Rond de Lijdens-medifaties
Dwaalleeren
26
Zondag
FEBR. 1939
Gethsemane en Wij.
Felix
timmermans
kwam naai*
Aalst vente'lén
DE MOEDER VAN
PAUS PI US XI
KAMER
De aanstaande Pauskeuse
De hulde van
ICard. Van Roey
aan P3US XI
DE VOLKSSTEM
XXXXVIe JAARGANG NUMMER 47
Drukker-Uitgever 3. .Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxi aan. 13. te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway. 20 Londen,W.C.Z
H. WAI.BURGIS
Zoa op 6,44 af 17,25
E.K.27 V. M. 5
Met dezen eersten Zondag van den schen zouden Hem toch niet aankle-
heiligen Vastentijd neemt de reeks Lij
densmeditaties 'n aanvang... bestemd
om het meest dramatisch gebeuren van
ae geschiedenis te overwegen.
Hoe zou men dit drama anders noe
men kunnen dan 'n bloedigen twee
strijd tusschen Licht en Duisternis...
tusschen de hoogste liefde en den vin-
nigsten haat... 'n vreeselijk conflikt
tusschen hemel en hel... tusschen God
en Satan...!
Reeds drie volle jaren had het Licht
ven
t Is 'n verschrikkelijke tweestrijd...
er. hoe Hij kreunt of bidt,., de Vader
schijnt niet te luisteren, hoe Hij op
zoek gaat naar troost...de zijnen slapen!
Zoo wilde het de Vader Hij die
leed voor de menschen, mocht bij hen
geen opbeuring ervaren
En de nood steeg ten toppunt...maar
dan was de redding nabij Het koude
zweet, de bloeddroppels welke den
strijd aanduiden van 'n ziel die het li-
1 chaam gaat verlaten, parelden op Zijn
er. de Warmte gestraald uit den persoon aanbiddellijk voorhoofd... het hart
en het woord van den Christus. Licht stond stil bij tusschenpoozen... De ade
mt Zijn wereldhervormende preêken,ien dreigden te scheuren... 't opeenge-
warmte van n Liefdegloed die sche- hoopte bloed baande zich 'n uitweg
merde door Zijn wondere macht en da- langs de poriën... water en bloed
t Was te voorzien, en 't is werkelijk
Theresia Galli, de moeder van Z. H.
Paus Pius XI, was eene sterke vrouw.
streng van karakter, een vrouw van
ook zoo gebeurd de Khiro-zaaTder^"ein'5 woorden, recht afgaande op
Paters Jesuieten, was verleden Woens- I !ja?r .e'- zick g^eel gevend aan haar
dag avond worstvol.We mogen zeker P. i huisgezin en de opvoeding harer vijf
Simon o. m. c. die met de Derde-Orde kindewin-
het initiatief genomen had, voor dezen Niemand der kinderen begreep zijn
kunstavond van harte bedanken moeder beter dan de toekomstige op-|rin<, l c
Na een kort welkomstwoord van we?eI £rTnnige^enln^'bem™deHet optrcden 'vLn den"h.eVAN'GLAB-
de inrichter, en een alukje muziek door d®" nmfr?r en "lemand harer kin-1 BEKE (lib die
G. Cammaert, dat de stemming bracht, fK - v°Pd de.,m°cd.er beter
besteeg de Fé het podium onder luidfcti blmerki^Tb U"gedrukt' M,eVr'
applaus. Met zijn eerder zwakke, iet-^ c u i
ken hield met eigen hand bracht zij
Voorzitter HUYSMANS leidde het
verdere debat over de regeeringsver-
klaring.
De communist h. RELECOM, de
eerste spreker, verwekt incidenten door
zijn aanvallen tegen minister Gutt. De
h. PIERARD (soc.is gewonnen voor
cultureele autonomie maar deze mag
niet schaden aan de eenheid van het
land.
