Het begin van het Belgisch
militair Vliegwezen
2
Vrijdag
JUNI 1939
VERJARING van
De plechtige inwijding
van de Abdijkerk te
Orval
n-
Hulde aan de slachtoffers
yan de «Squalus»
Hoe Pius XII eens een
groot pianist redde
Be Internationale Tentoonstelling
van Luik 1939
Leeuwin uit een
cirkus ontsnapt
PINKSTEREN
AAN ONZE K.UST
K A ME~rT
Senaat
E VOLKSSTEM
XXXXVie JAARGANG NUMMER 126
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel-Do Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST, DAGBLAD 25: CENTIEMEN. TELEFOON 114,
Publiciteit buiten het Arrondissement AALSTs Agentschap Havas. Adolf Maxlaan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway, 20 Londen, W.C.Z,
H. EMILIA
Zoa op3,53 «f 19,44
V. M. 3,11 L.K.
De oorsprong van ons 5 e wapen da
teert van de eerste proeven van het
vliegwezen zelf.
1910. Het vliegtuig, nauwelijks
uitgevonden, beproeft zijn vleugels, «de
vliegende mensch» is geboren. Geduren
de elk vliegfeest schrijft hij zegevierend
in het luchtruim de overwinning van
het «zwaardere dan de lucht».
Men vliegt, men strijdt voor goede
uitslagen, voor records. Het vliegtuig is
een schoonen eere- en triomfvogel, en
de bestuurders (piloten) zijn helden,
vervuld van dolle manhaftigheid en on
gehoorde vermetelheid, die door de
menigten bewonderd worden.
De vliegenier is een «halve-god»; het
»zv, eeffcuig» bovennatuurlijk en gehei
ligd, kan niets anders zijn dan een ge-
vleugelden wagen ten dienste zijner
nieuwe idolen.
Hem beproeven of ten nutte maken
tot andere, meer nuttige doeleinden...
niemand die er aan denkt
De luchtvaart, te dien tijde, is aan
het stadium der eervolle ondervinding.
De mensch beproeft zijn broze vleugels
in zijn nieuw gebied, tot nogtoe onge
schonden.
Nochtans, enkele baanbrekers zul
len weldra een praktische richting ge
ven aan die uitvinding, die, voor mili
taire doeleinden, nieuwe beloftevolle
vooruitzichten opent.
In 1910 bezoekt de Minister van
Oorlog, Generaal Hellebaut, te Kiewit
de Luchtvaart-instellingen van ridder
de Laminne, en zendt hem weldra zijn
Luitenanten Nelis, Lebon, Bronne en
Dhanis, om hen in de stuurkunst in te
wijden.
de Laminne is dus de eerste raadge
ver van ons 5 de wapen.
Onthouden we dat, op 2 1 ste Decem
ber van hetzelfde jaar, een bemanning
van het leger (Luitenanten Nelis en
Champagne) voor de eerste maal een
vlucht uitvoerde op het eerste vliegtuig
dat door het gouvernement was aange
kocht.
Die datum dagteekent het ingangs-
punt der Militaire Luchtvaart. Deze
volmaakt zich, verpersoonlijkt in de 4
bovengenoemde officieren, die er de
ware stichters van zijn en haar boven de
doopvont eener private 'school houden.
Öp 23 Maart 1911, werd op voorstel
van Kapitein-Kommandant der Genie
troepen, ridder Clement de St Mare, be
velvoerend over de kompagnie der
luchtvaarders, in Brasschaat een mili
taire vliegschool opgericht, die 4 maan
den later, met de kompagnie der lucht
vaarders vereenigd werd, onder bevel
van Kapitein-Kommandant Mathieu.
Die school is het uitgangspunt van
de verrukkelijke reeks baanbrekers
georganiseerd en geactiveerd door Ne
lis, Bronne, Lebon en Dhanis, zal ze
weldra het nest zijn, waaruit zullen op
groeien de eerste reeks officieren-pilo
ten, die als begin hun burgerlijk brevet
verkregen in de scholen van Kiewit en
St Job, in 't Goor.
Nelis is er de ziel van. Van af 1911,
met de eenigste «cage a poules» waaruit
ze bestaat, zal hij een specialisten-korps
organiseeren, het technisch materiaal
aanbrengen en de onderzoekingen rich
ten naar een militair gebruik.
