s
Plechtige onthulling te Nieuwpoort in aanwezigheid
van de Koninklijke Familie
Koning Leopold te Oostende
GROOTSCHE JUBELFEESTEN
TE MECHELEN
lelasiingontdesiktag gestraft
ma! de f,?.de
Een overzicht in het tweede
jaar van den burgeroorlog
in Spanje
Een waarborg voor den Vrede
Nog de mosselvergiftiging In
het Kanaal ie Brugge
DE TOLK
XXXXUlZo JAARQANQ NUMME
IMEB
citèit buiten bet "ESSÜL^ %dt, kerkstraat, g eg 21, 4 4USÏ, - DAGBLAD, - 25 CENTIEMEN - Telefoon
publiciteit buiten bet Arroadi «emcü. AALST Arcnf^h^ kavas ah - 7, UAUDiiAU -*
A J ïiAVAS, Aüou MaxLuuy a3. k> ft^UööÜi. RiU do Rtebelca. PAKIJS
Maandag 25 JUtt
JAConrs
|Z«>n op 4,1G Zon af J3,.T8
Dinsdag 26 JULI
1938
B H. ANNA
Zon op 4.17 Zon af 19. Ito»
N. Af. ?7 t. K. 3
S.aofc 6-4ldia£-Kic£s?a7a 2% LONflEN. W, G, 4
EEN BEZOEï AAN HET
HIPPODROOM WELLINGTON.
Bij zijn terugkomst te Oostende, na de
plechtigheid te Nieuwp >ort, begaf de Vorst
zich onmiddellijk naar et Koninklijk Chalet
op den zeedijk, alwaar een lunch opgediend
verd aan de hoogerc i eemde en Belgische
officieren.
Er was gemeld dat e Koning 's namid
dags een bezoek zou eng n aan de paar
denrennen, hetgeen d ttfiook gestWedde.
Reeds vanaf 2 ure vern ong zich een dichte
massa op den zeedijk c lans de Jungbluth-
Dan, langs waar dc vc st zou komen. Ten
15 u. 45 kwam de Koni: g aangewandeld, sa
men met Prins Karei, o n zich langs den pri-
a^en ingang naar de koninklijke tribune te
begeven.
De Vorst werd verv e- koirnl door den be
heerraad van de paardenwedrennen, met Ba
ron della^Faille d'Huy-se aan het hoofd, die
vergezeld was van den lieer De Sorgher( al
gemeen secretaris. Ook de heer gouverneur
Baels en burgemeester MoHaux waren aan
wezig om. den.Koning welkom te heeten.
Een onvergetelijke ontvangst viel den Ko
ng tc beurt. Ruim 10.0(>0 personen waren
op dc renbaan aanwezig m juichten den Ko
ning toe, die vriendelijk glimlachend door
heen de opeengepakte massa trok om eerst
een bezoek tc brengen aan de pesage en om
zich verschillige personen te laten voorstel-
cti: Dan nam hij plaats in zijn loge om een
wedstrijd bij tc wonen.
Voor zijn eerste officieel bezoek aan het
Hippodroom mag dc Koning zich verheu
gen in enorme belangstelling. Bij Het verla
ten van 't Hippodroom deed zich dezelfde
pontane manifestatie voor en de kreet
Leve de Koning Lew Prins Karei
klonk overal.
Mecholcn, dc aloude aartsbisschoppelijke huldebetoon vcrcenigd, vat zoo do bij
stad der traditioneele Jubelfeesten - en Ca-j kaar hoort als Cen Mocdi
valcades, gaat er terecht tier op, een der
Vlaamsche steden te zijn, die met weerga-
loozen luister en prijzensvaardigen kunst-,
zin, grootsche feestelijkheden op touw weet
te zetten, welke met de zeden en gewoon
ten der bevolking, met het wezen der stad
zelve, als het ware vergroeid zijn.
De jubelfeesten van dit jaar werden Za
terdagavond aangekondigd door klokken-1 kc vlag ontuaan,
gelui en beiaardspel, doch de eerstè groote monument tour onze oog
dag der Jubelvicring werd Zondag ingezet mentfe geslacht
met eene plechtige Jubehnis. j de offcrdcimd en den helden
Het Heiligdom van O. L. Vrouw van inartelaars-missionanksen.
