Belangwekkende rede van
H. Spaak over Belgie's
internationale positie
Oorlogsberichten
HET STUIFT
BIJ REX
Oe Amsrifcaansche
Oorlogsvloot
X
De Engelsche Oorlogsvloot
18
Donderdag
APRIL 1940
DE POLITIEKE TOESTAND
Senaat
Kamer
XXXXVUq JAARGANG NUMMLR 90
Drukker-Lfitgever J. V«a Nuffel-Da Gen eft. Kerkrtrut. 9 en 21 A AlrST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Art. AALST j Agentschap Havas» Adolf Maxlnan* JJ» te B.utfcl Rue de Richeleu, Lanja Bank Suldings-Kingsvirax. 20 Londen. W.C.Z.
H. Leo I us
Iron op 4,42 afl 3.42
V.M. 22 L.K. 29
-vV*-
In de Hooge Vergadering werd een
eanvang genomen met de behandeling
der begrooting van Buitenl. Zaken.
Het woord wordt eerst verleend aan
'den h. BOON (rexist) om te verklaren
dat hij de artikelen van h. Degrelle
in Le Pays Réel» over den Duitschen
inval in Denemnarken en Noorwegen,
afkeurt.
Alsdan bestijgt de h. Spaak de tri
bune om een verklaring af te leggen.
VERKLARING VAN DEN MINIS-
TER VAN BUITENL. ZAKEN.
De heer SPAAK, minister van bui-
lenlandsche zaken, zegt dat de Senaat
zal begrijpen, dat hij, op den drempel
van dit debat een korte verklaring af
legt.
Sedert bijna acht maanden is Wes
telijk Europa gewapend. Aan de gren
zen staan millioenen mannen die el
kander uitdagen. Sedert tien dagen,
werden twee bevriende volken mede-
gesleurd in den draaikolk. Wij slaan
de pogingen van Noorwegen met des
te meer spanning gade daar het steeds
een vredelievend en oprecht neutraal
Jand was (Toej. op al de banken).
Zijn positie komt vrijwel overeen
met de onze, de gevoelens die het be
zielen, eveneens.
Dank zij zijn sociale wetgeving.dank
zij zijn vooruitstrevende denkbeelden
heeft het de Europeesche beschaving
verrijkt.
Sommigen konden twijfelen aan
zijn militaire waarde.
Wat mi) betreft moet ik, in verband
met het heldhaftig avontuur van Noor
wegen, er vooral op wijzen dat de vre
delievende gevoelens, de herhaalde
lijk te kennen gegeven wil aan het
land de gruwelen van den oorlog te
besparen niets afdeed aan de vastbera
denheid om desnoods den bodem van
het vaderland te verdedigen.
De neutralen vinden dan ook in de
houding van Noorwegen een les en een
voorbeeld.
Deze oorlog die zich verder uitbreidt
'die de meest onschuldigen treft, stemt
ons tot nadenken over onze eigen po
sitie, over wat wij reeds deden.
Gedurende de afgeloopen maanden
heb ik vaak teruggedacht aan onze
buitenlandsche politiek gedurende de
laatste vijf jaar.
Eenige dagen geleden herlas ik de
verschillende diplomatieke aktes die
ons aanbelangen, met de verklaringen
die ermede gepaard gingen. Eens te
meer kwam ik tot de slotsom dat ons
buitenlandsch beleid volkomen dui
mt het heldhaftig avontuur van Noor-
Weinig landen hebben hun stand
punt zoo duidelijk toegelicht. Wat er
ook gebeure. niemand zal kunnen zeg
gen dat hij door Belgie werd misleid.
De minister herinnert vervolgens er
aan dat hij op 27 April 1937 de
grondslagen van onze buitenlandsche
politiek heeft uiteengezet in de Kamer.
Op 8 Juni 1939 legde de heer Pier
lot een vredelievende verklaring af
welke eindigde met de woorden Wij
zijn tot alle offers bereid omdat boven
den vrede de vrijheid en de eer staan.
In 1936. nadat het verdrag van
Locarno was verscheurd, stonden twee
wegen voor ons open ons verbinden
met de groote mogendheden of een
onafhankelijke houding aannemen.
Wij hebben ons niet willen verbinden
omdat deze ons in den oorlog zou heb
ben medegesleurd. Wij verkozen zoo
veel mogelijk onze lotsbestemming in
eigen handen te houden. Trouwens,
dit is de rol welke de ligging en de ge
schiedenis ons hebben toebedeeld.