't Is dan, in November 1911, met
medewerking van Luitenant Julien Stel
lingwerf, dat hij de eerste van de we
reld, het machiengeweer op het vlieg
tuig plaatst, en dat hij zeer belangwek
kende proefvluchten onderneemt.
De Militaire Luchtvaart rust op tech
niek, personeel, maar het ontbreekt
haar aan de officieele beslissing die
haar tot militair organisme wijdt.
Deze beslissingwordt uitgevoerd op
26 April 1913. Een Koninklijk besluit
sticht de Militaire Luchtvaart onder
den naam van Korps der Vliegeniers,
en scheidt haar van de luchtvaarders
die uitwijken naar Wilrijk, Zij bestaat
uit 1 4 eskadrillen van 4 «Farman»
met de motors «Ghöme» van 80 P.K.,
en een snelheid van 100 km. per uur.;
2) de vliegschool van Brasschaat.
Gedurende den zwaren zomer van
1913, namen er vliegeenheden voor de
eerste maal deel aan de groote oefenin
gen. Deze oefeningen overtuigen de
Generale Staf van het Leger van het nut
van de vliegers voor de waarneming en
de herkenning.
Van dan af wordt de Militaire Lucht
vaart een onmisbaar organisme van het
Leger zijne krijgskundige doop was
volbracht. Zijne schepping was zeker en
duurzaam zijn bestaan had een doel en
einde 1913 telde zij meer dan 30 offi
cieren-piloten, met militair brevet.
De Luchtvaart, werd dus wel in 1913
geschapen en gevormd, tot militair or
ganisme de 25ste verjaring zou dus in
1938 moeten gevierd zijn. Door bij
zondere omstandigheden, werd ons bij
bevel verplicht deze herdenking slechts
in 1939 te vieren.
Dit kort terugblikkend verhaal toont
de achtereenvolgende tijdperken van
de geboorte en de vorming van ons
vijfde wapen. Roemrijke en moeilijke
tijdperken.
Stel u voor de moeilijkheden van
kele dapperen noodig hadden om dat
wapen voort te brengen waar men van
daag zoo fier over is.
Stelt u voor de moeilijkheden van
't vliegwezen, op die broze zweef tuigen
dat de kleinste wind omwerpt, met on
zekere motors, die zelden 20 achtereen
volgende uren draaiden.
't Is dank zij die enkele moedige
baanbrekers, dat wij nu het 25 jarig
bestaan van een wapen dat van dag tot
dag belangrijker wordt, mogen vieren.
Het vliegfeest op 9 Juli te Evere in
gericht, zal ingegeven zijn door die hul
de, dat ieder Belg aan de veteranen,
stichters en scheppers van ons Lucht-
leger moet geven.
De grootsche ceremonien worden
ijverig voorbereid o. m.
De plechtige zegening der nieuwe
kerk door Z. Em. Kardinaal Van Roey.
De processie der relikwieën die van
de puinen der oude kerk naar de nieu
we zal gebracht worden door alle kloos
terlingen-prelaten met mijter en staf.
Vervolgens zal de Pontificale Hoog
mis gezongen worden door Hoog eerw.
Heer Dom H. Jos. Smets, Generaal Abt
der Cisterciensers-orde, uit Rome over
gekomen.
De genoodigden zijn dringend ver
zocht te 9 u. 45 ten laatste aanwezig te
De toegang tot de puinen zal aan de
toeristen ontzegd worden tijdens den
heelen duur der plechtigheden en zal
siechts van 16 u. toegelaten worden.
De genoodigden die nog hun toe
gangskaart niet zouden ontvangen heb
ben worden verzocht dit aan de Abdij
van Orval kenbaar te maken.
DIE BESCHULDIGD WERD VAN
SPIONNAGE
De niet-katholieke dirigent Bruno
Walter heeft bekend gemaakt, hoe de
H. Vader, destijds Apostolisch Nuntius
in Beiéren, 25 jaar geleden, een groot
musicus redde van een executie, welke
hem te wachten stond.
Ossip Gabrilovitch, een wereldbe
roemd pianist en een boezemvriend van
Bruno Walter, was door de Duitsche
autoriteiten gevangen genomen, ver
dacht van spionnage ten gunste van
Rusland.
Het waren historische tijden al
dus Bruno Walter en iedereen kon
opgesloten worden en ter dood veroor
deeld wegens spionnage.»
De Apostolische Nuntius bezocht
meermalen de opera-uitvoeringen. Hij
was en is nog een muziekliefhebber.Aan
Zijne Excellentie dacht Bruno Walter
ten einde raad.
