2
GOEDE PERS
's Lands Financiën
Het Confiikt Italië-Abessinië
Verkiezing la Memel
In de Katholieke Unie
Woensdag
OCTOBER 1935
De Rotterdam op een
klip geloopen
iXXXXIe JAARGANG; NUMMER 225
Kerkstraat, 9 en St Aalst Telefoon 114. DAGBLAD 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
publiciteit buiten het Arrond. AALST f: Agentschap HAVAS, Adolf Maxiaan [13, te Brussel -Rue de Richeleu, Parjis Bank Buiding-Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
H. Engelen
Zonop5,51 Zonafö,28
E. K. 5 Y. M. 12
Dat öe pers. samen met de Radio en
Kinema, grootmachten zijn in het ge
dacht enrijk der moderne tijden, wie zal
bet betwijfelen
Onder allerlei vorm dag- en week
bladen, vlugschriften, illustraties, bro-
churen, enz. zaait Koning Pers zijn
ideeën uit. Ideüen, die ontkiemen, groei
en en stilaan de vrucht ontwikkelen der
overtuiging en der daad.
Met klewangwettende woorden
dreigde Multatuli. Geen beeldspraak is
dit, maar een echt gevaarlijk dreigement
Inderdaad, met woordén kan men kle
wangs wetten, geweren laden.
De pers is het informatiebureau voor
alle .nieuwsgierigheid, de eenige leer
school voor veler onwetendheid, Het is
de lont, waarlangs de gevaarlijke vlam
naar het kruitmagazijn loopt.
De slechte krant kan het noodsein
worden tot het oproer, en tronen doen
instorten. Denkt maar op de tragische
figuren uit de Fransche revolutie Des-
moulins, Marat, Danton, de ideeëusto-
kers, die met hun "Ami du Peuple» en
andere opruierige blaadjes, de omwente
ling ontketend, de guillotine opgericht
en het Ancien regime hebben doen
ondergaan in een stroom van bloed.
Hoe onberekenbaar daarentegen kan
de kracht der pers ook zijn ten goede.
Wat al werd er in de 19® eeuw door een
"Rheimisclie Merkur», "Germania»,
"l'Univers», "De Wachter» niet bijge
bracht ter verdediging der zuiver Room-
sclie princiepen.Klinken die fiere namen
niet als een wekroep en als een strijd
kreet? Trillen de harten der katholieken
niet van eerbied, als zo denken aan hun
koene voorvechters op journalistiek
gebied, als een Gönres, een Veuillot,
een Wuyens.
Deze maand was de intentie van het
Apostolaat dos Gebeds voor de Katho
lieke Pers. Het is dë eerste maal niot,
dat er over heel de Kerk gebeden wor
den gevraagd tot-dit belangrijk inzicht.
Laten wo er dikwijls roor bidden, dat
over ons land en over heel de wereld de
goede pers waarlijk een veroverende,
immer vooruitrukkende strijdmacht wor
den zou. Hot staat er werkelijk niet
schitterend voor als we de verhouding
nagaan der slechte en neutrale pers tot
de goede.
Hoe bedroevend, dat over ons Vlaan
deren den vloed van het verderfelijk blad
met steeds sterker stuwing aan komt
rollen. Wo moeten al onze krachten
samenbinden, om die wassende tij aan
het ebben te brengen.
Iloe bedroevend, dat onder allerlei
vermomming, als vakkennis, zakenbe-
langen, sportliefhebber ij, enz., slechte
druksels ook in katholieke gezinnon
soms worden geduld. Zoo rammelt de
stormram op de wankelende muren
eener overtuiging. Hoe betonsterk moet
een dijk niet staan om aan de knaging
en schuring van deu stroom te weerstaan.
Veel erger en walgelijker nog is de
vieze overvloed van illustraties met hun
onbetamelijke en zedenkwetsende af
beeldingen, die uit den vreemde, vooral
uitliet zuiden, in zooveel Vlaamsche
buisgezinnen binnendringen en daar zon
der controle ook kinderen in de handen l
komen.
Het kwaau door de slechte pers ge
sticht, is gewoonweg onnarekcnbaar.IIet
is bewezen dat zij de oorzaak is van vee.
geloofsafval en geloofsverwatering. Wie
immers kan weerstaan aan een voortdu
rende aanval van valsche theorieën en
averecktsche voorstellingen, als hij niet
voldoende gepantserd is met wetenschap
en doorzicht om er do weerlegging tegen
over te stéllen.