Frankrijk. Engeland en Duitschland
hebben op plechtige wijze erkend dat
deze politiek gewettigd is. Bij het uit
breken van de vijandelijkheden heb
ben onze naburen de plechtige verze
kering gegeven dat zij ons grondge
bied niet zouden schenden.
Het aantal dergenen die in het bin
nenland onze houding hebben afge
keurd, slinkt van dag tot dag. Reeds
op 14 October 1936 verklaarde de
Koning dat Belgie, zonder een stuk
militair apparaat, gedoemd zou zijn
om opnieuw het slagveld te worden,
leder land stelt alles in het werk om
dit onheil af te wenden. De oorlog
voerende landen evenzeer als de neu
trale landen. Onze middelen lieten ons
echter niet toe een Maginotmuur of een
Siegfriedlinie te bouwen. Belgie heeft
op militair gebied alles gedaan wat in
zijn vermogen lag.
Tot dusver hadden wij met de oor
logvoerenden slechts een ernstig inci
dent. Ons goed recht werd erkend.
Wat ons tot dusver heeft gered, was
onze ondubbelzinnige houding. Wij
zullen hiervan niet afwijken, hoe zwaar
dit ook vallen moge. Maar dit gaat
niet zonder tucht opleggen om onze
taak niet te bemoeilijken. Het land
wil vrede, wil neutraliteit. (Langdurige
toej.)
Het debat werd voortgezet en ver
scheidene sprekers voerden het woord.
H. LOUMAYE (lib.) sluit zich aan
bij de verklaring van h. Spaak. Ook de
h BORGINON (VI. Nat.) gaat erme
de accoord die verder het gestook te
gen onze neutraliteit laakt. De h. SO-
BRY (kath.) wijst op den beslisten
wil van het Vlaamsche volk om buiten
het conflict te blijven. In de leuze
«Vrede door neutraliteit» ligt de wer
kelijke mogelijkheid om buiten den
oorlog te blijven. Spreker waarschuwt
de verantwoordelijke personen en de
regeering voor onvoorzichtigheden.
Mgr BROECKX (kath.) geeft een
merkwaardig geschiedkundig over
zicht van de bemiddelingspogingen die
sedert het begin van deze eeuw door
de pausen werden gedaan om den vre
de te herstellen en toont aan dat
slechts de toepassing van de leer der
Kerk een duurzame basis voor ver
standhouding en vrede is.
Met een tusschenkomst van h. VAN
HOESTENBERGHE Ckath.) wordt
de zitting geheven.
Senator Vigneron heeft gisteren in
de Hooge Vergadering aangekondigd
dat hij voortaan als onafhankelijke»
in 't parlement zal zetelen en ontslag
heeft ingediend bij Rex om wille van
de houding van den h. Degrelle ten
cverstaan an den inval van Duitich-
land in Denemarken en Noorwegen.
Ook de h. Boon, eveneens rexistisch
senator, bekloeg zich in een schrijven
aan La Libre Belgique» en in de
openbare vergadering van den Senaat
over de houding van zijn leider en
verklaarde zich solidair met den heer
Vigneron.
Van den h. Daye. oud-rexistisch
volksvertegenwoordiger wordt ge
zegd dat hij definitief met Rex zou
afgebroken hebben en zijn toetreding
tot de katholieke partij zou hebben
aangevraagd. De h. Paul De Mont, no
pens wie een gelijkaardig bericht in de
pers verscheen, laat in een mededee-
ling aan De Standaard weten dat
hij op dit oogenblik buiten de politiek
staat en geen terugkeer tot dezelve
overweegt. Het is thans reeds een
openbaar geheim dat de h. De Mont,
onder het pseudoniem van «Oslower»
medewerkt aan De Standaard
Twee andere gevallen zijn deze
van h. Nicaise provincieraadslid te
Vervier» die ontslag neemt als rexis
tisch mandataris, en van den heer
Wyns, gewezen volksvertegenwoordi
ger die lan^s «La Libre Belgique» ken
baar maakte dat hij geen uitstaans
meer heeft met Rex en zich als lid van
de Katholieke Associatie van Brussel
heeft laten inschrijven.
