Uit de Vatikaanstad
De gezoüuiieidsLoBsiand
van Z. H. den Paus
Verdeeldlisid bij de
Socialisten
Op het KeJerlanflsche
Eiland Urk
Het Lichieken
op den Toren
ElliDELIJK IS
ER DOOI
Geeraardsbergen
Staatsminister
Vandervelde overleden
Wonderbare
pruimenboom te
Bra
VOLKSSTEM
XXXXIIIo JAARGANG NUMMER st-s
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- De Cendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114,
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13. te Brussel Rue de Richeleu. Parijs, Bank Buldings-Kingsway. 20 Londen,W.C.2
Maand. 23 DEC.
H. STEPHANUS_
I Zon op 7,45 Zon 15, ol
Dinsdag 27 DEC.
1938
H. JOAXNES
I Zo:i op 7,46 Zon af 15.58
V. Ai. 5 E. K. 29
Zooals reeds werd bericht heeft de
Paus daags voor Kerstmis de te Rome
aanwezige Kardinalen en andere gees
telijke autoriteiten, die naar Rome wa
ren gekomen om hem hunne Kerstmis-
wenschen aan te bieden, ontvangen.
Precies om 1 2 uur deed Z. H. Pius
XI zijn intrede in de zaal.
De kardinaal-deken, Z. H. Em. Gra-
nito Pignatelli di Belmonte, las het hul-
de-adres voor en noemde het een zegen
des hemels, dat het college der kardi
nalen den H. Vader precies een maand
na zijn laatsten ziekteaanval in zoo goe
de omstandigheden kan begroeten.
In de droevige September-dagen, al
dus den kardinaal-deken, hebt Gij Uw
leven geofferd voor den vrede der we
reld. God heeft dit offer niet aanvaard
en nu heeft God het aardsche leven van
Zijn Vicaris willen redden voor de
Kerk en voor de wereld.
In zijn adres herinnerde de kardinaa:
deken aan de geweldige activiteit vai
Pius XI gedurende het afgeloopen jaa
tegen alle vervolging en tegenspoed ii
Onder groote stilte antwoordde da
Z. H. de Paus op het hulde-adres. Ziji.
stem klonk ferm en beslist, maar bij
sommige gewichtige passages in Zijn
toespraak kon Hij zijn innerlijke ont
roering ternauwernood verbergen.
De H. Vader, gij weet het reeds,
heeft gansch zijn Kerstrede gewijd aan
den godsdienstigen toestand in Italië.
Kerstrede doordrongen van ernst en
droefheid, daags voor de viering van
den 1 Oen Verjaardag der akkoorden
van Lateranen, bedoeld met de verzoe
ning tusschen de Kerk en den Staat,
zooals de Paus ze wenschte van af zijne
eerste encycliek Ego cogito cogitatio-
nes pacis et non affictionis.
Feitelijk zou men den Hemel niet
meer «kunnen danken dan voor eene
gebeurtenis, van zulk een groot belang
voor het geestelijk leven van het land.
Na God gaat overigens de erkente
lijkheid van den Paus naar den Kopinr'
_vau «onvergel» jkoa-
ren» minister, zonder te vergeten kar
dinaal Gaspari en markies Pacelli,wiens
heldhaftige bedrijvigheid misschien de
dood verhaast heeft.
Maar de vreugde zelve waarmee de-
10e verjaardag'had moeten zijn om-
wordt nu overtrokken
te betreuren die men zoo pas in het Niettegenstaande de vermoeidheid
Heilig Rome zelf bracht aan een kruis veroorzaakt door de belangrijke rede
dat vijandig is aan het Kruis van
Christus.»
Hij had toch minstens mogen ver
wachten dat men eerbied koesterde
voor Zijn grijze haren. Maar evenals
Zijn grooten Voorganger Leo XIII
heeft men verkozen, ruw voorwaarts te
gaan Met Leo XIII, die te vergeven
wist, wil ook Pius XI vergeven met de
vurige bede, dat de goede God zich
gewaardige het verstand en het hart
der regeerders op den weg der waar
heid en rechtvaardigheid te leiden,want
in het Goddelijk Boek staat geschre
ven: «Miseros facit populos peccatum».