Het govaar is ontzettend, maar wie
was het ook weer die paradoxaal placht
te zeggen Gevaar is niet gevaarlijk
Inderdaad, het gevaar dat men kent en
onder de oogen kan zien, geeft den
mensch ook de middelen tot afweer in
handen maar het gevaar dat met een
mom rondloopt. Een wolf in schapen
vacht, is dat geen gevaarlijk gevaar voor
een herder Zoo is de z. g. onzijdige
onpartijdige pers. Onder een laffen dek
mantel van kleurloosheid en verdraag
zaamheid tracht zij het allen naar den
zin te maken. En dit verstaat ze dan zoo:
dat ze verkapt standpunten zal innemen,
die strijdig zijn met de katholieke of
christelijke princiepen en dat ze nooit
een katholiek idee openlijk zal verdedi
gen, onder voorwendsel dat de opinie
van andersdenkende lezers moet eerhie-
digd worden.
Gevaarlijk is het gevaar der neutrale
pers
Welk zijn nu de plichten van een over
tuigd christen mensch in zake pers
Dr Stracke, S. J. heeft ze geformu
leerd in de Bode van het II. Hart
(April 1927). We laten ze hier ter over
weging volgen
1. Uitsluitend adverteeren in oprecht
katholieke bladen
2. Uitsluitend katholieke bladen koopen,
lezen en verspreiden
3. Streng zijn in het beoordeelen van
wat katholiek en niet-katholiek dient
te heeten
4. Bij buren en kennissen de slechte of
gevaarlijke dagbladen weren, en de
goede binnenloodsen
5. Tegenover hun kinderen, en de jeugd
vooral zeer bezorgden kieskeurig zijn.
6. De winkels, do boekhandels, de col
portage, de spoorhallen, de treinen
de hotels, enz. bewerken ten goede.
7. Niot meenen dat de niet-katholiekc
bladen beter op de hoogte zijn dan de
onze en mocht het zijn, geduld heb'
ben en het zaakje helpen veranderen.
8. Op onze hoede zijn voor gladdeen ge-
wikste tegenstrevers, en daarom ne
derig denken over zijn eigen kunde
cn weerstandsvermogen. Tegen alles
wat wij gelooven en icristelijk doen,
kan door 'n balven "wijze» of halven
"gare» wat ingebracht worden maar
eerst moet men goed weten, alles wat
er voor kan worden gezegd.
Zevenhonderd opvarenden aan boord.
Er bestaat aeon ooimiddellijk gevaar.
De Hollandsehe paketb-oot Rotter
dam», die 24.000 ton meet heeft een
radio-bcricU* gezonden, dat zij is vast-
geloopeu op het rif an Marant-Keys,
zestig mijlen van Kings tone (Jamaica).
Hel gevaar is riet onmiddellijk, maar
de «Roller,lam» vraagt aan de schepen
in de omgeving zich gereed te houden.
Op Toeristenreis
De «RoHerdam» was onderweg voor
'een toeristenreis van New-York naar de
Antillen, waarvan de boot Vrijdag a.s.
in New-York werd terug verwacht.
Het schip dat een inhoud heeft van
24.149 ton. heeft naar het beheer ons
mededeelde, op deze croisière 425 pas
sagiers aan boord, terwijl de beman
ning ongeveer 300 koppen telt.
Dit is dc e.'rste maal sinds de «Rot
terdam», die in 1908 blij Harland en
Wolff Ltd, in Belfast, is gebouwd voor
rekening van de Holland Amerika Lijn,
in de vaart is gebracht, dat het schip
oen meer rrnsi'g ongeluk overkomt. Tot
dusver bepaalden alle evenementen zich
tol enkele kleine dingen, gelijk die aan
boord van icde:; schijf voorkomen,
Passagiers worden overge-nomen.
