GELOOFSLEVEN en WETENSCHAP
51
Op liet
Westelijk front
De strijd in de
lucht en op zee
Zondag
Maart 1940
Kunst tentoonstelling
te Lede
KOLONIALE LOTERIJ
De Belgische pers
bezichtigt onze kust.
XXXXVIi, JAARGANG NUMMER 75
Dmïtker-C/itgeveï J. Vsn Nuffel-De Cmdt Kerkstraat. 9 ra 21 A AL5T. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arr. AALST j Agentschap Havas» Adolf Maxi aan. .17, te B.usael Ruo do Ricfteleu, ParijX Bank Öuldings-Kingsway, 20 Londen. W.C.Z.
EEh.-PASC.HEN
|zon op 5,21 aflS. 12
NM. 7 E K. 15
Gisteren werd de beroemde ge
leerde Edouard Branly, hoogleer-var
aan het Katholiek Instituut van Parijs
met nationale eer plechtig ten grave
gedragen.
Doch die teraardebestelling was die
van een diep overtuigden christen.
Edouard Branly, de wereldver
maarde natuurkundige, de uitvinder,
samen met Marconi van de draadloo-
ze telegraphic, was zooals zoovele an
dere geleerden en groote mannen een
echt vrome katholiek.
Omwille van zijn overtuiging heeft
hij verzaakt aan eervolle ambten en
winstgevende plaatsen. Hij wilde zijn
en blijven een katholieke geleerde en
daarom verkoos hij boven andere
meer in aanzien staande posten deze
van professor aan de Katholieke Uni
versiteit van Parijs.
't Moet wel zijn, lijk Generaal d«
Castelnau het nog zoo pas komt te
zeggen in een interview, dat het secta-
risme dat in Frankrijk zoo lang hoog
tij heeft gevierd, thans aan 't luwen is
gegaan, vermits de Fransche regeering
besloot den grooten geleerde op
Staatskosten naar zijn laatste rust
plaats te dragen met al de eer die hier
mede gepaard gaat.
Die kentering kan slechts allen ver
heugen die streven naar meer broeder
lijkheid'en vaster vrede onder de
menschen.
Er was immers een tijd en deze
is nog zoo ver niet verwijderd dat
het als een axioom of onweerlegbaar
beginsel gold, dat om geleerd te zijn
men tot het vrijdenkerskorps moest
bèhooren.
Wie katholiek was, mocht dan nog
de beste geestesproducten leveren,hij
werd eenvoudig genegeerd of doodge-
verfd.
Het onderwijs dat in katholieke in
stellingen gegeven werd, kon van de
kindereri enkel «crétins,maken of zoo
ge wilt dompelaars, die maar alleen
hun catechismus van buiten kenden.
Zoo menigmaal hebben wij dat te
hooren gekregen ook hier in ons lan-
deken.
Nu nog worden vooral bij het her
openen der scholen die «dwaasheden
uit den ouden tijd nog opgedischt
door zekere pedagogen die van hoo-
gerhand gelast zijn om voor hun
scholen, dat wil zeggen de scholen met
het geld van alle Belgen bekostigd,
propaganda te maken.
In Frankrijk te dien tijdje en ook
wel in zekere mate hier ten onzent,
werden de leeraars van de christelijke
onderwijsgestichten frères ignoran-
tins I» of broeders domooren betiteld.
Wat echter niet verhinderde, dat de
ouders in overgroote meerderheid aan
die «ignorantins» hun kinderen toever
trouwden.
En niet ten onrechte, want bij de
jaarlijksche prijskampen door de re
geering van Frankrijk uitgeschreven,
waren het die ignorantinsdie met al
de schoonste prijzen gingen loopen.
Dat was hier ook het geval, zooda
nig #dat men aan hoogerhand besloot
Het Kunstcomité te Lede geeft in
deze beroerde dagen het verblijdend
voorbeeld van optimisme en stelt te
genover de geestelijke ontwrichting cn
de doodende verlamming die land en
volk bedreigen, het geruststellende
- i- t i verweer van een prac htige tentoon-
l f(rJ1"krPr" "nV.oud,g .'l«telling van beeldende Kunst,
scharren. In rranknjk vond men het
rjeraadzamer die scholen der «no- Hrl tenoesli,k en deusddoend
rantins.. die zegevierend uit den strijd 1 'ustlK selclepel der paasr.h-
kwamen. maar eenvoudig te sluiten in klokken vemreuwde levensvreug-
FRANSCH STAFBERICHT
(Havas). Plaatselijke bedrijvig
heid der verkenningselementen. Ta
melijk groote bedrijvigheid der twee
juchtlegers. Een Duitsch tweemotorig
vliegtuig werd in onze lijnen neerge
schoten door het afweergeschut.
