Oaladier en Frankrijk
I Het Banket van den
Katholieken
Strijderslioncl
Ds ex-koningin v. Spanj?
reist heden naar Rome
Internationale Tentoonstelling
van Luik SC39
De a.g. reis van
Chamberlain Halifax
naar Rome
Amerikaansch
Reuzenwerk
De beschadiging aan den
ballon van Demuvler
DE VOLKSSTEM
XXXXIIIIe JAARGANG NUMMER rr
Kerkstraat, 9 en 21, AALST. D.
■aten uuen het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan. 13. te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway. 20 Londen,W.C.2
n 'wuvumc jrtnAunnu muivnvmrc
Publ.v,-.-:. LT lgevM 311 Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Macndag 9 Januari
II. JULIANUS
I Zon op 7,41 Zon af 16,12
Dinsdag 10 Januari
193 9
IJ. WILLEM
I Zot op 7,44 Zon af 16.13
L. h. 12 h. M. 20
DE BUITENLANDSCHE POLITIEK
beleid.
Daiadier, de Fransche eerste-minister
heeft een derde maal getoond, meester
van de situatie te blijven. Voor de der-
oe maal heeft hij een daad gesteld die
aan de coup d état van Napoleon
Bonaparte kan doen denken. Hij heeft
laten zien dat ook de democratische
landen mannen aan hun leiding hebben
die even doortastend kunnen handelen
als de dictators in de totalitaire staten.
Door zijn reis naar Tunis, langs Cor
sica om, heeft hij Italië getoond dat
de demacratieën niet steeds moeten
buigen voor de krachtpatserijen van
dictatoriale staten. Hij heeft de geest
drift voor Frankrijk doen hoog oplaaien
in Corsica, door de Corsrcanen op tijd
te herinneren aan Bonaparte en aan
hun dooden van 1914-18 onder Fran
sche vlag gesneuveld.
De Italiaansche pers wijdt geen ko
lommen aan dat bezoek, omdat
bij natuurlijk dat die Italianen zich
daar mogen vestigen hebben door toe
lating van Frankrijk. Dat die Italianen
talrijker zijn geworden dan de Fransche
kolonisten aldaar neemt niet weg dat
die Italianen daar nog altijd gevestigd
zijn met vergunning van Frankrijk.
Dit land is vrij die toelating op te
heffen en er eenvoudigweg alle Italia
nen buiten te zetten. Zoover zal het na
tuurlijk wel niet komen, daar Frankrijk
met zooveel kolonisten telt als Italië,
dat een vruchtbaar volk heeft, terwijl
daarentegen Frankrijk stilaan maar ze
ker, door het grootere sterftecijfer dan
;eboortecijfer, achteruitgaat.
Moest Frankrijk die Italianen buiten
zetten, de gronden zouden natuurlijker
wijze braak komen te liggen.
Maar als men doorredeneert als Ita
lië, dan kan men evengoed beweren
dat Abessinie moet bestuurd worden
door de Abessiniers, vermits er minder
i 'ta'j I'alianen zijn en deze laatste niet op
wel een beetje op z.,n plaats gezet werd uitnoodiging. noch met speciale toela
door de houding van den premier. ting van voornoemd land er zich ko-
Nu Munchen heeft Daiadier zijn po- men vestigen zijn
s, ties weten te handhaven door het De Noord-Afrikaansche kust betee-
knotten van de macht, der synd.katen, kent voor Frankrijk een uitgebreide
onder leiding van Jouhaux. Thans, na machtspositie in de Middellandsche
een moeilijkheid van inwendige orde Zee. Misschien denkt Italië Na Ma-
komt weer een vreemde mogendheid rokko, Gibraltar. Wat. gelijk staat met
de rust van Frankrijk storen. I de Italianen de volledige meesters in
Wij kunnen zoo veronderstellen dat de Middellandsche Zee.»
er meer dan een seche» moet opge-
rookt zijn vooraleer Daiadier tot zijn Het spreekt vanzelf 'dat Frankrijk
rers naar de overzeesche bezittingen het Afrikaansche been niet voor den
van rrankrijk besloot. Maar nu is deze neus zaj laten
laatste een voldongen feit. i Zoolang het
Het belang van Corsica en Tunis streeksch schaden is van zijn belangen
Dat al de zoogenaamde rasgelijkhe- is het nog tot onderhandelen bereid
den en Italiaansche bevolkingsmeer- maar bij een rechtstreeksche schending
derheid in Corsica en Tunis drogrede- van zijn eigen rijk za, het naar a]]e
nen zijn is klaar. Die dingen maakt waarschijnlijkheid niet aarzelen toe te
men het Italiaansche volk wijs, en dat slaan Dat beteekent natuurlijk nog niet
door een Staatspers, die volkomen on- dat daarom uit
betrouwbaar is.
