Waar het anti-elericalisme
den kop opsteekt
Nationale Instelling ran Sociaal
Dienstbetoon aan de Gezinnen der
Militairen en het Breiwerk
voor den Soldaat
18
Op hel
Westelijk front
De strijd op Zee
Zaterdag
NOV. 1939
Hiet slechts kleingeestigheid maar
sectarisme van het laagste allooi.
DUITSCH
LEGERBERICHT
AFDEELING AALST
Lokaal a Keizerlijke Plaats, 17
FRANSCH
LEGERBERICHT
Van het Ministerie van
Nationale Voorlichting
De Nederlandsche Waterverdediging
DE VOLKSSTEM
XXXXVIe JAARGANG NUMMER 163
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21 AALST, DAGBLAD 25 CENTIEMEN. -TELEFOON I 14.
Publiciteit buiten het Arr.AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldinga-Kingsway, 2Q Londen, W.C.2,
II. ItOMANUS
Zo» op7,05 at 16,07
E.K. 18 V,M. 26
Zelfs de huidige omstandigheden De enticlericaal had zijn voldoe-
zijn nog niet van aard om sommige ning... maar tenslotte een domme
anticlerikale beunhazen aan het vér- streek 1
stand te brengen dat ze hun passies
onder den domper moeten houden en
zich wat verdraagzamer moeten voor
doen. Hun aanstellerig fanatisme past
nu min dan ooit.
Bedoelde heerschappen zijn als be-
HET WERK ONZER LEGER
AALMOEZENIERS
DE KALMTE AAN HET FRONT
Het D.N.B.
Zooals de
leiding reeds
op het westel
meldt uit Berlijn
hoogste Duitsche leger-
v eft meegedeeld, is er
jk front geen belangrijk
schen Moezel
er een die èn het land èn de soldaten I
contact gewet st met den vijand. Tus-
en Saar is de actie van
vaststellen wat nu precies hun
tarische gevoelens niet vleit.
Ofschoon de tijdsomstandigheden
i i v uui uc Kuuauicusuii
nu de tragiek van den oorlog dragen, 1 j j
f J;- k..«r.k,nn« ln= Jangen der onder de
j nen en dit op
zelen wanneer ze maar even den naam ten d<. Umt ,ed(.r recht caard en
«God» hooren verklanken of let. we)denkend mensch za, 2ullt8 „ken.
nen.
Hun werk is het zich te beijveren
voor de godsdienstige en zedelijke be-
wapens geroepe
terreinen van het
toch komen die heerschappen los zon-, j.. n
ii-i i nen en dit op alle
der zich maar een oogenblik te be- soldatenleven waar deze belangen van
kommeren om hoogere motieven, ala verr£ of van bJj mee ,ld 7jjn,
de rust, kalmte m het land en de een- Dienvo| ;8 het hun volle recht
heid van alle burgers. De anticlencale j
i steund op het statuut der legeraaimoe-
lava brandt hun in het hart zoodat zij i iöi;
r zeniers, zich in te laten met de zedeln-
behoerte voelen deze uit te spuwen. t j i- i j i
r.. ke en verstandelijke vorming der sol
daten en dezer ontspanningsleven, en
het hun plicht te waken op de vrij
De taak onzer legeraalmoezeniers Ujde arüMerie ju intenser geweest dan
i:i i_ ii j|ae voorgaande dagen. 1 usschen baar
en Rijn heeft het artillerievuur afgeno
men, en op den Boven-Rijn heerscht
de volledigste kalmte.
Men heeft opgemerkt dat de vijand
de werken aan de loopgraven ver
sterkt. Groepen van Fransche Soldaten
Een drietal staaltjes ter illustratie
mogen volgen, die op zichzelf wel
sprekend genoeg zijn en breedvoeri-
gen commentaar overbodig maken.
CENSUUR OP 'S KONINGS REDE
Het bekende anti-clericale blad
«Gazette de Charleroi» heeft de rede
van onzen Koning tot het Amerikaan-
sche volk gecensureerd. In den tekst
van de rede heeft het blad deze woor- zedelijke
den geschrapt Belgie is altijd be
schouwd geweest als een centrum van
CHRISTELIJKE BESCHAVING».
De Libre Belgique stipt hierbij aan:
Er zijn dus historische
de vrijmetselarij van
waarheden die en beperking
Charleroi niet heeft.
waring van de moreele en godsdien
stige belangen van hen over wie ze zijn
aangesteld.
