DE POLITIEKE TOESTAND
Nog de incidenten in de
Ital aaosche Earner
Nog de Devaluatie
VAT ICAAN-STAD
EEN RECORD-STAAT
Bet Coloniaal Vraagstuk
In Turkije
Internationale Tentoonstelling
van Luik 1939
DE VOLKSSTEM
XXXXIIIe JAARGANG NUMMER sa o
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arrondissement AALSTAgentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway, 20 Londen,W.C.Z
Maand, 5 DEC.
H. a-nastasius
£Zon op 7,29 Zon af 15,53
Dinsdag 6 DEC,
1938
fl. MCOLAAS
3Zon op 7,30 Zon af 15.53
V. Ai. 7 L. K. 14
ST. NIKLAAS KERSTMIS NIEUWJAAR
Huiselijke feesten, plezier, vreugde en geluk in den gezelligen huis-
kring.
Voor alle menschen NEEN
Arme, gevluchte katholieke Duitschers leven in ballingschap verre van
hun «heimat».
Helpt hen U kunt het
HOE Zie artikel verder op de tweede bladzijde....
EERSTE MINISTER SPAAK
TEN PALEIZÈ
M. Spaak, eersteminister, werd Zon
dag namiddag te Laken ontvangen
door den Koning, aan wien hij het
jongste verloop mededeelde van den
politieken toestand en der besprekin
gen die hij in den voormiddag had ge
voerd met M. Albert Janssen.
DE HEER JANSSEN AANVAARDT
Prof. Albert Janssen, heeft de porte
feuille van Financiën, Zondag avond
aanvaard.
De eerste-minister is zinnens de sa
menstelling van het huidige cabinet, ge-,
heel te wijzigen. Drie nieuwe departe-
menten zullen worden gevormd, name
lijk van Landbouw, van Buitenlandsche
Handel en van Werkloosheidsopslor-j
ping.
Twee dezer departementen, name-l
lijk Buitenlan&schen Handel en Werk
loosheidsopslorping hebben een tijdelijk
karakter.
De nieuwe regeering zal bestaan uit
vijf socialisten, vijf katholieken en drie
liberalen.
DE H. SPAAK RAADPLEEGT
STEEDS
Kwart vóór negen verschijnt de heer
Spaak op het departement terug, waar
hij reeds opgewacht wordt door de mi
nisters De Vleeschauwer en Marck die
er een kwartier te
komen.
De besprekingen onder de drie mi
nisters duren tot kwart vóór tien.
Wanneer de h. Marck het kabinet
verlaat, ziet hij er nogal optimistisch
Maar de h. Spaak is zeer vermoeid
zegt hij.
Is er kans dat hij nog van avond
in zijn opzet slaagt
Ik geloof het niet. Er zijn nog een
paar personaliteiten die de eerste-mi
nister van avond vermoedelijk niet
meer zal bereiken doordat zij te ver af
wonen.
Verder verneemt men dat de h. Yer-
naux bestuurder van de Mijnbouw-
school te Mons aan wien een porte
feuille werd aangeboden het aanbod
beleefd van de hand heeft gewezen.
De h. Marck blijft deel uitmaken van
de regeering maar verandert waar
schijnlijk van departement. Het is niet
uitgesloten dat hij overgaat naar Justi-
voren zijn aange-
Protestbetoogingen op Corsica en
te Tunis
Parijs, 4 Dec. In talrijke steden
van Corsica, evenals te Tunis, hebben
duizenden betoogd tegen de Italiaan-
sche aanspraken op deze Fransche ge
bieden.
Te Tunis hebben betoogers een ruit
uitgeworpen in een Italiaansche boek
winkel. f. - "T
De politie moest versterkingen aan
vragen, om de betoogers te kunnen uit
eendrijven.
Tunis, 4 Dec. Tijdens betoogin
gen te Tunis hebben zich incidenten
voorgedaan tusschen Corsikaansche en
Italiaansche betoogers.
Er werd tot verscheidene aanhoudin
gen overgegaan.
Ook vóór het Italiaansch konsulaat
werd betoogd. De politie kon de orde
herstellen.
De eischen van Italië
Londen, 4 Dec. Volgens de «Sun
day Dispatch» zouden de Italiaansche
eischen de volgende zijn
1Het behoud van de Italiaansche
stellingen sedert het begin van den
Spaanschen burgeroorlog op Mallorca
verworven.
