De Internationale
toestand
17
Woensdag
MEI 1939
De Internationale Tentoonstelling
van Luik 1939
In don Partijraad
dor ÏC. y. V.
De Philips-prijs
voor Bouwmeesters
25SVERJARING VAN Dg
MILITAIRE LUCHTVAART
Cr oote INTERNATIONALE
MILITAIRE VLIEGMEETING
De Parti Catliolique So
cial, en de politieke
toestand
XXXXVIe JAARGANG NUMMER 114
Drukker-Uitgever Van Nuffel-De Cendt, Kerkstraat, 9 en 21. AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arrondissement AALSTAgentschap Havas, Adolf Maxlaan, 1 3, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway, 20 Londen. W C.2
II. I'ASCALIS
Zon op 4,09 af 19,20
N. iL 19 E.K. 25
Op 20 Mei, inhuldiging van de
Tentoonstelling.
Amper een drietal dagen scheiden ons
nog van de plechtige opening van de
Internationale Tentoonstelling van het
Water te Luik, die Zaterdag aanst. in
clen namiddag, door den Koning in aan
wezigheid van de hooge autoriteiten
van het land, officieel zal ingehuldigd
worden.
Het is niet zonder diepe ontroering
dat de Luikenaars zullen toeschouwen
hoe voor de bezoekrs uit alle landen
dat prachtig domein van Coronmeuse
zal opengaan, domein waar, in minder
dan twee jaar, een echte stad is opgere
zen, die terzelfdertijd de synthese vormt
van den levenswil der Woelige Stede,
van haar stoutmoedigheid, haar betrou
wen in de toekomst. Dit gevoelen van
blijdschap en fierheid zal door alle Bel
gen gedeeld worden. Opgevat en on
dernomen wellicht in de moeliikste om
standigheden die ons land sedert den
wereldoorlog heeft gekend, zal de Ten
toonstelling van Luik, zich onder de
oogen van geheel de wereld, voordoen
als een sprekend getuigenis van onze
levenskracht, onze eenheid, onze hoop j
en onze verwachtingen.
Van den beginne af heeft de tentoon
stelling van Luik een hooger doel nage-1
streefd. Haar promotors hebben gewild
dat zij, in de geschiedenis van ons land
«verschijne als een datum, een waarlijk
nationale gebeurtenis, het vertrekpunt
van een waarachtige zoowel zedelijke
als stoffelijke wedergeboorte, waarvan
zoowel Vlaanderen als Wallonië zullen
genieten, in een broederlijken band sa
mengebracht door dit heerlijk verbin-
dingsteeken, het Albertkanaal.
Zulks beduidt dat onze gedachten,op
den dag van 20 Mei, in de eerste plaats
gaan naar de nagedachtenis van Ko
ning Albert, wien wij, overigens het
symbolisch gedenkteeken toegewijd
hebben, dat zich opricht in het decor
zelf van de tentoonstelling, op den
drempel van het nieuwe kanaal dat zijn
naam draagt. Terzelfder tijd zullen wij
onze gevoelens van diepe erkentelijk
heid uitdrukken jegens Koning Leopold
111, scherpzinnig voortzetter van het
werk van zijn Vader, die niet opgehou-
den heeft getuigenis af te leggen van
zijn bestendige bekommering voor de
stad L.uik en voor haar tentoonstelling. I
Ingehuldigd onder de bescherming
van onze koningen en in een geest van
innige nationale eendracht, zonder de
welke ^et bi; ons niet mogelijk is groo-
I te zaken te verwezenlijken, zal de In
ternationale Tentoonstelling van het
Water openen in een blijde stemming.