STAATSMINISTER Van CAUWE
LAERT HOUDT EEM GLOEDVOL
BETOOG OVER DE' STRIJD TOT
VERNIEUW NG
Dat de ongunstige uitslag der ge
meenteverkiezingen nie! bij machte ge
weest is de kampvaard.: heid van de
Katholieke Strijdersbor !en te vermin
deren en dat deze verdi. nstvolle organi
satie nog over veel rer rven beschikt
voor de toekomst is Za: rdagavond an
dermaal gebleken op he banket in de
zaal van het Groen Krui
Het ruime lokaal wa volledig bezet
met en keur van kathol; ke militanten
van Aalst en leidende pi rsonaliteiten uit
het arrondissement. Jon', en oud veree-
nigden zich in de geze! ige en hoogge
stemde athmosfeer der feestzaal, waar
Vlaamsche strijd lied ere: en stapmar-
schen niet van de lucht waren.
De eeretafel, op het podium, stond
geplaatst in een zeer voornaam en
frisch decorum achte:aan de Belgi
sche vlag met het portret van den ko
ning; bezijden de Pauselijke en Leeu-
?e, ^*7*? steenlegging van het Duitsche ternationale Tentoonstelling
raleis bij de Internationale Tentoonstel- 1939 deel te
ling van Luik 1939 Dr.
om een
door Italië,
onrecht-
De eigenlijke reden waarom Italië
de Noord-Afrikaansche kust der Mid
dellandsche Zee wenscht te bezitten,
kan alleen maar een belangenkwestie
dit conflict een oorlog
moet losbarsten. Toch ware deze oplos
sing ook mogelijk. Dat "her da;
tot een Italiaansch-Franschen oorlog
zou blijven is klaar. De askameraad
zil geduldig te wachten op het sein
van Luik
nemen.
Maiwald beschrijft de Duitsche
Een droog windje waait op de terrei- 'deelneming en het paviljoen waa-.van
nen der Internationale Tentoonstelling Planne" opgemaakt worden door
wen vlag en vooraan groene winterplan^ I Va" Lulk 1 939' ,wann,;er' om 2 u' ,30,de i A d Fa.hrenka™P' "Bestuurder do
ten. Namen er plaats aan h. Moyer-1 S" °S, dj' verschillende persoonlijkhe- Academie te Dusseldorf; de Dui.sche
soen. voorzitter van den Senaat, advo- den 'e,dan'. dla de,eerst<: steenlegging .T u"
caat De Hovre, die presideerde, senator v™. h.eJ D^tsche Paleis met hun aanwe- J>n betrekkingen met den mensch. in
Declercq, volksvertegen-roordiger Van j z'gbe,d zu"en vereeren. den landbouw, de n.jverhetd, de ver-
Hecke en Van Schuyk iberghe. Van! °"dcj deze persoonlijkheden noe-bindingen, enz.
Geert bestendig afgevaardigde advo- i 27" hh' ,V'55° Von Bulow Spreker sluit zijn rede met de hoop
kaal Lud. Moyersoen. Bessems voorzit- f. m"'5' ij"',8? C9?ant te Brussel, dat de banden tusschen de volken zul-
ter K.V.V.-stad, Louis d'Haese, voor- j DVla,1wa,d- Algem. Commissaris van en den grond vormen van hechte en
zitter A.C.V. de Keichsregeering, Dr. Knothe en Dr. blijvende vnendschap en vertrouwen,
Begonnen werd met het gebed en een m' - ToeSevoegde Algemeene Com- en bedankt de vertegenwoordigers van
klinkende «Vlaamsche Leeuw missanssen; Von Bargen, Gezantschaps- den Burgemeester van Luik en van de
raad; rahrenkamp, bestuurder van de Stad Luik. alsook den heer Baron de
Academie van Dusseldorf. Launoit, Algemeen Commissaris
Voor Belgie bemerkten we h. Baltha-
:euw
WELKOMSTGROET van ADVOC.