Hoewel er voer de opvarenden van de
«Rotterdam.» geen onmiddellijk gevaar
dreigt, wordt, het toch wensohelijk ge
acht dat de passagiers door andere
stoomschepen werden overgenomen
Volgens mededeeling der reederij in
New>York bevinden zidh "Ze-s honderd
passagier? en een bemanning van om
streeks 350 man aan boord. Bovenge
noemde maatregel met betrekking tot
de passagiers, zoo werd verzekerd, was
niets anders dan een in zoo'n geval ge
bruikelijke veiligheidsmaatregel en be-
teekende geenszins dat er gevaar
dreigt. Hei schip zit weliswaar vast,
doch het1 v^eer is goed en de zee kalm.
Om twee uur 's nachts
Uit Miami ontvangen we verder het
volgend telegram
Met betrekking tot het ongeluk van
het s.s. «Rotterdam» is hier bekend ge
worden, dat het vastloopen op het rif om
ongeveer 2 uur 's 's nachts is gebeurd.
Kapitein van Duiken gaf terstond si
gnalen cn telegrafeerde later, dat het
schip negentig kilemeter ten Zuid-Oos
ten van Kingston aan den grond was
geraakt. Gevaar w7as er niet en alles was
wel aan boord. 1
Onder de opvarende heerschle de
grootste kalmte.
Tegelijkertijd bestelde de kapitein
sleepboot en uit Kingston om de «Rot
terdam», van bet rif te sleepen,
De Staat zal voor 106 mllliosn
werkloosheidslasten van de
gemeenten cvernemen
Een verhooging van de grondbelasting?
Men weet dat de regeering zich op
liet oogenblik bezig houdt met het
vraagstuk van de gemeente- en provin-
ciefinancièn. De Kabinetsraad heeft
er reeds '.wee besprekingen aan gewijd,
maar beslissingen zijn nog niet geno
men.
Wij hebben reeds gemeld dat er na
genoeg eer.sg-'zmdbciH-liestaat onder de
leden van de regeering om de lasten
voor werkloozenzorg nagenoeg lieele-
maal over te dragen aan den staat. Die
lasten beloopeft voor de gemeenten
tlians .ongeveer 160 piillioen. Die som
omvat een forfaitair bedrag van 100
millioen. 20 miljoen achterstalligheden
van verleden jaar, 6 millioen als aan
deel in de beheerkoslen van het werk
lozenfonds, 4C millioen die overeen
stemmen niet een heffing van 5 t.h.vo-or
hulp aan gewestelijke werkloozën.
De Brusselsehe medewerker van La
Métropole bevestigt thans die eens
gezindheid onder de ministers.Hij voegt
er aan toe dat ze alvast bestaat wat be.
treft de forfaitaire som cn de tusschen.
komst in de (beheerskosten van het
werkloozenfonds. Betwistingen blijven
evenwel nog bestaan over de voornoem
de heffing van 5 t.h.
Een dergelijke regeling zou natuur,
lijk voor de gemeenten een ernstige
verlichting van de begrootingslaslen be-
teekenen. Ma\r aan den anderen kant
spreekt het vanzelf, dat de begröoting
van den Staat er in een gelijke verhou
ding doo> ver/waard wordt,. Iets wat
dus in strijd is met, de verklaringen van
den minister van Financiën, die biij al
zijn kolloga'"- op bezuinigingen aan
dringt, alsmede met de regceringsver-
klaring, waarbij elke nieuwe belasting
verzwaring van te voren werd afgewe
zen.
De medewerker van La Métropole»
meent te weten, dat dc minister van
Financiën niettemin zou overgaan tot-
een verhoegisrg van de algemeene
Rijksbelastingen. Wat de lastenbetalers
uit enkele gemeenten tot dusver be
taalden voor hun werkloozen, zou du-S1
voortaan door de gemeenschap worden
■gedragen.
•Het plan, den mmisteer van Finan
ciën toegosch-even; is evenwel nog de
iraag om er zich een definitief oordeel
te kunnen over vormen.
Vergadering van het Ministerieel
Komiteit.
Maandagmorgen heeft liet- beperkt
ministerieel komiteit, dat de kwestie
van de gemeenfcfinancien bestudeert,
een nieuwe vergadering gehouden. De
bespreking liep voornamelijk over de
vraag: Hoe de beffing van 5 t.h., waar
over nog betwisting ontstond, door de
gemeenten zou worden betaald.
Er blijft in hel beperkt komiteit. over
eenstemming bekomen te zijn over een
formule, luidens welke die 5 t.h. van de
algemeene lasten voor werkloozenzoijg,
voor de helft zouden worden verdeeld
over alle gemeenten, in verhouding tot
hun bevolking 'en de andere helft- over
de- gemeenten waar werkloos lieiid
heersc-ht in verhouding tof bet- aanfa
werkloozen.