2. Wijziging van het statuut van het
kanaal van Suez, in dien zin dat een
Italiaansche kontrool zou mogen wor
den uitgeoefend.
3. Hervorming van het statuut van
de Italiaansche bevolking te Tunis, zoo-
tie, alhoewel voor dit departement ook
de naam van oud-minister De Schrijver
wordt genoemd.
De h. De Vleeschauwer verklaart on-
onwonden dat hij aan Koloniën blijft.
DE GEWIJZIGDE REGEERING
SPAAK
Het is vooralsnog onmogelijk e_„
definitieve samenstelling te geven van
de nieuwe regeering, omdat de namen
der mogelijke kandidaten voor de de
partementen van Landbouw en Mid
denstand en Economische Zaken steeds
van uur tot uur veranderen.
Onderstaande lijst die wij met het
noodige voorbehoud geven zal onge
twijfeld de definitieve samenstelling
van het nieuwe kabinet benaderen.
Eerste-minister en Buitenlandsche
Zaken P.-H. Spaak (soc.)
Binnenlandsche Zaken en Volksge
zondheid Jos. Merlot (soc.)
Arbeid en Sociale Voorzorg Ach.
Delattre (soc.)
Openbare Werken Gust Balthazar,
(soc.
Werkloozenzorg Ach. Van Ac
ker (soc.)
Financiën A.-E. Janssen (kath.)
Justitie Hendrik Marck (kath.)
Koloniën Alb. De Vleeschauwer,
(kath.
Landbouw en Middenstand de Ia
Barre d'Erquelinnes (kath.)
Verkeerswezen, P. T. T., N. I. R.
Rob. De Man (kath.)
Openbaar Onderwijs Oct. Dierckx
(Kb.)
liberaal. j
Buitenlandsche Handel Ch.-Em.
Janssen (lib.)
Landsverdediging: Gen. Denis (lib.)
HOE DE EERSTE MINISTER
UITRUST
Zondag namiddag, in afwachting
van het antwoord van den heer Jans
sen, ging de heer Spaak een paar uren
rust nemen.
Wilt ge weten hoe
Op het voetbalveld van Molenbeek,
waar hij de match in eere divisie Da-
ring-Liersche kwam bijwonen.
Hij werd er ontvangen door den bur
gemeester van Koekelberg, voorzitter
van Daring en, op zijn manier, rustte
hij uit.
dat Tunis in feite Italiaansch zou wor
den;
4. Herziening van de uitbatingsvoor-
waarden van den spoorweg Dzjiboeti-
Addis—Abeba
5. Italiaansch toezicht in de haven
van Carthago
6. Het recht van oorlogvoerende zou
aan Generaal Franco verleend worden,
alvorens aan dé voorwaarden van het
Britsche plan is voldaan.
Wij bewezen dat de devaluatie het
passende middel niet is om verbetering
te brengen in onzen economischen toe
stand.
Die gewenschte verbetering kan
door andere middelen bereikt worden.
En daar zijn er
De katholieke sociologie leert heel
wel dat een man moet zorgen voor zijn
toekomst en in 't bijzonder voor die
zijner kinders. En in hoofdzaak on
der ekonomisch oogpunt, want er is
eerst en vooral de kristelijke opvoe
ding te tellen geschiedt dit door ver
garen van eigendom.vWelnu, dit betee-
kent voortbrengen en SPAREN. Daar
bij geldt dit in de mate van het moge
lijke voor iedereen, dus ook voor
werkman en kleinen burger, en het is
gewenscht dat ze het kunnen.
Dat sparen evenwel zal een geweldi
gen duw krijgen, als om de drij of vier
jaar eene devaluatie intreedt, en zóó is
eene der voorwaarden tot het bekomen
eener rustige maatschappij niet ver
vuld.