Nog een reeks andere ontslagen vol
gen nl. var h. Jacques Crockaert als
rexistisch provincieraadslid in Bra
bant en «e ïeenteraardslid in Elsene
M. Mdülara, provincieraadslid van
Brabant; hh. Ruttiers en Vander Smis
sen, rexistische gemeenteraadsleden
te St Joost ten Noode. Tenslotte de h.
Wintgens, advocaat te Eupen en oud-
volksvertegenw. van Verviers. die alle
banden met Rex heeft gebroken.
Al deze ontslagnemingen gevoegd
bij de talloos velen die zich de drie
vier laatste jaren bij Rex hebben voor
gedaan beteekenen haast de heele
onttakeling van deze beweging. Daar
enboven wijzen zij er op hoe Rex op
losse schroeven draaide en hoe ver
dwaasd tal van intellectueelen wa
ren wanneer ze met zoo n windhaan
als Degrelle meeliepen.
Wij verheugen ons om den inkeer
van velen.
Britsche oorlogsschepen patrocljeeren op zee met kanonnen die steeds
gereed zijn. Bliksemsnel beantwoord hun gebulder op eiken aanval.
De Kamer heeft de begrooting van
Openbaar onderwijs aangevat.
De h. HF.YMAN (kath.) handelt
hoofdzakelijk over het technisch on
derwijs. Er is een tekort aan geschool
de arbeidskrachten zegt spreker en in
het lager onderwijs zouden de leer
lingen meer naar het technisch
onderwijs moeten gericht worden. De
h Heyman verdedigt tenslotte de
rechtstreeksche uitbetaling der leer
krachten in het T. O.
De h. HOYAUX (soc.) behandelt
,ial van kwesties die de begrooting aan
gaan. De h. BLUM (lib.) kant zich te
gen elke omvorming van het departe
ment van Openbaar Onderwijs.
De h. WAUTERS (soc.) houdt een
pleidooi voor de hervorming van het
ministerie van Onderwijs omdat deze
er toe bijdragen zal de ver.^'andhou-
ding tusschen Vlamingen en V/alen te
bevorderen. De twee culturen moeten
v.ijelijk naast elkander kunnen ge
dijen, zegt spreker.
Het debat wordt hier onderbroken
voor de interpellatie van hh. VAN
WALLEGHEM (soc.) en HAUS-
TRAETL over de toepassing van het
Kon. Besluit op de kindertoeslagen
voor niet-loontrekkenden.
Kwart voor 7 u. wordt de vergade
ring geheven.
BEELDEKENS VOOR 1ste en
PLECHTIGE COMMUNIE
met gouden druk te beginnen van
22 fr. 30 de 25.
Boekhandel VOLKSSTEM
OP HET NOORSCHE FRONT BITTERE GEVECHTEN
Te Portsmouth (Ver. Staten) liep
een onderzeeër van stapel van 1475'
ton en 300 voet. Deze eenheid maakt
deel uit van het bewapeningsprogram-
Bia der Ver. Staten
ZEESLAG IN HET SKAGERRAK
Uit Zweedsche bron wordt gemeld
dat een groote zeeslag woedt in het
Skagerrak, welke nog voortduurt. Er
waren nog geen bijzonderheden te
kennen.
ONTSCHEPING VAN
BRITSCHE TROEPEN
(Belga). Alhoewel geautoriseer
de kringen zich onthouden van com
mentaar over het communique van
gisteren, de ontscheping van Britsche
troepen meldend op verschillende
punten der Noorsche kust, gelooft men
te weten dat minstens twee andere be
langrijke punten bezet werden.
Men heeft den indruk dat. alvo
rens hierover melding zal worden ge
maakt, deze posities zullen versterkt en
in opera tic-bases omgevormd worden.
Overigens verwacht Londen er zich
aan. dat* Duitschland zal besluiten tot
verweer in andere Noorsche gebieden.
De bijzonderheden over de verdee
ling der Britsche troepen over Noor
wegen. worden waarschijnlijk zoo lang
mogelijk geheim gehouden, niet slechts
om de militaire tegenactie van den
vijand uit de lucht te vertragen, maar
eveneens om de algemeene strategie
van den vijand in de war te brengen.
Men gelooft echter, dat krijgskun
dige noodzaak de geallieerden heeft
gedwongen, punten te kiezen, die zoo
ver mogelijk Zuidwaarts liggen, ten
einde een snel contact met de Duit
schers te forceeren en de controle te
verwerven op de vitale spoorwegver
binding van de Duitschers uit Dront-
heim, Bergen en Stavanger, teneinde
te vermijden, dat de Duitschers uit de
Oslostreek Noordwaarts trekken en in
contact komen met de Duitsche leger
macht aan de Westkust.