Zooals hooerer gezegd, vertegenwoor
digen die 5 t.h. eer. som van ongevee-f
40 millioen, de eenige die dus voor
workloozór./.org nog ten laste van de
meente zal blijven. Het overige zal over
genomen worden door den staat.
De belaslingverhooging, die deze zou
moeten afkondigen, om de nieuwe uit
gaven te kunnen dragen, zou neerkomen
op een verhooging- met 1 t.h. van de
g rondbel a stmgen
DE ITALIAAMSCHE SOLDATEN HEBBEN HUN TENTEN
HET WOESTIJNGEBIED VAN ERYTKREA.
OPGESLAGEN IN
De vijandelijkheden zouden vóór
10 Oktober beginnen.
Te Addis-Abcba heeft men den indruk
dat de opening der vijandelijkheden nog
slechts een kwestie is van dagen. Yele
Ethiopiers denken dat de vijandelijkhe
den vóór 10 October zullen beginnen.
Er heerscht een ongewone bedrijvig
heid onder de handelaars- die trachten
zoo spoedig mogelijk hunne stocks af
te zetten en daarom hunne prijzen aan
zienlijk verlagen. De winketten der
spoorwegstatie worden letterlijk over-
rompeld door personen die eene plaats
trachten te bekomen voor den trein.
Onder de personaliteiten, die lieden
Dinsdag Addis Abeba verlaten, bevindt
zich dc Zwcedschè generaal Virgin, die
aan zijn ambt van militair raadsheer
bij den Negus heeft moeten verzaken
om gezondheidsredenen.
Steeds vertrekken ItaWaa-nsche
booten
Rome, 30 Sept. Acht duizend man
schappen zijn aan boord van vier boo
ten ingescheept, met bestemming naar
Oost-Afrika.
Drie andere booten, met materiaal en
muilezels en nog, ruim 200 soldaten,zijn
eveneens afgevaren.
De Celi'O» zal morgen met 500 man.
schappen vertrekken, evenals bet moe
dorschip voor vliegtuigen Marigiia
dat 30 toestellen en veel materiaal zal
meevoeren.
De burgerlijk© mobilisatie in
Italië
Rtome, 30 Sept. Het ministerie
voor pers en propaganda heeft besloten
dat de I'aliaar.sche uitzendpos ten hun
programma zullen schorsen, als het
sein voor de burgerlijke mobilisatie gc-
sreveit wordt. Door middel van luid
90 t.h. uitgebrachte stemmen
Klapeda, 30 Sept. De verkiezings-
verrichtir.gen bobben een einde geno.
men en kenden een buitengewoon kalm
verloop.
Het aantal uitgebrachte stemmen zou
90 t.h. bedragen.
In zekere dis!rieten beeft zic-b nie
mand aan de verkiezingen onttrokken.
De stembussen zullen onder geleide
naar Klaipeda worden overgebracht
waar de controle over dé uitgebrachte
stemmen zal plaats hebben.
De Duitsche partij aan de winnende
hand
Memel. 30 Sept. De communisten
cn de socialisten hebben in groote getale
aan de stemming deelgenomen ofschoon
bun onthouding werd verwacht.
Daar die socialisten en communisten
deel uitmaken van de Duitsche een
heidspartij is dit e.en tegenslag voor de
Litausche fiartij.
sprekers, op Ce voornaamste pleinen
van het koninkrijk aangebracht, zullen!
de noodigc mo-uedeelingen tijdens do
jriotoilisatieoefenmgen aan de verza
melde fascisten overgemaakt worden,
De Engelsche houding
Londen, 30 Sept. De bladen be-,
spreken uitvoerig de nota van sir Sa
muel Hoare, met betrekking tot de hou
ding van Engeland bij een aanranding
in Europa. t
In zijn kommenlaar, betoogt de «Dai
ly Telegraph» dat er nog -onderscheid
dient gemaakt, tusschen de verschillen
de gevallen die zich kunnen voordoend-
Er is inderdaad sprake van een «rïiet-
uitgelokt-en» aanval. Dit is< van zeer veel
belang, vooral in verband met de tradi-
tionëele politiek van de Britsche régee-
ring, die steeds elk geval op zich zelf
wenscht te onderzoeken..