I Een geloofsbelijdenis Werkelijk,zoo
dient ze opgevat, die omvangrijke be-
looging, die het werk is van alle Luike
naars, om het even tot welken stand ze
behooren, alle Luikenaars innig vereend
in eenzelfde gedachte en vastberaden
gesteund door de openbare besturen,
geheel de Regeering, de Provincie Luik
de stad Luik die niet ophielden hun
steun en hun aanmoediging te betuigen
aan de inrichters van de tentoonstel
ling. Is het wel noodig te zeggen hoe
kostbaar ons die hooge beschermingen
waren. En nu we het doel benaderen,
weze het ons toegelaten te herinneren
aan de ontelbare hindernissen die we te
overwinnen hadden hadden om tot dit
verbazend resultaat te komen een hel
dere en harmonische stad, keurig open
gespreid op de beide oevers van onze
dierbare Maas, veraangenaamd door
luxueuse tuinen en uitgelezen parken,
waaronder het Astridpark, ongetwijfeld
het meest ontroerende, in het heerlijke
landschap van Coronmeuse, de nage
dachtenis van de zoetste en teederste
der koninginnen zal vereeuwigen. Moei
lijkheden voortspruitende hetzij uit de
politieke onzekerheden en angsten van
het oogenblik, hetzij uit de drukkende
economische toestanden,hetzij nog door
de elementen zelf die zich op zekere
oogenblikken en o,m. tijdens de groote
koude van December jongstleden letter
lijk op onze werkplaatsen neerstortten.
Doch dat alles is voorbij. Een verle
den van zwaren strijd, die eindigde met
een triomf en een overwinning.
De Tentoonstelling van Luik is een
redelievend en opbouwend werk.Zij is
geroepen om de broederlijkheid en den
wedijver in het verrichten van vredes
werken, onder de volkeren aan te wak
keren. Zij moet ook Vlamingen en Wa
len naderbrengen in een gemeenschap
pelijk gevoelen van solidariteit. Deze
onderneming, die getuigt van optimis
me en wilskracht, heeft te veel moeilijk
heden overwonnen om niet een volledig
succes in te luiden. Wij hebben vertrou
wen in het welslagen van de Tentoon
stelling en van het Internationaal Sei
zoen van het Water. En wij zijn er van
overtuigd dat de Belgische en buiten-
landsche volksmenigten, door de be
langstelling die ze zullen aan den dag
leggen, de krachtinspanning zullen be
loonen die Luik dapper en hoopvol
heeft gedaan.
Hel C oot Pa.eis van ae Stad Luik, hetwelk aan de Tentoonstelling die Zater
dag door den Koning en de Koninklijke Kinderen ingehuldigd wordt, plechtig
afgestaan werdt.
HET INTERNATIONAAL STATUUT
VAN BELGIE OPENHARTIGE
BESPREKING VAN DEN POLITIE-
KEN TOESTAND
Maandagnamiddag heeft de partij
raad van de K.V.V. een vergadering
gehouden om den politieken toestand,
zoowel op buitenlandsch als op binnen-
landsch gebied te bespreken.
De vergadering begon met een uit
eenzetting van prof. Van Overbeke,
over de onafhankelijkheidspolitiek van
Belgie en de internationale spanning.
De bevoegde spreker kwam o.m. tot
volgende conclusies
Het statuut van «zelfstandigheid)) van
«zelfbehoud» met inbegrip van zelf
verweer» en afzijdigheid ten overstaan
van de mogelijke geschillen tusschen
derde groote mogendheden door de
Koninklijke Boodschap van 1936 aan
gewezen en door de Natie bevestigd is,
in algemeenen regel, gezien voorname
lijk onze geografische ligging het meest
unstige en redelijke.
De drukke spanning van verleden
Septemberdagen, hebben de doelmatig
heid van het regime bewezen en Belgie
heeft in dezen zich gedragen ingevolge
zijn uitgesproken woord.
Dit juridisch-politiek statuut beant
woordt aan de opvattingen van de
Vlaamsche volksgemeenschap en van
de Katholieke Vlaamsche Volkspartij,
die er dan ook een grond van rechtma
tige fierheid mogen in vinden dat hun
zakelijk inzicht in Belgie's internationale
verhoudingen zonder eenige afwijking
of beperking strookt met het vorstelijk
doorzicht voor 's lands heil in 1936
geopenbaard, en door de natie alge
meen begroet.