Ik legde Zijne Excellentie het geval
van Ossip Gabrilovitch voor. Ik vertel
de hem dat hij absoluut onschuldig was.
Ik zeide hem ook welk een groot ver-
Luitenant O. F. Naquin, de gezagvoer
der van de «Squalus», de Amerikaan-
sche duikboot die dezer dagen gezon
ken is. Onze foto toont hem na de
redding. Deze foto werd door het
groote Amerikaansche watervliegtuig
de «American Clipper naar Marseille
overgebracht.
BIJ EEN BOERDERIJ
NEERGESCHOTEN
Een leeuwin is na de voorstelling van
een reizend circus in het dorpje Tagh-
mon, 13 kilometer van Wexford (Ier
land) ontsnapt toen zij van het eene
naar het andere kot overgebracht werd.
Zij verdween onmiddellijk in de
dichte bosschen van de omgeving.Twee
duizend menschen hadden de voorstel
lingen bijgewoond, maar geen van hen
merkte iets van de ontsnapping.
Het cirkuspersoneel en politie gewa
pend met geweren, trok er op uit om
het dier op te sporen en aan alle poli-
tiebureelen werd van de ontsnapping
mededeeling gedaan, opdat zij de men
schen konden waarschuwen binnenshuis
te blijven
Den nacht der ontsnapping werd een
boer, die ongeveer een mijl van Tagh-
mon woont, door het gebrul van de
leeuwin gered. Uit het venster van zijn
slaapkamer zag hij het dier op de boer
derij naast een kalf dat zij had gedood,
Hij loste twee schoten en de leeuwin
hinkte weg.
Kort daarna verschenen de achter
volgers, die de schoten hadden ge
hoord,* in de boerderij. Zij vonden de
gewonde leeuwin uitgeput in het lange
gras. De mannen vormden een grooten
De inhuldigingsplechtigheid van het paleis der Burgerlijke Genie op de Intern.
Tentoonstelling van Luik 1939
Zoo het weder met Pinksteren min of
meer voldoening gaf, dan moet toch
erkend worden dat Paschen veel war
mer uren schonk.
Aan de kust woei immers een tame
lijk koude Noorderwind die veel men
schen afschrikte. Deze koude wind, ge
paard gaande met de aantrekkings
kracht van de Tentoonstelling van Luik
de immer durende Europeesche
spanning, zijn zooveel factoren die het
toeristenverkeer aan het Noordzee
strand beinvloed hebben.
DE STAATSPAKETBOOTEN
De statistieken van dit verkeer zijn
immers een ernstige aanduiding ge
weest.
Wij laten dan hier ook deze cijfers
volgen in vergelijking met deze van
Pinksteren in 1938. Het geldt de passa
giers.
VAN DOVER NAAR OOSTENDE
25 Mei
26 Mei
27 Mei
28 Mei
29 Mei
30 Mei.
Totaal 7549 10368
Hetzij een vermindering van 2819
passagiers of ruim 30 t.h. op het cijfer
van 1938.
VAN OOSTENDE NAAR DOVER
Pinkste- Pinkste
ren 1939 ren 1938
167 334
340 582
473 600
509 725
1437 1410
640 611
1545 1793
Pinkste
Pinkste
19381
25 Mei
26 Mei
27 Mei
28 Mei
29 Mei
30 Mei
Speciale booten
6055
lies het zou zijn voor de muziekwereld kring om het beest en bleven daar tot
en voor de kuituur, als de groote pianist'het aanbreken van den dag.
gedood ou worden. Mgr Pacelli luister-j Toen de eigenaar van het circus ter
de naar mij. Hij beloofde alles te doen plaatse kwam, liet hij de leeuwin dood-
wat in zijn macht was. Inderdaad, enke-schieten, aangezien het dier, zoodanig
Ie uren later werd Gabrilovitch door de gewond was, dat hij meende het toch
autoriteiten in vrijheid gesteld. jniet meer in leven te kunnen houden.
Totaal 5113
Hetzij een achteruitgang van 942
passagiers.
Het staat dus vast dat veel mm tn-
gelschen naar de kust gekomen zijn
maar wellicht zijn, van degenen die
gekomen zijn er meer aan de kust blij
ven vertoeven in plaats van naar
Duitschland door te reizen, want het
trafiek met dit land was omzeggens niet
bestaande dit jaar.
