Groote massa's vluchtelingen
komen over de Fransche grens
Een Belgisch oeleerde
in Nederland
Nog de tragische aard
beving in Chili
De Nyamlagire in Congo
ia werking
De Burgeroorlog in Spanje
HET LIBERALE
OOGPUNT
HET VLIEGVELD
VAN BRUSSEL
KOLONIALE LOTERIJ
DAVIDSFONDS
DE VOLKSST]
XXXXVIe JAARGANG NUMMLR
D rukker-Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST, DAGBLAD! 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114»
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxi aan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway, 20 Londen, W.C.2
[Maandag 30 Januari
F?, alpegondis
I Zon op 7|S6 Zon af lfi, 43
Dinsdag 31 Januari
i 93 9
R EU1 OXIA
(Zon op 7,¥5 Zon af 1G.45
Ai. 4 L. K. 11
DE UITTOCHT VAN DE CATA-
LAANSCHE VLUCHTELINGEN
Vanaf het heropenen der grens te
Perthus, Zondagmorgen om 8 uur, is
de stormloop der Catalaansche bevol
king naar het Fransche grondgebied
hernomen.
Het schijnt dat zich op Spaansch ge
bied een nieuwe paniek heeft voorge
daan in de kuststreek, naar aanleiding
van het gerucht dat Zaterdag de ron
de deed, dat de nationalisten zouden
ontscheept zijn in de Rosasbaai.
Dit gerucht dat ontstaan was door
het bombardeeren van Polamos door
drie nationalistische oorlogsschepen, is
door heel de republikeinsche zone ver
spreid geworden.
Tegen 1 1 ure kwam een nieuwe
vloed vluchtelingen toe te Perthus.
Tusschen het Spaansche Junquera en
het Fransche dorp Perthus is een onaf
zienbare menigte opgesteld. Volgens
de vluchtelingen die de grens mochten
passeeren, heeft de gemeenteraad van
junquera de vlucht genomen.
Volgens een niet te controleeren
gerucht heeft Del Vayo afdeelingen
karabiniers naar de grens gezonden
om te voorkomen, dat soldaten de
grens zouden overtrekken.
Te Puigcerda heerscht een zekere
zenuwachtige spanning door een
schietpartij die zich Zaterdagnacht
voordeed tusschen karabiniers en bur
gers en waarbij een karabinier gewond
is geworden.
Te Cerbera is een reeks autos aan
gekomen die 400 groot-invaliden ver
voerde en die uit de gasthuizen kwa
men van Gerona, die ontruimd dien
den te worden. Door de Fransche
overheden wordt koortsachtig gewerkt
aan de oprichting van een veldhospi
taal, teneinde de zwaar-gekwetsten te
kunnen opnemen.
REPUBLIKEINSCH KOLONEL
VLUCHT NAAR FRANKRIJK
AAN DE GRENS DOODT HIJ
TWEE MENSCHEN EN VER
WONDT EEN BEAMBTE
Luitenant-kolonel Enrique Gallan
is Zondag in een gevecht gewikkeld
geweest. Hij was commandant vaa
Puigcerda, en is de broer van den be
roemden republikeinschen kapitein
Gallan, die met Hermandez aanlei
ding is geweest tot het oproer van De
cember 1930 te Jaca, waar beide offi
cieren terecht gesteld werden. Enrique
Gallan besloot, na een hoogloopende
ruzie met kolonel Quitana, die de troe
pen in de nabijheid van Puigcerda be
veelt, naar Frankrijk te gaan. Hij ver
liet Puigcerda met een korporaal en 3
andere mannen. Hij werd echter door
twee douane-ambtenaren en een cara
binieri tegengehouden, die trachtten
hem te weerhouden om in Frankrijk
binnen te gaan. Kolonel Gallon trok
daarop zijn stok en sloeg den carabi-
nero neer,waarna hij zelf en zijne met
gezellen naar de grens lieden, terwijl
zij hun revolvers op de twee douane
beambten richtten die zij verwondden.
Een van de douanebeambten is onder-
tusschen overleden. Gallan is inmid
dels te Bourgmadame aangekomen.