Hun actiegebied is zeer breed en
daaraan mag of kan niemand ook
maar een ziertje tornen.
Het edele werk der aalmoezeniers
is een eerste noodzakelijkheid voor de
gaafheid van de soldaten,
voor de tucht in en de weerkracht
van het leger, die niet kunnen behou
den worden waar bandeloosheid hoog
tij viert. Bij het apostolaat van de aal
moezeniers heeft het leger alles te
terwijl het bij de beknotting
ervan alles te verliezen
Het gezond verstand trouwens vat
zulks onmiddellijk. Maar gezonde re
de is nu evenwel het deel niet van «Le
Peuple» dat het werk der legeraal
moezeniers als partijpolitieke hande
lingen beschouwt, en schrik niet ge
achte lezer een onderzoek voor
stelt omtrent hun bedrijvigheid.
Het roode blad zou nog rooder van
schaamte moeten worden met zoo iets
voor den dag te durven komen.
Maar kom nemen wij de hand
schoen op en dat eens een onderzoek
gedaan worde naar wat de aalmoeze-
kan verdragen. Het anticlericalisme is
daar dus sterker dan de hoogachting
voor de woorden van den Koning.
Als voorbeeld van liberale vader
landsliefde en eerbied voor het Staats
hoofd kan zulks nog al tellen.
DE DOMME STREEK VAN
MINISTER BALTHAZAR
De laatste dagen heeft onze regee
ring een veelvuldig gebruik gemaakt
van de radio en hoorden we o.m. mi
nister Balthazar die de Nederlandsche
tekst las van de rede die minister Del-jniers verrichten. Twee dingen zullen
fosse in de Fransche versie op hetzelf
de uur uitsprak.
Tusschen haakjes gezegd een mi-
nisterieele radiorede is steeds een stuk
dat door de regeering in haar geheel
wordt ingezien en goedgekeurd.
De h. Balthazar, die bij zijn intrede
in de regeering, zijn roode frak niet
schijnt afgelegd te hebben, beging de
oneerlijkheid tegenover h. Delfosse en
al zijn collega's, en tegenover het luis
terende publiek, den tekst der rede te
verkrachten door de zinsnede waarin
het vertrouwen op God werd uitge
drukt niet af te lezen.
Eene afdeeling van deze Nationale
Instelling is te Aalst gesticht buiten en
i ij LI 1 li i-i i i I boven alle politiek. Er is dus in onze
hebben zich herhaaldelijk boven hun stad sIechts ££N organisme dat zich
betonnen schuilplaatsen vertoond «1 officieel het Dienstbetoon aan de
hnn vreugde uitgedrukt door herhaal-[gezinncn der opgeroepen Militairen
pe!^ _en,3LOVvde onona"brokcn zal beziR houden. Dit werk omvat ook
het Breiwerk voor de soldaten».
De strenge winter staat
de I
deur en er zal veel dienen geholpen en kunnen dezen oproep beantwoorden
gesteund. Er zal dan ook veel geld
kalmte van den dag.
Het Fransche legerbericht luidt i
Plaatselijke bedrijvigheid der pa-
troel j es.
FRANSCHE COMMENTAAR
OVER DEN TOESTAND
De Duitsche troepensamentrekkin- T -
gen aan de Belgische en Nederlandsche 'a,™jke feesten zullen worden
grengen zijn steeds even belangrijk. In nc .mfar dat 18 het
het gebied van den Beneden-Rijn, j co^m'ssies-
evenals in het kustgebied van Hanno- Under geen enkel vooi^vendsel mag
ver, bevinden zich groote massa's man- L.e naam v®n deze Nationale Instel-
schappen en neiterieel die zichtbaar worden gebruikt (noch voor fees-
opg««teld sijiryeen offensief doel. |ten' n°ch ^oor omhalingen) zonder
Die troepen'!kunnen elk oogenblik in I?^u5u J toelating van Kek
gang worden gezet, en het lijkt dat
De Voorzitter Mr Alfr. Nichels.
De ondervoorzitster: Mevr. Gravez.
De onder-voorzitters MM. Bergh-
man Alf., De Stobbeleir Gust.
Eeman Georges.
Wij doen een bijzonderen oproep
aan de liefdadige personen die zouden
willen breien voor onze soldaten. Zij
noodig zijn. Alle ingezamelde gelden,
zoo van feesten als van omhalingen,
dienen uitsluitend voor de Aalstersche
gemobiliseerden.