Hattswyck was proppensvol geloovigen die Na de uitvoering van het Vadcrlandscji
de. Pontificale Hoogmis bijwoonden welke bed door de Fanfare van het Jonm-nstehti-,
te 9 uur werd opgedragen door Zijne Emi- jvan den E. H. Cornell-en nadat de zuster
nent.e den Kardinaal-Aartsbisschop. |c!cr Gebroeders Verhae Jicn bloemen beeft
Onder de talrijke aanwezigen bemerken neergelegd aan den voet van het monument
wij al dc bisschoppen en hulpbisschoppen kwam dj
an Belgie, de gemijterde abten, militaire en
l-
n twee van Haar
dierbaarste kinderen. Hij wij t erop «lat Mgr
Verhaeghen de woorden r - Monstra tc esse
MatremToon dat Gij Moeder /ijt! in
zijn Bisschoppelijk Wapen had opgenomen',
eh de devotie tot O. L. Vrouw zooveel als
ten erfschat was in dc doorkrrsi olijke fami«-
lie Verhaeghen.
Het gedenktcekcn wordt van dc r.m-eli/-
daar rijst het machtig,;
m aan dc ko
en getuigenis af tc leggen van
oed der twee
Het ruitersstandbeeld van Koning Albert dat zich verheft in 't midden van 't monument.
Zondag heeft tc Nieuwpoort de inhuldi-
g:ng plaats gehad van het gedenkteeken dat
door de oud-strijders tot aandenken van Ko
ning Albert is opgericht.
De plechtigheid werd vereerd door de te
genwoordigheid van de gansche Koninklijke
familie, met uitzondering van het"" prinsje
van Luik.
Meer dan 100 regimcntvaandcls waren tc
Nieuwpoort aangebracht, terwijl niet minder
dan 1200 vaandels van oud-strijdersvereeni-
gingen, oud-geallieerde, veteranen, enz. ver
gezeld van een wacht van twee man op den
weg naar het monument hadden plaats ge
vat.
Plet 3e linie-regiment bewees tijdens de
plechtigheid dc militaire eer, terwijl de mu
ziekkapellen van dc 3e en 4c linieregimenten
aanwezig waren.
Men schat het aantal der aanwezige oud-
ttrijders op 30.000.
OP DE EERETRIBUUN
Op de eeretributin waaïop verscheidene
honderden personen konden plaats nemen,
bevonden zich te 10 uur.minister Marck, die
den eerste minister verving, de ministers
luitenant-generaal Denis, Merlot, Hevmans
en de Vlecschauwer minister van Staat A.
Max dc heerén Moyersoen, voorzitter van
den Senaat, C. Huysmans, voorzitter van de
Kamer de gouverneurs van West Vlaandc-
ten, Henegouwen, en Namen.talrijke Bel
gische, Franschc en Engelsche opper- en
hoofd-officieren, het diplomatiek korps, de
vreemde militaire attachés, 3e magistratuur,
oe plaatselijke burgerlijke overheden, enz.
AANKOMST DER KONINKLIJKE
FAMILIE
Tc elf uur weerklonken klaroengeschal, be
velen en dc «Brabangonne». De Koning, de
Koningin Elisabeth, prins Karei, prinses
Josephine-Charlotte en prins Boudewijn
slapten met hun gevolg uit de hofauto's.
Uit tien duizenden monden weerklonken
de kreten van «Leve de Koning». Deze
groette zichtbaar ontroerd cn aan de toejui
chingen kwam geen einde.
MGR LAMIROY ZEGENT HET
MONUMENT
Mgr Lamiroy, bisschop van UT*igc'e, na
derde het monument en zegende het. Tlic-
baansche trompetten hieven van op de ga
lerij een zegelied aan, terwijl twee secties
artillerie de eerste van de 'honderd en één
fcchoten losten. Het was een aangrijpend
oogenblik.
Daarna kwamen de militaire muziekka
pellen aan de beurt, terwijl het kanon on
ophoudelijk bulderde.
