Het Parlement brengt hulde
nagedachtenis van den Paus
Het Ministerie Pierlot
24
IS ESPERANTO
EEN GEVAAR?
Wijze raad van
h. Raemdonck
Vrijdag
IFEBR. 1939
KAMER
SENAAT
DE VOLKSSTEM
XXXXVIe JAARGANG NUMMLR 45
Drukker-Uitgever J. .Van Nuffel-Da Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 2S CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan. 13. te Brussel Rue de Richeleu. Parijs, Bank Buldings-Kingsway. 20 Londen,W.C2
H. MATUIAS
Zou op 6,46 af 17,23
E.K.27 V. M- 6
In de laatste tijden gaan er stemmen
op in Vlaanderen, als zou Esperanto
een gevaar zijn voor ons volk gevaar
voor afleiding van eigen nationale be
langen, gevaar van beinvloeding door
internationale elementen, gevaar
De jubilaris uit het Parlement richtte
de volgende wijze raadgevingen tot
zijne medeburgers
Nog geheugt het ons hoe bij het
jongste dreigen van een Europeesch
menschen, een echte schande als het conflict' de e«ste minister ons hier be-
probleem zoo gemakkelijk opgelost 2wo" het eendrachtig samenkloppen
ware, door een algemeene invoeringvan aIle harten te laten voortduren.ook
van Esperanto als tweede taal in alle na de angstvolle uren des gevaars. Die
landen. Daarvoor moeten wij ijveren I vrome wensch ligt besloten in onze na-
als we werkelijk praktisch en eerlijk bonale wapenspreuk. De grondleggers
verwaarlóozing der eigen taal, gevaarwillen zijn. j van ons eigen volksbestaan hadden be-
van tijd verbeuzeling enz. j De eigen taal moet eerst aangeleerd grepen wat de stem onzer Vorsten ons
Dit bewijst dat er nog veel onbegrip i worden daar is ieder Esperantist me-jzo° menigmaal verkondigd heeft: ge-
is nopens het belang en het doel van de accoord, en trouwens, de studie van koren uit de onweerstaanbare vrijheids-
Esperanto men lacht wel niet meer Esperanto helpt ons door zijn rationee-
met Esperanto als met 'n onnoozele le structuur, om ons eigen taal beter te
liefhebberij, men heeft ingezien dat het leeren kennen, dat is 'n bewezen feit.
een ernstige beweging is, en weten
schappelijk sterk, doch men tracht nu
aan de verplichtingen te ontkomen, die
ons door het probleem in het heden-
daagsche leven worden opgelegd, zoo
als men destijds zegde de pers is een
duivelswerk, de radio is een uitvinding
van den booze, de werklieden hebben
niet te klagen, en inmiddels overal op
gebied van pers, radio en sociale orga
nisatie te laat kwam, om die machten
in goede richting te laten gebruiken.
Esperanto een gevaar voor eigen na
tionale belangen Integendeel, de uit
vinder van Esperanto huldigde een
princiep dat pas 50 jaar later in ons
vaderland zou worden wettelijk vastge
legd en in Brussel nog iederen dag er
barmelijk verkracht wordt, namelijk
Eerste taal MOEDERTAAL Tweede
taal ESPERANTO.
Wij, Esperantisten, zijn dus goede
Beinvloeding door internationale ele
menten?
StelIig,AIoskou gebruikt ook Espe
ranto voor zijn propaganda, doch om
dat Moskou de radio, de pers, de film
verzuchting van alle harten, kan de
Staat Belgie slechts leven en tot volle
ontwikkeling komen in en door het een
drachtig samenwerken van al zijne kin
deren.
Mijne Heeren, wij zijn de strijders
voor een heerlijk ideaal de vrijheid,
de grootheid, de welvaart van het ge-
als propaganda-middelen gebruikt,moe- meenzaam vaderland. Dienaren van
ten we daarom ons radiotoestel, ons ZL»lk een verheven pogen, dienen wij
dagblad en alle films verbranden of met al de geestdrift er aan verschuldigd
boycotten Ook politieke vereenigin- met al de kracht der beweegredenen
gen, vrijdenkers, protestanten, boed- j van hart en geest die ons er toe nopen
dhisten enz. gebruiken Esperanto, doch en voor ons, katholieken, bezegeld.
juist dat moet 'n reden zijn
i ook
verlicht en tot de hoogten opgevoerd
AAN DE
DE V00RL00PIGE TWAALFDEN DOOR
KAMER EN SENAAT GOEDGEKEURD
ZITTING v. WOENSDAG 22 FEBR.