Binnen enkele dagen zullen dames
van het Komiteit zich ten huize aan
bieden met inschrijvingslijsten. Deze
lijsten zullen verschijnen in de lokale
bladen.
w Re-
werk der sub-
king. Met vereenigde krachten is er
eindig veel te
goed te doen.
bereiken en is er veel
alsdan duidelijk blijken: zooveel thans
ongekend maar stil apostolaatswerk
van onze aalmoezeniers ten bate van
de jongens zal alsdan in 't licht ge
steld worden en tweedens de nood
zakelijkheid zal zich opdringen om
met meer krachtdadigheid op te tre
den tegen een heele boel smeerlappe
rijen die ten nadeele van onze weer
macht zelf het leven onzer soldaten
vergiftigen, en het moreel en de zede
lijkheid onder de troepen in den weg
staan.
Maar of Le Peuple» dan zal over
tuigd wezen, is een andere kwestie.
HET HOOFDCOM1TE1T i
De Eere-Voorzitster i Mevrouw
Bouckaert.
De Voorzitsters Mevr. Leon Camu
en Barones Moyersoen.
De huidige omstandigheden hebben
de Overheden ertoe gebracht aan de
openbare diensten en aan de particu
lieren den raad te geven schuilplaatsen
te bouwen en alle ontvlambare stof
fen die zich op de zolders bevinden,
weg te ruimen. Men weet dat over het
algemeen de kelders en de zolders
van de openbare gebouwen opgepropt
zijn met oude dossiers en registers en
dat de huizen, onder welker dak geen
kist met oude papieren weggeborgen
steekt, wel zeldzaam zijn. Hun aanwe
zigheid levert natuurlijk een gevaar op
dat moet voorkomen worden. Even
wel ware het verkeerd dat op zichzelf
uitstekende voorzorgsmaatregelen tot
gevolg zouden hebben dat documenten
die voor de geschiedenis kostbaar ma
teriaal kunnen worden zouden te niet
gaan.
tigen of doen wegruimen, zonder de
toelating bekomen te hebben, hetzij
van den Algemeenen Rijksarchivaris
te Brussel, hetzij van den Rijksarchiva
ris in de andere Provinciehoofdplaat
sen. Wenschelijk is dat deze toelating
aangevraagd wordt vóór alle sortee
ring, opdat de archivarissen, die met
het onderzoek dezer papieren belast
zijn, gemakkelijk zouden kunnen uit
maken welke papieren bewaard en
naar de bewaarplaatsen van het Rijks
archief overgebracht moeten worden.
De gemeentebesturen werden even
eens verzocht de zonder nut geworden
dossiers slechts te vernietigen na het
advies te hebben ingewonnen van den
Algemeenen Rijksarchivaris of van
den Conservator van het Rijksarchief
in de Provincie. Onze openbare ar
chiefbewaarplaatsen zijn trouwens
volkomen bereid de stukken, waarvan
de gemeenten zich, zonder hinder voor
den goeden gang van hun diensten,
zouden kunnen ontdoen, te aanvaar
den en zorgvuldig te bewaren.
Het Rijksarchief zal ook met er
kentelijkheid het archief van
Al de Rijksbesturen werden er aan to'organismen!"" handel!' oMndustri^e
van vennootschappen, banken, enz. in ont
vangst nemen, alsmede de familiepa
pieren, die vaak van belang zijn voor
het bestudeeren van onze geschiedenis.
herinnerd dat, met uitzondering
het papier dat uit de scheurmand komt
of het afvalpapier, zij hun nutteloos
geworden papieren niet mogen vernie-
hat lijkt datiKomi,eit-
hun aanvoerders, waaronder de mees- Komiteit rekent ten stelligste
te generaals die de Duitsche troepen °P de hulp en de onbaatzuchtige me-
in Polen aanvoerden, slechts op eendewerking van de GANSCHE bevol
bevel van hoogerhand wachten om op
te rukken.
Nu wachten deze troepen reeds 14
dagen aan de Belgische en Nederland
sche grenzen, en het bevel van hooger
hand komt niet.
Eiken dag, die voorbijgaat, versterkt
nochtans den weerstand, dien de neu
tralen stellig zouden bieden niet al
leen omdat hun troepen beter en beter
samengetrokken worden en omdat
steeds steviger vestingwerken worden
aangelegd, maar ook omdat met eiken
dag, de winter vlugger nadert.