In gulden letters staan gebeiteld de ver
zen van August Van Cauwelaert, die straks
met vroomheid eo. ontroering dQO£-dc mass*
zullen gelezen worden
Van de eerste zon begroet, en
[laatst van zon omblonken,
Tot 'een gestalte in brons, 'en
[beeld, en ros geklonken,
Daar waar uw krijgren's vijands
[storm, de poort verboden
Die dc open zee bestaart,
Waar op uw traag gebaar en
[woord de waatren vloden
En golfden over de aard'
Daar heeft uw dankbaar heir dit
[Kónihgsbeeld verzonnen.
In de eer van bronzen dracht,
Opdat het rijze en staar naar alle
[horizonnen.
Voor ieder nieu geslacht.
TOESPRAKEN
Namens het uitvoerend komiteit namen
vervolgens dc héeren M. De Praetcre, onder
voorzitter en majoor Albert het woord, do
eerste in het Nederlandsch, dc tweede in het
Fran-sch.
DE SLUIER VALT
De sluier welke het bronzen ruiterbeeld
van Koning Albert bedekte, viel. Klaroen
geschal weerklonk cn do «Brabanconne'
klonk plechtig over dc IJzervlakte. In menig
oud-soldatenoog welden tranen op, tranen
van diepe vereering, van liefde voor den
vorst.
Koning Leopold stond, op cn legde cen
mooien krans neder bij den voet van het
'moflument.
D'ezc bloemenhulde gebeurde met pieteit.
Al de aanwezigen waren diep getroffen. De
vaandels bogen en de troepen presenteerden
het geweer. De veteranen stonden in de
houding, den blik op het ruiterbeeld van hun
geliefden aanvoerder gericht.
Koningin Elisabeth verliet het terrein, da-
rffnd toegejuicht door dc menigte.
EEN SCHITTEREND DEFILEE
Klaroengeschal, bevelen, de muziekkapel
len heffen een militairen marsch aan. Dc Ie-
gerafgevaardigden, de roemrijke regiments-
vaandels en de honderden en nog honderden
vaandels van de Belgische en oud-geallieerde
cud-strijders defileeren voor dc Koninklijke
FnmUie cn het Albertgedcnktceken. Het was
een schitterende parade, den Koning-Soldaat
waardig. In de luclu cirkelden zeven pelo
tons militaire vliegiuTge®, terwijl d?
artillerie herhaaldelijk salvo's loste
Plots brachten de tien duizendet' oud-
strijders een ovatie aan den Koning en dc
Koninklijke Familie, de muziekkapellen
speelden de «Brabanconne» het gejuich ver
dubbelde en zou -slechts eindigen wanneer
Zie hicpicscos.
ing van ÉSiiand is v
burgerlijke pcrsonaliten.
Deze plechtigheid werd opgeluisterd door
'net St Rombautskoor, dat onder leiding van
den E. H. Kan. Van Nuffel, bestuurder der
Interdiocesane Kerkmuziekschool, de zes
stemmige a-capella-mis «Qual Dona» van
Orlando di Lasso, uitvoerde.
Na de Mis werd een stoet gevormd be
staande uit boy-scouts, de leden van dc-n
kerkraad van Hanswijck en O. L. Vrouw
over de Dijle, dc heeren van liet Comity en
«le EE. Paters Minderbroeders, die zich naar
de pastorij van Hanswijck begaven om er
de Hoogwaardigheidsbeklceders af te halen
processiegewijs ging de stoet langs' de
mooi versierde straten, naar het gedenktee
ken der Gebroeders Verhaeghen, dat opge
richt is op het O. L. Vrcuw Kerkhof.
Op dc eere-tribuun namen benevens de
voormelde Kerkelijke Hoogwaardigheidsbc-
Iceders, ook meerdere burgerlijke en
geestelijke overheden plaats waaronder wij
o.m. aanstippen Senator Ridder Dcssain.
Dc regccring van Lsfiand is voornemens
een nieuw wetsontwerp in te dienen, waar
bij belastingsontduiking strafbaar zal wor
den gesteld met gecseling of dwangarbeid.
Zij, die de belasting hebben ontdoken, zul
len worden verplicht, handenarbeid te ver
richten tot hun verdiensten voldoende zijn,
om het tekort aan tc vullen.