Dc «News Chronicle maakte nog
meer vooibehoud, en meent dat er van
nerf tusscbenkomst sprake kan zijn in
twijfelachtige gevallen. Engeland gaat}
volgens dit blad, niet de verplichting
aan maxima-snnkties d.i. militaire"
sankt-ies -- ti treffen, in gevallen die
kunnen betwist worden, zooals b.v. de
zelfstandigheid van Memel, en waar de
aanwijzing van den waren aanrander;
zeer moeilijk zou kunnen zijn.
De Belgische militaire zending in
Abessynië.
Majoor Dothee neemt ontslag
Londen, 30 Sept. Volgens een be
richt van den medewerker van de «Ti-
nes» te Addis Abeba, heeft malfoor
Dot.hée, hoofd van de Belgische mili
taire zending, ontslag genomen.
Zoioals men weet, was dc Belgische
militaire zending belast met de oplei
ding van. de lijfwacht van den Negus.
Drie belangrijke Vergaderingen.
Op het einde der Oogstmaand, ont
vingen de leden en aangesloten groe
peeringen bij de Katholieke Unie bet
voorontwerp met beginselverklaring en
actieplan der katholieke partij.
Gedurende de maand Oktober zullen
de verscheiden .organen der Katholieke
Unie overgaan lot het opmaken van het
nieuw programma der partij. De tekst
van dit programma zal worden opge-
slold door hel Hoofdbestuur, dat de! po
litiek der partij leidt, en daarna worden
onderw-orpen aan de Algemeene Verga
dering.
Het bureel, het Hoofdbestuur en de
Algemeene Vergadering zullen respec
tievelijk samenkomen op Woensdagen
2, te 14 ure 16, te 14,15 ure ©n 23 te
10,30 ure in de lokalen van het hoofd-
secretarjaat Broee-kstraat 23, tc Brus
sel.
Volgens de bepalingen der Standre-
gelen, vervallen de mandaten der aan
gesloten leden bij dc Katholieke Unie
in October 1935. De bevoegde groepee
ringen zullen verzocht worden in de
hernieuwing der mandaten te willen
voorzien.
Bij een staatkundig programma
In de maandelijksche uitgave van
De R.K. Staalspartij», orgaan van dc
Nederlandsche zusterorganisatie onzer
katholieke parliij, verscheen voorgiste-
ren een zeer sjmpatfriek commentaar
-over het o n i w e r p - beg i n s e 1 p r og- r a m m al
der Katholieke Uunie.
Yoor ons iigt een welverz-orgde uit
gave van niet minder dan twintig-
kwïqtoj-biadzijdeji onder het forsc|ie
opschrift De Katholieke Politiek»\-
Daarin beeft de Katholieke Unie, de
Katholieke. Staatspartij in Belgie, eert
omschrijving en samenvatting geleverd
van de staalkundige beginselen naar,
katholieke opvatting, welke aan haar,
aanstaanden cn loek-omstigcn arbeid
leiding en richling zullen geven.
Het is een beduidend werkstuk, dat
jn menig opzicht herinnert aan om
standigheden en verschijnselen op
staatkundig gebied, welke de behoefte
aan een breed opgezet beginselprogram
ook in onzen kring en voor onze Par
tij zoo sterk bobben doen gevoelen.»
Vervolgens worden de verscheiden
deelen van het document., ton gerievei
der Nederlandsche Katholieken, voor
gesteld en ontleed.
Zooals gezegd, zou bet ons te vert
leiden om ip dit- bestek alle ondercleë-
lo-n van dit ontwerpprogramma aan een
bespreking te onderwerpen. Wel wach
ten wij nog eens eon geschikte gele-
genhe"id -om uitvoeriger terug te kómen
op enkele afzonderlijke vraagstukken,
welke, w.egens haar actualiteit, onzo;
bijzondere belangstelling verdiénen'#
Wij denken dan met name aan de'
hervorming van der Staat en de
economische hernieuwing.»
Wij rnogen ten slotte onze Belgi
sche zusterorganisatie gelukwenschen
met bef bereiken van dezen beduidenden
mijlpaal op haar weg door lieden meel»
.lijk naar pen gc ho oner toekomst.