Het Katholiek werk der Vlaamscbe
Inwijkelingen te Brussel
14
De Politieke Toestand
Ce reis van Chamber
lain en Halifax n. Roms
Tentoonstalling van Bouwnijvarheid te Brussel
Zaterdag
JAN. 1939
De Burgeroorlog in Spanje
E9e nieuwe Rijkskanselarij
te Berlijn ingewijd
XXXXIIIIe JAARGANG NUMMER n
Drukker-UItgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway. 20 Londen,W.C.2
H. IlILARIUS
Zoo op 7,41 af 16,18
E. K. 28 N. M. 20
DE HOUDING DER KATHOLIEKEN
Het Directorium van het Blok der
Katholieken vergaderde Donderdagna
middag in het lokaal «Patria» te Brussel
onder voorzitterschap van de hh. Ver
bist en Hoyois. Alle leden, uitgezonderd
de hh. Prof. De Bruyne, Gruyters en
Nobels, waren aanwezig. Tijdens de
vergadering werd er hoofdzakelijk ge
handeld over den politieken toestand
en het vraagstuk van Burgos, doch daar
de besluiten van den Algemeenen Raad
der Socialistische partij, die Donderdag
namiddag eveneens vergaderde, nog
niet bekend waren heeft het Directorium
geen definitieve besluiten getroffen.
Aan de journalisten werd dan ook
geen officieele verklaring afgelegd.
Van Senator Verbist, voorzitter, kon
men vernemen dat het Directorium bij
het standpunt blijft dat de Belgische
vertegenwoordiging te Burgos een of
ficieel karakter moet hebben. De on
derhandelingen tusschen de partijen du
ren nog voort, zeide hij en ofschoon wij
voorzien dat zij spoedig tot een resul
taat zullen leiden, kunnen wij u nog
niets definitiefs meedeelen.
Wat de terugtrekking van Belgie uit
de niet-inmengingscommissie betreft,
verklaarde Senator Verbist, dat er in
dit geval nooit sprake zou kunnen zijn
van wapenleveringen aan Spanje. De
katholieken zullen zich daar beslist te
gen verzetten.
Verder deed de voorzitter van de
Katholieke Vlaamsche Volkspartij op
merken dat het vraagstuk der regee-
ringshervorming niet kan gesteld wor
den vooraleer de kwestie van Burgos
volledig is opgelost.
Ten overstaan van de regeeringsher-
vorming heeft het Directorium zich uit
gesproken voor de oprichting van een
zelfstandig ministerie van Landbouw.
IN DEN SOCIALISTISCHEN
PARTIJRAAD
De Algemeene Raad van de B.W.P.
vergaderde Donderdagnamiddag onder
voorzitterschap van senator Jauniaux.
Eerste spreker was oud-minister De
Man, waarnemend voorzitter van de B.
W.P. Hij gaf verslag over de verklarin
gen door den eerste-minister den vori
gen dag afgelegd op de zitting van het
bureau en wees er op, dat de loyauteit
van den heer Spaak niet in tWijfel kan
worden getrokken.
Na den heer De Man kwam de heer
Buset aan het woord. Hij bleek een on
verzoenlijk tegenstander te zijn geble
ven van den heer Spaak. Mede uit naam
van de heeren Wauters en Gailly, ver
klaarde hij dat zij drieën bereid zou
den zijn geweest hun houding te her
zien, indien Burgos niets meer zou krij
gen dan een handelsvertegenwoordi
ging en op voorwaarde dat de betrek
kingen met Barcelona zouden worden
heraangeknoopt.
In tegenstelling met wat de heer Bu
set beweerde, verklaart de heer Rolin,
dat de nota aan het niet-inmengings-
comiteit een daad van belang is. Toch
kan spreker de houding van het Bureau
niet goedkeuren. Het mocht zijn goed
keuring niet hechten aan het sturen van
een vertegenwoordiger naar Burgos. Al
leen een nieuw congres bezit daartoe
bevoegdheid. Uit de regeering treden
lijkt den heer Rolin verkeerd, daar nu
een internationale actie ten gunste van
republikeinsch Spanje wordt ingezet.
