12
Het levensoffer van Pins XI voor den Vrede.
IN MEMORIAM PIUS XI
Zondag
IFEBR. 1939
DE VOLKSSTEM
XXXXVIe JAARGANG NUMMER 37
Drukker-Uilgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114
Fab/iciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Muil nan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Panjs, Bank Buldings-Kingsway, 20 Londen, W.C.2
H. EULALIA
Zon op 7,07 af 17,04
N. M. 19 E.K.27
DE ROUW
DE CHRISTENE WERELD
DE LAATSTE OOGENBLIKKEN
VAN DEN HEILIGEN VADER
Te 5 uur 31 Belgische tijd is de Hei
lige Vader overleden. De Paus werd in
de laatste oogenblikken van Zijn leven
bijgestaan door Zijn neef, Dr Ratti, en
door talrijke kerkelijke waardigheids-
bekleeders en ook door Prof. Milani,
lijfarts van den Paus, die, ofschoon
zelf ziek zijnde, eraan gehouden had
den Paus bij te staan.
Mgr Confalonirei heeft het overlijden
gemeld aan de andere kerkelijke auto
riteiten.
De Kardinaal-Staatssecretaris Mgr
Pacelli, Kardinaal Dominioni, markies
Serafini, gouverneur van de Vatikaan-
sche stad hebben zich onmiddellijk na
het bekend worden van het overlijden
naar de Pauselijke vertrekken begeven.
Tot het laatste oogenblik heeft de
Paus Zijn helderheid van geest be
waard. Aan het bewegen van Zijn lip
pen zag men dat Hij de gebeden volg
de die de omstaanders lazen. Enkele
stonden voor dat Zijne Heiligheid den
laatsten adem uitblies, heeft de Heilige
Vader een gebaar met de hand ge
maakt dat een zegen moest zijn... de
laatste.
De Paus heeft alle genademiddelen
van de Heilige Kerk ontvangen.
De laatste woorden van den Paus
waren Jezus, Maria, Jozef, ik beveel
u mijn ziel.» Dit waren ook de woor
den die de poenitentiarii Hem in het
oor fluisterden. Daarna zei de Paus nog
enkele woorden die men meent begre
pen te hebben daar zij bijna on
hoorbaar waren. Men meent dat de
Paus zei Vrede en Jezus».
HET STOFFELIJK OVERSCHOT IN
DE SIXTIJNSCHE KAPEL
Vaticaanstad, 1 0 Febr. Het stof
felijk overschot van den H. Vader werd
naar de Sixtijnsche Kapel overgebracht
waar reeds in den avond honderden
geloovigen kwamen bidden. De eere-
wacht wordt door twee Edelwachten
waargenomen en twee geheim kamer-
heeren.
De wezensstrekken van den overle
dene zijn kalm en weinig bleekei dan
vroeger. De menigte trekt langzaam
voorbij, terwijl duizenden zich buiten
verdringen in de hoop op hunne beurt
toegelaten te worden.
Naar men verneemt is nog geen da
tum voor het conclaaf vastgesteld.
Slechts Zaterdag zal de beslissing dien
aangaande getroffen worden.
ONTZAGLIJKE MENIGTE OP HET
ST PIETERSPLEIN TE ROME
Vrijdag was Vatikaanstad gansch in
rouw. Naar Roomsche gewoonte waren
a! de deuren gesloten. Het bronzen
portaal zelf was half gesloten. De
vaandels waren halfstok geheschen
voor den post der Zwitsersche wachten
De vlag der wacht was met een rouw
band getooid. In allerhaast hebben ar
beiders de roode en gouden bekleedin
gen, die de St Pietersbasiliek versier
den met het oog op de feesten van Zon
dag, weggenomen.
Een ontzaglijke menigte stroomde
samen op het St Pietersplein. Zij wordt
in bedwang gehouden door een be
langrijken ordedienst. Talrijke perso
nen weenden er» baden. Er werd ook
druk gesproken over het afsterven.
Iedereen was vol lof over. het pontifi-
kaat van Pius XI. Men besprak ook de
gevolgen van zijn verdwijning. Voor
bijgaande personaliteiten werden ge
noemd in verband met zijn opvolging.
