i
Oorlogsberichten
19
Z, M. HAAKON VII. IONING VAN NOORWEGEN
Vrijdag
APRIL 1940
Senaat
ffiDER DE
XSTROLEN
Kamer
XXXAVila JAARGANG NUWvjtH 9i
Drukker-Uïtgevei J. Van Nuffel-Do Geadl Kerkstraat. 9 en 21. A ALST. DAGBLAD
------ B*us«el Rut de Ricbeleu» PenjK Bank Buldings-Kingswaj.. 20 Loadeo» W.C.I<
H. EMMA
zon op 4,40 «f 18,42
V.M. 22 LK. 29
25 CENTIEMEN. TELEFOON I14„
Publiciteit buiten bet Axr^AAJJST i Agentschap Ha vat» Adolf Ma» laan» J3» te B.
Bij de gebeurtenissen in Scandinavië
is de persoon van den Noorschen Ko
ning Haakon Vil reeds verschillende
malen op den voorgrond getreden.
Over dezen vorst en staatsman
meldt men ons de navolgende bijzon
derheden
Koning Haakon VII van Noorwe
gen werd op 3 Augustus 1872 gebo
ren te Charlottenland als tweede zoon
van Koning Frederik VIII van Dene
marken. Hij ontving den naam van
Prins Karei van Denemarken, en eerst
toen hij tot koning van Noorwegen
gekozen werd, aanvaardde hij den
naarn van Haakon VU.
Koning Haakon is door bloedver
wantschap nauw verbonden met het
Engelsche Koningshuis. Op 22 Juli
1896 trad hij in het huwelijk met
prinses Maud van Engeland, de doch
ter van Koning Eduard VII cn van
Koningin Alexandra.
De wijze waarop Koning Haakon
VII op den Noorschen troon gekomen
is, kan merkwaardig genoemd wor
den.
Op 13 Augustus 1905 werd ge
stemd over de scheiding van Noorwe
gen en Zweden. Geruimen tijd waren
deze landen verbonden geweest. Met
overweldigende meerderheid 368.200
legen 184 gaven de Noorsche kiezers
uiting aan hun verlangen om absoluut
onafhankelijk te zijn. Bijna een eeuw
lang hadden de Noren en Zweden zij
de aan zijde gestaan onder het bewind
van de Zweedsche monarchen, af
stammelingen van den Franschen ge
neraal Bernadotte.
Nu kwam het er voor de Noren nog
op aan een eigen monarch te kiezen.
Op 12 en 13 November van het jaar
1905 werd opnieuw een plebisciet ge
houden voor de verkiezing van een
monarch. Tachtig procent van de
Noorsche kiezers brachten hun stem
uit op Haakon, zoon van den Deen-
schen koning. Het juist stemmenaantal
bedroeg 259.563 voor Haakon en
69.624 stemmen voor andere kandi
daten. Reeds enkele dagen na de ver
kiezing werd de uitslag van het plebis
ciet geratificeerd en nog op denzelfden
dag (18 November 1905) aanvaard
de Prins Haakon van Denemarken de
Souvereine macht over Noorwegen.
Op 25 November 1905 kwam hij
met zijn gemalin Koningin Maud in
Noorwegen aan op het jacht «Danne-
brog dat begeleid werd door Deen-
schea Engelsche en Duitsche kruisers.
De Duitsche Keizer Wilhelm had een
vlaggeschip gezonden, dat onder com
mando stond van zijn broer Prins
Hendrik van Pruisen.
Een groot aantal particuliere vaar
tuigen volgde het jacht van den nieu
wen koning. Op 27 November legde
Koning Haakon den eed af op de
grondwet, doch het duurde nog tot
Juni van .het jaar 1906 alvorens Haa
kon te Drontheim plechtig gekroond
werd als de eerste koning van Noorwe
gen na de scheiding met Zweden.