DE HOVFE
De voorzitter houdt ten korte inlei-
dende rede waarin hij zich verheugt i f.7' ,mi™ter van Openbare Werken en
over het succes van dit 'banket. zijn I w«kverschaffing en een groot aantal
dank uitspreekt t9t de ooraanstaande anlerePer8Sn?''te,ten'
personaliteiten en hulde brengt aan de ™nl=ter Balthazar, uit naam van de
ongemeene activiteit va, de ieden van glSche R®Sa<="nsr beet welkom
den K. S. B. bij de laa!» gemeen tever-
HEILDRONK OP Z. H. DEN PAUS
EN KONING LEOPOLD
In verheven bewoordingen maakt h.
aan
alle aanwezige persoonlijkheden bij
zonders aan Z. Exc. den Duitschen Ge-
van het Reich.
Hij verheugt zich over de belangrijk-
v:ör Italirè^natuurlijkToor F;anklï K«faSCn.™ Jozef Besse^s den ü™e, heid van. da Dait7h<= ^'«ming
j j-_ rJa overtollige munitie en Kanons te.-r___ 0D.___ VI F., ziet daarm een teeken van breeder be-
gebruiken. Of wij daarbij "van de brok-j caat van Paus Pius XI de„ krachtdadi-
i.__ zeker. Toch gen en wijzen Grijsaard, Wiens oproep F ,wc9criteen&e oeian0en van
de Belgische Regeering bij de Tentoon
stelling, en al zijne medewerkers.
De heer Bologne, Schepene der Stad
Luik, verontschuldigt den heer Xavier
Neujean, Burgemeester, die aan de be
terhand is, maar die nog niet voldoen
de hersteld is om deze plechtigheid bij
te wonen. Hij toont de belangrijkheid
naai, voor het XuncscÜe en*cle betrek
kingen van deze streek met Antwerpen
en de andere landen.
De heer Voss, Bouwer van het Duit
sche Paviljoen beschrijft het toekomstig
ken ZU!ho\Tr iS nieth Zeker: 'OCh fot' eendracht* wij'frT^'prachtlj'k moete n I onze beide ianden' Deze =cono-i gebouw en Z. Exc. de Du.ts.he Gezant
zou ook 1939 kunnen getuige zijn van (Geestdriftig aoplaus jmische betrekkingen vormen inderdaad leg dan den eersten steen, en wenscht
M De HovrelhvoTr te drinken op da grondslagen van vr«le. dat di, PaleU de getuige zou zijn van
Minister Balthazar bedankt Duitsch-de Duitsche Geest en Ziel, dat de Inter-
verdesvoet.»
genoemd worden. Corsica vormt im
mers de halte in een natuurlijke verbin
ding tusschen het moederland en de ko-
loniën. Het vormt terzelfdertijd een ket Belgisch Legertje bp a "versterkten
bevoorradingsbasis voor de oorlogs
schepen die met de ordedienst in het
Middellandsche zeegebied gelast zou- naaJ gebied zooveel al gelijmd en her-£*c "J" voir, uruuii uccm c" j,ore van succes
den zijn bij een gebeurlijk conflict tus- steld dat we deze gebroken pot tus- j begrijpt (toej.) World's Fair
schen de zuid-europeesche staten, aan schen Frankrijk en zijn zusternatie Door de jonge heer Cammaert wordt
de Middellandsche zee grenzend. nf broedernatie f't riin maar de hierop de «Brabangonne» gespeeld. j d - l i i n i
Italia, in zijn eisch voor de aanslui- mannen d°e vechten) ook no De VAN H. VAN CAUWELAERT Van de RC'chsrcgecnng neemt dan het Be gie tn Dnitsch and.
.- t l i -L v intuinen cue vecnien^ ook nog wei ge- woord en dankt Minister Balhtazar voor1 M~ J
tmg van Tunis bi, Libye, steunt zich op l,jmd zaJ worden, waaruit blijkt dat del Nadat de h' ,Va9 -C"uwe,aert b"J zijn dr„|,( d„
het feit dat in liims meer Italianen dan meest sterke vrede toch nog altijd een
F|r 1S,d": iaatste" t')d °P 'jterna1'IO"!detsprekeimzfjnZvolkQlDemint!dientden land' wiens dae'ncmin" is een waar-1nationale Tentoonstelling van Luik een
al gebied zooveel al gehjmd en her- :J" pieker, z.,n volk bemint dtent a>:horr van Ket snnee, der Lniksche succes zou zijn. en dat deze Internatio-
I nale betooging den grondslag zou vor-
Dr. Maiwald, Algemeen Commissaris men van een blijvenden vrede tusschen
ilgie en Duitschland.
Na deze plechtigheid, begaven zich a!
Franschen zouden verblijven. Daaruit broos iets blijft,
volgt dat er meer Italiaansche kolonisa-
PETERLEN.
