Vroeger en Nu....
Dg Wereldtentoonstelling te Brussel
10
De Oost-Vlaamscbe
Bosrinnendag
Kerkstraat, 9 en 21 Aalst, Telefoon 114. DAGBLAD - 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Vrijdag
«El 1935
Na de Brand van het
Kasteel van Chimay
DE VOLKSSTEM
XX XXI e JAAItuixQ flUMMEH (Qg
publiciteit tuiten bet Afrond, AAXSI a AgenUctap EAVAfl. AdojX Maxltu 13, fa Efuaael Jtu. fa RIObelan. EailK Bant Buidlug/Kingawar, 10. Londrei W. O.
H. Job
Zon op 4,19 Zon af 7,16
E. K. 10 V. M. 18
We hebben nu eeu drieledige regee
ring. Wij leven onder een Bestand ofte
Wapenstilstand tusschen de drie rege
ringspartijen.
Of beter gezegd de socialisten hebben
opgehouden de Begeering te bestoken
Van de Velde speelt niet meer met
water en vuur zooals M. Theunis zei.
Spaak dreigt niet meer met algemeene
werkstaking hij schrikt niet meer terug
voor oproer, om zijn politiek aan de
macht te brengen.
DeLattre maakt de ministers niet meer
Uit voor verwekkers van grauwvuur...
Al de klinkende, kletsende woorden
zijn vervangen voor wat anders...
Spaak spreekt nu van tucht...
De Lattre zegt nu precies gelijk zijn
voorganger Geef me eerst geld en dan
zal ik toestaan wat ge vraagt.
En Van de Velde...
Ja Van de Velde heeft gesproken door
den radio...
En 't is over die rede dat we twee
woorden willen zeggen.
Van de Velde heeft gesproken op 1 Mei
niet een van die redevoeringen, dio we
kontien vol ronkende woorden, begeleid
met theatergebaar. Maar een zoete,
zachte, kalme en kalmeerende rede over
de moeilijkheden van het oogenblik.
M. Van de Velde voorspelt niet dat de
huidige regeoring zal lukken. Hij is
voorzichtiger. Hij drukt enkel de wenscli
uit. En zoo doet hij juist gelijk alleman.
Iedereen, rijk en arm, deflationist en
devalvist, elk wenscht toch dat de regee
ring zou lukken elk wenscht uit de
modder te geraken.
Van de Velde voorspelt het einde van
de krisis niet... Eerlijkheidshalve moeten
wij hier getuigen, dat hij onder de vroe
gere regeeringen op dit gebied ook zeer
voorzichtig was, maar de kleine garnaal
rond hem, liet hij maar roepen en tie
ren en schrijven, dat het Plan van den
Arbeid de krisis zou opvouwen en doen
verdwijnen. Hij aanschouwde die mach
tige leugenparade met welgevallen, ho
pende er eenmaal de sappige vruchten
te kunnen van plukken.
Nu zei Van de Velde precies gelijk
wij precies gelijk M. Theunis pre
cies gelijk M. Van Isacker dat de kri
sis een wcreidverschijnsel is en dat ons
land op eigen handjet. t. z. door eigen
middelen, de krisis niet kan oplossen.
Hebt gij goed gelezen, vriend werke-
looze Hebt gij goed gelezen, gij die
hebt gaan luisteren naar het Plan de
Man Hebt gij goed gelezen, gij inrich
ters van die roode parade, die wellicht
zelfs geen woord van het Plan van den
Arbeid verstaat?....
De krisis is oen wereldverschijn
sel.... Ons land alleen kan ze niet oplos
sen... Wij deelen mee van de brokken...»
Zoo spreekt uw voorzitter, de voorzitter
der uitgebrande internationale....
We stellen die vragen en we kunnen
ook het antwoord geven Ja, de men-
schen hebben die homedie verstaan.
De Kristene gesyndikeerden hebben
ze verstaan.
Doch zij niet alleen ook de socialis
tische gesyndikeerden hebben ze ver
staan.
En de werkloozen spreken er alle da
gen over.
Weihoe, zeggen zjj, tot voor en
kele weken werden wij overrompeld met
brochuren, met boekskens, met manifes
ten, met plakbrieven, met kalk en met
verf, met optochten en met meetings om
te gelooven in het Plan, het reddende
Plan, het einde van de krisis. Die er
durfde aan twijfelen werd uitgemaakt
voor lamzak, labbekak en verrader. Men
zou u zelf te lijve hebben gegaan als ge
niet meédeedt. Men vluchtte u als pest
lijder en melaatsche.