Er ontstond toen een zeer merk
waardige toestand. Vader en zoon re
geerden beiden over een land. Koning
Frederik over Denemarken, Koning
Haakon over Noorwegen.
Toen Koning Frederik van Dene
marken in Mei 1912 plotseling te
Hamburg overleed, werd hij opge
volgd door den broer van Koning
Haakon, Prins Christiaan. en zoo heb
ben Noorwegen en Denemarken het
zelfde koningshuis Sleeswijk-Hol-
stein-Sonderburg-Gluckburg.
Zeer delicaat was echter in den be
ginne de verhouding tusschen Noor
wegen en Zweden. Tijdens de regee
ring van den vader van den huidigen
Zweedschen Koning kwam de schei
ding tot stand, en deze scheiding ver
bitterde den toenmaligen Zweedschen
monarch.
Koning Haakon VII heeft alles ge
daan om deze verbittering in Skandi-
navie weg te nemen en hij is hierin ge
slaagd. De huidige koning van Zwe
den stemde erin toe, dat de erfprins
van Noorwegen in het huwelijk trad
met een Zweedsche prinses.
ONZE BUITENLANDSCHE
POLITIEK
Woensdagnamiddag zette de Senaat
de behandeling voort van de begroo
ting van fcuitenlandsche zaken.
De h. NOTHOMB (kath.) bepleit
overleg met Nederland, dat in dezelf
de gevaarlTke positie verkeert als Bet-
gie.
M. HENR1COT (üb.) verklaart
dat de libctale groep het buitenlandsch
beleid van de regeering onvoorwaar
delijk goedkeurt.
M. ROLIN (soc.) merkt op dal de
Oslo-staten den genadeslag hebben
toegebracht toen zij verklaarden zich
niet meer gebonden te achten door art.
Ï6 van het Handvest van den Volken
bond. Twee jaar later verzette Noor
wegen zich tegen den doortocht over
zijn grondgebied van militaire hulp
aan Finland uit vrees in den oorlog te
worden betrokken. Eenige weken
daarna is Noorwegen oorlogsgebied.
Spreker kan geen aanstoot nemen
aan zekere sympathiebetoogingen. 1 e
veel verbindt ons met sommige lan
C'eM. CARTON DE TOURNAI (ka
tholiek) verslaggever, zegt dat Belgie
niet verantwoordelijk kan worden ge
steld voor den loop der gebeurtenis
sen. Ons land komt stipt zijn neutrali
teitsverplichtingen na. Wat Nederland
betreft, zouden wij niet lijdzaam kun
nen toezien, indien de Scheldemon-
ding in andere landen was dan van een
neutraal en bevriend land.
M. BOSSUYT (kath.) vestigt de
aandacht op het lot van de grensarbei
ders.
BRITSCHE OORLOGSFABRIKATIE. Koning George stelt groot
belang in het werk van een vliegtuigfabriek waar arbeidsters werken.
HET VIJFMANSCHAP, (Vervolg).
OP EEN MAANDAGAVOND
Reeds vele Maandagen hadden on
ze vijf pantoffelhelden u bij Kamille
ken.) aan het kaarten geweest vanaf
7,30 uur tot klokslag 10 uur... tot wan
neer toch eens de verlokking zoo groot
zou zijn en allen zouden bezwijken.
Hoe dat gekomen is Ook weeral
zonder dat ze het eigenlijk zelf goed
weten. Het kwam zoo onvoorziens en
onverwachts dat tot berouw geen tijd
cf gelegenheid was. Hier ook kwam
het berouw na de zonde...!
Ze zaten dus zooals gewoonte met
hun vijven te wisten (met ne zittende
man), toen, zooals tweemaal per dag,
de regulateur van Kamilleken dood
gewoon tien maal aan het rammelen
gaat... het sein dat het vijfmanschap
het laatste klutske bier uit drinkt...
rechtstaat... goeden avond wenscht en
denkt tot volgende week.