M. De Witte, syndikaatafgevaardig-
de drukte als zijn meening uit dat de
sympathie jegens de republikeinen in
Spanje er ons niet toe brengen mag de
belangen van de Belgische arbeiders te
verwaarloozen, en ons niet helpen
mogelijk maken de vorming van een
rechtsche regeering.
De heer Gailly en Buset verklaren
andermaal, dat het niet in hun bedoe
ling ligt de regeering moeilijkheden te
berokkenen, doch dat zij integendeel
wenschen dat een terrein van verstand
houding zou worden gevonden.
Aan het slot van de bespreking werd
volgende motie eenparig goedgekeurd:
De Algemeeen Raad neemt akte van
de beslissing van het bureel en besluit
een kongres bijeen te roepen voor Zon
dag, 1 5 Janupari.
Dit kongres, dat Zondag, ten 9,
ure aanvangt, zal met gesloten deuren
worden gehouden.
DE NATIONALE OPMARSCH IN
CATALONIE DOET VERDEREN
VOORUITGANG
Burgos, 12 Jan. Officieel wordt!
door het Groot Hoofdkwartier mede
gedeeld dat de zegepralende opmarsch
der Nationalen in Catalonie verderen
vooruitgang maakt.
Het belangrijk Agramunt, alsmede
Puigver de Agramunt, werden ingeno
men.
Aan het Urgel kanaal werd Preixa-
na bezet daar gaat de vooruitgang
overover 7 kilometers diepte. De dor
pen La Guardia en Barbara weden be
zet.
Eindelijk aan de kust, hebben de Na
tionalen Falset en het dorp Marsa ver
overd, waar ze talrijke gevangenen heb
ben gemaakt alsmede een zeer belang
rijke buit aan materiaal.
Tengevolge van tegenaanvallen wer
den alle lijnen van de Nationalen in Es-
tiemadura Donderdag aanmerkelijk
verbeterd.
GROOTE ONGERUSTHEID
IN CATALONIE
Barcelona, 12 Jan. Er heerscht
DE INDRUK NA DE EERSTE
GESPREKKEN
Het is voorbarig seint men uit Rome
om voor het oogenblik een oordeel te
vellen over de Britsclv Italiaanschè be
sprekingen, die nog maar aanvingen.
Ook de toasten op het diner bij Mus
solini waren van te algemeen karakter
om er eenig besluit uit op te maken.
Alleen kan men vaststellen dat er
een wederzijdsche goede wil bestaat,
om de vriendschappelii :e betrekkingen
te ontwikkelen in 't belang van den al
gemeenen vrede.
De eerste dag laat in alle geval een
gunstigen indruk in de middens der
Britsche delegatie. Men verwachtte niet
dat het eerste onderhoud zoolang zou
duren, een geslagen anderhalf uur, wat
meer moet heeten dan een contactna-
me. Het heet dat in den breedte pools
hoogte werd genomen van den toestand
Zoo men zekere onbescheidenheid ge-
looven mag, was het Mussolini die het
meest aan 't woord was. Hij zou breed
voerig het Italiaanschè standpunt heb
ben uiteengezet en zou vooral zijn Brit
sche toehoorders de overtuiging hebben
willen bijbrengen van de vreedzame
inzichten van de fascistische regeering.
Men neemt algemeen aan dat in het
kader van de Middellandsche Zee-toe
standen de Fransch-Italiaansche span
ning minsten werd aangeraakt.
Dienaangaande laat men in de omge
ving van de Britsch^ ministers hooren,
dat wat die spanning aangaat. Cham
berlain op den grond van deze kwestie
niet wenscht in te gaan, daar het een
aangelegenheid is welke uitsluitend
Frankrijk en Italië aangaat.