Het kapitaal of het privaat bezit
wordt hier aangetast, alhoewel niet de
geest van het kapitalisme (in den
slechten zin genomen). De socialisten
trekken zich dat niet te veel aan, om
dat het verdwijnen van het privaat be
zit in hun lijn iigt, uitgenomen juist
vóór de kiezing. In dit geval ligt al wat
ze zeggen in de lijn van de kiezers
Wat zou er nu met eene geproleta
riseerde massa-werklieden en burgers
gebeuren Zullen ze niet ten prooi val
len van dezen die als redders zul
len opdagen 'r Is toch niet omdat ze
te boffen hadden op een schoon en
rustig privaatbezit, dat in sommige lan
den de massa met een heerlijk re
giem gestraft zit
Eene moeilijkheid zich aan te passen
aan den ekonomischen toestand in zake
prijzen is ons inziens toe te schrijven
aan verspilling en alles wat daarmee
samenhangt. We beoogen hier geen
Staats- maar we! verspilling door par-
tilïük TWÏ~deze <?eeft aanlei-
We komen ^'t geval van een klein
landeken dat op een enkel jaar
rond "26 een som aan drank be
steedde, die nu in en voor Belgie, op
ongeveer 4 milliard zou komen dus
meer dan 't derde van onze staatsbe-
grooting En waar is dan de rest Ook
voegt de schrijver er bij deze verspil
ling bracht ongehoorde ellende aan tal-
looze personen.
Wat hebben we ook niet gehoord
over de methode verteer uit te lokken,
met de ij dele hoop, zoo welvaart te
verwezenlijken De methode heeft
weinig sukses gehad.
Het is moeilijk te ontkennen dat, wil
de men redelijker huishoudelijk te werk
gaan er van geen devaluatie zou moe
ten spraak zijn. X.
De meeste auto's, telefoons, Radio's,
liften en soldaten per hoofd der
bevolking.
De Vaticaansche Staat is niet slechts
de kleinste staat ter wereld hetgeen
op zichzelf al een record is doch is
bovendien in het bezit van talrijke «re
cords». Wat bijvoorbeeld telefoons,
auto's radiotoestellen, soldaten en zelfs
liften en koelkasten betreft, deze zijn in
den kerkdijken staat per hoofd der be
volking in veel grooter aantal aanwezig
dan in eenig ander land ter wereld.
Hoewel in (het Vaticaansche tele
foonboek slechts 600 namen voorko
men kan worden aangenomen, dat het
aantal telefoons per hoofd der bevol
king meer dan één bedraagt, want Va-
ticaan-stad telt ongeveer 700 zielen en
het officieele percentage bedraagt der
halve 85. Opgemerkt dient echter te
worden, dat talrijke officieele en parti
culiere telefoons van den H. Vader niet
in het telefoonboek vermeld staan, zoo
dat het percentage aldus tot boven de
1 00 stijgt.
De kerkelijke staat bezit bovendien
vijftien telefoonlijnen, die hem met de
buitenwereld, dus met Italië, verbin
den. Er zal waarschijnlijk geen land
zijn, dat per hoofd der bevolking zulk
een aantal verbindingen met het bui
tenland heeft.
Verder bezit de Vaticaansche Staat
32 electrische liften en over enkele
maanden zullen het er 35 zijn. Hoewel
er in het geheele staatsgebied ongeveer
100 huizen zijn, bestaat tweederde van
deze huizen uit gebouwen van twee
verdiepingen, waarin of kleine kanto-
BELGISCH-KONGO ER NIET
BIJ BETROKKEN
Men heeft kunnen opmerken, dat d-i
Duitsche pers., tijdens het bezoek vrn
dn Zuidafrikaanschen minister Piro>v,
zich onthouden heeft van elk schemen
met het koloniale vraagstuk.
De voordracht van den h. Oris, bij
de Brusselsche Jonge Balie, heeft ech
ter als aanleiding gediend om
over dit punt te handelen.
De «West-Deutscher Beobachter
de «Berliner Boersen Zeitung»
een artikel aan Belgie en het kolc
vraagstuk. Laatstgenoemd blad
dat deze kwestie van kapitaal b<
dat zij ten allen tijde belangrij]
aktueel voor het Duitsche volk m men
ze niet mag verzwijgen. De Merliner
Boersen Zeitung» wijst nochtanr op de
«verwarring» van den h. Spa'k, die
over het vraagstuk handelt alpf t Bel-
gisch-Kongo betrof, alswani&r deze
kolonie er niet bij betrokkej
In verband met de opv»ngen van
den h. Orts, merkt het bladrog op, dat
de Duitsche koloniale eiscfn steunen
op de «gleiberchtigung».
HOE KEMAL ATATURK ZAL
geee Id worden
Binnenkort zal in de nationale verga
dering te Ankijra een wetsontwerp
worden ingedie id tot eere van Kemal
Ataturk. Het wetsvoorstel behelst de
volgende punten
1Kemal Ataturk zal eeuwig afge
vaardigde zijn van Ankara in de natio
nale vergadering.