Dezen avond dus verloopt alles als
naar gewoonte uitgenomen dat, heel
onschuldig, één zinneke meer wordt
gezegd door Mandus en dat onschul
dig .zinneken was. beel eenvoudig op
slag van tien uur Ja, tien uur een
schoon uur om naar huis te gaan.»
Meer niet. Maar... Dolfke die eens de
groote Jan wil uithangen lapt het er
uit: Voor u toch Mandus, want voor
uwen halven trouwboek is tien
beelzekers het laatste
NOORSCH LEGERGERICHT
Het Noorsche opperbevel deelt
mede In het Zuid Westen hebben de
Noorsche troepen onder bevel van ge
neraal Erichse de Zweedsche grens
overschreden.Zij werden geïnterneerd
Kongsvinger is in de handen van
den vijand gevallen. De Noorsche
troepen hebben zich naar het Noorden
teruggetrokken. Op de twee oevers
van het Mjoesmeer, behouden onze
troepen hun stellingen.
Nabij Hakadai hebben onze ski
troepen den vijand zware verliezen
toegebracht. Wij hebben ongeveer 150
gemaakt. Verscheidene
v igevangenen
M. HEYNDELS (comm.) zegt dat de [)uitsche vliegtuigen werden neerge-
werking van de communistische partij schoten
uitsluitend is gericht op den vrede. j jn je andere deelen van het land is
M. VO.i (soc.) wijst er op dat de I tocstand onzer troepen onveran-
koerswijzing welke de Koning ir» '936
nu nog beginnen wordt het té laat en
morgen avond komt ook langs hier.
Mandus meent het spel gewonnen, hij
zal naar huis kunnen en in zijn over
moed riskeert hij nog een zinneken
t.Nog eenen die ze al bijeen doet I» en
hij klopt met den wijsvinger op zijn
duim. Buiten ieders verwachting pakt
Leon het spel kaarten en zet zich ach
ter tafel en roept Allez nog ne vier
den 1 Mandus en Leon zetten zich
verbouwereerd neer en de twee ande
ren Juul en Frans verroeren niet.Man-
dus, Leon en Dolfke zien wederom
een straaltje hoop dat er niks meer
van komt, maar eens dat het duivel-
ken van den overmoed aan het werken
is doe het dan zwijgen en Dolfke
waagt het heel schuchter Toe Frans,
één spelleken Nee, zegt Frans, ik zie
liever eens kaarten. Allez Juul dan,
riskeert Mandus. Ik zie het ook liever
eens af, en daarbij pandoeren kan ik
niet goed. Zet u dan, zegt Frans, ik
zal mêe spelen Hij neemt de kaarten
en ze zijn aan gang. Juul laat zich
stillekens op het tipken van nen stoel
zakken en kijkt scheel naar den regu
lateur... 10 1/4 uur II
Het spel kampt, der komt strijd ir
en met die strijd is hun inwendige
strijd vergeten en vergeten ze ook den
corlog die hen te wachten staat
Eindelijk is het spel af en ze drinken
alle vijf op hun (schijnbaar) honderd sing
aangaf-. -enige juiste en de veiligste
blijkt te zijn.
Na eenige opmerkingen van M.M.
MOYERSOEN en DESMET (kath.)
is M. SPAAK, minister van buiten-
landsche zaken van oordeel, dat er ,te
veel wordt gesproken, zelfs al is het
STAVANGER ANDERMAAL
DOOR DE BRITSCHE VLOOT
AANGEVALLEN
(Reuter). De Admiraliteit deelt
mede Het vliegveld van Stavanger
te zeggen dat men de politiek van wercj door onze zeemacht
de regeering onvoorwaardelijk steunt
Wat Nederland betreft, houdt de mi
nister zijn vroegere verklaring staande
Ten slotte vraagt de minister zich af
hoe Europa opnieuw zal kunnen wor
den opgebouwd.