De H. Vader eindigde Zijn toespraak
letterlijk aldus Wij hebben Ons thans
reeds oude leven geofferd voor den
vrede en den voorspoed der Volkeren;
Wij offeren het opnieuw opdat de bin-
ienlandsche vrede, de vrede der zielen
n der gewetens bewaard blijve alsme-
e de heerlijke bloei van dit Italiaan-
he volk, dat Ons onder alle dierbare
olken het dierbaarste is, zooals aan
jezus Zijn vaderland boven alles dier
baar was.
Daarna verleende de H. Vader Zijn
apostolische Zegen.
De Italiaansche bladen publiceeren
behalve uitvoerige bijzonderheden over
de Kerstontvangst zelf, ook bijna den
concreten inhoud van de Pauselijke
rede.
In Vaticaansche kringen ziet men
hierin een goed voorteeken van wat
men hier «de tweede verzoening»
pleegt te noemen.
DE INDRUK DER REDE VAN
DEN PAUS.
Gemeld wordt dat men in geestelijke
kringen de rede van den H. Vader,
waarin de Paus ernstige verwijtingen
tot het Fascistisch regiem richt, fel be
sproken wordt.
piagenjên"*— L anderen"1noemen Het de
provocaties aangeklaagd, waarvan
de Italiaansche Katholieke Acties, deze
organisatie die de hoeksteen is van de
Kerk in Italië, het voorwerp is.
Zijne Heiligheid is ook opgekomen
tegen de inbreuken op het concordaat
door de jongste fascistische wetten die
door ernstige bezorgdheid en diepe'aan burgers van Anaansch ras het hu-
droefheid. Inderdaad, welke plagerijenwelijk met personen van ander ras ver
worden niet voortdurend opgeteekend biedt,
tegenover de Katholieke Actie, die
Zeker herinnerde de Paus in dankba
re woorden aan het teekenen van het
accoord van Lateranen, maar hij kon
zijn spijt niet verbergen over de nieuwe
racistische wetten in Italië.
Hij liet verder ook zijn goedkeuring
uitschijnen over de rede van den Mila-
neeschen aartsbisschop, Mgr Schuster,
Zaterdag uitgesproken heeft Z. H de
Paus eraan gehouden de mis te cele-
breeren in de privaat-kapel, bijgestaan
door NN. SS. Vennini en Confalonieri.
De kardinaal Pacelli heeft eveneens een
mis opgedragen in de privaat kapel.
De paleizen van het Vaticaan zijn be-
vlagd en de wachten zijn in groot uni
form.
Kardinaal Pacelli heeft Zondagmor
gen de pontificale mis opgedragen in
het Vaticaan in tegenwoordigheid van
een talrijke menigte.
De paus stond Zondag geen audiën
ties toe. Hij bleef in zijn appartementen
om te bidden en te studeeren.
DE H. VADER VERLEENDE GEEN
AUDIËNTIES
Zijne Heiligheid de Paus stond
Maandag geen enkele audiëntie toe.
Verscheidene telegrammen kwamen
toe op het Vaticaan, o.m. vanwege on
zen Koning Leopold III, vanwege den
Koning van Italië, van den president
der Fransche republiek, van den Ko
ning van Roemenie, van de grootherto
gin van Luxemburg e.a.
Heden Dinsdag begonnen de bezoe
ken der ambassadeurs en gevolmachtig
de ministers bij den H. Stoel.
WINTER.
Toen we hier verleden week schre
ven en voorspelden dat dit jaar geen
sneeuw op het dak van het traditioneel
chromo-kerkje zou liggen, konden we
natuurlijk niet vermoeden dat dit een
allergewaagste voorspelling was.
