15
De Pestheiligen
DE OORLOG IN ABESSINIË
De Koningin Astrid-zsgel
Katholieken
Vrijda
«OMBER 1935
Het Adresboek
der Stad Aalst
De betrekkingen tusschen
België en Nederland
&XXXIÖ JAARGANG JSUMMJBft 260
Kerkstraat, 9 en 2i Aalst. Telefoon iU. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
Publiciteit Luiten jbtêt Afrond, AALST5 Agentschap HAVAS, Adolf. Maxlaan te Brussel Rue. dê Richeleu, £arjis Bank Buiding-King&way,, 20 Londres \V. G, 2.
H. Leopoldus
Zonop 7,00Zonaf4,10
L. K. 18 N. M. 26
!WENSCH'T ge mede te werken aan den bloei van de Katholieke
partij in uwe stad, in gansch Uw Kanton
ZOEKT ge de gelegenheid om eens openlijk eer te doen aan Uwe
gedachten en aan Uw streven
WILT ge aan de andersdenkenden van Uwe stad eens toonen dat
Katholiek zijn, geen louter woord beteekent, maar dat U er openbaar
wilt voor uitkomen.
Te dien einde wordt er U op zeventienden November aanstaande
eene uitstekende gelegenheid gegeven. Het Katholiek V erbond van het
Arrondissement van Aalst houdt op dezen dag een grootsch en ophef
makend congres.
Alle katholieken, zonder onderscheid van rang nooh stand, wor
den dringend uitgenoodigd, daaraan door hunne deelname, mede te
werken.
Gij Katholieken die vast besloten hebt aan dezen oproep te antwoor
den, overtuigt Uwe aarzelende vrienden, kennissen en geburen, en zegt
hun dat ze dien dag hoeven vrij te houden, om aan het Congres deel te
nemen.
Dit Kantonnaal Congres moet de beste getuigenis worden van het
herleven van de Katholieke partij in ons kanton.
(FOLKLORE);
Godveerdegem is- een ouderwefsch
dorp dicht bij Sottegem gelegen, daar
op dien heuvel en in de parochiekerk,
;een antiek gebouw dagteekenende ten
deele uit de Xle en uit de Xlle -eeuwen
met een achthoekige toren der 15e
eeuw, en grafzerken uit de 16e eeuw,
[vereert men de Pestheiligen.
Maar 't is 'goed en wel van de belee-
nis van de naam Godveerdegem te ken
nen, immers dat woord klinkt nog al
aardig in d'ooren. Zoo dus V.an Gestel
zal ons dat wijsmaken wanneer hij
meldt Godtveerdegem of Giroot.Veer.
degom, vroeger Godsfordeghem (de
woonplaats van Godverd, Godefried)
schreef men in 1176 Gotfeerthenge-n
(zoo spreekt men het nog uit in de
volkstaal der streek) in 1214 Goth-
farthenigien Grootvëerdegem in .1429.
P,e Pestheiligen zijn patronen of be
schermers tegen de pesf en andere be
smettelijke ziekten met 0. L. Vrouwke
aan 't hoofd.
Priester Celis, de folklorist schrijft
daarover. Te Godveerdegem in Oost
Vlaanderen vereert met O. L. Vrouw ën
de pestheiligen (de H.H. Adriaan, Chri-,
stoffel, Rochus en Sebastiaan). De pas
toors der omliggende parochiën komen
gedurende de octaaf met hunne paro
chianen de mis opdragen. Het is de ge
woonte dat de kinderen van het dorp
voor de processien gaan met eeri vlagSL
ke in de hand. Iedere mannelijke inwo
ner verheugt zich als kind een pestman,
noke geweest te zijn.
Eerw. Heer pastoor Judocus Essche,
bij zijn terugkeer uit het werk der Vla
mingen te Parijs; en benoeming alhier,
herinrichtte deze devotie en bedevaart
en ijverde er voor om dë laatste wêek
der Oogstmaand de pastoors te zien
komen Mis zingen in het heiligdom.Wat
ook sedert 1900 of kort nadien gebeur
de.
De kerk werd hersteld en gestaureerd
in de 19e eeuw. Eerw. Heer Dokske de
goede man zooals men hem m de wan
deling noemde en kenschetste, ('t. was
toch zoo een fiijne verteller en kluchtige
gazetschrijver) bezorgde ons kostelijke
inlichtingen nopens; die bedevaart.
Ten jare 1662 werd het omliggende
van Sottegem erg beproefd en geteis
terd door eene wegmaaiende besmette,
lijke kwaal en welke honderden perso
nen ten grave sleepte.