Om 6 ure 15 wordt de vergadering
cpgehevcn.
zwaar be
duurde
De Kamer heeft de behandeling
voortgezet van de begrooting van
Openbaar Onderwijs.
De h. VERBIST (kath.) pleit voor
eerst voor evenwicht in het departe
ment van Onderwijs, evenwicht in de
onderscheidene cultuurtakken, even
wicht in de onderwezen vakken, even
wicht in de behandeling van het per
soneel.
Spreker geeft dan de redenen op
waarom zijn groep instemt met de
door de regeering voorgenomen ber-j^ff
schoten. Het bombardement
l uur 20 minuten.
Tijdens den terugkeer werd
kruiser door een bom getroffen en be
schadigd. Hij zette niettemin zijne reis
naar zijn basis voort.
TRONDHEIM BESTOOKT
Het Britsch Luchtvaartministerie
deelde mee, dat in den nacht het vlieg
veld van Trondheim door zware En
gelsche bombardementsvliegtuigen
werd bestookt. Tengevolge van den
aanval ontstond een groote brand. Iets
later werd een aanval ontketend op
een basis van watervliegtuigen, in de
buurt van Trondheim gelegen.
GEHEIMHOUDING ROND DE
ONTSCHEPING DER BRITSCHE
TROEPEN
(Reuter.) De militaire redac
teur van Reuter meldt dat de punten
waar de Britsche troepen ontscheept
- - "iziin geheim worden gehouden ten ein-
yormmg van het ministerie van on-vijand niet in te lichten zoolang
genoeg om Mandus zijn bleek bakkers
gezicht te zien rood kleuren hem neer
te zetten en als bewijs van Dolfke zijn
leugens te roepen Kamiel nog nen
export Iedereen staat paf bij zoo'n
kordate houding en triomfeerend lapt
Mandus er bij Allez als het voor mij
laat genoeg is, wie speelt er nog een
partij mee, laat ons nu eens pandoe
ren! Nog algemeene stille en inwendi
ge strijd bij de andere... Gaat Mandus
hun huiselijke on
gemakken hun pint leeg terwijl ze ge
niepig hun uurwerk uit hun ondervest
zakske trekken... Frans heeft het ge
zien en tot hun aller verlichting zegt
hij cSlaapt wel hé mannen en tot
volgende keer... Kamilleken tapt mij
nog eenen, ik heb nog geen goesting
cm naar huis te gaan Het regula-
,ppel! Dat was teurken rammelt 11,30 uur en de vier
mannen staan in den pikdonkeren
nacht op straat... ze zeggen alleen
slaap wel en dan... het hoofd naar
den grond gaat iedereen zijn kant uit
door de stille straten en dc nacht is
grieselig. hij bekruipt hun lijf en ze ko
men tot bezinning hoe is het mogelijk
geweest halftwaalf naar ne
sleutel moeten ze niet zoeken... zou ze
nog op zijn zou ze willen open
doen Frans die ging nog niet naar
huis die moet toch een goei vrouw
derwijs. De 'wee cultuur,roepen wor- vasten voe,
den er door beschermd en de toepas-„ekrrf,rn op de kust Het feit
nng der taalwet er door verzekerd. da( d<_ Britsche tr„cpen in Noor-
De h. Verbist schandvlekt vervol
gens de taaltoestanden op onderwijs
gebied in het Brusselsche.
De h. HUYSMANS (soc.) hecht
veel belang aan de noodzakelijke her
inrichting van het departement van
Openbaar Onderwijs en gaat de ver
schillende onderwijstakken na. Ten
slotte verdedigt hij zijn amendement
houdende oprichting van een instel
ling van middelbaar onderwijs voor
meisjes en jongens in de hoofdstad.
De h. DENEEF (lib) meent dat de
middelbare onderwijsinrichtingen
overbevolkt zijn.
De h. PIERARD (soc.) verslagge
ver licht enkele punten van zijn rap
port toe.