Voorzitter M. Huysmans.
Aanvang 14 uur.
Voor de rechtstaande
brengt de h. Huysmans
eigen beweging op touw te zetten, en!werclen door den luister van een meer
eigen menschen te onttrekken aan 1 dan menschelijk, van een goddelijk ge-
vreemde invloeden door voorlichting zag.
en hulp, en hen al het nut uit dezeGeen rrtacht ter wereld hecht de har-
niéuwe grootmacht te laten trekken tot ten zoo vast aan elkaar als de geest
eigen voordeel en vooruitgang. drift, niet de oppervlakkige geestdrift
Zoo zien we dat ook de katholieken I die op de hinderpalen aanstormt zo"'
zich vereenigen in specifiek katholieke der zich te bekommeren om het goede
groepen buiten alle politiek en dat door haar geweld ten onder gaat,
samengegroepeerd worden in een We- en zich openbaart in eene weisprekend-
Vlamingen, zelfs goede Belgen volgens1 reldverbond der Katholieke Esperantis-1 heid welke noch maat noch toom kent,
de Belgische wetgeving, maar wij willen J ten, dat ijvert voor Geloof en Gods-! maar wel de heerlijke geestdrift, welke
niet dat onze Vlaamsche menschen, dienst, voor uitgave van gezonde lec-bestaat uit goedheid, uit licht en klaarte
vooral de jongere generatie die geen tuur en voorlichting nopens slechte,voor en warmte, de geestdrift die eiken dag
Fransch meer zal kennen zooals de ou-samenwerking van leeken op internatio-met onveranderlijke zaphtzinnigheid.op
haren weg zich stelt tegenover de ge-
dere generatie, in een minderwaardige
positie zouden komen, door hun conse
quent doorgevoerde eentaligheid.
Onvermijdelijk en trouwens te onzen
gunste, komen wij, Vlamingen, in con
tact met andertaligen, komen op inter
nationale bijeenkomsten, wenschen de
cultuurrijkdom van andere volkeren te
kennen, hetzij in boek radio of door
persoonlijk contact. Is het waar of niet:
de Vlaming zal daar steeds in 'n min
derwaardige positie staan tegenover de
gebruikers van eigen taal. Ook voor de sul van het Katholiek
Waal die Fransch kent nochtans
geldt dat in zekere mate, bijv. als hij
zich naar Engeland, Duitschland, Italië
enz. begeeft. Oplossing 4 of 5 talen
leeren want één is niet meer vol
doende. Maar ten koste van hoe
veel tijd, geld en gemis aan andere
studie Voorloopig want wij zijn
niet blind voor de werkelijkheid is
dat nog de noodoplossing. Maar dit
tijdverlies is voor ons, 20e eeuwsche
naai katholieke-actieterrein,
menwerking van alle christelijke krach- j dachten van andersdenkenden, maar
ten tot gezondmaking onzer maat- j ook buigt voor andere smarten.
schappij, voor vredesbeweging op ge- j Laten wij onze heilige zaak oienen
zonde katholieke basis, voor gezond met een hart dat nimmer berekent,doch
nationalisme en gezond internationalis- ook met een geest die de berekening
me. niet uitsluit. In die wapenrusting gehar-
Wie er meer wil over weten, kome nast zullen wij in ons eigen gemoed on
naar de Voordracht van een lid der geschonden bewaren de verhevenheid
Esperanto-Akademie, Frato Wigbertus van doel, maar ook het juiste en volle
van Zon, afgevaardigde van het Inter- begrip van verantwoordelijkheid en
nationaal Esperanto Verbond, en Kon- mogelijkheid, die ten grondslag liggen
Wereldverbond van alle ware Staatkundige wetenschap,
an Esperantisten. Mijne Heeren ik zou meenen te kort
Deze voordracht wordt ingericht |te komen aan mijn plicht en de hoogste
door 2 cultuurvereenigingen die besef- belangen van het land te miskennen,
fen dat Esperanto de aandacht vergtik Jn dit voor mij zoo plechtvol
van alle weldenkende menschen die het uur g€en beroep deed op het eendrach-
goed meenen met de cultuur in Vlaan
deren, namelijk het Davidsfonds Aalst
en omstreken, en de Vlaamsche Toe
risten Bond, Aalst.