De h. FIEUILLIEN (kath.had dui
delijker taal gewenscht van de regee-
politiek.
zijn eerder zwakke, iet
wat vermoeide stem, begon hij dan, in l i i l-i i- i i l
zijn sappig kleurig Lersch te vertellen. hem een kle,,ne b,bl,°the.ekb,Jeen
Op de slag was de geheele vergadering f uurtJe hee.f.' de t0°-
fén oor. Meer dan twee volle men heb!k°mShf b'bltethecar.s van Milaan in
ben we ons daar te goed gedaan aan 1 °uderl'Jke huis doorgebracht ,n ge-
dat nalli#»tf»r<^k f«fMn i 1 - i1 ze'schap van de boeken van moeder,
aat pallietersch testijn van schoonheid i D oenoort e
en echte levensvreugde. We zijn mee-!] 'OC" MSr Katt' benoemd werd tot behooren
een voor een de pun
ten van het regeeringsprogramma be
knibbelt lokt hevige verontwaardiging
uit bij de katholieken wanneer deze op
onbeschofte wijze de stem van den heer
Vindevogel die onderbrak nabootst.
De h. GUTT, minister van Financien
(in t Fr.) stelt er prijs op te verklaren
dat hij tot geen enkele politieke partij
behoort en nooit tot eenige partij zal
den, waarmede Hij tobbers en dool
aards troostte en verkwikte.
En het gevolg er van Duizenden
iiepen hem achterna... om z'n opbeu
rend woord te aanhooren... en z'n me-
vloeiden ter aarde en snerpend wee
klaagde de Goddelijke Lijder Va
der indien het mogelijk is...»
Een engel verscheen... gehuld in he-
melschen lichtglans en beurde Hem op
delijdend ingrijpen te ervaren... endoor wien de engelen zijn en leven...
geen mensch had ooit gesproken zooals het was dan de troostengel uit den
I Hemel gestuurd... hij sprak met Hem...
Maar dit ongewoon succes van den en verdween
Heiland ontvlamde den blinden naijver) De Christus is opgestaan !Hij heeft
de helsche afgunst van de toenmalige zich herpakt, kalmte en berusting zijn
joodsche leiders, met leede oogen had-'
den ze sedert lang dit alles gade gesla
gen... en ze zwoeren zich te wreken 1
over Hem neergezegen.
Zoo heeft de eiland geleden in de
getrokken naar het zonnige land waar j^hothecaris van de Ambrosiaansche
de appelsienen bloeien, en waar Pallie- bibliotheek, betrokken Mevr. Ratti en
ter Sint Franciscus ontdekte, want ik kaar dochter een huis in Milaan, en ie-
zou het haast vergeten, Timmermans deren Zondag kon men Mgr vinden,
zou ons komen spreken over S.Francis- aangezeten aan het eenvoudig huiselijk
cus en Italië, want, om Franciscus heele- rr!fak Omwille zijner moeder matigde
maal te begrijpen moet men in Italië kij zich in het gevaarlijk Alpenbeklim-
zijn in Franciscanie zegt Timmer- men" Moeder Ratti heeft haar jongen
mans. En werkelijk onder den toover z,en opgroeien en zien opklimmen van
van dat beeldende woord duurde het £aardigheid tot waardigheid in de
niet lang, of ook wij zagen in het Ita- ™k. Voor baar is hij altijd gebleven
liaansch landschap de figuur van den de Setrouwe, dankbare, liefdevolle
Poverello voor ons oprijzen. De geest z?on- Zijn hoogste verheffing heeft zij
van de herinnering aan Franciscus bier beneden niet meer gezien. Zij
hangt er in de lucht die ge inademt, ge stierf een»Se iaren tevoren,
ziet er hem leven, eenvoudig en goed in I Haar zoon heeft haar vereeuwigd
het looze janhagel had aangeblazen, aan in groote hoofdtrekken... heele
ontketende^ insgelijks den geldduivel in boeken toch zou men schrijven kunnen
Satan die den heelen heksendans van eerste lijdensfase We halen het slechts het gebaar der simpele dorpsmenschen" een document, dat in 1 902 door hem
t looze mnh»<~l L in het lied van 'n vogel, in de'kunsi werd «^gegeven. In een voorwoord
vooral, die doordrenkt en doorweekt is scbreef hij Aan u, mijn dappere
van Franciscus. We zien er Franciscus moeder, draag ik dit werk op, het oud
leven in zijn uitbundige levensblijheid ste stadsplan, dat bestaat van de groo-
die schalt als een jachthoren langs de te Lombardische hoofdstad. Ik wijd het
bergen van Umbrië, in zijn smart die u toe °P uw feestdag, en ik glimlach als
het zelfzuchtig hart van Judas... de la
ge apostel naderde tot den moordda-
digen groep der joodsche aanvoerders,
<i wat wilt ge me geven... en ik zal hem
(z'n Meester) u overleveren
En den bloedprijs werd vastgesteld
dertig zilverlingen... de prijs waarmee
men destijds 'n slaaf kocht op de
openbare markten
Verraad was gepleegd... de hel en
al wie haar toebehoorde juichte
Bij de plechtige middernachtstilte, in
het hofje van Gethsemane midden de
graven van de dooden die er rustten...