De h. EUAS (VI. Nat.) laat zich
ironisch uit over het regeeringsplan tot
omvorming van het ministerie van
Openbaar Onderwijs. De h. BOOWE-
RAERTS (kath.) teekent krachtda
dig protest aan tegen toestanden
wegen zijn aangekomen volstaat om
Noorsche troepen een riem onder
het hart te steken en vooral den druk
te verminderen welke op de Noorsche
troepen in de streek van Oslo wordt
geoefend.
Reeds werden de Duitschers ge
noodzaakt versterkingen te zenden
naar Bergen en Trondheim. Die troe
pen werden per vliegtuig verzonden.
Het is echter moeilijk die troepen te
bevoorraden. Op fiet oogenblik is de
factor snelheid van groot belang.
DUITSCH LEGERBERICHT
Het Duitsche oppercommando heeft
een communiqué uitgegeven waarin
wordt gemeld dat een Noorsche divi
sie die tegenstand bood toen de Duit
sche troepen den spoorweg, waarlangs
het ijzererts vervoerd wordt, bezetten
met bloedige verliezen is teruggesla
gen. Een aantal soldaten werd gevan
gen genomen, de rest vluchtte over da
Zweedsche grens. De spoorlijn is tot
de Zweedsche grens door de Duit
schers bezet.
Verder meldt het communiqué dat
de vijand erin geslaagd is om tc Har-
stadt op het eiland Hinnooey 60 Km.
ten Noorden van Narvik te landen. Er
werden geen pogingen door den vij
and ondernomen om in de onmiddel
lijke omgeving van Narvik te landen.
Een Duitsch detachement heeft in
den vroegen namiddag Kongsvinger
genomen, en zet thans den opmarsen
naar het Noorden verder voort.
Een Duitsche onderzeeër heeft een
Britsche torpedobootjager van de Tri
bal-klasse ten Noord Oosten van do
Shetlandsche eilanden tot zinken ge
bracht.
In het district Drontheim hebben
de Duitsche troepen de Zweedsche
grens bereikt en de spoorlijn die over
Meraaker loopt bezet.
Twee Noorsche batterijen hebben
zich overgegeven.
De marine beschermt de convooien
die personeel en materiaal naar do
«Noorsche havens brengen.
De versterkingen van Oslo-fjord
zijn in hun geheel in staat van verde
diging gebracht.
Het hoofd van de flotielje torpedo
jagers, commodore Bonte, hééft den
dood gevonden bij de verdediging van
Narvik in een heldhaftigrn strijd te
gen een Britsche overmacht.
het halen en komt
c'erdanigheid nu aan het licht >7?!! i hebben ze zijn jaloersch op Frans,.
Mandus drinkt aan zijn vollen exportMaar geen van de vier wist dat Frans
gaat zijn grootsprekerij lukken 7 Pan-'zijn vrouw juist dien avond niet thuis o
doeren dat speelden zc nooit nu ook was en dat Frans aan zijn avond deugd het Brusselsche waarbij de onderwij-
zullen ze dat niet willen en binst hij had. zers van het vrij onderwijs benadee-
crinkt overweegt hij zijn stommiteit en, Hoe ze thuis ontvangen zijn zal hgd worden, en tegen het geknoei met
ziet aldoor het bier een heel zuur nooit iemand weten... maar de volgen- Vlaamsche kinderen.
vrouwengezicht... Tot zijn groote1 de Maandag was Frans alleen op Na de tusochenkomst van h. BRUN-
ver lichting zegt Leon en ook wat uit t Hoeksken bij Kami Heken. |FAUT (com.) wordt de vergadering
grootdoenerij x Toe mannen» als yye i, t .Vervolgt.SPECTATOR, j kwart over zes geheven»
RECRUTEERING VOOR NOORWEGEN. Op de Le tie van iNoor-
wegen te Parijs, waarvan bovenstaande foto. komen vrijwilliger» zich
aanmelden om dit land in zijn strijd tegen der. invaller tc helpen.