Minister Marck handelde daarna
over den binnenlandschen politieken
toestand, onderlijnde de eerste resulta
ten der regeering Pierlot en kondigde
aan dat over weinige dagen de hervor
ming van het ministerie van Onderwijs
wezenlijkheid zal zijn.
Tijdens de bespreking die hierna
volgde en waaraan hoofdzakelijk deel
namen hh. De Saegher, van Jeugdfront,
Van Cauwelaert, Bouweraerts, Mgr.
Zie vervolg hiemeven
POOLSCH MINISTER TE PARIJS
Generaal Fheaddekasprzycki, Poolsph
minister van Landsverdediging, is te
Parijs aangekomen in de Gare du Nord,
waar hij werd verwelkomd door gene
raal Gamelin, hoofd van den Legerstaf,
M. Lukasiewicz, Poolsch ambassadeur
te Parijs en leden van de Poolsche kolo
nie in de Fransche hoofdstad. Boven
staande foto werd op het perron van
het station genomen onmiddellijk na de
aankomst.
Het was Maandag 15 Mei te I 1 uur
dat de uitreiking der prijzen heeft plaats
gevonden en tevens dc inwijding van de
tentoonstelling der bekroonde ontwer
pen van de Philips-Prijs voor Bouw
meesters. Deze plechtigheid werd opge
luisterd door de tegenwoordigheid van
hooge functionnarissen van het Minis
terie van Openbaar Onderwijs en van
vooraanstaande persoonlijkheden der
wereld van architecten enz.
De Heer J. B. Vink, Afgevaardigde-
Beheerder v»n.ri J?elg. N. V. Philips,
zat de plechtigheid voor.
De tentoonstelling der ontwerpen,
welke gehouden wordt 37, Anderlecht-
straat te Brussel, is bijzonder interes
sant.
Zij is voor het publiek geopend van
15 Mei tot 30 Juni, van 15 tot 18 uur,
op alle werkdagen behalve Zaterdags.
Zij toont duidelijk aan welke de in
spanningen zijn die gedaan werden om
de toepassing van de verlichting in de
architectuur te vereenvoudigen en wel
ke thans hunne vruchten dragen. De wil
tot diepgaande studie welke zich open
baart en de goede afwerking der ont
werpen, die men dit jaar heeft naar vo
ren gebracht, hebben ons versterkt in
de overtuiging, dat een steeds grooter
aantal van bouwmeesters zich meer en
meer interesseeren voor dit zeer belang
rijke vraagstuk dat, helaas, zoo lang
verwaarloosd werd, namelijk de ver
lichting in de bouwnijverheid.
Na de opening van de tentoonstelling
werden door de hr Vink, in tegenwoor
digheid van de leden der Jury, de om
slagen overhandigd welke de beloonin
gen der gelukkige winnaars bevatten
en waarvan wij hierbij de namen geven:
Philips Prijs Fr. 5000. Ontwerp
nr 30.19.39. In samenwerking M.
Raym. Flemal, architekt, M. Geo Lust,
architekt, 63, Belpairestraat, Berchem-
Antwerpen.
Eerste vermelding van den Philips
Wedstrijd Fr. 2000. Ontwerp nr.
000001 M. Renaat Braem, architekt,
9 Cruyslei Borgerhout-Antwerpen.
Tweede vermelding van den Philips
Wedstrijd Fr. 1500. Ontwerp nr.
12.31.40. M. Louis A. Mettewie,
architekt, 165, Firmin Lecharlierlaan,
Jette-Brussel.
Derde vermelding van den Philips
Wedstrijd Fr. 500. Ontwerp nr
27.27.27. M. Hubert Burssens, ar-
architekt, 22, Edmond Picardstraat, El-
sene-Brussel.
