemstede
begeven, waar een bezoek werd ge
bracht aan de tentoonstelling «Flora».
Te Overveen hebben zij da-arna eenige
ververschingen gebruikt.
Na den middag, omstreeks 2 uur
heeft heit Koningspaar, vanuit Noord
wijk een autotocht gemaakt naar Den'
Haag en omgeving. Hier werd gereden-
laings lie-t Huis ten Bosch en vervolgens
naar Scheveningen. Op den terugweg
werden verschillende bezienswaardig
heden van Den Ilaag in oogenschouw
genomen.
Aan de Ridderzaal werd uitgestapt.
Hier heeft het Koningspaar de ont
werpen voor het monument van Hare
Majesteit de Koningin-moeder bezich
tigd. Na dit bezoek heeft de Koning nog
een lo-clitjc gemaakt naar de bollen
streek en heeft de Koningin haar tocht
door Den Haag voortgezet. Te kwart
voor zes waren de Koning en de Konin
gin weer te Noordwijk terug. De Konin
gin was geWeed m een eenvoudig blauw
mantelpak, do Koning, die blootshoofds
was in een blauw colbertcostuunr.
Kort nadat de Koning in de villa van
den burgemeester was aangekomen,
heeft hij met, eenige leden van zijn ge
zelschap een korte autotocht langs den
Gooweg gemaakt. De Koning bestuurde
toen zelf de auto.
Ook Maandag avond is ten huize van
den burgemeester de maaltijd gebruikt
en zalen weer verschillende genoocTTg-
dem aan.
De bevolking van Noordwijk houdt
zich streng aan de wenschen van het
Koningspaar, dat. het bezoek streng in
cognito is. Slechts eenige kinderen heb
ben zich bij de oprijlaan opgesteld.
(Hot ligt in de bedoeling van het Ko
ningspaar den avond verder ten huize
van den burgemeester door te brengen.
Gedurende de uren. dat wij ons, gis
teren middag in de nabijheid van de
villa van den burgemeester bevonden,
passeerden vrij veel Belgische auto's
Geen van de inzittenden scheen maar
in het minst te beseffen, dat hun Ko
ning en Koningin zich in deze villa op
hielden.
Dinsdag na ed lunch keert het Ko
ningspaar naar Belgie terug.
De reden van het bezoek
De Belgische Koningskinderen komen
te Noordwijk Nederlandse!» leereo
Omtrent hel bezoek van het Belgische
Koningspaar komt ons het volgende
ter oore. De Koning en de Koningin
wenschen, dat hun kinderen, prinses
Charlotte en kroonprins Boudewijn,de
Nederland sche taal volkomen zullen
leeren beheerschen. Zij hadden daarom
besloten, dat hun kinderen eemigen tijd
in Nederland verbliijf zouden houden.
De burgemeester v. d. Mortel, die
gehuwd is met freule Miohiels van Kes
senich, had relatie in de kringen van
het Belgisch Hof en op deze wijze
kwam Koning Leopold met hem in con
tact.
Thans is vastgesteld, dat de heide
Belgische Koningskinderen dezen zo
mer bij burgemeester v. d. Mortel op
Noordwijk zulilen logeeren.
De burgemeester heeft zelf twee kin
deren van ongeveer denzclfden leeftijd
als prinses Charlotte em prins Boude-
wijn.
Koning Leopold en Koningin Astrid,
hebben thans persoonlijk de schoon
heid der oim.gevlng kunnen bewonderen
waar hun kinderen dezen zomer zullen
vertoeven.
De ongehoorde snelheid v,an 30 kilome
ter per uur. Watergebrek deed de
locomotief stoppen
De Brusselsche correspondent, van de
N. R. Ct vertelt als volgt den eersten
rit op de baan Brussel-Mechelen, den
5n Mei 1935.
In Mechelen bevindt zich een beschei
den kolomvormig monument, herinne
rend aan het feit dat op 5 Mei 1935, het
vierde jaar der regeering van Leopold
koning der Belgen, de eerste trein,
waarin de vorst en talrijke overheden
hadden plaats» genomen, uit de statie
Brussel-Groendreef vertrok en hei
doorluchtige gezelschap naar Mechelen
bracht, waar zich toen het eindpunt van
deze lijn bevond. De maximumsnelheid
bedroeg 30 kilometer per uur, wat Vic
tor Hu:go, eenige jaren later, aan zijn
vrouw deed schrijven: «De snelhefd is
ongehoord. De bloemen langs den weg
zijn geen bloemen meer, het zijn enkel
roode en witte strepen.
Feitelijk was het niet één trein, maar
warén het drie treinen die bij de inwij-
drng van den eersten Belgischen spoor
weg, tevens de eerste van het Europee
l sche vasteland1, het eleohts £2 kilometer
lange traject Brussel-Mechelen onder
een overgroot e belangstelling aflegden.
De locomotief «La Flèche» (De Pijl)]
met zeven wagens, in welke zich samen
met koning Leopold de Belgische mi
nisters' en de zaakgelastigden van
Frankrijk, Engeland, Oostenrijk, Prui
sen en Brazilië bevonden, opende den
stoet. De «Stephenson» volgde eveneens:
met zeven wagens eii de «Eliphant» met;
niet minder dan zestien wagens. De.
snelheid was zeer ongelijk en zoo deed
de «Flèche» er s«lcchts 45 minuten over.
terwijl de andere twee treinen onder-
scheidelijk 50 en 55 minuten noodig
hadden om Mechelen le bereiken. Bij do
terugreis nam de «Eliphant» de 30 wa
gens voor zijn rekening. Hoewel de lasti
veel grooler was dan bij het heengaan1,-
reed deze locomotief met een toene
mende snelheid en zou zij ongetwijfeld
30 minuten later te Brussel zijn aan
gekomen, toen zij, wcigens watergebrek,
vlak bij Vilvoorde ineens stopte. Er.
moest dus een nieuwe voorraad water,
worden ingedaan, .waarna de reis werd
hervat en zonder andere incidenten lof
een goed einde kon worden gebracht*
De bladen uit dien tijd waren, in lange
weken, niet- uitgepraat over deze histo
rische gebeurtenis cn over de nieuwe
mogelijkheden door den «stoomduivel»,
zooals de Vlaamsche romanschrijver
Hendrik Conscience schreef, in het le
ven geroepen.