Dit geldt ook voor het Fransche
front. Naarmate de tijd verstrekt, ne
men ook de mogelijkheden af van een
machtig optreden van de Duitschers
tegen de maginotlinie, tengevolge van
het slechte weer, den steeds meer
doordrenkenden grond en de steeds
toenemende opeenhoping van verde
digingsmiddelen.
hi deze omstandigheden hebben al
le krijgsverrichtingen tusschen de
Siegfried-stelling en de Maginot-linie
slechts het karakter van kleine gevech
ten, waarbij slechts vooruitgeschoven
troepen die er mede belast zijn met
den vijand in voeling te blijven, in het
vuur worden gebracht.
DUITSCH MOTORSCHIP
VERGAAN
Het Duitsche motorschip Elfa n
uit Hamburg met 6 koppen bemanning
is in de Skaergaard onder dramatische
omstandigheden vergaan.
Drie leden der bemanning worden
vermist, men veronderstelt dat zij ver
dronken zijn.
Te middernacht werden S.O.S. sei
nen met een lantaarn gegeven, doch
het was onmogelijk met de loodsboot
uit te varen aangezien er een hevige
storm woedde.
Donderdag heeft een watervliegtuig
van de marine, bijgestaan door de
loodsboot gezocht en kon daarbij drie
leden van de bemanning onder zeer
moeilijke omstandigheden redden.
Het D. N. B. meldt.
Op de Oostkust van IJsland werd
het Duitsche stoomschip «Parana» tot
zinken gebracht door zijn bemanning,
1 met onze sayet te koopen aan
65 fr. het kilo en deze kosteloos te
verbreien.
2) met onze sayet kosteloos te ont
vangen en kosteloos te verbreien
3) de min begoede personen en bij
zonderlijk de familieleden der gemo
biliseerden kunnen de sayet kosteloos
bekomen, en het breien betaald wor
den aan de volgende prijzen.
Pullover met mouwen 1 8 fr.
zonder mouwen 10 fr.
manskouseQ 6 fr.
bivakmuts 5 fr.
handschoenen 4 fr.
echarpe 4 fr.
Zich richten tot
Maandag van 4 tot
het bureel eiken
5 uur.Men kan ook
schriftelijk zijne diensten aanbieden.
De personen die raad of hulp wen-
schen kunnen zich persoonlijk wenden
tot het lokaal Keizerlijke Plaats nr 1 7»
eiken Woensdag van 4 tot 5 en Zater
dag van 10 tot 12 uur. Men kan oolr
schriftelijk zijne aanvraag doent
Het Komiteit»
SLUIS IN HOLLAND DIE IN WERKING TREEDT BIJ HET ONDER
WATER-TREKKEN VAN HET GRONDGEBIED
De inrichting der landsverdediging
voor wat betreft de waterlinie, zooals
wij die thans kennen, stamt uit het jaar
1874. De wet van 1874 werd sinds
dien weliswaar gewijzigd, maar in
hoofdzaak bleven de oude plannen be
waard. De organisatie, zooals die thans
gewijzigd geld, luidt als volgt
1 Het Noorderfront
Amsterdam. )J
(stelling van
2) Het Oostfront (Nieuwe Holland-
- --„,.8che waterlinie). Deze loopt over een
op het oogenblik dat het zou worden i zeer breeden afstand van uit Muiden
gepraaid door een Engelsch oorlogs
schip. De bemanning werd aan boord
genomen van een Engelsch oorlogs
schip.
aan de Zuiderzee (tegenwoordig IJsel-
meer) langs de Vecht en Merwedeka-
naal via stad Utrecht, Jutphaas» Lek
tot Gorcum (Maas»
3) Het Zuiderfront. (Stellingen van
het Hollandsch Diep en het Volkerak
en van de Maas en het Haringvliet)^
4^ Het westfront. (De Maasmondin
gen en het Haringvliet)»
Buiten dit samenstel van verdedi
gingswerken waartusschen overal ster
ke forten liggen, zijn er nog eenige an
dere verdedigingslinies waarbij de
inundatie eveneens een groote rol
speelt. Allereerst de Grebbelinie, en de
stelling van de Neder Betuwe. Verder
de zuidelijke waterlinie van 's Herto
genbosch, de Yseel en Waallinie, het
verdedigingsstelsel van Oost Brabant
en Noord Limburg, en tenslotte nog
het verdedigingsstelsel van de Wcstor-
Scheld o.