Verdere inlichtingen hieromtrent
volgen kortelings. Lie. L.C.
schatting der inkomsten, ook voor de
volgende begrootingen.
M. Ch. Em. JANSSEN (lib.) vraagt
dat de heengaande minister van finan
cien zijn opyolger eenige aanduidingen
zou geven.
M. VAN GLABBEKE (lib.) Men zegt
vergadering dat het M. Gutt is, maar niets is minder
zeker I
j Minister JANSSEN verklaart dat het
HULDE AAN DE NAGEDACHTENIS Rekenhof er op aandringt dat de bij-
komende kredieten ten spoedigste zou-
VAN PAUS PIUS XI j cJen goedgekeurd worden.
Men hoort nog M. LECLERCQ (lib.)]
De wereldopinie luidde eensgezind verslaggever, waarna de artikelen in
dat Pius XI een Paus was met uitge- eerste lezing goedgekeurd worden,
breide wetenschap en hooge kuituur. M. LECLERCQ (lib.) brengt dan
Zijne actie strekte zich uit over een verslag uit over het wetsontwerp tot het
ontredderde wereld die uit de ontred- verleenen van drie nieuwe voorloopige
dering van den oorlog was ontstaan,en twaalfden op de begrooting.
hij was genoodzaakt den geest van ge- Hierna gaat de Kamer over tot de
weid te bestrijden, dien de wereldoor- hoofdelijke stemming van beide ont-
log had ontketend en dien het sluiten werpen.
van den vrede niet vermocht te over-i De bijkredieten worden goedgekeurd
winnen. I met 75 stemmen tegen 31 bij 23 ont-
Als vertegenwoordiger van de oudste houdingen.
[instelling die wij rond ons kennen,) De voorloopige twaalfden met 103
handhaafde hij de traditioneele leus st. tegen 26.
van het Pausdom j Hierna heft de voorzitter de zitting
I Semper eadem en het is in den geest ten teeken van rouw om het overlijden
dezer gebiedende woorden, dat hij te-1 van den Paus.
gen de crisis na den oorlog opkwam, j De Kamer gaat uiteen tot nadere bij-
zooals zijn voorgangers tegen de vroe- eenroeping,
gere godsdienstige en politieke crisissen
i waren opgekomen.
Degene die niet tot de Kerk behoo-
ren, mogen andere opvattingen huldi
gen over de uiteindelijke waarde van
tig voelen van alle harten, op het we-
aerzijdsche vertrouwen, het weder-
zijdsch begrijpen, het wederzijdsch eer
biedigen de welvaart van het vader
land, en misschien ook zijn onafhanke
lijkheid, zijn daaraan verbonden.»
DE NIEUWE REGEERING
De heer MOYERSOEN, voorzitter,
I deze experimenteele opvatting, maar ze opent de vergadering om 14,30 u.
kunnen niet loochenen dat deze zich; Voor de rechtopstaande vergadering
tot op den huidigen dag onwrikbaar brengt hij hulde aan de nagedachtenis
heeft gehandhaafd, zonder leerstellige van den socialistischen senator Vol-
toegeving aan de tegenstanders vanckaert, van staatsminister Jaspar, van
het oogenblik. [majoor Gillard, militair bevelhebber
Het laatste woord van den Paus was van het Paleis der Natie, en van Paus
het woord dat wij eiken dag herhalen, Pius XI.
in al de landen die de vreeselijke men- j In volle helderheid van geest, al-
schenslachting hebben gekend Pace dus de heer Moyersoen, is de H. Vader
I De Vrede. heengegaan na een langdurige en pijn-
j Moge dit laatste woord van den lijke ziekte, met heldenmoed gedragen,
grooten Kerkvorst, de Staatslieden en Nooit, gewis, zijn rond een dood
de volken bezielen die, allen snakken sponde zooveel blijken van hulde en
naar ongestoorde rust en samen wen- eerbiedige erkentelijkheid tot uiting ge-
jschen op te gaan in den eeuwigen geest komen.