En nu Pas zitten de roode ministers
in den zetel, of heel de beweging valt stil.
Geen spraak meer van het Plan. Hier en
daar nog wol een woord of een gebaar,
maar 't klinkt valseh. Elk weet, dat de
socialisten meédoen met 'nen katholiek
met M. Van Zeeland, een pratikeerend
katholiek, niet om hun plan te verwe
zenlijken, maar om zijn plan uit te voe
ren, oen Plan bijgevolg van 'nen katho
liek. En de menschen staan verbluft en
verbauwcreerd. En ze zeggen Met wie
houdt men toch den zot
Vroeger was 't al duister, vuil, zwaar
grof en heel gesteld om te lijden
Nu is 'tal suiker en zeem..,.
Is 't daarmeé dat de roode 1® Meifees
ten dit jaar zoo kalmpjes verloopen zijn
Dat er geen volk op kwam.... en dat
de manifestanten er liepen gelijk kleine
jongens die iets verloren hebben
We twijfelen er niet aan.
De socialisten zijn sterk in de opposi
tie, helden in de kritiek maar zeer
flauw in den opbouw zeer sjovel in
't bestuur.
Wij vreezen maar één dingen 't is dat
hun ontgoochelde volgelingen naar de
communisten zullen overslaan. Ze heb
ben die menschen volgepompt met azijn
en gal, ze hebben hun blikken afgewend
van rede en redelijkheid, hun opgehitst
zonder kommer om de soms bloedige ge
volgen met een woord, ze hebben ze
zoo dicht mogelyk bij de communisten
geduwd.
Zulke onverantwoordelijke politiek
om ze heel zacht te noemen moet
slechte gevolgen hebben.
Het is onze plicht onze lezers te wijzen
herhaaldelijk te wijzen op de les dezer
gebeurtenissen.
Wij vragen aan de kristene werklie
den Hebt gij deze les goed begrepen
Zijt ge nu beter gewapend voor de toe
komst
Bedenkt maar even wat er zou ge
beurd zijn, na de devalvatie met 28 p.h.
haddon de socialisten geen plaats gevon
den op de ministerbanken
Ware 't niet onmiddellijk algemeene
werkstaking geweest om te protesteeren
tegeneen loonsvermindering van 28 p.h.
tegen de vermindering van den werkloo-
zensteun, de verminktentoelage, het
ouderdomspensioen
Nu is alles goed 1
Wat verschil tegen vroeger en nu
Onthoudt het. EGO.
De ibrand in het oude kasteel van den
prins de Caramian-Ghimay is een ware
ramp..
Het vuur is ontstaan in het bovensle
gedeelte van het geb.ouw,dat heelemaal
in hout was opgetrokken en zoodoen
de was het vrijwel onmogelijk den
brand te bestrijden. Bliksemsnel nam
het vuur uitbreiding. De redders moes
ten er zich gauw rekenschap van ge
ven dat er niet veel te redden was.
Men kon aldus een portret redden
van Leopoild I, dat do,or den Koning in
11869 aan den prins van Chimay was
aangeboden, wegens de diplomatieke
diensten die hij heeft bewezen. Het
portret van Mevr. Tallien, door David,
werd ook gered.
De archivaris;, priester Lorent,heeft
alle diplomatieke stukken van 1853
tot 1859, die betrekking hebben ,op de
geheime zendingen die door den prins
worden volbracht bij het Hof van Na
poleon III, weten in veiligheid te bren
gen. Ook het portret van d>e grootmoe
der van den prins, Emillie de Pellapra
werd gered.
Deze stukken zijn verslag,en die wer
den gestuurd door den prins Joseph de
Chimay, echtgenoot van Emiilie de Pel
lapra deze was een buitenechtelijk
kind van Napoleon I aan Leopold I.
Deze verslagen werden een ecrsle maal
gered uit een brand in het kasteel te
Laken. Leopold I had ze dan naar den
prins terug gestuurd om ze te bewaren.
De luchters zijn verbrijzeld en de
kapel en de feestzaal zijn volledig ver
woest.
Er bestond voor de brandweer uit
Charleroi, die ter plaatse is gekomen,
veel gevaar want voortdurend deden
zich instortingen voor. Men is dan ook
niet in alle kamiers kunnen dringen om
kostbaarheden te redden. Wanneer de
leden van het parket ter plaatse waren
is nog een stuk muur ingestort waar
door de magistraten biljna werden .ge
troffen.
Het prachtig historisch kasteel werd
Zie hiernevens.
Officieels opening van het Palcis van
het Kath. Leven.