In de St Damisiuskoer was de menig
te der geestelijke en wereldlijke perso
naliteiten samengestroomd. Ze werd
steeds talrijker, in afwachting van het
defilee voor het stoffelijk overschot.
Al de bureelen van Vatikaanstad
waren gesloten. Alleen de kerkprelaten
werkten.
EEN DER GROOTSTE FIGUREN
UIT DE GESCHIEDENIS
Het eerste Amerikaansche kommen-
taar in verband met het overlijden van
Z. H. den Paus, komt van den gewezen
goevemeur Alfred Smith, die kamer
heer geweest is van Pius XI. M. Smith
verklaarde namelijk
Lijk alle volkeren van de wereld
heb ik met groote ontroering het over
lijden vernomen van den H. Vader.Hij
zal in de geschiedenis de plaats beklee-
den van een der waarlijk groote figu
ren van de menschheid. We Verliezen
hem op het oogenblik nu dat we Hem
het meest noodig hadden
ROUWBEKLAG VAN
KONING LEOPOLD
Graaf Cornet de Ways-Ruart, groot
maarschalk van het Hof, werd door Z.
M. Koning Leopold gelast zijn rouwbe
klag in verband met het overlijden van
den Paus aan te bieden aan Z. Exc.
Mgr. Micara.
IN AFWACHTING VAN HET
CONCLAAF
Van bevoegde zijde wordt vernomen
dat de kardinalen Zaterdag hun eerste
bijeenkomst houden.
In de Vatikaankringen wordt ver
klaard, dat het conclaaf binnen de 26
dagen na den dood van den Paus bij
een geroepen moet worden.
De berichten die in sommige Italiaan-
sche dagbladen worden gepubliceerd,
volgens dewelke de datum van het
conclaaf is vastgesteld, worden door
hooge Vatikaankringen kategoriek ont
kend.
Bijzondere bijeenkomsten zullen
door de congregatie van kardinalen in
de Consistoriezaal, te beginnen van
(Zaterdag, gehouden worden. Deze bij
eenkomsten zullen eiken dag plaats
hebben totdat het conclaaf zijn zittin
gen zal beginnen.
Al de buitenlandsche kardinalen
werden telegrafisch ontboden met het
oog op het conclaaf dat geopend wordt
na de begrafenis van Pius XI.
Het Heilig College der kardinalen
dat den opvolger van St Pieter moet
verkiezen bestaat thans uit 62 kardina
len, 35 Italianen en 27 vreemdelingen.
De kardinalen uit het buitenland on
der meer die uit Amerika zullen aan
deze belangrijke vergadering eveneens
kunnen deelnemen.
Het is hoogst waarschijnlijk dat alle
kardinalen zullen aanwezig zijn tenzij
hun hoogen ouderdom of ziekte hen
weerhouden mocht. Het is hoogst waar
schijnlijk dat, om internationale rede
nen men a priori de verkiezing van een
niet Italiaansche Paus moet uitsluiten.
Onder de buitenlandsche kardinalen
telt men zes Fransche, vier Duitsche,
drie Spaansche, drie Noord Amerikaan
sche, een Tcheco Slowak, een Pool, een
Belg, een Hongaar, een Engelschman,
een Oosterling, een Braziliaan, een Ar
gentijn, een Portugees, een Ier en een
Canadees.
I De kardinalen der curie, het is te
i zeggen die te Rome verblijven, zijn «net
I 28, waaronder een buitenlander, kardi-
j naai Tesserant, een Franschman.
Vier en dertig kardinalen wonen bui
ten de curie, een gedeelte in Italië, de
i overige in het buitenland.
1 Van de twee en zestig tegenwoordige
kardinalen werden er twee en vijftig
coor Pius XI aangesteld, negen d >or
Benedictus XV en een door Pius X.
i Het aantal kardinalen werd in 1586
door Sixtus V op 70 bepaald, zes kar-
dinalen-bisschoppen, vijftig kardinalen
priesters en veertien kardinalen-diaken.
Al de kardinalen hebben recht op
I stemuitbrenging, zelfs diegene die nog
1 den kardinaalshoed niet opgezet kre
gen, maar in den loop van het consisto-
rie aangesteld werden. Alleen zijn uit
gesloten de kardinalen die er regelma
tig zouden van afgezien hebben, met
goedkeuring door den Paus.