De Britsche eerste-minister ('t is al
tijd Havas die wij aan t woord laten)
kan de Italiaanschè regeerders alleen
aanzetten daarover met de Fransche re-
regeering in voeling te treden.
In de Italiaanschè diplomatieke^ mid-
aan den dag ten opzichte ven de eer-
Bij het begin van het Nieuw jaar
acht het Katholiek Vlaamsch Sekreta-
riaat het nuttig nogmaals terug te ko
men op zijn werking in de Hoofdstad.
Niettegenstaande de verheugende uit
slagen moet nochtans worden vastge
steld dat tal van katholieke Vlamingen
nog steeds het belang en de noodzake
lijkheid zijner werking niet inzien, er
zij diensvolgens ook de hulp noch den
steun geniet waarop zij recht heeft.
Toch mogen we ons verheugen in het
feit dat zoowel de Geestelijke als Bur-
j gerlijke overheden het werk zeer op
prijs stellen.
DROEVIGE GEVOLGEN DER
INWIJKING
Elke gemeente in Vlaanderen bezit
zijn stadsuitwijkelingen, 't zij families,
jongens of meisjes.
Op hunne parochie waren zij voor
beeldige christenen, overtuigde Vlamin
gen. Alleen, zonder hulp noch steun
landen zij aan in de Hoofdstad, te mid
den een nieuwe totaal vreemde omge
ving, meestal vijandig gezind, zooniet
toch onverschillig tegenover hun gods
dienst en hun taal.
Zijn zij niet genoeg bestand, zoo ge
raken zij langzamerhand onder den
noodlottigen invloed hunner nieuwe
omgeving, en wie de Hoofdstad van
verre kent, weet genoeg.
Duizenden inwijkelingen ondergaan
jaarlijks hetzelfde lot. Moesten de ou
ders goed het gevaar beseffen, welke
hun kinderen dreigt velen zouden niet
zoo roekeloos te werk gaan hen aan de
grootstad toe te vertrouwen zonder
voorafgaande waarborg op godsdiens
tig en zedelijk gebied.
DOEL VAN HET KATHOLIEK
VLAAMSCH SEKRET ARIA AT
Om de noodlottige gevolgen der in
wijking te keer te gaan, strijdt het Ka
tholiek Vlaamsch Sekretariaat hardnek
kig voor het behoud van godsdienst
en taal bij de Vlaamsche inwijkelingen.
reele vereenigingen, als Davidsfonds.
tooneelkringen, enz. met werkersver
bonden, syndikaten, mutualiteiten,
plaatsingsbureelen, en alle andere
een groote ongerustheid in Catalonie en
vooral te Barcelona. De nationalen na
deren. Alle organisaties hebben oproe
pen gericht aan de mannen om de wa
pens te nemen. Plakbrieven zijn op de
muren van Barcelona aangebracht.
Mannen van iederen leeftijd bieden zich
aan, zoo meldt Havas.
De carabinieri, die worden naar het
front gezonden, worden vervangen
door meisjes van 18 tot 25 jaar om de
wacht op te trekken achter het front.
Die meisjes dragen de uniform van
de carabinieri.
NIEUWE KLASSEN
BINNENGEROEPEN.
Tijdens een ministerraad te Barce
lona heeft Negrin, minister van Oorlog,
den Raad een decreet ter goedkeuring
voorgelegd waarbij de volslagen mobi
lisatie van de klassen van 1921 tot
1915 wordt toegestaan.
De klassen 1921, 1920 en 1919 zou
de de eerstkomende dagen worden bin
nengeroepen en de andere klassen zou
den volgen naar gelang de oorlog het
noodzakelijk maakt. Deze mobilisatie
beteekent, dat alle mannen van 38 tot
44 jaar worden opgeroepen.
ste besprekingen welke plaats grepen,
men legt er alleen den nadruk op dat
zij gebeurden in een hartelijk atmos
feer.