Verleden week werd, zooals de lezer
weet, het paviljoen van het Katholiek
Leven op de Wereldtentoonstelling van
Brussel gewjjtd. Gisteren wend het
plechtig geopend in aanwezigheid van
tal van burgerlijke en geestelijke over
heden. Ook diürniaal werd de ceremonie
door een prachtig weer begunstigd. De
fonteinen en watervallen glinsteren in
het heerlijk zonnelicht en geven aan de
hoofdlaan liet uitzicht van een tricun.
fanlelijke baan. Vrooliijk klingelt de
beiaard wanneer de genoodigden tegen
vier uren aankomen.
Successievelijk zien we de volgende
personaliteiten op het hooge terras van
het Paviljoen aankomen De heer Ver
schuur, conVmiissaris-generaal der Ne
derlandsche afdeeling; V.olpi, idem van
de Italiaansche Afdeeling; Helge, Wam-
berig, idem van de Deensche afdeeling;
de Kalmserleden en Senatoren waartus-
schen we dc volgende note eren E. P.
Rutten, M.M. Maenhotuft, Gabriel, Graaf
de Liedekerke, baron d'Huart, Poullet,
Raemdonck, Jan Van den Eynde, baron
de Kerchove d'Exaerde (senator) Graaf
de Broqiuieville, baron Houtart, Kanun
nik Broeckx, Winandy, Vergels, de ge
wezen minister Heyman, Deberre, Phi
lips, baron de Pierpont, enz.
Weldra zien we ook aankomen de
heeren Carton ide Tournai, voorzitter
van den beheerraad van het Katholiek
Leven, vergezeld van de heeren Max,
voorzitter van den beheerraad der We
reldtentoonstelling, Graaf van den
Burch, colmimissaris der Belgische re
geering Carpers, adjunct-commissa
ris; Charles Fonck, -directeur-generaal.
Een stoet wordt gevormd door deze
heeren en gevolgd van de genoodigden,
richten allen zich naar de expositiezaal
van het Paleis, le verdieping der af-
tdeeling.
De Openingsplechtigheid
De eerste* die het woord neemt is de
heer Carton die de aanwezigen dankt.
Nagenoeg dezelfde rede wondt in het
Vlaa.msch uitgesproken d,oor Z. E. P.
Rutten. Deze spreekt als volgt
Hoe wijd en uitgestrekt dit praalge-
bouw ook zij, verklaarde spreker, toch
bleek het te klein om tegelijkertijd de
kerkelijke en de wereldlijke overheden,
de leiders onzer godsdienstige liefda
dige, opvoedingswerken en maatschap
pelijke organisaties, en onze weldoe
ners uit te noodigen.
Met gewettigde fierheid zagen wij hier
verleden Donderdag den Kardinaai-
Aartsbisschop, den Pauselijken Nuntius
en al onze bisschoppen zonder uitzon
dering Gods zegen over onze onderne
ming afsmeeken.
Het -stoute plan do.or -de inrichters in
'dezen hachelijken crisistijd opgevat,
kon invaar lukken indien wij mochten
beschikken over eene nudme en goed ge
legene plaats. Het beheer der expositie
is met de grootste bereidwilligheid op
ons verzoek ingegaan. Geen schooner
plaats konden wij wenschen dan -deze
die onsi met zooveel edelmoedigheid
werd aangeboden.
Het weze imiij eindelijk gegund onze
vurige erkentelijkheid te betuigen aan
ide heeren Carton de T.ournai, Voorzit
ter van den Beheerraad van deze onder
neming., en aan den nooit volprezen
Beheerder-Afgevaardigde den h. Le-
plang.
Ook aan den vernuftigeh bouwmees
ter Lacoste, aan Hoofdingenieur Van
«der Haegen en aan den aannemer .Van
Rymenant, wil ik eens te mrïeer hulde
brengen.
M. H., bij het oprichten van dit ge
bouw moesteni we in drie behoeften
voorzien
Het was meer dan wenschelijk dat
de katholieken die hier van alle streken
gaan toestroomen, de tentoonsteiing
niet zouden im.oeten verlaten zonder huil
Godidelijken Meester te groeten en hun
Zondagplicht te vervullen.
Wij moesten ten tweede .onze bezoe
kers den tegenwoordigen toestand on
zer werken en organisaties aanschou
welijk trachten le maken. En wij moch
ten ten derde niet vergeten dat de be
zoekers eener Expositie nog al spoedig
honger en vooral <clrrst krijgen.
U zijt er nu de getuigen van van M.