EEN BEROEP VAN DEN PAUS OP
FRANCO OPDAT DE GE-
VLUCHTEN NAAR HET NIEUWE
SPANJE KUNNEN TERUGKEEREN
Bij het einde van den Franschen
ministerraad kon men zekere inlichtin
gen inwinnen, waaruit bleek dat de
jongste redevoeringen van heeien Da-
ladier en Bonnet in het buitenland zeer
goed werden onthaald, vooral te Lon
den en te Washington.
Wat den toestand in Spanje betreft
zal de Fransche regeering met belang
stelling de ontwikkeling ervan blijven
volgen om ten gepasten tijde zekere
vraagstukken als dit der vluchtelingen
in zijn geheel op te lossen.
Men denkt verder te weten, dat een
verzoek zou gericht zijn tot generaal
Franco door den Paus en door enkele
vooraanstaanden. Deze verzoeken
doen een beroep op de goedertieren
heid van den generaal. Men verwacht
dat Franco een verklaring zal afleggen
die de in Frankrijk gevluchte burger
lijke bevolking zou toelaten naar
Spanje terug te keeren.
Wat de soldaten betreft, die over
de grens zouden getrokken zijn, deze
zullen ontwapend worden. Zij die
willen zullen naar de grens van Franco
Spanje worden gevoerd.
DE NATIONALE TROEPEN ZET
TEN HUN OPMARSCH STEEDS
VOORT GRANOLLERS BEZET
Burgos, 29 Jan. Radio National
deelt mede, dat de troepen van gene
raal Franco, Granollers, het kruispunt
van de wegen naar Vich en Gerona,
geheel hebben bezet.
DE TEGENAANVALLEN DER
ROODEN WORDEN AFGESLAGEN
Burgos, 29 Jan.
De roode troepen pogen hun lijnen
te versterken tusschen Granollers en
Guirall de Valles.
Alle tegenaanvallen door hen dezen
morgen ingezet werden echter afgesla
gen.
De opmarsch der Nationalisten
duurt op alle sectoren voort.
DE VERUEZEN DER REPUBLI
KEINSCHE LEGERS
Barcelona, 29 Jan. De zak tus
schen Barcelona en het Zuiden van
Mataro werd volledig toegehaald. De
Nationalisten hebben honderden ge
vangenen gemaakt en een belangrijken
buit aan oorlogsmateriaal bemachtigd.
In Nationalistische middens schat
men de verliezen der republikeinen
sedert den aanvang der operaties in
Catalonie op ongeveer honderd dui
zend man waarbij echter 68.400 ge
vangenen moeten gerekend worden.
Van het leger van 300.000 man dat
in het Noorden samengetrokken was
werden een groot deel gedood en blij
ven slechts, door de bombardementen
op de wegen, ontredderde en van hun
bevoorradingsbasis afgesneden af
deelingen over.
DE NATIONALEN VONDEN TE
BARCELONA DE VOLLEDIGE
ARCHIEVEN DER MINISTERIES
WEER
Barcelona, 29 Jan. Van alle mi
nisteries zijn de volledige archieven te-
ruggevonden. Zij waren meegenomen
van Madrid naar Valencia en vandaar
naar Barcelona overgebracht. Zij om-
j vatten alle dokumenten. van vóór het
uitbreken van den burgeroorlog.
TWEE GOUDEN KRONEN TERUG
GEVONDEN. BELANGRIJKE
OORLOGSBUIT
Op aanwijzingen van een bewoner
van Barcelona zijn in een villa in den
omtrek van de stad twee met edel-
steenen bezette gouden kronen gevon-
aen.
Deze kronen, welke een waarde van
eenige millioenen peseta's vertegen
woordigen, zijn afkomstig van het
beeld van de heilige maagd van Tole
do.
Vijftien millioen liter essence wer
den in onderaardsche bergplaatsen
ontdekt. In een paleis waar Negrin
heeft verbleven, werd een koffer op
gedolven, waarin zich voor millioenen
vreemde munten bevonden, alsook
cene hoeveelheid juweelen.