Wapenschild van Z. H. Paus Pius XI
ROUWBEKLAG VAN
KONINGIN ELISABETH
Koningin Elisabeth heeft graaf de
Grunne, grootmeestei van haar huis
opdracht gegeven haar rouwbeklag aan
te bieden aan Mgr vlicara. naar aan
leiding van het overli den van den Paus
van de BELGISCHE KATHOLIEKEN
Het direktorium yr n het katholiek
Blok van Belgie heeft Vrijdag morgen
aan de kanselarij var. den H. Stoel te
Rome een telegram van deelneming
gestuurd, waarin tevens hulde wordt
gebracht aan de nagedachtenis van
Paus Pius XI, een groote figuur uit de
geschiedenis. s*
ROUW IN DE FRANSCHE KAMER
EN SENAAT
In aanwezigheid der rechtstaande
Kamerleden sprak de Kamerpresident
M. Herriot, den lof van den overleden
Paus uit. Hij deed uitschijnen dat Pius
XI den paus van den vrede heeft willen
zijn.
De Fransche Kamer van volksverte
genwoordigers, besloot hij, gevoelig
aan de zedelijke grootheid, meer dan
aan welken anderen vorm van groot
heid ook, buigt met eerbied en dank
baarheid voor den Paus die zich alge
heel aan de evangelisatie gegeven heeft
die de rechten van den Geest tegen de
eischen van de Stof verdedigd heeft en
die naar de traditie der groote pausen
een der hoogste en zuiverste vertegen
woordigers blijft dier onoverwinnelijke
macht het geweten.
M. Daladier sloot zich bij die verhe
vene woorden aan, namens de regee
ring waarna de zitting ten teeken van
rouw geheven werd.
IN DUITSCHLAND
De nationaal-socialistische middens
zijn vooral bezorgd om de personali
teit van de opvolging.
Men hoopt in de Nazi-middens dat
de nieuwe Paus meer begrip zal toonen
voor de machten der orde».
HET ROUWBEKLAG VAN
KANSELIER HITLER
Berlijn, 10 Febr. Staatsminister
Meissner begaf zich Vrijdagavond naar
de Pauselijke Nunciatuur om het rouw
beklag van den Kanselier Hitier aan
Mgr Orsenico over te maken.
Ook Minister von Robbentrop kwam
op de Nunciatuur namens de Duitsche
regeering.
ROUWBEKLAG UIT
ALLE WERELDDEELEN
In Engeland bracht de aartsbisschop
van Canterbury hulde aan de nagedach
tenis van den Paus namens de Angli-
kaansche Kerk Nooit zullen wij ver
geten, zegde hij, wat Pius XI ten voor-
deele van den vrede heeft gedaan
Door den h. Cordell Huil, staatsse
cretaris te Washington, werd aan Kar
dinaal Pacelli een telegram van rouw
beklag gezonden namens de Ameri
kaansche regeering.
Als een jobsmare werd op den som
beren Vrijdag morgen het tragisch
nieuws langs de verschillende Euro-
peesche zenders verspreid de Paus
is dood
Wel hadden de dagbladen den avond
te voren het verslag vermeld van een
nieuwe inzinking in den gezondheids
toestand van den Vader der Christen
heid, maar dat was niet de eerste maal.,
en wat meer is men maakt zich gaar
ne illusies nopens den toestand van de
zen die we lief hebben
We zien hen niet gaarne heengaan...
dan maar door zelfoverreding zich de
meening aangeschaft dat ze nog niet
sterven zullen 1
Zoo ook aanschouwden we den phy-
sieken toestand van den heiligen Va-
der.
Reeds lang worstelde hij tegen de
immer nader komende griffen van
ziekte en dood... Z n stale wil hield
hem recht... hij wilde niet ziek zijn En
ondanks alle raadgevingen van men-
schelijke voorzichtigheid door dokters
en vrienden gegeven, bleef hij op zijn
post en arbeidde met noesten vlijt, op
God betrouwend, zich weggevend voor
het heil van de Kerk en van de mensch
heid in het algemeen.
Ten slotte is hij bezweken op het
veld van eer Als kampioen van
recht en waarheid hanteerde hij de pen,
en voerde hij het woord tot op zijn
uiterste levensdagen.