De sneeuw is er toch gekomen. Na
een paar Noordpool-dagen van ijskou-
den Oosterwind, ,;s de sneeuw op een
avond komen yellen. Zii Iac er den
pracht. Auto's eiL andere voertuigen
kropen moeilijk 'ióort door haar zacht-
krakende vlokkenkleed. De Spoorweg
maatschappij zag zich verplicht een
aantal lokale treinen af te schaffen, en
deze die nog bollen komen geregeld
met vertraging binnen. Kinderen van
tien tot zestig jaar glijden over het
gladde ijs. Wat hierboven staat
heusch geen drukfout, want wie nog de
schaats kan onderbinden, voelt zich on
vermijdelijk jong. Er is vreugde en jo
lijt te vinden op het ijs, en deze die
zich door hun werk belemmerd zien,
van de edele ijssport te genieten, be
nijden openlijk deze die dat wel nog
De Maandag aangekondigde dooi
was Dinsdag morgen op vele plaatsen
werkelijkheid. Niet evenwel 't allenkan-
te want op andere plaatsen viel er re
gen die bij aanraking met den grond
onmiddellijk bevroor en aldus werd een
zeer glibberige ijskorst gevormd.
De anticycloon waarvan het centrum
zich boven N.-Rusland bevindt, vernie
tigt zich geleidelijk meldt het Ko-
ninkl. Instituut van Weerkunde te Uk-
kel.
Eene diepe cyclonische inzinking
heeft haar centrum (742 m/m) boven
IJsland.
Eene warme frontale storing over
dekt de Noordzee en de Britsche eilan-
den.
Zij beëinvloedt van af heden ons land
n lokt dooi uit.
Zwakke tot gematigde wind, die
naar Zuid-West sloeg. De lucht was ne
telachtig tot overtrokken met motregen
of mist.
Zwakke tot water vergaande sneeuw;
temperatuur van 0 tot 5 gr. boven nul
(des nachts 5 gr. tot 10 gr.)
's Maandags noteerde men volgende
temperaturen
6 graden te Algiers en Rome 4 te
Lissabon, 3 te Reykjavik; 2 te Lon
den 3 te Kopenhagen en Sofia
5 te Berlijn en Utrecht; 6 te Wee-
nen; 7 te Parijs, Oostende, Budapest
en Bern 8 te Praag, Stockholm en
Brussel; 9 te Tartu en Oslo; 21 te
Riga.
Op IJsland had men dus al volop
dooi onder den invloed van de zee, op
het oogenblik dat Brussel nog 8 graden
onder nul teekende.
Men is er voor het oogenblik het
ergst aan toe te Riga, waar men 21 gr.
onder nul teekende.
B.f 1B
kunnen.
En als we dan
me bed der potd
zachtjes indommelen,
lukkig, en het is
door weinig kan
hooren dat de wi
en zingt en klaas?
het dos gedoken
nogtans niet aan politiek doet, maar al
leenlijk, goede, van hun christendom
levende christenen maakt.
Desaangaande was de redevoering,
aan dewelke de kardinaal-aartsbisschop
van Milaan zich «plichtig» maakte, be-
teekenisvol genoeg, aantoonend, dat al,..-
wat christelijk is, menschelijk is, en dat j die openlijk het Germaansch racisme
al wat anti-christelijk is, onmenschelijk en het anti-sermtisme afkeurde,
mag reheeten worden. Men hecht ook groot belang aan de
Van een anderen kant is het bijna opmerking van den Paus, dat tweezij-
overbodig uit te weiden over de ernsti- dige verdragen niet door een der on-
ge inbreuk van onlangs op het Con-1 derteekenaars eenzijdig mogen begre
cordaat in wat betreft de heilige wetge- pen worden.
ving op het huwelijk deze wonde is j Ten slotte wijst men ook op het feit
recht naar het hart van den H. Vader dat Italië hand m hand gaat met het
gegaan I nazi-Duitschland, dat als symbool het
Zonder hier over dieper in te gaan, neidensche hakenkruis, draagt.
mag men nochtans doen uitschijnen dat i De Italiaansche bladen geven over j medelijdend
eene tweezijdige verbintenis niet het 't algemeen vele brokken over de van lijden en
voorwerp mocht zijn van maatregelen vriendelijke woorden, door den Uaus|dagen nogf niet voorbij. Want een
genomen door één van de twee con-gericht aan den koning en zijn verant-hoop honderden kilometer rW h*.
tracteerende partijen. 1 woordelijken minister, maar laten «;staan nog de;
Ten slotte kon de Paus er zich niet andere karakteristieke verklaringen
van onthouden de jongste apotheose heelemaal ter zijde...
profijtelijke vreut de.
