Oorlogsberichten
SOLIDARITEITSFONDS
Karrot
8
Zedelijke weerbaarheid
De li. Bloeddag te Brugge
(Woensdag
MEI 1940
DE VOLKSSTEM
XXXXVilo JAARGANG NIMMER 106
Drukker-Uitgevcr J. Van Nuffe!-Oe Gendt, Kerkstraat. 9 en 21 AALST. DAGBLAD 25. CLNTIt.MLN. TELEFOON 114.
Publiciteit buiten het Arr.AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13f te Brussel Rue de Richeleu. Parijs. Bank Buldings-Kingsway, 20 Londen. W.C.2.
H. LESiDERUS
son op 4.04 af 19.14
E.K- 14 V.M. 21
De eerbied en de dankbaarheid der
gansche natie tegenover het Vorsten
huis zijn nog aangegroeid sinds het be
kendmaken van den brief dien de Ko
ning tot den eerste minister richtte en
waardoor de regeeringscrisis werd op
gelost.
<t Op het oogenblik dat het leger
waakzaam onze grenzen behoedt,
schreef de Koning, past het niet een
ministerieele crisis te openen.» Het
staatshoofd heeft hierdoor niet alleen
blijk gegeven van zijn wijs beleid,maar
tevens nogmaals onze aandacht geves
tigd op het heerlijk offer van de 650
duizend mannen die alles hebben ver
laten om de onafhankelijkheid van het
land te vrijwaren.
Het Directorium der Katholieke
Partij heeft dan ook met ontroering het
leger begroet, hetwelk aan de grenzen
de nationale fierheid hooghoudt en den
censgezinden wil van het volk beves
tigt om het land tegen eiken gebeurlij-
ken inval te verdedigen.»
Hulde aan hen die waken
Niet alleen hulde, maar ook steun
opdat zij deze mobilisatie-periode zoo
heilvol mogelijk doormaken.
En hierom is het niet voldoende dat
onze jongens goed gevoed worden.Zij
zijn soms aan gevaren blootgesteld die
hunne zedelijke weerbaarheid in ge
vaar brengen.
In een resolutie die op 25 November
1.1. door een speciale studiecommissie
der katholieke partij werd opgemaakt
en door het Directorium aan de be
voegde overheid werd overgemaakt,
lezen wij dat «het vrijwaren van het
moreel der troepen een daad is, niet
alleen van openbare gezondheid, maar
tevens van wel opgevatte burgerdeugd
den gemobiliseerden soldaat te omrin
gen van een bijzondere bescherming
en hem vrijwaren van sommige geva
ren. Onttrokken aan zijn gezin en ver
stoken van zijn gewone betrekkingen,
heeft de gemobiliseerde meer dan wie
ook het recht op de bezorgdheid van
alle sociale leiders. Daarom dringt het
Blok der Katholieken aan bij de mili
taire en burgerlijke overheden, opdat
ze te dien einde alles zouden doen wat
in hunne macht ligt het vraagt aan de
Regeering zoo noodig hare machten te
herzien ten einde ze klaarder en meer
doeltreffender te maken.
TWEE PRACTISCHE
VOORSTELLEN
In verschillende kantonnementen
werden onderzoeken ingesteld om na
te gaan in hoever de acht maand mo
bilisatie de zedelijke weerbaarheid
van onze soldaten heeft geschaad.
De uitslagen zijn over het algemeen
bevredigend. Onze jongens, geholpen
eerst en vooral door een helder begrip
van hun' verantwoordelijkheid, bijge
staan door den wijzen raad van de mi
litaire aalmoezeniers en priesters-bran
cardiers, en hierbij nog gesteund door
allerlei godsdienstige en sociale orga
nisaties die een zoo nauw mogelijke
voeling met hun gemobiliseerde leden
behouden, hebben zich niet laten ver
leiden door de gevaren die hen om
ringen.
Uit de ingewonnen inlichtingen blijkt
dat de inbreuken die zich hebben voor
gedaan op zedelijk gebied, zoowel als
inzake de algemeene militaire tucht,
meestal voortspruiten uit drankmis
bruik.
Deze spijtige daden en houdingen
zouden grootendeels kunnen voorko*
men worden, indien de militaire over
heid de gemeentelijke besturen tot het
sluiten van drankgelegenheden wilde
verzoeken. De burgemeesters hebben
vanwege het ministerie van Binnen-
landsche zaken onderrichtingen ont
vangen om aan dergelijke wenken te
voldoen. Dat de militaire overheden
dus niet aarzelen om zich met de ge
meentelijke oversten te verstaan om
gebeurlijk in te grijpen.