Zij, die weigeren tc v.crken, zullen 25 sla
gen met ee*i roede ontvangen. Wanneer
vrouwen de overtreding begaan, zal de roe
de worden vervangen door een bundel twij
g-en.
Naar verluidt, heeft de politie reeds een
lijst met 2000 personen, welke verdacht wor
den, verzameld.
DE BUIT DER NATIONALISTEN
De nationalistische -r
cieele verklaring gepubliceerd waarin het
volgende wordt medcgi ^eld 's
In het tweede jaar v Ui den oorlog heb
ben Franco's strijdkracten 625 republikein-
sche vliegtuigen neer-, schoten. Van 452
werd het neerschieten o ficieel bevestigd ter
wijl de 173 overblijven*
keïnsché linies zijn n
door de nationalistische
bevestigd.
Gedurende dit tweed
ti achter de rcpubli-
•gekomen hetgeen
I $ers kon worden
jaar waarin het Bis-
caje-offensief de twee eld agen om Teruel
cn de opmarsch in Ai ;6n naar de Middel
landsche Zee vallen, h< ben de nationalisten,
volgens dit verslag hc tomende buit ge
maakt
433 kanonnen, 177 i
chinegevveren, 1752 ai
131,739 geweren, 246 i llioen patronen, een
kwart millioen handgr it« i, 600 ton dyna
miet en andere cxplosi
Eenigen tijd gcledei
regeering de statistic,
aangeven dat zij 92 vlir
twaalf maanden van 1< J rk(c
dc jaar van dei/
-ie heeft een offi-
K.V.V. enz.
Onmiddellijk nadat allen op de eerctrï-
buun hadden plaats genomen, kwam
MONSEIGNEUR CRUYSBERGHS
AAN HET WOORD
Het was een heerlijk gedacht, aldus
spreker, dc inhuldiging van het monument
ter eerc der Gebroeders Verhaeghen, te kop
gelen aan de luisterrijke Jubelfeesten van O.
L. Vrouw van Hanswijck, want zoo wordt
hier bij elkaar gebracht en in één schitterend
EERWAARDE PATER LADISLAS
KERCKHOVE AAN HET WOORD
die als promotor van het gedenkteeken, zijn
hartelijkea dank uitspreekt tot Zijne Emi
nentie den Kardinaal-Aartsbisschop cu alle
Kerkelijke en burgerlijke Hoogwaardig
heidsbeklceders voor hunne hoogcewaanleer
de tegenwoordigheid op deze plechtigheid cn
hunne deelname aan dit huldebetoon en te
vens hulde brengt aan Mw \Ywe Inthoudt-
Verhacghen, omdat ze dc vreugde mag sma
ken bij deze grootsche verheerlijking van
haar twee broeders aanwezig tc zijn.
Dc namen van de Gebroeders Verhaeghen,
aldus spreker, twee nederige zonen van dc
stad Mcqhelen, maar groot in edelmoedig
heid van hun apostolaat, cn' bewonderens
waardig door hun roemvollen dood, roepen
pus op dezen gedenkwaardigen dag uit alle
tanden hier tc samen.
Beide martelaars-missionarissen hebben
lmn leven ten offer geboden voor dc versprei
gen plukken.
Na een dankwoord van den heer Ridder
Dcssain, burgemeester, wordt door de l.l\
HH. Seminaristen van het St-Jozefs Semina
rie de «Acclamationes» uitgevoerd onder
leiding van den E. H. Kan. Vyvcrman, waar
na de plechtigheid besloten wordt niet de
tvoerng van «De Vlaamsche Leeuw».
Processiegewijs gaat de stoet der lloog-
jvaardighcidsbekleedcrs naar het Heiligdom
Onze Lieve Vrouw van Hanswijck
terug.
FRANKRIJK EN ENGELAND
WERKEN HAND IN HAND
'burgerJ«0;
dat zij van htm leant 2»3
vliegtuigen vk nielden.
Ori ren, 1779 ma
ar tische geweren,
hee t dc Barcelona-
cpubliceerd. die
tui.cn gedurende dc
niet het twee-
verloren, ma2r
nationalistische
dc vorstelijke \oe
tende v«?rdwen
Dc ou
om hun on,feme en
bij deze ptechtigh
Hun groep w:
,sU, 4i«. A4R bei
in de ftchting van Oos
Aalt., dienen vermeld
''rijke aanwezigheid.
if*» •- stcrk.