H., zoo besloot spreker, dat onze bouw
meester er wonderwel in geslaagd is
zijn paleis aan die nog al imiteenlooipen
de noodwendigheden aan te passen.
Rede van M. Max.
Burgemeester Max dankte «daarop den
beheerraad van het Katholieke Leven
v.oor het grootsche Paviljoen waarme
de de wereldtentoonstelling werd ver
rijkt.
Veel goeds heb ik van Uw paviljoen
dat in werkelijkheid een paleis is, ge
hoord daarom is het voor mij een
genoegen thans uwe vriendelijke uit-
noodiging te hebben beantwoord, wel
ke mij in de gelegenheid stelt den lof
te controleeren dien ik gehoord heb
Nooit wel is waar, heb ik getwijfeld
aan de belangrijkheid van het werk
dat u hebt ondernomen, hetwelk voor-
al een zedelijke strekking heeft.
Hier kunnen we nagaan wat de ka
tholieken op sociaal gebied verwezen,
lijkt hebben en tevens die poging be
wonderen. Voor deze poging wenschen
we U van harte geluk. Ik dank u voor
uw gulhartig onthaal Bravo voor het
welslagen van uw prachtige onderne
ming
De aanwezigen hebben daarna een
wandeling gedaan langs de verschillen
de standen der afdeeling. Vooral het
heldhaftig werk der missionarissen
wprdt er verheerlijkt. Men treft er o.a.
de portretten aan van de Belgische
bisschoppen in de verre hei-densche
landen, zooals China, Congo, Indie
enz.
Er zijn o.ok groote portretten voor
stellende Kardinaal Van Roey en Z.H.
den Paus. Verder een stand der Unie
der Katholieke Dagbladen. Nooit zult
ge genoeg «doen voor de Katholieke
Pers» (Pius XI) leest men op een der
wanden.
Verder zijn er vele stands van de
verschillende kloosterorden, de wer
ken der Belgische Katholieke Jeugd
enz.
Bij een schilderij, voorstellende oen
Zusterken der Armen hetwelk een zie
ke verzorgt, ontmoetten de heeren Car
toon en Max twee kloosterzusters. Een
gesprek ontspon zich tusschcn de hee
ren en de twee religieuzen. Nadat men
de schilderij had bewonderd zegde M.
Max tot de twee Zusters Er zijn
neg steeds mirakelen.»
Deze voorzeker juiste overweging
was wel de goede conclusie bij het
zicht van een Zusterke der Armen,het
welk zich zelf geheel offert in den
•dienst der no.odlijdenden, der zieken en
stervenden.
De aanwezigen bezochten daarna de
kerk, op de 2de verdieping, waarvan
we hier reeds enkele bijzonderheden
mededeelden.
in de veertiende en de zestiende eeuw
verwoest door «de Fransehen. Het werd
toen belegerd. Hel is echter vooral be
roemd door het verblijf van Mevr. Tal
lien, die, zooals reeds gezegd werd, als
de koningin van het Directoire door-
ging en die, volgens de legende ten
minste, R.obespierre ten val bracht.
Zij is na haar scheiding getrouwd
«niet een prins van Chimay, die zelf over
haar verklaarde dat zij voor de ge
schiedenis toch steeds mevr. Tallien
zou blijven.
Het kasteel wend thans bewoond door
den prins, Joseph, de prinses, geboren
gravin Gillonne Le Veneur de Tillière,
en bun twee zonen Joseph en Elie on
derscheidenlijk 14 en 11 jaar oud. De
prinses hevo-nd zich, zooals gemeld niet
op het kasteel maar in haar bezittingen
van Dordogne, in Frankrijk.
De brand is een groot verlies voor
de geschiedenis.
De h. Van Beveren behandelt daarna
het onderwerp «De plaats van de
Vrouw in het Boerenleger». Er zijn
twee legers, zegt spreker het gods
dienstige en het ongodsdienstige. In
het eerste leger maken onze boeren" het
grootste aantal uit. Hier wijst spreker
op de macht van de Boercnorganisatie.
Dank zij die macht is onze boerenstand
erin gelukt «de zware economische kri
sis te doorspartelen, spijts verwaar
lozing van hooger hand, spijts tegen
werking van andersdenkenden. De
vrouw kan een groote rol spelen in de
■organisatie en hier doet spreker beroep
«op de vrouw opdat het vertrouwen in
de organisatie terugkeere en behouden
blijve, onze boerenstand ten bate.
Nadat de jeugafdeelingen van Den
derleeuw, Nazareth,Sleidingen,Welle en
Gijsegenii, nog enkele reidansen uitge
voerd hebben, spreekt Mejuffcr Cardyn
nog een dankend slotwoord uit en de
vergadering wordt geheven te 4 uur.