Anderzijds blijkt dat de door de
militaire overheid getroffen maatrege
len en de gemeentelijke reglementee
ring zelf in vele gevallen praktisch niet
verzekerd zijn omdat de gewraakte in
breuken zeer dikwijls aan alle kon-
trool ontsnappen.
In bevoegde kringen is men de mee
ning toegedaan dat het beste middel
om hieraan te verhelpen bestaat in het
inrichten of versterken van een bijzon
der politiekorps dat, onder het bevel
der militaire overheid, handelend met
de noodige bescheidenheid en in bur
gerpak, met de noodige bevoegdheid
zou kunnen optreden.
Sommige afdeelingen van de Rijks
wacht, die reeds bij verschillige een
heden van het leger een taak van der-
gelijken aard vervullen, kunnen uitge
breid worden.
Wij zijn van meening. dat het ver
wezenlijken van deze twee voorstellen
van aard is om de zedelijke weerbaar
heid beter te vrijwaren.
De Katholieke Vlaamsche Volks
partij blijft in dien zin bij de bevoegde
openbare besturen aandringen.
Zedelijk volk, groot volk.
Wij helpen opdat onze jongens met
reine handen en reine zielen weldra
hun familie mogen vervoegen.
A. VERBIST,
Voorzitter K.V.V.
Op de foto de Pelikwie van het H. Bloed die mede gedragen i/erd
.oor Exc. Mgr. Micara. pauselijk nuntius. Ofschoon men dees jaar
de talrijke bezoekers uit Noord Frankrijk en Nederland moest missen,
kon men het te Brugge van in het morgenuur aanzien, dat de processie,
met haar gewone aantrekkingskracht veel volk naar de stad zou bren
gen. Indien het overdreven ware te beweren dat de bezoekers even tal-
wr,r<?. 'n fi^vone jaren, dan toch mag worden gezegd, dat de
Heilig Bloeddag een on verhoopten volkstoeloop heeft, gehad,
Er was eerst sprake geweest dat dit
fonds zou samengesteld worden bij
middel van 1/2 t.h. afhouding op de
loonen, met 1/2 t.h bijdrage van de
patroons.
Er werd afgezien van deze oplossing
De regeering heeft dan een nieuwe
oplossing gevonden. De arbeiders zul
len vanaf 1 941 drie dagen van hun
betaald ver' A moeten opofferen.
Voor dit betaald verlof storten de
patroons 2 t.h. en daarbij nog 1/2 t.h.
voor een dubbel verlof der jonge ar
beiders. Het geldt dat sedert een jaar
daarvoor it afgedragen, zal integraal
ten goede komen aan het betaald ver
dof in 1940. De opoffering vragen we
slechts voor 1941. De regeering vraagt
geen cent van de loonen. Van 1 April
af wordt van de storting der patroons
(2 t.h.) voor het betaald verlof, I t.h.
dus de helft, in het solidariteitsfonds
gestort; Ook het bijkomend 1/2 t.h.
voor de jonge arbeiders komt in het
fonds terecht.Het Fonds zou dus I 1/2
t.h. van de loonen ontvangen; de pa
troons zouden bijgevolg de volle bij
drage van het betaald verlof blijven
storten, maar 1 1/2 t.h. daarvan zou
een andere bestemming krijgen om
noodlijdenden te helpen. De arbeiders
j zouden in 1941 een deel van hun ver
lof afstaan.
Gematigd berekend zullend de geza
menlijke stortingen in het solidariteits
fonds 120-130 miljoen opbrengen.
Daarmede kan het ouderdomspensi
oen met 10 t.h. worden verhoogd, wat
ongeveer 60 millioen zal kosten; de
werkloozen. teun zou met 5 t.h. wor
den verbeterd, wat 40 miljoen vergt.
Of het feitelijk goed geschreven is
weet ik nie* Wat het eigenlijk juist is
weet ik nog veel minder, maar wat ik
wel weet. i-, dat ge geen enkel soldaat
kunt ontiruj\en die niet weet te «pre
ken over een karrot.
Alleman is akkoord om er iets mee
te willen bepalen dat buiten de gewo
ne dienstoefening valt en werkelijk of
in schijn, gemakkelijker is dan mee
marcheeren. Laat ons daarmee maar
vrede nemen.
Het eigenaardige van de karrot is
dat hij die ze heeft u er honderd en
zooveel nadoelen zal van opsommen
en er niet veel aan houdt (natuurlijk
hij lost ze niet) terwijl hij die ze niet
heeft ze benijdt en er een hemel van
voordeelen ia ziet.