totaal afgezonderd zelfs van de zijnen,
tafereel
het
over dit inleidende
Passie-drama.
Nooit was het leven zoo rijk aan te
leurstellingen en bittere ontgoochelin-
ik er aan denk, dat misschien eens in de
toekomst een oude geleerde uw naam
gen. nooit waren de menschen zoo ge- kreunt in bosschen en spelonken,
bisseerd en beu genoten als m den mo- totale armoe onder de inwoners van
dernen tijd. bet armeaoensihes4Uj,> Asaisi. Mer. zal lezen. met de waarachtige getuigenis
Hoe meer men de wereld aanbidt en hoort weieens beweren dat Timmer- van de liefde en de vereering, die üw
naloopt des te veelzijdiger openen zich mans oppervlakkig is, te veel oo" heeft kinderen voor U, mijn moeder, had-
de wonden door haar zelf in den ver-|voor het uiterlijke, voor het aardsche, den
blinden mensch geslagen. j het vergankelijke. Die dit beweren zijn
Het lijdensprobleem is n algemeen menschen, die meestal geen zin hebben
verschijnsel in het leven van den enke- noch voor aardsche. noch voor boven-
ling... hoe meer men het ontloopen wil aardsche werkelijkheid, menschen
en vergeten door de bedwelming van slaan blijven, bij het beeld
die
om het
lag de Messias neergeknield de zinnen, hoe harder het zich wreekt beeldi het opvaHcndc- bel karakteris-
Hij was alleen 1 Hij bad en leed 1 door zijn latere bitterheid volmaakt tieke, het caricaturale soms. Die men
teen menschenoog aanschouwt het na- geluk is met van deze aarde. I schen ontgaat het, hoe dicht hemel en In alles, wat de mensch doet, moet
meloos zielehjden van den weldra in Men aanvaardt de levenssmart of aarde in bet werk van Timmermans biJ overleg gebruiken. De geest be-
doodstrijd verkeerenden Christus. men staat er tegen op als n rebel In naa8t elkaar |iggeIli hoe het geloof en heerscht de stof en feitelijk gaat de
de laatste veronderstelling verhoogt d(. godsliefde er kinderlijk en spontaan belangrijke aktiviteit van den mensch
men z n wee, z n ellende in de eer- in het hart van het leven zelf bloeien u,t van princiepen en strekkingen. On-
ste verzoent men er zich mee., en volgt 1? in de zieI van hem wien de verwar- der deze zijn er valsche, die veel doen
men den Lijdenden Christus na 'ring en het pedantisme van het moder-misl°°pen. Onze beroerde tijd is daar
Hij die leed zonder schuld en doorne leven vreemd bleven. Timmermans «=en voorbeeld van.
de hevigheid van z n zielesmart aan de kent geen geleerde woorden, noch waar I Nemen we een paar dwalingen
spits staat van alle lijders... wenkt den hij het heeft over de duistere tragiek De eerste wordt vooruit gezet door
ontmoedigden mensch tot navolging. In die zich voltrekt in de ziei van boer
Alleen de engelen staren toe en zijn
met ontzetting geslagen De Vader
kijkt met eindeloos mededoogen naar
den folterenden angst van z'n eenigen,
oneindig beminden Zoon.
De Heiland lijdt en bidt de krach
tigste en de meest doelmatige werktui
gen tot uitboeting...niet van Zijn schuld
want Hij was smetloos maar van
de schuld van anderen... door Hem op
zich genomen.