Groote verwachtingen in Italië
Rome, 8 Jan. Het aanstaande be
zoek van Chamberlain en Halifax aan
den duce neemt een belangirjke plaats jmen als vanzelfsprekend aan, dat
in in de fascistische pers, die er een Bezoek aan den Paus onmiddellijk
Op Vrijdag 13 Januari zullen de bei
de ministers, zooals gemeld, door den
Heiligen Vader ontvangen worden. Na
intrede omstreeks 8,30 u. met gulhartig17'n,rriend<dÖke woorden en drukt de deze persoonlijkheden naar het Alge^
er. aanhoudend applaus en een Vlaam-:» n .1 e" genoegen d'= meen Commissariaat waar zij werden
crlio I onitlir horrrcof ...„.J 1 L C
sche Leeuw begroet werd, wordt hij
andermaal enthousiast toegejuicht wan
neer hij zich naar den catheder begeeft
om in een plots invallende stilte zijn
lange rede aan te vatten.
Ti °- "I k- Van Cauwelaert behandelt de
hun bezoek aan het Vatikaan zullen zij groote vraagstukken, die thans ons po- beroemde Gruuthuse te Brugge staan,
aanzitten aan een lunch, te geven doorIitiek leven moeten beheerschen, hij Paraphraseert de redenaar en prachti-
q" 1 iv/rSj^A ^ezant Bij den Heiligen weidt o.a. breedvoerig uit over 's lands Sc slotimprovisaite Er steekt meer in
Of k Osborne. I finantieelen toestand, over de richtlij- u Er steekt meer in u, Katholieke
n no^ Seen nadere bijzon- nen van een gezonde economische be- Vlamingen, meer dan gij tot nu toe
derheden medegedeeld worden, neemt drijvigheid,_over de noodzakelijke orde hebt gegeven, meer dan gij van
regeering gevoelde, toen zij ontvangen door den heer Baron de Lau-
de uitnoodiging ontving om aan de In- noit.
En op de woorden Plus est en
vous die op de ingangspoort van het
evenement in ziet van de allergrootste
diplomatieke beteekenis.
De bladen bespreken het komende
bezoek echter vooral in verband met de
Fransch-Italiaansche spanning en ver
wachten blijkbaar nog steeds dat Cham
berlain zal optreden als bemiddelaar en
natuurlijk dat zijn tusschenkomst ten
gunste van Italië zal uitvallen.
Het bericht, dat Chamberlain en Ha
lifax te Parijs zullen uitstappen, om met
de Fransche regeering van gedachten te
wisselen, voor het bezoek aan Rome,
wordt door de bladen niet zonder spijt
gereleveerd.
De «Popoio di Roman meldt echter
op gezag van zijn Londenschen corres
pondent, dat Chamberlain zeker niet tot
dit oponthoud te Parijs zou hebben be
sloten, indien niet de fascistische regee-
ring zulks had goedgevonden, want het
i«. gebruikelijk «dat de reeegringsleider
van een groote mogenheid, die wordt
uitgenoodigd door den regeeringschef
van een ander groot land, zijn reis niet
wc Parker Dam, in den Noord-Ame-
w- ZelfBkaanschen staat Kalifornie, is een wa*
het in 's lands Bestuur, 't onderwijs, vooralhebt geloofd. Treedt aan, thans is het 'n,£ewijd van een lengte van
ge- over het technisch en hooger onderwijs,uur gekomen; uit de toewijding van al-Km., die bestemd is om Los Ange-
volgd zal worden door een onderhoud en over het Vlaamsche vraagstuk. Hij j len groeit de vernieuwing. Vlaanderen, *®s en_ twaalf andere steden van de Ka-
met kardinaal Pacelli, den pauselijken legt den vinger op de wonde en wijst j Belgie, de Kerk wachten op u j lifornische kust te bedienen,
staatssecretaris. j menige fout aan die in het verleden Bij dit begeesterend slot barst de zaal j et reuzenwerk, waarmede men
steeds in acht genomen wordt, indien werd begaan, maar geeft tevens de lei- ir daverende steeds opnieuw aanzwel-1 denkt klaar te komen over enkelo
Dit immers is een gewoonte, die dende richtsnoeren op voor een beterelende toejuichingen los en weerklinkenmaanden, heeft 220 millioen dollar ge-
eerste ministers of ministers van buiten- toekomst. Zijn rede is een overzicht van j juichtkreten,den Vlaamschen Leider ter
landsche zaken door Zijne
ontvangen worden.