Schoenmaker is een karrot. Na
tuurlijk in den beginne als alle schoe
nen nieuw zijn juist als de soldaten
zijn binnengekomen. Later als alle
schoenen tegelijk versleten zijn is het
een ander paar mouwen. Kleermaker
van 't zelfde laken een broek. Wapen
maker is 't ideaal. Maar. oh wee, als er j
iets niet in ofde is met het geschut, dan
vallen de uitbranders op zijn hoofd als
de regen bij een stortvlaag. Hoe die
sukkelaar het klaar speelt om zijn krui-
denierskomptabiliteit van materiaal en
munitie in regel te houden is voor mij
een raadsel.
Bureelschrijver is het nee plus ultra»
in alle khakis hun oogen. Die als bu-
reelrat gefungeerd heeft kent de waar
de van 't djobken en geeft er de brui
aan. Of het zoo zielig is tot 's avonds
laat liggen te knoeien op model zus en
zoo en aanhoudend gezanik te hooren
ever de wachtrol en permissierol ter-
wijl gij er niets kunt aan veranderen, is
mijns inziens te betwisten.
Len als de beste karrot aanzien is
keukenpiet, "t Schoonste van al is dat
er weinigen voor te vinden zijn. vooral
daar ze weten maar niet willen be
kennen dat het lastig is, om met
heet water, borstel, zeep en Vim de bi
dons van patatten,soep en vleesch en
saus te kuischen en te ontvetten.
Voeg daarbij dat ge op beurt 's
nachts er uit moet om koffie te maken
en de «karrot» van keukenpiet is zéro.
Zoo zijn er dan nog in ieder kanton-
nement ergens in Belgie gelegen-
heidskarrotten. volgens de omstandig
heden, waar elk naar tracht als hij ze
niet heeft, en ze al even rap laat schie
ten als hij ze te pakken krijgt. Dat is nu
eenmaal soldaat zijn. Wat een ander
heeft is goed; maar wat men zelf heeft
waardeert men niet.
Gewone dienst doen is geen karrot
en nochtans met de gansche bende mee
wacht, exercitie, corvee, theorie
't zij gemakkelijk of lastig, aangenaam
of tegen heug en meug, is alhoewel
geen karrot, nog de beste karrot.
F. V. P.
«Ergens in Belgis»,
Met een plechtige Dankmis in Ste Goedelekerk te Brussel en een feest
zitting heeft de Jeu nesse indépendante cathoiiqur feminine(Fransch-
taligc organisatie van de Kath. Burgers- en Middenstandsjeugdha.ir
tweede bestaanslus!rum herdacht. Z. Em. Kardinaal Van Roey assis
teerde pontificaal aan het altaar. Wij «even hier een beeld van de gods
dienstige plechtigheid in de ruime collegiale kerk der hoofdstad.
Uit de berichten, die slechts schaars
binnenkomen uit Noorwegen. zoo
meldt U. P. uit Stockholm, valt op te
maken dat de streek Narvik zich voor
bereidt voor het volgende en misschien
laatste bedrijf van het Noorschc drama
Er zijn aanwijzingen dat de Duit
schers hun betrekkelijk kleine troepen
macht. die Narvik bezet houdt, ver
sterken. De correspondent van de So-
cialdcmocraten aan de Noorsch-
Zweedsche grens, weet althans te mel
den, dat Zondag den geheelen dag
groote Duitsche transportvliegtuigen,
waarschijnlijk een honderd, over de
Namdalvallei in het gebied van Namsos
naar het Noorden gevlogen zijn, ver
moedelijk naar Narvik.
Aan den anderen kant gaan er ge-
ilichten, dat de geallieerden hun lan
dingen in het Noorden thans voltooid
hebben. De debarkatiepunten zijn
echter niet bekend. De zooeven ge
noemde correspondent meent echter
dat in Bodoe of Tromsoe of mogelijk
in beide plaatsen troepen der geallieer
den aan land gezet zijn.
ZUID NOORWEGEN NU GEHEEL
IN DUITSCHE HANDEN
Met de bezetting van Roros door de
Duitschers, op Zondagmorgen, is het
j laatste punt van beteekenis, waar ver-
izet werd geboden, ten Zuiden van
Namsos verdwenen en de Duitschers
zijn er ten slotte in geslaagd door het
EEN
SNELLE BESLISSING IS
MOGELIJK
|Oster- en Gauldai een verbinding tot
stand te brengen tusschen Oslo en
Trondheim.
Geheel Noorwegen ten Zuiden van
I Namsos is nu in Duitsche handen en
verdere inlichtingen /allen practisch
niet meer te krijgen zijn, uitgezonderd
die welke worda» veielieki «J«ui Kei
Duitsche legerbevel.