De Colfmaeeker, pastoor van God
veerdegem en de inwoners der omlig
gende parochiën namen hun toevlucht
tot O. L. Vrouw en tot de heiligen die
men gewoonlijk aanroept om bevrijd te
blijven van de pest, de H.H. Rochus,
Anlonius, abt, C.hristoffel, Adrianus en
Sebastianus en wiens relieken in de
kerk berustten. Al op eens hield de
ziekte op. Uit dankbaarheid stichtte
men het jaar nadien pestmïssen 't is te
zeggen II.TI. Missen opgedragen om be.
vrijd te wonion van besmettelijke ziek
ten. Vele pelgrims komen de H.H. Sacri
ficiën bijwonen. Leze gewoonte was bij
na totaal vervallen, leen de voorzaat
van E. TI. Van Essche, met name pas
toor Van de Vijvere, aan 't- hoofd der
parochie werd gesteld. Aan hem komt de
eer boe de pastoors van. 't omliggende
uitgenoodigd te hebben om eene plech.
lige mis, in 't heiligdom op te dragen
en hunne parochianen in getal zelfs
mee te brengen.
Het ouderwetsch beeldje of Pesitlie
vevrouwke dat verloren was; werd in
1899 weergevonden. Sedert dien komen
de vereerders talrijker op met 'orde en
al zingende hunne bedevaart afleggen.
En de Godveerdegemenaars hebben er
een handje van o-m de pelgrims harte
lijk te verwelkomen en te ontvangen,
lederen dag der Octaaf, bevlaggen zij
hunne huizen, zenden hunne kinde
ren, de Pestmannekens de processien
te gemoet met hunne kleine vaantjes.
Geen enkel mannemensch groeide er op
zonder eerst, pestmanneke te zijn ge
weest en men beroemt zich op dezen
titel. Dertig personen vormen den groep
der Pestheiligen in de Heilige Sacra
mentsprocessie.
In 1851 verloof men de oude beelden
en men vond ze niet m#«r terug. Ze wer.
den vernieuwd en in een altaarblad -of
retabel opgesteld.
De eerste Meibloemekens zijn voor
het Pestlievevrouwke binst dé Mei
maand. Dit beeldje versiert men liefst
ook gebeurt dit -op het feest der Onbe-
vlekte Ontvangenis. Binst den oorlog
191418, spellewerkten de spillewer
kers ën kantenbloemekensmaaksters
eene prachtige voole voor de madona,
om hun dorp door 't geweld van den
krijg niet te moeten verlaten. Deze be
lofte werd verhoord. Een papieren
vaantje wordt hier verkocht, hetwelk
dagteekent van 1900. 't tweede jaar dat
E. H. Judocus Van Essche, de vermaarde
bedevaarder, pasterde in deze paro-chie.
Op dat vaantje staat het altaarblad
in de wolken verlicht en bestraald. Die
stijl er van is gothiek en biedt zes nis
sen of compartimenten aan, waarin op.
gesteld zijn in het grootste, het onderste
te midden het beeld van O. L. Vrouw met
haar goddelijk kind, rechts S. Antonius,
abt, links Sint Christoffel.
Boven in 't midden S. Rochus en lager
rechts S. Sebastiaan in romeinsch Sol
daat gekleed, links H. Adrianus van Ni-
codemia, dragende in de hand een ha.
mer en een ambeeld.
De grond van 't vaantje draagt de pa.
rochiekerk in bastaardstijl, iets won
ders onder opzicht van oudheidkunde;
het kerkhof afgesloten door nen muur
en rond de kerk enkele boom en. Links
een hui?' met nen stoep' en de akkers van
't omliggende waar bedevaarders en
wandelaars heen en weer gaan.
Langs de hypothenusa of langs de zij
de van den driehoek leest men
Heilige Pest Patroonen', bevrijdt ons
allen' van besmettelijke ziekten.
En onder aan de omlijsting Geden
kenis dar Bedevaart naar de wijdver
maarde Pest Heiligen te Godveerdegem.
Op de keerzijde is gedrukt een ge
schiedkundig overzicht over de bede
vaart, gevolgd van de bisschoppelijke
goedkeuring Imprimatur Gandae die
23 Julii 1900. G. Goethals Lib. cens.'t Is
lijsting, ongenaamleekend en zonder
lijsting, onganaamteekend en zonder
thuiswijs van uitgever, MARC,
BELANGRIJK BERICHT
De aankondiging van de uitgave» van
een volledig adresbeek met nieuw plan
der stad Aalst, en de oproep tot adver
tentie werden buitengewoon sympathiek
onthaald in de mdus-trieele en commer-
cieele wereld van Aalst. Inderdaad meer
dan 4 00 inschrijvingen voor een aan
kondiging kwamen op' ons bureel bin
nen.