Van zijn kant meldt U. P. ons uit
Rome
Het eerste dat uitlekt over de be
sprekingen heeft te Rome de meening
doen postvatten dat Chamberlain het
gezichtspunt van Italië begrijpt. De
overtuiging van den Engelschen pre
mier van het doeltreffende van onder
handelingen wordt door de meeste Ita-
lianen uitgelegd als zou de Duce onder-j
handelingen met Frankrijk gaan voeren
en dat Engeland voor Italië zou tus-
schenkomen.
De Romeinsche morgenbladen geven
geen commentaar en beperken zich de
bemoeiingen van Chamberlain te loven.
DE DUITSCHE GEZANT OP DE
HOOGTE GESTELD
Na het vertrek van !x>rd Halifax van
het Ministerie van Buitenlandsche Za
ken, kwam de Duitsche gezant von
Machkenzen toe.
Hij werd bij graaf Ciano aangemeld
die hem op de hoogte stelde van het
gevoerd gesprek.
HET BEZOEK VAN M. CHAMBER
LAIN AAN Z. H. DEN PAUS
Heden Vrijdag zullen de Pauselijke
auto's de Britsche Staatslieden afhalen.
Zij zullen hierbij vergezeld zijn van
den geheim Kamerheer en van een Ka
merheer van Mantel en Degen.
Aan den voet van den trap der no-
belen, die uitgeeft op de binnenko:
van St. Damasius, zal M. Chamberlain
worden opgewacht door twee geheime
Kamerheeren.
De stoet zal gorden vooropgegaan
door vier bedienden en dit tot aan de
deur van de geheime antichambre
Mgr. Arborio Melia di Sant 'Elia zal
M. Chamberlain en zijn gevolg ontvan
gen en binnenle den in de privaatbiblio-
■'aus.
n dit onderhoud zullen
aanstaanden die M.
spant zich bijzonder in om de inwijke-
lingen onmiddellijk bij hun aankomst,
in het parochiaal en Vlaamsch leven in
te schakelen, en deze te behouden voor
de Kerk en Vlaanderen.
MIDDELEN
De inwijkelingen, wier adres aan het
Katholiek Vlaamsch Sekretariaat wordt
overgemaakt, worden bezocht. De noo-
dige inlichtingen aangaande het gods
dienstig en Vlaamsch leven in de paro
chie worden verstrekt, en het adres
overgemaakt aan de Geestelijkheid.
De ouders worden aangezet hun kin
deren naar Katholieke en Vlaamsche
onderwijsinrichtingen te sturen. De in
wijkelingen worden in verbinding ge
bracht met katholieke Vlaamsche cultu-
eenigingen die zoowel hun godsdiensti-
ge als materieele belangen behartigen.
De Jeugd wordt aangezet deel uit to
maken van de katholieke jeugdvereni
gingen der parochie. Een innige samen
werking bestaat tusschen al deze veree
nigingen, waarvan gedurig een wissel
werking uitgaat. Zoo wordt met de me
dewerking van de Geestelijkheid en de
cultureele en maatschappelijke organis
mes een uitgebreide werking op touw
gezet. De verschillende verslagen in de
dag- en weekbladen verschenen zijn een
sprekend bewijs van de degelijkheid
der bekomen uitslagen.
TOEKOMSTMOGELIJKHEDEN
De uitslagen over 1938 hebben onze
verwachtingen verre overtroffen. Dit
jaar willen wij meer en beter.
Het Katholiek Vlaamsch Sekretariaat
wil er toe komen in iedere parochie van
Vlaanderen een medewerker te bezit
ten, die het adres der stadsinwijkelin-
gen overmaakt. Zoo zal het mogelijk
zijn de inwijkelingen uit de beide Vlaan
deren, Antwerpen, Limburg en Brabant
te bereiken.