's avonds in het war-
cht gesloten kamer
dan zijn we ge-
een innig geluk, dat
vervangen worden.Te
ld rond het huis joelt
terwijl wij knus, in
ggen, dat geeft u een
En misschien
van ons op die
lenken wel een paar
ange sneeuwnachten
REDE VAN HEER VAN CAUWE-
LAERT, MINISTER VAN STATE
De sinds enkele jaren ingeluide tra
ditie getrouw, had op 2en Kerstdag
Geeraardsbergen het jaarlijksch banket
plaats in den Katholieken Kring, Groo
te Markt. Een rij hooge personaliteiten
uit de politieke wereld van de stad en
het arrondissement waren aanwezig
zoo o. m. hh. Alb. Carlier, voorzitter
K.V.V. Geeraardsbergen, Moyersoen,
voorzitter van den Senaat, Declercq,
senator, Van Hecke en Van Schuylen-
berghe, volksvertegenwoordigers enz.
Met de Vlaamsche Leeuw werden
de voorname gasten begroet. Bij het na
gerecht werd een heildronk ingesteld
op Z. H. den Paus en Z. M. den Ko-
In de feestrede drukte h. Van Cau-
welaert vooraf zijn vreugde uit over de
gelukkige hervorming in de Katholieke
partij die een echt nationale politiek
IN DEN OCHTEND VAN 27 DEC.
(Zie Laatste Berichten).
Leon Blum en Paul Faure zijn niet
tot malkander te brengen
Parijs, 26 Dec. De pogingen der
commissie aangewezen door de socia
listische partij om de twee ingediende
besluiten inzake de buitenlandsche po
litiek in één gemeenschappelijke motie
samen te brengen, zijn mislukt.
De motie Blum-Zyromski vereenigde
in de kommissie 1 8 stemmen, terwijl de
motie Paul Faure 1 1 stemmen verkreeg,
en waren 4 onthoudingen.
Het kongres zal nu zelf voor de keus
gesteld worden aan welk besluit het de
op g«£Dicu van mo uuiiivu.iuw
sche politiek is men er niet in geslaagd
de verschillende standpunten tot elkaar
te brengen en er zullen eveneens twee
besluiten aan het kongres worden voor
gelegd.
Omtrent de houding, welke ten op
zichten van Daladier en de besluit-wet-
ten van de regeering moet worden aan
genomen, bestaat er geen verschil van
meening tusschen Leon Blum en Paul
Faure. Het gaat alleen om de formule:
«Fransche eenheid rondom het volks
front».
Leon Blum is voorstander hiervan,
terwijl Paul Faure er tegen is.
Paul Faure in de minderheid gesteld
in de commissie, zal wellicht zijn func
tie als algemeen Secretaris der socialis
tische partij neerleggen.
in de loopgraaf, c at de mollige sneeuw i voert> Breedvoerig weidde de redenaar
alles voor den
1 lik wegmoffelde en
onmetelijk tooneel
d overdekte. En die
verder be
nachten, dat de sneeuw
uit over de politieke feiten van den dag
gaf enkele beschouwingen ten beste
omtrent de regeering en wees tenslotte
op de gemeenschappelijke plicht der
katholieken.