En de avond van dat schoone leven
is plots neergezegen hij verplaatste de
richtende gestalte ✓an den edelen grijs
aard uit het Vatikaan naar het zonnige
oord waar gloeit en glanst het eeuwig
Goddelijk Licht
En met weemoed in het hart den
ken we thans terug aan de bange Sep
temberdagen tijdens den laatsten herfst.
Toen kwamen dreigende onweers
wolken samenpakken aan den interna
tionalen hemel en weldra bevonden
we ons op den rand van een nieuwe
wereldcatastrophe.
Niemand heeft grooter liefde dan
wie zijn leven geeft voor de zijnen
zoo sprak eenmaal de Opperher Ier
Christus.
We denken nog met frisch geheugen
aan 's Pausen oproep... aan de drin
gende boodschap welke hij langs de
radio over de gansche wereld zond...
als 'n laatste en uiterst betoog ten gun
ste van den zoo zeer bedreigden vrede.
Nog hooren we z'n van aandoening
trillende stem... nog gaat ons 'n rilling
door, de ziel wanneer hij op het eind
van zijn pleitrede aan den Heer zijn le
ven aanbood, als 'n offerdaad om den
kostbaren vrede te handhaven.
Hij was dan niet alleen bezorgd om
zijn geestelijke kinderen, zijn vrienden,
de geloovigen..., voor heel de mensch
heid legde hij z'n leven in de offer
schaal... om millioenen andere levens
te redden f...
De Paus is dood Heeft de Aller
hoogste misschien zijn offer aanvaard?
Het blijft Gods' ondoordringbaar
geheim
Maar niemand kan voor 's Pausen
offervaardigheid koud of onverschillig
blijven... 'n mooi leven werd afgelegd.,
'n schoone edele grijsaard is gevallen...
'n Vader is heengegaan... en de kinde
ren zijn bedroefd... de hemel is bedekt
met grauw-grijze wolken op het oogen
blik waarop ik dit neerschrijf... n waas
van treurnis hangt over de aarde
Met den dood van Pius XI verdwijnt
een der grootste Pausen Alzijdig was
zijn werkkracht en initiatief... de tal
rijke encyclieken welke hij de wereld
instuurde geven er bewijs van... en leid
den heel vaak tot hervorming en ver
volmaking in de structuur van huishou
delijke..., maatschappelijk en kerkelij
ke aangelegenheden.
Pius XI was ook 'n groot kampioen
van het evangelisatiewerk onzer mis
sionarissen. De zendelingen namen een
eereplaats in z'n vaderhart hij was n
warme bewonderaar en 'n kranige aan-
moediger van hun verheven werk.
Met de katholieke actie was het mis
siewerk de appel van 's Pausen oog
Hij wist wat hij wilde...: de uitbreiding
van Christus* Kerk onder de heidenen,
en het intens geestelijk leven van de
geloovigen... het eerste door het missio-
r.eeren, het laatste door de werking der
Katholieke Actie.
Maar met dit alles was de heilige Va
der ook 'n groot staatsman. Herhaalde
malen werd hem als zoodanig door an
dere staatshoofden 'n openlijke hulde
gebracht Zijn tusschenkomst in de in
ternationale vraagstukken, in de betrek
kingen tusschen landen en volkeren, in
de ingewikkelde problemen van den
vrede gaven uiting van zijn schrander
heid, en van zijn uitnemend genie.
Een groote persoonlijkheid is van de
ze wereld verscheiden. Pius XI is niet
meer... maar z'n gedachtenis blijft in
eer bij alle oprechte en onbevooroor
deelde menschen.
En de christen-geloovigen bidden
voor hem Denderzoon.
Talrijke Belgische personaliteiten zijn
aan Mgr Micara op de Nunciatuur hun
deelneming gaan betuigen in het ver
lies dat de Kerk treft bij het overlijden
van den H. Vader. Wij zijn hier Z. E.
Mgr Micara die den vertegenwoordiger
des Konings uitlaat.
Zoodra het pijnlijk nieuws van het
overlijden van den H. Vader te Brus
sel toekwam, werd aan de Apostolisch»
Nunciatuur de vlag halfstok geheschen.
Hier een zicht op het gebouw van da
Nunciatuur. Ook aan vele andere ge
bouwen in de hoofdstad werd de vlag
halfstok geheschen.