Heiligheid
onderbreekt in de hoofdstad van een bracht,
ander land, zelfs niet als die hoofdstad
op zijn weg ligt
Rond het bezoek aan den Heiligen
Vader
Het officieele program voor het be
zoek, dat Neville Chamberlain en lord
Halifax van 1 1 tot 14 Januari aan Ro
me zullen brengen, is reeds medege-
.eeld.
Men herinnert zich dat het omhulsel
van de «Belgica», den ballon van Er-
nest Demuyter, slechts na drie maan
den uit Roemenie te Brussel terugkeer
de. Dit oponthoud was veroorzaakt
door de militaire gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije.
Bij aankomst te Brussel vormde het
ballonomhulsel nog slechts een bevro
ren blok. De dooi moest afgewacht wor
den, teneinde de schade te kunnen na
gaan, welke aan den ballon is toege-
het programma van de katholieke partij eere.
in deze benarde tijden, gezien in den LEVE VAN CAUWELAERT
geest van de Pauselijke encyclieken. Met deze woorden besluit h. Lud
Maar, aldus de redenaar, de nieuweMoyersoen zijn zinsrijke improvisatie
wind, die waait over de katholieke ge
leren, stemt ons hoop- en troostvol.
Aandachtig beluisterd, vervolgt spre
ker
Wanneer Roosevelt in zijn jongste
boodschap aan het Amerikaansch con
gres het behoud van cle vrijheid en van
het recht verbond met den groei van
het godsdienstig leven, heeft hij ook
die een dankwoord is tot den Staatsmi
nister, niet alleen om zijn indrukwek
kende rede van dezen avond maar om
al wat hij voor Vlaanderen gepresteerd
heeft.
U hebt, aldus adv. Moyersoen tot h.
Van Cauwelaert, Vlaanderens weg ge
zocht langs de realiteit, den strijd van
iederen dag, de geesteskracht van ons
aan geheel de wereld] een boodschapvolk. Als een landman die bij vroegen
gebracht, waarvan de weerklank diep j lentenmorgen zijn. velden overschouwt
werd gevoeld. Deze boodschap hebben waar alles groeit en bloeit staat gij thans
kost (6 milliard 534 millioen fr.
Biet water zal met een snelheid van
340.000 liter per minuut door woestij
nen en bergen worden aangevoerd,
waar de kanalen tot eene hoogte van
500 meter zullen bereiken.
wij. Katholieken, taüooze malen ont
vangen, met een klaarheid en een ge
zag, die niet kunnen worden overtrof-
Herstel van het Koningdom in Spanje?
De «Sunday Express)) meldt dat ex-
koningin Ena Victoria van Spanje he-
Er zullen nu proefnemingen gedaan
worden met betrekking tot het weer
standsvermogen van het omhulsel.
Indien de ballon buiten gebruik zou
zijn geraakt, zou Demuyter schadever
goeding eischen van de vervoerders.
op Vlaanderen's akker. Alhoewel den Maandag uit Londen zal afreizen
wij, uw zondagskinderen, uw strijd ennaar Rome, in gezelschap van haar
uw lijden niet bevroeden, toch zijn wij dochter, de infante Beatrix,
fen, uit den mond var» den heldhaftigen geen ondankbaren en achten ons geluk-1 De koningin zou haar gemaal Alfon-
Grijsaard, die over Gods Kerk regeert, kig en fier door u met den titel van so XIII, van wien ze sedert twee jaar
Laten we zijn banier ontvouwen over «strijdgenooten» vereerd te worden. Uw gescheiden leeft en die te Rome verblijf
houdt ontmoeten.
Deze plotselinge reis wordt in zekere
kringen in verband gebracht met de
ontmoeting Chamberlain-Musso'ini.
De kwesti$ van het herstei van het
koningdom in Spanje zou door de tweo
staatslieden besproken worden^
Op het eerste gezicht schijnt de bal
lon niet te veel geleden te hebben, op«.„„..IB
enkele stukken na, welke verrot zijn. ons volk. Mogen we /.ijn opwekking tot'kruistocht tot vernieuwing zal niet ijdel
het apostolaat die hij gericht heeft ook! zijn want wij zijn kinderen van den
tot de geringsten onrler ons, niot onver- strijd, strijden is onze leuze. De K.S.B.
hoord laten, want dit is nid alleen de1 dankt U. Leve Frans Van Cauwelaert
tijd van den grootsten nood, het is ook (Herh. applaus).
de tijd van groote mogelijkheden. Dit avondmaal eindigde met het ge-
Zie vervolg hiemeven. bed en de «Brabanconne»,