We zouden aan onzen plicht te kort
komen* indien we niet een welgemeend
dankwoord toestuurden aan al de fir
ma's' die reeds inschreven, omdat ze
onze pogingen ges-teund, en ons m de
gelegenheid gesteld hebben onbevreesd
aan het adresboek voort te werken om
het tot een gced einde te brengen.
Mochten "er soms nog nijveraars of
neringdoenden zijn die een aankondi
ging in het adresboek wens-chen te
plaatsen, maar hiertoe hunne inschrij
ving nog niet inzonden, dan raden wij
hen aan zich zao spoedig mogelijk in
verbinding te stellen met het bureel van
«P,e Volksstem».
Het bedrag voor een reclame, dat vast
gesteld is op 100 fr., zal geïnd worden
wanneer de adverteerders de proef van
hun aankondiging zullen nagezien en
goedgekeurd hebben.
Wij hopen met het adresboek klaar te
komen in 't begin van Januari 1936.
Onmiddellijk zal dan aan de titularissen
van een aankondiging, een boek met
plan gratis bezorgd worden.
DE UITGEVER.
Zoio zachtjes aan beginnen zij uit den
hoek te komen de bijzondere zegels wel
ke werden uitgegeven voor het werk der
Tuberculose-bestrijding en waanop de
beeltenis staat van Koningin Astrid.
Toch werd de zegel reeds' in massa ver
kocht. Maar die zitten al veilig gebor
gen in de verzamelingen der postzegel,
liefhebbers. Zij hebben gelijk oiok. Treu.
rig is het aan te ztfen hoe de zegel, welke
werkelijk een prachtzegel is ontsierd
wordt door een afschuwelijke zware- af.
stempeling.
Plan gaat het er anders- toe in Ameri
ka. De pos!administratie der Vereenig-
de Staten van Amerika, erkent, dat zij
flinke inkomsten heeft van -het zich
nog steeds uitbreidende aantal postze
gelverzamelaars. Zij meent, dat de eer.'
dienst den anderen waard is en heeft
zeer behoedzame afstempeling voorge
schreven, wanneer uit een en ander zou
blijken dat de postzending een philate-
listisch doel heeft.
Men mag ook hier in Belgie niet ver-
ge'en dat de philatelisten over gansch
de wereld verspreid, groot voordeel be
zorgen aan de postadministraties! en dat
de toeslaggelden op' sommige zegèls
voor een niet gering deel door philate
listen worden betaald.
■"■"IB*-
Itaiiaansche askari's ondernemen een verkenningstocht in het gebergte rond
om Ma kale.
De vliegtuig-verkenningen worden
voortgezel boven de streek van Amba
Alaglii, en de troepenbewegingen dei}
Ethiopiërs nagegaan.
In de riehtingi van den Takaze hebben
de vliegers insgelijks Ethiopiërs gezien.
In de richting van Leonaks wemelt het
van Ehtiopische soldaten, die wanorde
lijk en zonder opperhoofd rondzwerven.
Men denkt, dat de Ethiopiërs niet lang
meer weerstand zullen bieden.
Wederkeerigheid van Concessies
noodzakelijk geacht
In zijn antwoord-memorie aan de
Tweede Kamer over de begroe-ting van
I buitenlands-che zaken, zegt de heer De
Graeff over de betrekkingen tusschen
Nederland en Belgie: i
Dat in weerwil van een hartelijke
wederzijdsche waardeering, die gaande
weg de betrekkingen tusschen Neder-
land en Belgie heeft verhelderd en deze
I thans kenmerkt, nog steeds- de vraag-
stukken, die verband houden met de
verdragen van 1839, niet tol een o-ppos-
sing konden worden gebracht, betreurt
j de minister ten zeerste.
Tot dusver bleken op enkele hoofd
punten de wederzijdsche wenschen nog
te ver uiteen te liggen, niettegenstaanda
ernstige en telkens vernieuwde gemeen
schappelijke pogingen om tot overeen
stemming te komen. Intusschen, hét is
geen leeg woord wanneer wij verklaren
geen gelogenheid ongebruikt te hebben
gelaten, noch te zullen laten om zich j
er van te vergewissen, of een waarlijk,
bruikbare grondslag kan worden bereikt
tot het uitwerken eener in beide landen
aanvaardbare regeling.
«In de overtuiging dat de oplossing
van elke moeilijkheid een stap vooruit
beteekent, staan wij tegenover regeling
i van afzonderlijke kwesties niet afwij
zend, echter slechts op de grondslag
van wederkeerigheid van concessies».Tot
dusver bleek 'ook voor een bevredigende
gedeeltelijke oplossing geen mogelijk
heid te bes-taan»».
DE GEVECHTEN IN OGADEN.