Punten van militair belang blijven
ten eerste Narvik, waar de strijd wordt
voortgezet, maar waarvan verder niets
bekend is. en ten tweede de Duitsche
opmarsch in Noordelijke richting van
Namsos uit, waar zij echter op stellin
gen der geallieerden zullen stooten.
DE DUITSCHE TROEPEN HEBBEN
MOSJOEN BEREIKT
In goedingelichte kringen te Londen
is men van meening dat de strijd om
Narvik een «sitzkrieg wordt. De ope
raties duren nog steeds voort, doch
zeer langzaam tengevolge van de zwa-
re sneeuwstormen. In tegenstelling
met den strijd in midden Noorwegen, j
die een bewegingsoorlog was, is hier
een loopgravenoorlog ontstaan. De
Duitschers hebben zich in het distrikt I
van Narvik volkomen ingegraven.Men
legt er evenwel den nadruk op dat on
danks deze omstandigheden een snelle
beslissing niet onmogelijk is.
DE NOREN ZOUDEN
VORDERINGEN MAKEN
De Noorsche Nieuwsdienst meldt
uit Bodoe. dat volgens ontvangen ver
flagen Maandagnamiddag, ten Zuiden
van Narvik, een gevecht begonnen is,
waaraan talrijke troepen deelnemen.
De Noren zijn vooruitgerukt tot aan
den spoorweg. Duitsche vliegtuigen
overvlogen Bodoe, doch wierpen geen
bommen.
DE TOESTAND VOLGENS REUTER
Reuter meldt uit Londen, dat de
krijgsverrichtingen rond Narvik door
de slechte weergesteldheid werden be
lemmerd. De sneeuwstormen bemoei
lijken de taak der artillerie en van
de luchtmacht. Aan Duitsche zijde
nochtans zijn bombardementsvliegtui
gen aangekomen.
De geallieerde strijdkrachten vol
gen een goed uitgewerkt plan. De
Duitschers hebben talrijke machinege
weernesten gebouwd, die een na een
moeten vernield worden.
Rond Narvik concentreeren zich tal
rijke Noorsche soldaten, die in het
Zuiden hebben gestreden. Men is ver
der van oordeel dat de Duitsche lucht
macht niet de overmacht in de lucht
zal bezitten zooals dit het geval was te
Trondheim. Het afweergeschut is op
gesteld en de Duitsche vliegvelden zijn
op een grooteren afstand gelegen dan
deze van de verbondenen.
D.N.B. meldt uit Berlijn
De militaire toestand in Noorwegen
vertoont twee nieuwe factoren. De
eerste is het gebruik door de Duitsche
luchtmacht van stukns-toestellen» De
ze vliegtuigen waarvan de actieradius
zeer klein is en zeer snel verslijten,
werden aan boord van schepen naar
Noorwegen overgebracht.
De tweede factor is de opmarsch
van de Duitsche troepen in de richting
van Narvik. Volgens de berichten wel
ke Maandagavond te Berlijn waren
toegekomen. bevonden de Duitsche
troepen zich reeds te Mosjoen. halver
wege tusschen Trondheim en Narvik.
De opmarsch der Duitschers, mogelijk
gemaakt door het terugtrekken der F.n-
gelsche troepen uit Namsos. heeft tot
doel den weg van het ijzererts voor den
komenden winter open tr maken, doch
ook om in het bezit te blijven van de
weerkundige instelling van de Lofo
ten eilanden. Door deze instelling kan
men vaststellen welk weder het op de
Noordzee is en zelfs over een gedeelte
van Engeland, wat voor de Duitsche
luchtmacht van het grootste belang ia,
DUITSCHE TROEPEN IN NARVIK
BESTOOKT
(Havas). Uit de weinige gegevcna
die gedurende de laatste 24 uur over
de krijgsverrichtingen in Noorwegen
bekend werden, kan de volgende le
zing getrokken worden
De Duitsche troepen te Narvik, die
bloot hebben gestaan aan bombarde
menten uit de lucht, van de vloot en
het landgeschut, zijn overgegaan tot
een samentrekking van krachten om
beter weerstand te kunnen bieden. De
strategische bewegingen van de ver
bondenen ontwikkelen zich onder zeer
gunstige omstandigheden.
In het Zuiden van Noorwegen blij
ven de Noorsche troepen een heldhafti-
gen weer/tand bieden aan de Duit
schers,
In den loop van Zondag werden in
ae hooge vallei van Glommen hevige
gevechten geleverd.