Op cen plechtigheid te «Sarlat werd Zon
dag het woord gevoerd door MM. Bonnet
cn Cbautemps.
Dc minister van Buitenlandsche Zaken van
Frankrijk bracht hulde aan zijn voorganger,
M. Yvon Dclbos.
Met betrekking tot dc besprekingen, wel
ke dezer dagen met lord Halifax tc i'arijs
zijn gevoerd, verklaarde hij dat nimmcf de
verstandhouding tusschen Frankrijk en En
geland vollediger is geweest. Zooals Koning
George het aan president Lebrun verklaarde,
:s het onmogelijk zich cen tijdperk te herin
neren, waarin de betrekkingen tusschen de
beide landen nauwer waren.
Te midden van dc tegenwoordige interna
tionale moeilijkheden kan men met vreugde
waarnemen dat dc gemeenschappelijke poli
tiek van Frankrijk en Engeland begrepen
wordt, omdat zij duidelijk en loyaal is. Nie-
mand die in Europa tc goeder trouw is, zal
er aan twijfelen, dat de Fransch-Britsche
samenwerking uitsluitend het handhaven van
den vrede ten doel heeft.
Het Franschc volk is cr van overtuigd en
heeft dit op duidelijke wijze tc kennen ge
geven. Alle partijstrijd en tegenstellingen
waren vergeten cn de wereld heeft wederom
kunnen zien hoe de Franschen in hun hart
eensgezind zijn. Iedereen heeft medegewerkt
aan »hct slagen van de schitterende ont
vangst van het Engelsche vorstenpaar. De
ontvangst van Frankrijk heeft de hooge be
zoekers getrr/»ilcn, daar zij voelden dat deze
toejuichingen spontaan waren.
De ondervoorzitter van den Franschen mi
nistcrry.ad, M. Chautemp-, wees erop. dat het
hezor'k van de Britsclic vorsten een histo
risch feit van dc grootste bctcckcnis vtwmt.
l^ierdoor heeft de wereld dc werkelijkheid
cn de kracht kunnen zien van dc banden'van
"-oli dar it ei t, welke de beide landen jeerbig-
den. Hij herinnerde er aan, dat dc groote na
tionale gedachten, welke door dit bezoek zijn
opgewekt, het doel vormen dat de regccring
zich heeft- gesteld. Hoewel dc gevaren op
het oogenblik nog groot zijn, kan men toch
gunstige tcckencu waarnemen, welke doen
hopen op het slagen van dc pogingen tot
handhaving van de veiligheid van het laml
cn de opvoering van dc voortbrengst door
arbeid en samenwerking.
'VW
HET ZEEWETENSCHAPPELIJK
INSTITUUT TE OOSTENDE ZAL EEN
ONDERZOEK INSTELLEN
De Raad van Beheer van het Zee weten
schappelijk Instituut te Oostende heeft een
vergadering gehouden onder voorzitterschap
an H. Baels, gocverncur der Provincie.
Professor Koch, van dc Hoogcschool van
Leuven, werd aangesteld als eerste natura
list gehecht aan het Instituut.
Het luidt dat, onder zijn leiding, onmid
dellijk zal overgegaan worden tot cen me
thodische studie van dc mosselvergiftiging
in het kanaal van Bruggc-Zccbrugge, Deze
studie zal nochtans zuiver wetenschappelijk
ijn en zou niets tc zien hebben met deze
door het gerecht tc volgen.
Er dient nochtans opgemerkt dat Ur.
Koch, samen met Dr Pectcrs cn ingenieur
Mcrtens, door het Parket reeds vroeger ge
last werden met dit onderzoek.
IN DE COMMISIE VOOR VISCH- EN
MOSSELTEF.LT
Naar wij vernemen had. deze weck ccn ver
gadering plaats van 'deze commi-sie. Ook
roti de zaak van de mosselvergiftiging be
sproken worden.
Eigenaardig ft» het nochtans dat geen en
kele van de belanghebbenden mos-clkwcc-
kers, die lid zijn van deze c.vmmis ic opgc-
j o epen worden.