DE WEERSTAND DER ETHIOPIËRS
Berlijn, 13 Nov. Men meldt uit; Ad
dis Abeba aan hut «Deutsche Nachtrich-
tenburo»
Men kondigt aan, dat ernstige gevech
ten plaats, hebben op het front van Oga-
den en dat deze het voorspel schijnen te
zijn van meer uitgebreide veldslagen.
De Italianen hebben aangevallen met
sterke formaties van gepantserde wa
gens.
Van hun kant kondigen de Ethiopiërs
aan, dat zij, enkel gewapend met gene
ren verwoed tegenstand geboden heb
ben! Zij herhalen, dat zij, zonder mo-der.
ne bewapening, erin gelukt zijn vief
tanks te veroveren en melden er thans
bij dat ook vrachtauto's, waarmede mi
trailleurs vervoerd werden, konden buit
gemaakt worden.
De Ithlianen zouden zware verliezen
geleden hebben. Enkele blanke officie
ren zou dén gedood zijn, evenals een
groot aantal inlanders. Er zouden zelfs
door de Ethiopiërs- krijgsgevangenen
gemaakt zijn.
Van uit Harrar meldt men aan Lon
den, dat vier Itaiiaansche vliegtuigen
Woensdagmorgen Plagaboer verlaten
hebben, met bestemming naar Harrar.
Aan het Noordelijk front zou even
eens de Ethiopische leider Goelze Hyiot
een Itaiiaansche voorpost aangevallen
hebben en hem hebben uitgemoord.
IN AFWACHTING VAN EEN GROOTEN
SLAG.
Rome, 13 Nov. In de Italiaanseh
Ethiopische ontmoeting ten Zuiden van
het Tigregebied, een botsing die men
ëën dezer dagen verwacht, zouden de
Italianen trachten het initiatief te ne
men.
Op dit ooge-nblik vereenigen de Ethio
piërs hun krachten ën zoeken zorgvul
dig het zwakste punt van de Itaiiaansche
lijn uit om slag te leveren.
Het is om die samentrekking van
Ethiopische strijdkrachten te verhinde
ren, die gevaarlijk zijn zou door het ge
tal Ethiopiërs en door hun kennis van
het terrein, dat de Italianen de afgezon
derde groepijes achtervolgen.
Het is een actie van dien aard, die
door de vier kolommen, die naar den
Takaze marcheeren, toegepast wordt.
Die vooruitgang moet aan de Italiaan,
sche troepen toelaten een rechtlijnig
front tc maken van Danakil naar den
Takaze en een brug te werpen over dien
stroom.
Verschillende groepen krijgers zou
den geweigerd hebben oorlog te voeren
en zouden in de dorpen in de nabijheid
der Itaiiaansche lijnen gevlucht zijn.
Men meldt van Djiboeti, dat achter
liet front der Ethiopiërs een algemeene
verwarring heerscht. Die bevoorradings
diensten schijnen onvoldoende, en niet
ingericht.
De soldaten moeten voor hun eigen
mondvoorraad zorgen. Het leger leeft
van de plaats waar het verblijft, indien
deze daartoe geschikt blijkt.
De familieleden van de soldaten ver
gezellen de legers, wat "natuurlijk een
terugtocht tot een ramp zou maken.
1 het onderhoud
eric DRUMMOND-MUSSOLINI
Londen, 13 Nov. De eerste inlich
tingen, te Londen toegekomen in ver
band met het onderhoud, dat D|insdag
plaats had tusschen sir Eric Drummond,
den Engelschen gezant te Rome en 'Mus_
solini, zouden erop wijzen, dat geen
overeenstemming werd bereikt, met het
oog op het verwezenlijken van een ont
spanning van den toestand in de Mid-
dellansche Zee.
Van Britsche zijde blijft men de mee
ning toegedaan, dat het terugtrekken
van e-en divisie uit Libye niet kan be
schouwd worden als een daad van tëge,
moetkoming die door een maatregel
van Engelscne ziijde zou moeten wor
den beantwoord, dan wannéér nog een
tweede divisie zou worden teruggeroe
pen. Men wijst er ook op, dat sommige
itaiiaansche bladen steeds voortgaan
met huh aanvallen tegen Engeland ge
richt en ook deze toestand zal moeten1
veranderen, alvorens een ontspanning in
de Middellandsche Zee kan worden veïV
wacht.
Tenslotte zijn er ook nog de onlusten
te Kaïro die de aandacht van Londen
opnieuw hebben gevestigd op de bedrij
vigheid van de Itaiiaansche propaganda
in dit land.
De Itaiiaansche soldaten in Abessinie hebb'jn de verjaring der opmarsch naar
Rome gevierd. Een overgroote toekening, vervaardigd met gekleuirde steentjes
en Cactusbladeren herin-nert aan die greote historische gebeurtenis.