Te Barcelona zelf werden 60.000
kgr. Springstoffen gevonden, alsmede
14.000 kgr. tabak.
Einde 1938, ontstond in de Belgi
sche kamer een botsing tusscher. de
liberale ekcnomische opvatting en de
ze der tegenstanders ervan.
De toenmalige Minister van Finan-
ties hemelde de konstruktieve deug
den» van hét ekonomisch liberalisme
op, zooals de geschiedenis der XIXde
eeuw ze zou aantoonen.
Konstrui,tieve deugden Ja voor
fabrieken te bouwen of inrichtingen te
stichten. Maar voor het geluk van
den mensch. werkman of een ander,
en hierop komt het toch aan, is men
beter zonde, die deugden (of liever
die ondeugden).
Als de X!Xe eeuw ons iets geleerd
heeft, is het juist dat
Het ekonomisch liberalisme is niet
dood, alhoewel een socialist (specialist
in de ekonomie?), zulks zegde. Die
zal met zulke gedachten veel steken
in 't water geven.
J. D. J. AENGENENT (later Hol-
landsch bisschop) in zijn Leerboek
der Sociologie» (BI. 259-263 1919
4de Uitg.), wijst nog op een gevaar
van het godsdienstig (of liever on
godsdienstig) liberalisme en het eko
nomisch liberalisme.
Slechts, zegt schrijver, heeft het po
litiek liberalisme uitgediend. Dit laat
ste ziet men ten andere aan het gering
antal gekozenen in de Kamers en Ra
den.
Schrijver zegt dit met betrekking tot
het principieel karakter der vereeni-
gingen van den Middenstand.
Principieel beduidt hier katholiek
zijn.
Bij arbeiders vereeniging loopt neu
traliteit op socialistische tenden-
zen uit Is eene middenstanders ver
eeniging niet katholiek, zoo is het libe
ralisme het te duchten gevaar. Een
neutraal patroonsblad verklaarde
eens in 1910, dat Wanneer het gaat
om een strijd tusschen patroons en ar
beiders, alle* recht ophoudt, maar al
leen ge!<b./A rechtskwestie. En dan
beklaagt möY zich over imperialisme
en oorlogsgevaar
Eene niet katholieke vereeniging zal
voor de middenstanders nooit van
veel kracht zijn voor de katholieken.
Voor een schijnbelang zal het katho
liek oogpunt opgeofferd worder en
ge komt te zien waar niet katholieke
princiepen naartoe kunnen leiden.
Een belang dat het katholiek oogpunt
in de schaduw stelt is altijd een
schijnbelang.
De grond dezer kwestie hangt van
't volgende af
De sociale kwestie, DIE OOK DEN
MIDDENSTAND BETREFT is in
haar diepste wezen eene godsdienstige
zedelijke kwestie.
En de maatschappij is een zedelijk,
niet physiek wezen.
Welnu, 't is dat dat niet gekend is of
uit het oog verloren wordt.
Ën zoo komt het dat men handelt
alsof de zaak technisch, ekonomisch
of finantieel ware, zonder meer. Dat
zijn ondergeschikte deelen, en niet al
tijd gemakkelijke.
En nu begrijpt ge misschien al dat
vruchteloos en soms schadeloos gedoe
tot verbetering.
Het is met de maatschappij zoo wat
als met het menschelijk lichaam. Is het
lichaam ziek, zoo werkt ook het mo
raal mee tot verbetering en niet alleen
de geneesmiddelen. X.
DE REDE VAN HITLER
ZAL GEEN SENSATIE
WEKKEN
Havas seint uit Berlijn, 29 Jan.
Volgens de Danziger Vorposten zal
de vergadering van den Rijksdag he
den Maandagavond waarschijnlijk
door de aanwezigheid van een cf meer
italiaansche toehoorders worden op
geluisterd.
Het blad bepaalt niet of Farinacci
bedoeld is, of Ciano. Er zijn geen
nieuwe feiten welke een aanwijzing
geven dat Ciano aanwezig zal zijn.