2. Zijn zetel in 't parlement zal nooit
aan iemand anders worden overgedra
gen.
3. Tijdens de bijeenkomsten van het
Puis zal de naam van Ataturk het eerst
worden afgeroepen en alle afgevaar
digden zullen opstaan en aanwezig
antwoorden.
HET HORLOGE VAN KEMAL
ATATURK
In 1916 bij den strijd op Gallipoli
werd het leven van Kemal Ataturk, den
lateren leider van het nieuwe Turkije,
gered door zijn horloge. Als divisie-ge
neraal kreeg hij bij een stormaanval
een Engelsche kogel recht in zijn borst.
De kogel trof echter juist het horloge
dat geheel verbrijzeld werd en aan de
ze omstandigheid was het te danken
dat Kemal werd gered.
Gedurende de daarop volgende ja
ren werd dit verbrijzelde horloge als
een kostbaar stuk op piëteitsvolle wijze
door den lateren «Vader der Turken»
bewaard. Doch thans nu de veelbe-
treurde leider is heengegaan, is zijn hor
loge nergens te vinden.
De regeering heeft thans een premie
uitgeloofd van een half miljoen voor
degenen die aanwijzigingen kunnen
doen die aanleiding geven tot het te
rugvinden van het beroemde horloge.
ren zijn ondergebracht, of die door be-
diendep van het Vaticaan bewoond
worden. Derhalve bevindt zich in ellc
grooter gebouw een lift, hetgeen onge
twijfeld wederom een record beteekenf
Nog pas twintig jaar geleden waren
er in het Vaticaan slechts drie liften en
toep koning Edward VII in het begin
dezer eeuw den toenmaligen Paus be
zocht, maakte hij gebruik van een lift,
welke met de hand bediend werd. Da
«liftboy», die de lift toenmaals bedien
de, is thans nog steeds in dienst, maar
hij ziet er alles behalve als een liftjon-
I gen uit, Hij draagt een pompeuse uni
form, welker gewichtigheid nog wordt
onderstreept door een overeenkomstige
lichamelijke gewichtigheid. Hij heeft
het echter tegenwoordig veel gemakke
lijker dan vroeger en behoeft slechts op
een knopje te drukken, waarna de mo
derne techniek voor de rest zorgt.
In den pauselijken staat zijn er naar
schatting meer dan 200 auto's, hetgeen
beteekent, dat op elke 7 inwoners twee
auto's voor handen zijn. Daartegen
kunnen zelfs de Vereenigde Staten met
één auto op vijf inwoners niet op.
Naar schatting bevindt zich in den
kerkdijken staat voorts op elk huis
houden een radiotoestel en een ijskast.
Hoewel de kerkelijke staat wel nau
welijks als een militaristische staat be-
schouwd kan worden, maakt het leger
toch ongeveer twee derde van de ge
heele bevolking uit Doch dit leger be
schikt over geen' enkel stuk geschut,
geen enkel vliegtuig, geen enkel machi
negeweer en geen enkele tank. En dat
is het laatste record, waarvan wij hier
melding maken
Baron Van Harinxma, minister der Nederlanden te Brussel, legt den eersteq
steen van het Nederlandsch Paviljoen.
Te Luik werd, onder de grootste be
langstelling, de eerste steen gelegd van
het Nederlandsch Paviljoen, door den
heer Baron Van Harinxma, minister van
Nederland te Brussel.
Te dezer gelegenheid spraken heeren
Balthazar, minister van Openbare Wer
ken en bestrijding der Werkloosheid,
evenals heer baron de Launoit, Alge
meen Regeeringscommissaris bij de In
ternationale Tentoonstelling van Luik
1939, redevoeringen uit.
Heer baron de Launoit herinnerde
onder meer aan het verheugend feit,
dat deze steenlegging, zoo kort nog na
dat onze beminde Koning Leopold III,
zoo schitterend en hartelijk in Neder
land was ontvangen, een nieuw bewijs
was van de nauwe vriendschapsbanden,
welke tusschen Nederland en Belgie be
stonden, en die met den dag nog nau
wer toegehaald worden.
Hij dronk dan op de gezondheid vani
Hare Majesteit de Koningin der Neder
landen, op de Koninklijke Familie, en
uitte zijn beste wenschen voor het wel-
gelukken van de groote Internationale
Tentoonstelling en het succes van het
Nederlandsch Paviljoen..