Hij lijdt Het eene akelige vizioen
volgt op het andere in zijn gefolterden
geest de bloedige tooneelen die Hem
wachten, verraad en lafheid van die
Hem lief zijn...euveldaden der mensch-
heid... de berg van zedelijk kwaad die
dreigend voor Hem oprijst als om Hem
to verpletteren... want Hij is de Boeter
van dat alles... maar het treurigste nog
van al «ad quid» tot wat nut... leed en
stierf Hij de meesten onder de men-
ekonomisch liberalisme
namelijk
het vrucht-
- I f. I IJ I I* .«..—uu „„„1 «vu fci viuuiucii WH. haar princiep van welvaart zijn
weg de lijdzaamheid, het geduld, de Zoo schrijft hij, en zoo spreekt hij ook .^?et ZU'K princiep kwam men tot ban
wat niet te vermijden, niet te ontkomen Worteb noch waar bij de'zuiging van zou onbeperkte vrijheid
-alt, ligt maar een oplossing, een uit-Franciscus naar God verwoorden wil. U
onderwerping die uitboet en heilig
maakt... die met den Hemel verzoent
en zegen brengt.
Want wij lijden omdat we schuldig
zijn Aanvaardt die levenswet... en
tot u zal 'n engel naderen... *n troost-
in de ontelbare voordrachten en lezin- deloosheid in de ekonomie. De ware
gen die hij hier en in den vreemde vrijheid bestaat in het handelen over
houdt. j «"enkomstig de rede. De ervaring der
Zoo is hij ook voor een uiterst aan-' 9.?, ^Vw '°°n' wd dat die onbeperkte
dachtig publiek te Aalst komen spreken groote rijkdommen
laten we hopen dat de monkelende le,dd<!- maar alleen voor enkelen. Het
engel van overgave in Gods' handen... doördTzaaï''gTng'Jde gefn welvaart voor de massa. Men
die neerslaan en weer opnehten... die k-,.,.,;,had gelet op voortbrenging, niet oo
kwetsen en opnieuw genezen.
DENDERZOON.
glimlach van begrijpen» was, waarvan nad S^,et °P voortbrenging, niet op
de dichter spreekt. Hoe het ook zij, deterW1J' het hlCr toch op aan"
stralende gezichten en de meegedeelde
indrukken die men bij het verlaten der
Zaal hoorde uiten, bewezen genoeg het
welgelukken van dezen kunstvollen
Franciscus-avond.
Moge Felix Timmermans nog wijd
en zijd zijn Franciskaansche vreugde
ronddragen door dorpen en steden en,
tot we hem nog eens zien weerkeeren...
R.V.C.
HIJ WAS VOORAL DE PAUS VAN
DEN VREDE
Vatikaanstad, 24 Febr. Op de
eerste bladzijde van de «Osservatore
Romano» verschijnt de Fransche tekst
an de hulde door kardinaal Van Roey
[aartsbisschop van Mechelen, aan de na-neerkomt. Wel:
gedachtenis van Pius XI gebracht.
komt.
Vrijheid is geen positief beginsel tot
aktie. Ze (de ware) moet er zijn, maar
op zich zelve is ze niet een organisee-
rend princiep, daar ze zoowel ten goede
als ten kwade kan gericht worden.
Tegenwoordig wordt strijd gevoerd'
tegen die vrijheid.
't Zal echter niet beteren zoolang
men naar het katholiek r- solidarisme
(noem dit nu kristene demokratie zoo
ge wilt) niet zal grijpen. Men heeft al
veel milliarden verloren door den ka-
techismus links te laten liggen.
Een tweede dwaling werd verkon
digd door J. J. Rousseau (1712-1778)
vader van het socialisme en kommu-
nisme
Volgens hem zou de grond aan nie
mand behooren, maar de vruchten aan
iedereen.
Wat hier vergeten wordt is niet min
dan de zoo belangrijke arbeidkwestie:
Wie zal achter de ploeg loopen
Die achter de ploeg loopt, doet het
voor de vruchten, of voor wat er op
als de vruchten zijn
Verder verklaart de heer Gutt nog
dat hem geen het minste verwijt treft
in verband met de Mendelssohnleening
en dat hij, den dag dat hij den grond-
wettelijken eed heeft afgelegd, al zijn
mandaten van beheerder heeft opge
zegd.