Na langdurige toejuichingen dankte
h. Moyersoen den schitterenden rede-
HU BLOEIT IN DE SNEEUW
zachtjes neerdwarrelt over de loop
grachten. Enjhet land, dat door onder
linge twistend verwoest wordt, lijdt ge
brek. In Spajje is een volk dat zich
onderling uitjtnooidt, en waarvan geen
der beide pitijer. wil toegeven. De an
dere landen/wachten maar af en zien
lijdzaam t?L Er werd natuurlijk wel
veel hulp //oor beide partijen uit het
buitenlanl verstrekt, maar nooit heeft
een staat fcr aan gedacht zich als
scheidsrechter tusschen die twee partij- T
en te zefen. Traepen sturen is geen De pruimenboom van Onze Lieve
oplossin brenger in den goeden zin Vrouw te Bra heeft weer gebloeid
van hetï^oord, hit helpt misschien het der sneeuw. Deze boom staat vlak bij
Spaanscle volk nog .wat rapper naar het heiligdom aan de H. Maagd opge-
den oncfergang, en dat is ook een op-richt te Bra (Italië), op de plaats waar
och het is een mensch niet Onze Lieve Vrouw verschenen is
En dan stellen we ons terecht i Evidia Mathis. En de bevolking aanziet
Zal 1939 een vredelieven-j het steeds als een voorteeken van ge
enkomst tusschen Nationalis-lukkige gebeurtenissen als, midden
.epublikeinen brengen Of zal den Winter, deze boom aan 't bloeien
zijn da een einde zal stellen gaat.
aan efi onmenscl elijke moordpartij 7 Zondag, Kerstdag, stonden talrijke
En/ook in he verre China zwerven1 fijnkleurige bloesems aan den boom
nu d/izenden dal loozen rond,^ die om-
kom/n van honger en gebrek, indien ze
nog/nen dood net vonden onder de
mo/rdende bprnt ardementen.
lossing
waardia
de vraa
de o vele
ten enf
het 1 c-
Nu de bootdiensten op de Zuiderzee
zijn gestaakt, is men er toe overgegaan
post en passagiers naar het eiland Urk
per vliegtuig over te brengen.
Wel is er reeds een verbinding over
het ijs tot stand gebracht, maar in de
eerste plaats in deze moeilijk, terwijl zij
verder zeer langzaam gaat.
Bij de eerste landing van het vlieg
tuig is een ernstig ongeluk op 't eiland
Urk gebeurd. Verscheidene Urkers wa
ren uit nieuwsgierigheid naar het lan-
landinsterrein geloopen. Blijkbaar had
den zij zich echter te ver gewaagd,
want bij de daling scheerde het vlieg
tuig vlak over de hoofden van de be
langstellenden, zoodat zij zich moesten
laten vallen om niet getroffen te wor
den. Een elfjarig jongetje had het ge
vaar echter blijkbaar te laat bemerkt
en werd door het staartstuk van het toe
stel getroffen.
De bestuurder van het toestel, de be
kende vlieger Both,die niets van het on
geluk gemerkt had, was zeer onder den
indruk, toen hij bij het uitstappen ver
nam wat er gebeurd was.
Er werd nog onmiddellijk genees
kundige hulp ingeroepen, maar het was
reeds te laat. Het jongetje bleek reeds
het
BRAND AAN BOORD VAN DE STOCKHOLM»
In de haven van Triest is brand uitgebroken aan boord van de paketboot
Stockholm», waarvan de voltooiing nabij was. Deze foto van de «Stockholm»
werd genomen enkele dagen voer de tewaterlating.»
ifenslotte blijft dan weer de eeuwen-
Vq spreuk van kracht Vrede aan
I menschen van goeden wil.»
HEINTJE PIETERSE.
en de bedevaarders zijn van verre en aan de gevo gen van ensac p
dichtbij toegestroomd om getuigen te j hoofd te zijn over e en.
zijn van dit gebeuren. De rector vanHet vliegtuig maakte nogmaals een
het heiligdom heeft een tak van den heen en terugreis naar het vasteland,
pruimenboom geplukt om hem te zen- teneinde het tweede gedeelte van de
den aan prinses Maria van Savooie, als j 1.200 kilogram post over te brengen,
geluksbode voor haar aanstaande hu- Op de beide terugreizen was het vlieg-
welijk* tuig volgepropt met passagiers.