Broeckx, Olivier, Juffer Baers, Van
Steenberghe, kwam felle kritiek naar
voren over de samenstelling der regee
ring die noch in katholiek, noch in
Vlaamsch opzicht voldoet. Voorloopig
wordt aan de regeering nog crediet ver
leent tot op den dag dat de grootste fi-
nancieele moeilijkheden uit den w*g
zullen geruimd zijn en een regesring
zal mogelijk zijn waarin de Katholie
ken en de Vlamingen een rechtmatige
vertegenwoordiging zullen hebben.
In zijn slotrede trekt Prof. Verbist
het besluit Voortaan moet, bij een re-
geeringsvorming, de partijleiding er
kend worden, zooniet zal deze regee
ring den steun der K.V.V. moeten ont
beren.
NOG OVER DE REDE VAN
MUSSOLINI
De indruk over de rede van Mussoli
ni is niet ongunstig in de Britsche en
Fransche diplomatieke kringen. Te Lon
den wordt de rede van Mussolini te Fu-
rijn als gematigd en vreedzaam be-
chouwd.
Vooral de nadruk die hij heeft gelegd
op het feit dat in Europa geen enkele
kwestie is die een oorlog kan rechtvaar
digen en hetgeen hij zei aangaande
knoopen die niet met het zwaard moe
ten doorgehakt worden kur nen als aan
duidingen worden beschouwd dat de
mogelijkheid tot onderhandelen niet
wordt uitgesloten.
T PAUSELIJK VREDESINITIATIEF
Een Britsch parlementslid wilde uit
leg hebben over het vredesinitiatief dat
van den H. Stoel was uitgegaan. Heer
Butler, onderstaatssecretaris van bui
ten'. zaken, verklaarde dat de H. Vader
geen enkel formeel voorstel had ge
daan, doch hij kon aan het Lagerhuis
dc verzekering geven dat de Britsche
legeering ieder initiatief dat door den
H. Vader ten gunste van den vrede zou
genomen worden, met sympathie zou
begroeten.
Een ander parlementslid wilde weten
of de Britsche regeering in contact was
geweest met den H. Stoel betreffende
de vredesvoorstellen die aan het Vati-
caar. worden toegeschreven.
Heer Butler antwoordde
We zouden met belangstelling een
mededeeling van Z. H. in ontvangst ne
men, doch de Paus heeft totnogtoe geen
enkele mededeeling gedaan.
REUSACHTIGE WAPENINGEN
IN ENGELAND
In het Lagerhuis heeft Sir Kinsley
Wood, staatssecretaris voor Luchtvaart
bekend gemaakt, dat een Engelsche fir
ma, in de omgeving van Glasgow, een
nieuwe fabriek opbouwt voor het ver
vaardigen van motors voor vliegtoe
stellen. Spreker voegde er nog aan toe
dat de nieuwe werkhuizen verschillende
millioenen pond zouden kosten en
1 0.000 arbeiders aan het werk stellen.
Verder wordt vernomen dat de Fran
sche generaal Weygand die thans in
Engeland vertoeft een bezoek bracht
aan verscheidene inrichtingen voor be
wapening, aldus zijn indrukken bekend
maakte Wat ik heb gezien overtreft
alles wat wij ons hadden ingebeeld.Bij
onze terugkomst in Frankrijk zullen wij
aan onze landgenooten mogen zeggen
welk groot vertrouwen wij in de Brit
sche macht mogen stellen.»
RUSLAND HEEFT GEANTWOORD
OP DE BRITSCHE TEGENVOOR
STELLEN
Het antwoord van Sovjet Rusland
op de Britsche tegenvoorstellen werd
overhandigd aan sir William Seeds,
Britsch gezant te Moscou, door Molotov
den nieuwen minister van Buitenland-
sche Zaken van Sovjet-Rusland.
Het dokument dat Zondagavond,
overhandigd werd zou heden aan de
Engelsche regeering kunnen overge
maakt worden.