Waarschijnlijk zal Hitler in zijn re
de het bezoek aankondigen van den
koning van Italië. Het blad waar
schuwt tegen de verwachting van «sen
j saties» in Hitler's redevoering en wijst
de in het buitenland gevormde combi-
naties over aanvalsbedoelingen van
Hitler in Afrika, Spanje of West-Euro-
I pa van de hand.
Kundt, Kraliczek, Brass en Westen
zullen namens de parlementaire club
l van nat. soc. afgevaardigden in het
Tsjecho-Slowaaksche parlement
gasten de bijeenkomst van den Rijks
dag bijwonen.
Voor de leden en genoodigden van
het Koninklijk Oudheidkundig Ge
nootschap te Amsterdam, heeft graaf
J. de Borchgrave d'Altena, in het
Rijksmuseum, een voordracht gehou
den over de laatste opzoekingen be
treffende de gothische kunst in Belgie. 1
Hij heeft de schoonheid van onze
oude gebouwen in het licht gesteld en
ze vergeleken bij die van de gebouwen
in Nederland uit hetzelfde tijdvak.
De h. Six, voorzitter van de inrich-
tende vereeniging, betuigde aar spre
ker de dank van de aanwezigen
Baron Herry, Belgisch gezant in
Den Haag, was belet deze voordracht
bij te wonen, en was er op vertegen
woordigd door kolonel Diepenryckx
en den h. Couvreur, gezantschapsraad.
De h. Van Haute, Belgisch konsul-ge
neraal te Amsterdam, woonde insge
lijks deze voordracht bij.
Verleden jaar had de Kamercom
missie die de begrooting van Verkeer
onderzoekt, een zeer uitvoerige studie
gewijd aan den toestand van de vlieg-
\elden en daaruit een aantal wen-'
schen getrokken die aan den minister
werden voorgelegd. Zijnerzijds had
graaf Lippens in den Senaat zich in j
zeer harde bewoordingen uitgelaten
over den toestand van het vliegveld
van Evere en over de ontoereikend
heid van de verkeerswegen die er heen
leiden.
Hebben de pogingen van Kamer en
Senaat tot iets geleid Tastbare re
sultaten zijn er nog niet, maar het de
partement van Verkeer heeft toch al
een eersten stap gedaan, vermits het
een plan heeft ontworpen voor dc ver
betering van het vliegveld dat Brussel
bedient. Dat plan omvat een gansche
reeks aankoopen en werken voor een
totaal bedrag van 162.200.000 fr.
verdeeld over verscheidene jaren. Zoo
werd voor 1938 een krediet voorzien
van 20 millioen, voor 1939 is inge
schreven 27.125.000 fr. Verder ligt
het in de bedoeling in 1940 45.275
duizend frank ter beschikking tc stel
len voor de verbetering van het vlieg
veld van Brussel, voor 1941, frank
40.800.000, voor 1942, 16.800 dui
zend fr. voor 1943 6.100.000 fr. en
voor 1944 6.100.000 fr.
Op zeven jaar tijd zou dus het vlieg
veld volledig zijn verbeterd en aange
past, ten minste indien de voorziene
kredieten worden benuttigd. Het kre
diet ingeschreven op de begrootins
van 1937 voor de verbetering van het
vliegveld van Brussel werd immers
niet en dat voorzien voor 1938 met
volledig gebruikt en wie weet of ook
in de toekomst, om de een of andere
reden, de voorziene kredieten niet zul
len kunnen benuttigd worden.
Prof. van Hecke, die als verslagge
ver voor de Kamercommissie optreedt
protesteert tegen dergelijke manier
van doen. «Wij zijn van oordeel,
schrijft hij in zijn verslag, dat men niet
uitzuinigen mag op uitgaven die de
veiligheid der menschenlevens
ten waarborgen».
De verslaggever vermeldt verder
nog, dat hij gansch in het bijzonder de
aandacht van den minister heeft ge
vestigd op het gevaar dat het gelijktij
dig vliegen, in de nabijheid van het
vliegveld van legerescadrilles en
gerlijke vliegtuigen oplevert. De
nister heelt op dien wenk geantwoord
dat een crediet van 35 millioen zal
toelaten de militaire eenheden naar
elders over te brengen. De verslagge
ver meent ook dat de bevredigende
oplossing er moet in bestaan, de lcS^r"
formaties definitief van de burgerlijke
luchthaven te verwijderen en de
plaats, door de huidige legennr.chtin-
gen ingenomen, te gebruiken voor
bureelen, werkplaatsen en bijgebou
wen van het burgerl:»k luchtstation.