Daarenboven is op 28 Maart een
Duitsch verkenningsvliegtuig op one
grondgebied gevallen.
HET AANTAL DOODEN IN HET
BRITSCHE LEGER
(Reuter). Er wordt een lijst me-
naam van de «liberté l^e °Pwekten «n de trillende lenteglan-
•t Is tegen dat schreeuwend onrecht allen,wege zilverig schitterden, de-„ 725^0(1,c.eren en
K. waargenomen, dat zich in Noord-
Oostelijke richting heeft verwijderd.-
Protesten zijn respectieve! ^k te Lon
den en Berlijn uitgebracht.
DUITSCH VLIEGTUIG VERON
GELUKT IN FRANKRIJK
Uit Parijs wordt door een Havas-te-
Icgram gemeld dat Donderdag een
Dmtsche «Dornier 17, vliegtuig, door
een ongeluk is neergestort in de Noord
Oostelijke streek van Frankriik. De
bemanning is oirt het leven gekptnen.
DE BRITSCHE DUIKBOOT AAN
VALLEN OP DUITSCHE
SCHEPEN
da* met deze dagen de negen en tach
tigjarige Generaal de Castelnau pro
test heeft aangeteekend. Hij staat aan
het hoofd van de beweging die voor
doel heeft aan de religieuzen, die op
daten die sedert het
kunsthalle te betreden en daar, een
afgekeerd van het bedrijf j °or,°S ««neuveld z.jn
van den kwade het gansche wezen
te vermeien bij die veelkleurige, ju-
belstemmige weelde van een rijke
hel slagveld zoo schitterend hun plicht i"eks schilderstukken van de hand van
volbrachten, al de rechten van Fransch onz« «napale. jeugdige Vlaam-
burger terug te schenken. sche arlisten Herman Verbaere en Luc
Doch 't is niet enkel in het lager en
middelbaar onderwijs dat de degelijk
heid van het katholieke bewezen werd
Het Universitair onderwijs leverde
hiervan ook te allen tijde de heerliik-
"ste bewijzen.
Bij schier al de prijskampen uitge
schreven voor het toekennen van reis
beurzen behaalde onze Katholieke
Universiteit van Leuven steeds de
schoonste onderscheidingen en de tal
rijkste.
En dan ten slotte op welke heerlijke
reeks groote geleerden mogen wij.
Katholieken uit Belgie en Frankrijk,
vooral in deze laatste tijden niet wij
zen. Door hun schitterende werken en
hun uitgebreide kennissen hebben ze
het bewijs geleverd dat hun diep en
vroom geloof in 't minste afrbeuk ge
daan heeft aan hun wetenschap. Ik
heb het geloof van een Bretoen, zeg-
De Decker, en bewonderend stil te
blijven voor beeldhouwwerken van
Frans Lemaitre Waarin de strakke ernst
van den denker meevaart op de tril
lende wieken van het alzuiver gevoel.
Heerlijk is de tentoonstelling, om
dc rijke verscheidenheid en om de
kunstrijke degelijkheid der werken.
De schilde, HERMAN VERBAE
RE verbluft riet alleen door het glo
rierijk technisch verwerkelijken, maar
diensters zijn eveneens gesneuveld.Een
burger werd gedood en zes gewond.
8 MILUOEN KILO METAAL INGE
ZAMELD TE BERLUN
Belga meldt uit Berlijn Volgens in
lichtingen uit Duitsche bron, heeft het
Officieel wordt bekend gemaakt dat
de duikboot die de Heddernheim
tot zinken bracht, de Ursula is, die
reeds eerder een Duitschen kruiser
I ktlderde. De «Ursula» hield de - Hed-
begin van don j dernheim aan, die 7000 ton erts nan
I zieken- boord had op I 3 kilom. van de haven
an Skagen.
De «Hugo Stinnes werd bewaakt
door de duikboot Truant» buiten de
Deensche territoriale wateren.
De Duikboot gaf het schip bevel de
machines te stoppen en geen gebruik
te maken van de radio. Ondanks het
feit dat tusschen de beide schoorstee-
nen van het schip werd geschoten.
inzamelen van metalen. dat op 26 stopte hel nje, ook wcrd v„n de
Maart tn Duttschland begon, een on- dio „bruik gemaakt. Toen het
verhoopten uitslag gehad. Alleen tn ,c(lip bemerkte dat het niet kon oni
Berlijn werden 8 mtlhoen kilo metaal ,napp<.n, bracht het zichzelf tot zin-
ingezameld, wat ongeveer 5 kilo per. ken
huisgezin vertegenwoordigt. I Ook verneemt men dat de duikboot
Volgens dezelfde bron zouden del Unity,, acht leden dei bemanning van
klokken der kerken met begrepen ztjn het Nederlandschr schip Prolinu.