Alle schrijvers over militaire vraag
stukken leggen sterk den nadruk op
het belang van de zending van de
meest omvangrijke troepentranspor
ten in den kortst mogelijk tijd. Zij
zeggen dat een versterking van 1000
man thans meer waarde kan hebben
dan een 10.000 man op een later
tijdstip.
NIEUWE DUITSCHE VOORUIT
GANG IN NOORWEGEN
(D.N.B.Een groep van de
Duitsche troepen die in actie was op
d« spoorbaan van Narvik heeft de
Zweedsche grens bereikt. De Noor
sche strijdkrachten die den Duitschen
r.pmarsch hebben willen beletten, wer
den verslagen na een kort gevecht tij
dens hetwelk de Noren zware verliezen
geleden hebben.
De Duitschers hebben een groot
aantal krijgsgevangenen gemaakt.
Twee honderd Noorsche soldaten wer
den over de grens teruggedrongen en
werden door de Zweden geïnterneerd.
D. N.B. meldde uit Berlijn
F.ngelsche torpedojagers Hebben op
goed valle het uit. het vuur geopend
op de haven van Narvik in den namid
dag van 15 April. Gezien de machti
gt Duitsche verdediging hebben de
Britten niet gepoogd te Narvik te ont
schepen. noch in de onmiddellijke na-
bi jheid.
OP HET OSLOFRONT
(Reuter). De laatste berichten
behelzen dat de Noorsche troepen zich
hebben teruggetrokken uit Kongsvin-
ger. leder oogenblik kunnen de Duit
sche troepen in de stad hun intocht
doen.
De Duitsche troepen hebben hun
aanvallen hernieuwd tegen Skarnes
op de beide oevers van de Glommen-
rivier.
De Noorsche voorposten zijn ge
weken in de richting van Sander. De
beide partijen hebben gevoelige ver
liepen geleden.
Volgens Stockholms Tidningen
is een bericht te Charlottenberg ont
vangen volgens hetwelk Duitsche troc
pen zijn geland met behulp van val
schermen. tusschen Trondheim en
Hamar, in de plaats Dombaas dat een
knooppunt van spoorlijnen is. Dit zou
op Zondag geschied zijn. Hierdoor,
meent men, pogen de Duitschers de
bevoorrading van de Noorsche troe
pen op het Oslofront te verhinderen.
DE VERLIEZEN DER
DUITSCHE VLOOT
M. Reynaud, heeft héden in den Se
naat zijn reeds aangekondigde ver
klaring afgelegd.
Hij zegde dat Duitschland 30 pro-
jcent van zijn vloot door averij verlo
ren heeft
20 procent van zijn kruisers is tot
zinken gebracht.
25 procent van zijn torpedojagers
is tot zinken gebracht
1 5 procent van zijn torpedojagers
heeft averij
Verscheidene duikbooten zijn in
den grond geboord.
NIEUWE BEROERING ROND DEN
BALKAN
Volgens sommige berichten zijn
belangrijke Duitsche troepenafdeelm
'gen saamgetrokken aan de Hongaar-
sche grens. in Neder-Oostenrijk en
Slowakije.
De reis van den Hongaarschen eer
ste minister Teleki naar Belgrado, is
verdaagd.
In sommige Parijsche kringen be
staat de vrees flat een Duitsch offen
sief tegen Nederland zal ondernomen
j worden, maar de meeste bladen ver-
I wachten een Duitschen inval in Roe
menie. waar Berlijn een vergoeding
zou zoeken voor zijn mislukking in
Noord Europa.
Sommige bladen hespreken de mili
j tairc maatregelen welke Italië heeft
getroffen, en meenen dat Italië Zuid-
Slavie zou binnenvallen op het oogen-
klik dat Duitschland Roemenie bin
nenrukt.
Aldus zouden niet alleen l>eide Bal
kan landen elkaar geen steun kunnen
verleenen, maar Italië zou verder voet
alten op den Balkan en er den op-
marsch van Duitschland beperken.
Dit zijn slechts veronderstellingen
maar de Fransch-Britsche legerleiding
houdt er ten volle rekening mede.
De verbondenen zouden onmiddel-
lijk ingrijpen.