Het Katholiek Vlaamsch Sekretariaat
stelt zich ook ten dienste van alle Vla
mingen, en verstrekt op zijn bureel
1 82, Koninklijke straat te Brussel, aller
hande inlichtingen die de Vlamingen en
inwijkelingen mochten nuttig zijn. Een
overgroot aantal inwijkelingen wisten
in den loop van 1938 een dankbaar ge
bruik te maken van onzen inlichtings
dienst.
Katholieke Vlamingen, hoeveel fa
milies zouden niet gevrijwaard blijven
van de zieldoodende onverschilligheid,
hoeveel meisjes zouden niet gered wor
den van verderf en zedelijken onder
gang, hoeveel kinderen zouden in ka
tholieke onderwijsinrichtingen niet eer*
chliulc-Uj!».«- wj-'k^nni;n genieten.
indien meer medewerkers te vinden
waren en het Katholiek Vlaamsch se
kretariaat op meer steun mocht rekenen
Katholieke Vlamingen, werkt mede
aan de verwezenlijking van ons doel.
Zendt adressen aan het Katholiek
Vlaamsch Sekretariaat.
Steunende leden, die reeds uw bij
drage voor 1939 hebt gestort, wij dan
ken U.
Katholieke Vlamingen, wij rekenen
op O voor de verdere uitbreiding van
ons werk. Dit is maar mogelijk als heel
Katholiek Vlaanderen helpt en steunt.
Stort een milde bijdrage op de post
rekening 4107,52 van het Katholiek
Vlaamsch Sekretariaat.
Geen leuzen, maar daden.
Burgemeester Max opende ook het salon van het bouwbedrijf. Hij scheen
veel belangstelling aan den dag te leggen voor deze moderne eetkamer.
theek van den
Na afloop
de Britsche
Chamberlain v rgezelden, aan Z. H.
Rijkskanselier Hitier bij het uitspreken van zijn redevoering naar aanleiding
van de inwijding van de nieuwe rijkskanselarij te Berlijn.
worden voorge teld.
Verder zal er een bezoek worden ge
bracht aan Cardmaal Eugenio Pacelü,
staatssecretaris] met wien M. Chamber
lain eveneens ien onderhoud hebben
zal.
M. Chamberlain, de Engelsche Eerste
Minister, zal daarop zijn intrek nemen
op de villa «Madame alwaar kardi
naal Pacelli hem een tegenbezoek bren
gen zal.
Na de opening van het Autosalon
heeft burgemeester Max ook het ope-
I ningsbezoek gebracht aan de tiende
Tentoonstelling van de Bouwnijverheid,
welke in een van de zijgebouwen der
Heizelpaleizen tezelfdertijd als het au
tosalon wordt gehouden.
De burgemeester werd aan den in-
gang verwelkomd door den h. Charels,
'voorziter van het inrichtend komiteit,
omringd door de hh. Desmet, Lam-
brechts, J. Allard, voorzitter van de
Centrale Architektenvereeniging M.
Van Nieuwenhuyse; de Boelpaepe; Sie-
ben, bestuurder in het ministerie van
Koloniën,den burgemeester van Schaar
beek, enz.
I De h. Charels heette burgemeester
j Max welkom, dankende voor zijn tra-
j ditioneele belangstelling, wijzende op
de inspanning welke bij gelegenheid
van de tiende verjaring van de tentoon
stelling is gedaan. Hij dankte ook voor
de deelneming van de Centrale Archi
tektenvereeniging en deelde mede dat
de jury den h. R. Milord, leerling van
de school voor dekoratieve kunst te
Brussel, heeft bekroond in den wedstrijd
voor den besten aanplakbrief betref
fende de tentoonstelling.
In enkele gepaste woorden verklaar
de de h. Max vervolgens de tentoon-
j stelling voor geopend, waarna een
I rondgang plaats had,