in dit plan. Een voorschrift van maar-
de de wereldberoemde Pasteur,
had ik nog meer gestudeerd dan
ik het geloof hebben van een Bretoen
sche vrouw.» jin zijn oog in alzuivere kleurenharmo-
Geleerden lijk Branly slaan heel de nieën te verstoffelijken.
veel meer nog door de kweelende schalk Goering zou dit verboden beb-
aria s die entt opstijgen. Hij is als de
zoetgekeelde .'.anger in de ontluikende
Lente, die in fijne galmen zijn levens
blijheid uitschdt. Gij moet dit werk in
u opnemen, en stil laten bezinken,luis
teren met de :iel moet gij, want in elk
doek is een f jnbesnaard dichter aan
't zingen geweest die zijn emotie in ge
polijste verzeg verklankt. Welke klcu-
rentoover! Hier heeft een wever zijn
ben. om de maatregelen te vergemak
kelijken, die later zouden kunnen
noodzakelijk blijken.
DE ONTRUIMINGEN IN
NEDERLAND
(Belga) De Regeering heeft be
sloten dat in geval verdere ontruimin-
gered heeft, die reeds zes dagen in een
open bootje op zee zwalpten.
WAT DE NOREN
REEDS VERLOREN
Het Noorsche telcgraafagentschap
deelt mede dat 59 Noorsche schepen
met een waterverplaatsing van 204
duizend ton. verloren gingen In" dezen
oorlog. Deze schipbreuken hebben den
blaffende antiklerikale bent met een
enkelen slag in hun hok terug.
THEO.
De winnen van het groot lot van
een millicen van de 3e Snede
Het gebeurt niet dikwijls dat de
winner van het groot lot als het
millioen niet in" vijfden is verdeeld
cr in toestemt een tip van den sluier
te laten oplichten van het geheimzin
nige waarmede (en men begrijpt
zulks) de winners der igroote loten
v. onze populaire lotern zich omhuller
Ditmaal heeft de dankbare winnaar
niet alleen zijn naam medegedeeld, en dit is veel.
De persafgevaardigden zijn ander
maal op een bezoek aan de kustverde
diging uitgenoodigd geworden. Dit
maal zijn zij onder leiding van officie
ren. kustbatterijen gaan bezichtigen,
welke in het duinenland zijn opgesteld
en door een flinke schaar artilleristen
bediend worden.
Aan de kust zijn er niet alleen ma
rinesoldaten en artilleristen, ook infan
terie houdt er de wacht. Men kan haar
In de duinen zien maneuvreeren en
schietoefeningen houden of in tijdelij
ke en vaste kampen, welke hier en
daar zijn opgericht, aantreffen.
Enkele doeken schijnen slechts aan-
geschetst, zoo lichtnevelig en zilver-
schemerig komt het ontwerp voor,
maar als de zoekende oogen het on-
derspel der fijne nuanceeringen zal
hebben ontdekt zal de wonderbare
schoonheid er van overheerschend
worden aangevoeld.
LUC DE DECKER is meer schilder
dan lyricus, al mag in geen geval van
gevoellooze weerbarstigheid of over
spannen materieele bekommernis ge
waagd worden. Niets is minder waar!
De schilderwerken getuigen van
warmdoorzinderd gevoel ondergaan
bij 't ontdekken van de wezenlijke
schoonheid van het motief, maar bij
die innerlijk doorgloeiende vreugde
komt het materialistisch genot van
het kleurig verstoffelijken sterk en la
chend openstralen.
Het gedicht om de gave zegging. Dc
Decker kent geen. peutering, geen aar
Aan de verdere versteviging van de zcling, raak altijd gedurfd, roekeloos
lai- 1 Z-oo soms* 'e^t H,j de kleuren naast elkaar
kust wordt nog steeds gewerkt,
worden, met bekwamen spoed, vuur
torentjes voor kanonnen gebouwd.
Waar Ergens aan de kust! Daar
waar zij tot stand moeten komen...ter
versterking van de kustverdediging.
Het is een openbaar geheim, dat er
te Zeebrugge bestendige verdedigings
inrichtingen bestaan. Hoe zij er uit-
Goed Zij wekken vertrouwen
maar ook nog zijn foto gegeven. Stel
len wij hem voor
Delmotte, Joseph-Auguste. gebo
ren den 10 December 1879, gehuwd,
vader van twee kinderen, gepension
neerd wachtoverste van de Spoorwe
gen, woonachtig te Pont a Celles. Hij
had zijn biljet gekocht den 1 5 Maart
dus acht dagen voor de trekking
in de statie van Luttre. Hij had het
zelfs gekocht buiten den weet van zijn
beschikt ook over zware
op spoorstaven. batterijen
als hij op 't punt staat uit te glijden
redt hem het feilloos kleurgevoel en
\erwerkelijkt hij harmonieën die spet
teren en boeien.