De bedevaart te Lourdes-Oostakker
Met duizenden, waren onze Oost-
Vlaamische boerenvrouwen en dochters,
IWbansdag opgekomen voor de bede
vaart te Lourdes-Oostakker, en de al
gemeene jaarlijksche vergadering in
het Feestpaleis te Gent.
De Bedevaart.
Op het groote plein,, vóór de kerk to
Lourdes, werd te 1 uur een plechtige
H. Mis in openlucht opgedragen door.
E. H. Gommaerts, pastoor te St-De-
ni.fs-West-re,mi en afgevaardigde der,
provincie bij het bestuur van den B.B.,
en bijgestaan aan lvet altaar door EE.
HH. Vercruysse, onderpastoor te Si-
naai, en Van Houche, onderpastoor te
Gent.
De zangen werden uitgevoerd door
het koor van het Boerinnen,gilde uit St.
Laureins1, onder liet bestuur van E. II.
Heyvaert.
Na de Mis gingen de bedevaarsters.
naar de grot, waar Z. H. Exc. Mgr. Cop
pieters een hartroerende toespraak
hield.
De kanselrede van Mgr Coppieters
Mgr Coppieters is gelukkig zich to
bevinden onder zijn diocesanen, onder
die duizenden christelijke vrouwen van
onzen Vlaamschen buiten, die liier ko
men nederknielen in het Genadeoord
onzer goddelijke Moeder.
De volksgeliefde bisschop weidt dan
uit over de Maria-vereering, en dc bes
te manier om de H. Maagd te vereeren,
nu inzonderheid, in de Meimaand, dc
maand van Maria. Als1 Moeder Gods,
bleef ze bevrijd van de erfzonde; nooit
heeft een zonde Haar ziel gedood; Haar
lichaam bleef gespaard van het ffbderf
der aarde, want Ze werd opgenomen
ten Hemel, waar ze nu troont als imkL
delares.
We vieren en eeren O. L. Vrouw, -om
dat ze onder alle menschen de uitver
korene was; omdat ze de Moeder van
God is. En zoolang er .menschen zijn,
die de zaligheid hunner ziel beoogen;
zoolang ook zal Maria aanroepen eu
aanbeden worden.
We moeten Maria vereeren in ons
gezin onze kindertjes de liefde tot de
II. Maagd inprenten, zooals men ze de
liefde tot de ouders en de broeders en
zusters inprent. Dit was de schoonheid
van ons Vlaamsche volk, en dit moet
zoo blijven.
Alvorens zijn hartroerende toespraak
te hesluiten, wiljst Mgr Coppieters er
op dat het heden het beschermfecst is
van den H. Jozef. Eertijds deden we dc
locwijding. Dit ook blijve zoo in de
toekomst.
;Verlaatl Lourdes met de ééne ge
dachte: Maria-Vereersters te zijn en to
blijven, overal en gansch uw lèveu.
De aanwezigen zongen dan nog het
«O. L. Vrofuw van Vlaanderen» en gin
gen idan Gentwaarts voor
De algemeene vergadering fo het
Feestpaleis te Gent
Te 2 uur had in het Feestpaleis, ge
logen in het Park, de algemeene ver
gadering plaats.
De reusachtige zaal was flink volzet.
Na een gebed, spreekt E. H. Ansay een
welkomsgroet lot de duizenden boe
renvrouwen en boerinnekens en inzon
derheid tot de aanwezige personalitei
ten, waaronder we aanstippen: Z. Eerw.
HH. Delacroix, vertegenwoordiger van
Mgr. Coppieters Van Bossuyl, alge
meen bestuurder van het V.J.V.K.A.
G.ommaerts, pastoor van St-Denys-
Westrem; Mejuffers Smieyers, hoofd-
opziensters aan het Ministerie van
Landbouw van het Landbouwliuison-
derwijs en vertegenwoordigster van den
Minister; Vossaerts en Lenaerts, ver
tegenwoordigsters der Kajotsters; Car
dyn en Dc Cock, opziensters, en 1». Van
Beveren, hoofdopziener van den Boe
renbond.
Mejuffer De Cock, brengt dan ver
slag uit over de werking van den Boe-
rinnenborod in Oost-Vlaanderen welko
42.544 leden telt, verdeeld over 217
afdeclingen.
De aanwezigen zingen daarna 't lied
«Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen»
en de Jeugd-afdeeling van Nazareth
voert enkele reidansen uvit.
Zie vervolg onderaan vorige kolom*