Dit zou ook toelaten een sedert
gekoesterden wensch te verwezenlij
ken door de omgeving van het vlieg
veld vrij te maken en den toegang er
naar te verbeteren.
Wij hebben geen reden om eraan te
twijfelen dat minister Marck Ie door-
arijvendheid die hij op andere gebie-
den aan den dag legt, ook hier zal
doen gelden, en dat derhalve een
spoedige verbetering van het vliegveld
van Brussel mag voorzien worden.
bur-
mi-
DRIE DAGEN LEVEND ONDER
DE PUINEN
Santiago de Chili, 29 Jan. Ta
Chilian zijn verscheidene personen ge
red, die sedert drie dage.i onder het
puin bedolven hadden gelegen.
De hevige regens, die begonnen
zijn, hebben den ernst van den toe
stand nog verhoogd.
De niet door de familie o» gevraag
de lijken worden met groepen van 20
tot 30 begraven, nadat de namen zijn
opgeteekend.
Epidemien worden op het c ogen
blik niet gemeld.
380 KINDEREN IN EEN VACAN-
TIEKOLONIE OMGEKOMEN
Santiago, 29 Jan. Te Cuelemu
zijn van een vakantiekolonie 380 van
de 400 kinderen gedood bij de aard
bevingsramp.
NOG EEN VULKANISCHE
UITBARSTING
Santiago de Chili, 29 Jan Naar
schatting heeft de aardbeving in Chili
voor 1500 millioen peso's schade aan
gericht.
De steden Florida, Qualqui en To
me zijn verwoest. In de provincie
Maule zijn vijfhonderd dcoaen, ter
wijl het aantal gewonden ontelbaar is.
De vulkaan Llaimaest is in werking
getreden, hetgeen den toestand in de
geteisterde streek nog verergert.
Te Valparaiso wordt de aankomst
verwacht van verschillende schepen
met gewonden en vluchtclingeuA
WIE VOLHOUDT WINT
WAAG UW KANS
bij de 2de Snede 1939 van de
gelijkaardig aan de vorige
GROOT LOT EEN MILLIOEN
DRIE LOTEN VAN 250.000 FR.
Tien loten van 100.000 fr.
Tien loten van 50.000 fr.
Veertig loten van 25.000 fr.
56.200 loten van 100 tot 10.000 fr.
TREKKING IN FEBRUARI,
AALST EN OMSTREKEN
Eugeen Bosteelsstraat, 22, AALST.
Volgend telegram werd gezonden f
1Aan Heer Eerste Minister Spaak
te Brussel
2) Aan Zijn Excellentie Minister
Marck, te Brussel,
Davidsfonds Aalst en Omstreken
namens 600 leden, eischt onmiddel
lijke invrijheidstelling Grammens,
Amnestie voor hem en medewerkers,
integrale toepassing taalwetten.
VERSCHRIKKELIJK
SCHOUWSPEL.
De vulkaan Nyamlagira is opnieuuf!
met groote hevigheid gaan werken.
Duizende hectaren boschgrond en
plantages waarvan verscheidene aan
Europeesche ondernemingen toebe-
hooren, zijn door den lavastroom en
het vuur vernield. De Roomsch Ka
tholieke kapel en school te Makoetsa
zijn in de asch gelegd. De lavastToom
stort zich uit in het Kivoemee;, waar
door enorme rookwolken en ook
Springvloeden worden veroorzaakt.
Op de oppervlakke van het water
drijven duizenden visschen, die door
de hooge temneratuur gedood zijn.In
de bosscher. zijn kudden olifanten
door het vuur omringd.
Aan boord van Britschc vliegtuigen
zijn talrijke toeristen uit Londen in
Zuid Afrika aangekomen om het
grootsche schouwspel van de uitbar
sting gade te slaan.