De beeldhouwer FRANS LEMAI
TRE is bedreven, hij kent zijn am
bacht. alle knepen van den beeldhou
wer houdt hij onder de knie, hij kent
vormen en anatomie en alle deelen
getuigen van zijn behendigheid, maar
hij is meer dan een ervaren ambachts
man, hij is een kunstenaar die droomt
cn denkt en ziet en die zijn gewaar
wordingen en" zijn gedachten samen
bundelt in motieven waar hij de
kwintessens van zijn innerlijk beleven
Belgit
artillerie HPI .Hl
die ver in zee kunnen schieten
een minimum van tijd naar de bedreig-
-|de plaatsen kunnen gestuurd worden,
j Deze artillerie is een voornaam ele
ment van onze kustverdediging, wel-1 op meesterlijke wijze veratoffelijkt.De
ke trouwens met den dag sterker geestelijke factor tTapt het vakkundig
Aordt. element uit den weg en maakt dat het
Artilleristen, marinesoldaten en in- werk baadt in een strakke. cerebrale
I fï-nteristen hebben de gelegenheid I atmosfeer en dat hun voornaamheid
echtgenoote. die hem niettemin om zich in het schieten te bekwamen. cn hun gracieuse geheimzinnigheid zoo
zijn hals gevallen is. toen zij het goede Daarvoor zijn dan ook schictoefenin-j heftig aangrijpen. Om het werk van
nieuws vernam. j^en voorzien. Zoo gebeurt het vaak, i Lemaitre te begrijpen past het als de
Het fortuin heeft hem het hoofd niet oa» in de duinen geweren knetteren en oogen glijden langs de zingende vor-
op hol gebracht. Hij is zinnens .zijn machiengeweren ratelen. Ook kan'men met de gespannen gedachten
grootendeels ten
laste zou moeten vallen van den Staat
Dc minister van binnenlandsche zaken
heeft daartoe een eerste krediet aan
gevraagd van 5 millioen gulden.
VREEMDE VLIEGTUIGEN OVER
NEDERLAND
De Ncderlandsche Regeeringspers-
dienst deelt mede
Donderdagnamiddag om kwart
voor twee zijn boven het eiland Rot
tum, twee Brit8che militaire vliegtuigen
sche matrozen.
den uitgekozen om het stralend beeld belanghebbenden
DUITSCHE WAARBORG AAN
AMERIKAANSCHE SCHEPEN
De ambtenaars van het Amerikaan-
sche Staatsdepartement hebben mee
gedeeld, dat de hooge Duitsche vloot-
overheden aan den Amerikaanschen
vlootattaché te Berlijn, de verzekering
hebben gegeven, dat de schepen der
Ver. Staten zullen geëerbiedigd wor
den. waar zij zich ook op zee bevin
den, op voorwaarde dat zij geen ge
allieerde haven als bestemming hebben
DE AANKOOPEN VAN VLIEG
TUIGEN IN AMERIKA
Brigadier-generaal Marshall, chef
van den generdlen staf van het Ameri-
waargenomen. Zij zijn van den grond kaansch leger, heeft medegedeeld dat
af beschoten en hebben zich daarop in hel doel van het leger, voor 30 Juni
Westelijke richting verwijderd. li941, 5500 vliegtuigen te bezitten.
Dienzelfden namiddag is op het ei- voor 2 tot 3 jaar werd uitgesteld, als
land een Duitsch land vliegtuig van het. gevolg van de groote aankoopen der
Junker-type met de kenteekens 8 L.H. geallieerden.
twee schoonbroeders en misschien an-bijwijlen het kanon bulderen,
dere ook nog mede te laten genieten In het nieuwe kamp van Lombart-
\an zijn rijkdom. En hij heeft beloofd zijde, zijn bestaan is geen geheim meer
eveneens de zwartjes van de trekking j zijn. met het oog op voornoemde oefe-
indachtig te zijn I ningen voor de infanterie, schietinrich-
Filosoof ondanks zijn millioen, is.hngen voor handen, die een bezoek
hij niet van plan lange reizen te on-overwaard zijn.
dernemen, maar voort te gaan met zijnZoodat al wakende ons leger aan
genoegen te vinden in zijn lieveling-de kust werkt, tot voldoening van de,
sport, dq hengelvisscherij. oversten cn veiligheid van het land..
stil bij te verwijlen om zoo het geheim
te ontdekken dat in elk beeld verscho
len zit.
Gent, den 25-3-"40.
G. DE KNIBBER.
N. B. D De tentoonstelling blijft
heden Zondag 31 Maart geopend.
Het twaalf-pond» kanon aan boord van een baggerschip.