Ook het vervoer naar Zwitserland
is fel gedaald. Daar waar verleden jaar
2000 reizigers inscheepten te Oostende
naar Zwitserland waren er thans amper
350 in den nacht van Zaterdag op Zon
dag. t
De paketbooten zetten weinig reis
goed af, hetgeen beteekent dat weinig
passagiers verder zullen doorreizen dan
de kust.
Wat in het oogvallend was, was het
groot aantal autos die langs de kustba-
nen rolden. Veel Nederlanders en ook
veel Fransche auto's. Goed voorteeken
voor het groote seizoen. De Fransche
klienteel komt terug naar de kust en de
Nederlandsche vindt onze badplaatsen
hoe langer, hoe aantrekkelijker.
Enkele hoteliers, met wien wij ge
sproken hebben, zijn overtuigd dat wij
een goed seizoen zullen hebben op
voorwaarde dat het weder gunstig zij
FRANCO RICHT ZICH TOT DE
VROUWEN
Door het Verbond van Vlaamsche
Kultuurvereenigingen van Antwerpen
wordt een prijsvraag uitgeschreven voor
een tooneelw^k handelende over Ru
bens en zijn *d. Het is niet noodzake
lijk dat Rubens zelf de hoofdfiguur van
het tooneelwerk weze, zijn figuur moet
echter in het stuk tot hqar volle recht
komen.
Een bedrag van 5000 fr. wordt aan
den wedstrijd gehecht, het bekroonde
werk zal door de zorgen van de uit
schrijvende vereeniging te Antwerpen
opgevoerd worden ter gelegenheid van
de Rubensfeesten 1940.
Voorwaarden waaraan verder moet
voldaan worden door de mededingers
en verdere inlichtingen zullen kortelings
in de pers medegedeeld worden.
PRIJSVRAAG~~VOOR
RUBENS-TOONEELWERK
Franco heeft voor 1 0.000 vrouwen
van de Spaansche phalanxpartij een re
de gehouden, waarin hij o.m. zegde
Ik wil dat Spanje sterk is, niet om het
in dwaze avonturen te storten, doch om
dat nationale kracht de beste waarborg
voor den vrede is.
Uw werk, zoo vervolgde Franco, is
met het succes van onze troepen niet
geëindigd. Thans moet het Spaansche
tehuis nog heroverd worden. Wapens en
militaire strijdkrachten zijn niet vol
doende om toekomstige oorlogen te
winnen. Zulke oorlogen zouden de ver
beelding te boven gaan en zij die zich
achter de linies bevinden, zouden er in
gelijke mate onder lijden als degenen
aan het fronk.
Daarom zouden de Spaansche vrou
wen door het smeden van eenheid en
vaderlandsliefde in haar woning de
voorposten van den vrede zijn.
De Kamer heeft Woensdagnamiddag
de begrooting van Arbeid en Sociale
Voorzorg besproken en de artikelen er
van goedgekeurd.
De h. VAN ACKER (soc.) wil een
spoedige behandeling in den Senaat van
het wetsontwerp houdende verplichten
de verzekering tegen werkloosheid.
In zijn rede dankt de bevoegde mi
nister, h. DÊLFOSSE, den verslaggever
voor zijn uitstekend werk en zegt dat al
zijn streven zal gaan naar de vereen-
oudiging van de sociale wetten en de
toepassing ervan.
M. LAMBRECHTS (VI. Nat.) heeft
het over de jeugdwerkloosheid. Nemen
erder deel aan het debat hh. DE
KERCHOVE D'EXAERDE (kath).
DEVROE (VI. Nat.) PHI LI PP ART
(kath.), FRENSSEN (technocraat).
Te 21 u. wordt de zitting geheven.
In zijn namiddagzitting heeft de Se
naat zich eerst bezig gehouden met de
kwestie der opheffing van de parlemen
taire onschendbaarheid van h. Leuri-
dan (VI. Nat.) wegens rechterlijke ver-
olgingen. De bevoegde senaatscom
missie is tot het besluit der opheffing
gekomen.
Nadien wordt de begrooting van
Landbouw verder behandeld en komt
de h. d'ASPREMONT LYNDEN, mi
nister van Landbouw aan het woord,
die betoogt dat de politiek der regee
ring er op gericht is aan de landbouwers
rendeerende prijzen en aldus een waar
dig bestaan te bezorgen.
Te 1 7,15 u. wordt de zitting geheven