De inhoud van dit antwoord is even
wel niet gekend.
De Britsche gezant heeft zich een half
uurtje onderhouden met den h. Molo
tov en men meent te weten dat dit on
derhoud zeer hartelijk was.
DE DUITSCHE WREVELIGHEID
OVER HET ENGELSCH-TURKSCH
ACCOORD
Volgens berichten uit betrouwbare
bron, zou von Papen binnenkort uit An
kara teruggeroepen worden om verslag
uit te brengen over de sluiting van het
Lngelsch-Turksch verdrag, dat de Duit-
he regeering in hooge mate veront
rust heeft. Het is, aldus deze inlichtin
gen, te verwachten. dat Duitschland
cen zij het weinig scherpe tegen
maatregel zal nemen. De vorm waarin
dit geschieden zal is nog niet precies be
kend. Sommigen zeggen dat, als uiterste
maatregel, Duitschland de diplomatieke
betrekkingen met Engeland en Turkije
zou verbreken. In ieder geval kan ver
wacht worden, dat Duitschland in de
eerstkomende weken een verklaring zal
afleggen, die rechtstreeks tegen die lan
den zou zijn, die zich scharen achter de
politiek van Engeland, de zoogezegde
omsin gelingspolitiek.
DE ENGELSCHE GEZANT WOONT
HET ZEGEDIFILEE BIJ
Buthler deelde mede, dat de Britsche
gezant te Burgos de uitnoodiging had
aanvaard om aan het zegedefiiée deel
te nemen. En hij voegde er aan toe, dat
de Italiaansche regeering Londen ander
maal de verzekering had gegeven, dat
de Italiaansche troepen na deze betoo
ging Spanje zouden verlaten.
POLEN HOOPT OP
EEN KALME WEEK
In de Poolsche politieke kringen ziet
men deze week hoopvol tegemoet daar
Mussolini verklaard heeft dat er voor
het oogenblik in Europa geen vraag
stukken zijn die een oorlog zouden-
rechtvaardigen. Polen verliest dan ook
niet de hoop dat de Duce zal tusschen-
komen om Hitier tot matigheid te stem-
:n.
Een ander gunstig teeken is volgens
genoemde kringen het feit dat de nazis
ontkennen dat zij van plan zijn Maan
dagavond, te Dantzig te betoogen, ter
wijl zij tevens met voldoening waarne
men dat de Duitsche pers de anti-Pool-
sche campagne vermindert.
DE DUITSCH-POOLSCHE
VERHOUDINGEN
De staf van de nationaal-socialistische
partij te Danzig is in vergadering bij
eengekomen, in aanwezigheid van
raadsheer Moeller, van het Duitsche mi
nisterie van Buitenlandsche zaken.
De richtlijnen werden besproken van
de politiek welke enkele dagen geleden
door Rudolf Hess aan Senaatsvoorzit
ter Greiser werd voorgeschreven.
Naar verluidt zouden de bijzonder
heden vastgesteld zijn van de volks
stemming» welke eerstdaags door de
nationaal-socialisten in de Vrije Stad
zou ingericht worden.
t'i'iiMii var.oe
Tegelijkertijd als de algemeene raad
der K.V.V. hield de Franschtalige vleu
gel van het Katholiek Blok een vergade
ring met zelfde dagorde als eerstge
noemde maar verschillende sprekers.
M. Giovanni Hoyois, voorzitter, leid
de de discussie in met een overzicht no
pens de uitslagen der verkiezingen. Aan
de bespreking namen deel hh. Carton
de Tournai, De preter en Nothomb.
De politiek der regeering werd toege
licht door h. Delfosse, minister van Ar
beid en Sociale Voorzorg.
Nadien kwam de h. Struye aan het
v/oord met een uiteenzetting over het
internationaal statuut van Belgie.
Ook hierop had een gcdachtenwisse-
ling plaats tusschen hh. Nothombt Del-
vaux en Ch., Tschoffen..