der menschelijke broederlijkheid. Was hij, voor de katholieke wereld,
Daarna brengt de voorzitter de hulde geliefde, en geëerbiedigde Vader,
aan de nagedachtenis van j voor allen was hij de beschermer van
de angstige en beroerde menschheid,
STAATSMINISTER HENRI JASPAR omdat niemand met meer vuur en meer
volharding den vrede onder de men-
De plotselinge dood van Henri Jas- «hen heeft gepredikt,
r heeft in gansch het land een diepen Herhaaldelijk, in zijn encyclieken en
ïr.druk gemaakt. Zoo pas had hij de zjin redevoeringen, verdedigde Pms
zware taak op zich genomen een minis- met moed en wijsheid de onver-
terie te vormen. Gedurende een gan- vreemdbare rechten op het leven van
schen dag had hij met vertegenwoordi- a,|en. oie wegens hun wijsgeerige of
gers van de drie regeeringspartijen on- politieke overtuiging vervolging lijden.
derhandeld.Hij had de hoop uitgedrukt Zijn weldadige actie deed zich gelden
snel tot een resultaat te komen en, in op elk gebied van zijn heerlijk aposto-
zijn persgesprekken, was hij zooals laat voor de eendracht en het welzijn
steeds uiterst minzaam en wel geluimd.lva" de volkeren.
Allen die hem mochten benaderen' Namens de Regeering herhaalt de h.
zullen van hem het aandenken bewaren JANSON het rouwbeklag dat hij in de
van een man van groot talent en. wat Kamer heeft voorgelezen
meer is van een edel mensch. I Daarop wordt, ten teeken van rouw
Ik stel voor aan de familie van den de vergadering opgeheven,
heer laspar de deelneming van de Ka
mer te betuigen. VOORLOOPIGE TWAALFDEN
Het was de heer JANSON, minister
van Buitenlandsche Zaken die zich na- Bij de herneming van de vergade-
mens de regeering aansloot bij de'nn? om 15 u. geeft de h. DOUTRE-
rouwhulde aan den H. Vader, terwijl PONT (soc.lezing van het verslag
Eerste-minister SPAAK de hulde aan van de commissie van Financien over
de nagedachtenis van- den heer Jaspar de voorloopige credieten.
Heer VAN DIEREN (V.N.V.) kan
niet aannemen dat de begrootingen nog
niet goedgekeurd zijn en dat voorloo
pige twaalfden moeten aangevraagd
worden.
De heer DOUTREPONT (soc.)
bijtrad namens de regeering.
FINANCIEELE ONTWERPEN
De Kamer gaat dan over tot de be
handeling van het wetsontwerp reeds
Het voltallige kabinet Op de eerste rij de hh. Marck, Pierlot, Soudan, Blancquaert op de tweede rij Denis
Gutt, Wauters, Richard, Eekeiers, achteraan de hh. De Schrijver en Heenen.
goedgekeurd door den Senaat waarbij Maar het is uw eigen schuld Met al
goedkeuring van bijkomende kredieten uw interpellaties houdt gij hier het ern-
wordt gevraagd. stige werk tegen.
M. DE WINDE (kath.) brengt kri- j Fleer DELVAUX (rex) spreekt in
tiek uit op de aanzienlijkheid van dedenzelrden zin als heer Van Dieren,
overschrijding der voorziene kredieten wat hem dezelfde onderbrekingen be-
Spreker herinnert eraan dat hij tegen zorgt van links en ook het applaus van
onderschatting der uitgaven gewaar-1 de V.N.V.-ers.
schuwd had. Hij spijt hem dat de feiten I Bij hoofdelijke stemming worden da
hem helaas gelijk geven. Alleen reeds voorloopige kredieten goedgekeurd met
op de gewone begrooting werd meer 95 st. tegen 13.
dan een milliard meer uitgegeven dan j Om 16,20 u. wordt de vergadering
voorzien. Dit alles spruit voort uit de opgeheven.
onbezorgdheid waarmede men te werk De datum van de volgende vergade-
|gaat. Spreker waarschuwt voor over- j ring werd nog niet vastgesteld.