Bij den aanvang zijner rede houdt
de h. SPAAK er aan den h. Pierlot ge
luk te wenschen om zijn volharding en
welslagen bij de vorming der regeering.
Spreker hekelt fel de houding van M.
Max tegenover het geval Martens en de
cultuurautonomie. Ik heb Dr Martens
laten benoemen uit geest van verzoe
ning.
Heb ik een fout begaan dan is het
schuldiger die fout te exploiteeren. Wat
het financieel programma der regeering
betreft acht de h. Spaak het niet ge
wettigd vanaf I April alle besnoeibare
uitgaven met 5 t. h. te verminderen en
vraagt uitstel tot I Juni. In het tekort
der begrooting van 1938, zijnde
I 1 40 millioen, zijn de tekorten van vo
rige jaren eveneens begrepen.
De h. PIERLOT verdedigt de samen
stelling der regeering, inzonderheid de
opname van h.Blanckaert en rechtvaar
digt zijn inzichten de cultuurautonomie
door te drijven. Verder toont hij de
noodzakelijkheid aan der aangekondig
de maatregelen en besluit met de verze
kering dat er geen geldverspillingen zul
len gedaan worden.
Op voorstel van h. Van Cauwelaert
wordt de vergadering geschorst om de
groepen gelegenheid te geven te be
raadslagen. Bij de hervatting wordt
overeengkomen met 109 st. tegen 4 7
bij 7 ont. Dinsdag te stemmen over de
vertrouwensmotie in de regeering.
WAT ZAL ER NU GEBEUREN
Na deze onverwachte ontknooping
door verdaging van de stemming, gin
gen de gesprekken in de wandelgangen
der Kamer hun gang.
De meening werd geuit dat tegen
Dinsdag een compromis zou worden ge
zocht. Men drukte van verschillende
zijden de hoop uit, dat Dr Martens in-
tusschen ontslag zou nemen als lid van
de Vlaamsche Academie voor Weten
schappen, en dat de liberalen tot inkeer
zouden komen en in eene regeering op
verruimde basis zouden treden. Zulks
zou vermoedelijk het heengaan betee-
kenen van ministers Gutt, Blancquaert
en misschien ook van minister De
Schrijver.
Stellig kan er op drie dagen een
groAte ommekeer gebeuren, maar af
wachten is de boodschap.
er toch iemand achterloopen, of men
heeft geen eten
Daardoor wordt het klaar, dat er
hier iets niet in den haak is....
Op zulke theorieën kan men geen so
ciale orde bouwen, 't Is nochtans wat
men in de twee laatste honderd jaren
heeft betracht. Maar ook zijn de gevol
gen. waar men nu onder lijdt, niet uit
ebleven. Men heeft het zonder den
godsdienst willen probeeren dezo
wordt fel gewroken voor die minach
ting.
Men wordt nochtans goed gewaar
schuwd tegen de dwaalleeren, verspreid
door boek en blad, en waarvan men
altijd het slachtoffer zal vallen, zoo
van iedereen (begrijp gemeenschapmen die waarschuwing in den
Er heerscht een drukke werkzaamheid in het Vaticaan met het J i noemt de Belgische aartsbis- of staaj). zal niemand achter de ploeg
VaUcaan met het oog op de ope- schop Pius XI een der grootsten van "^len loopen. Maar anderzijds moet
mng van het Conclaaf op 1 Maart a. s. Boven op de foto een gouden lampje,
koordekens en was voor de toezegeh'ng van de stembrieven der kardinalen
O- -UWICII van J
alle tijden. Hij genoot een wereldfaam a,s ?nderfn' ou,dfrsT inbegrepen, den
en was in de eerste plaats de paus vanjvrede verknoe,d hebben.
Zie vervolg hiemeven.
den vrede.
slaat.
Ouders die hun kinders opvoeden'
volgens den katechismus, doen meer
voor welvaart en vrede dan een kabi-
netshoofd, dat vliegend de vrede gaat
redden. Want die doet dat toch maac