ZIJ IS HEENGEGAAN
Een Boodschap
van den Paus
Een nieuwe ontmoeting
Hitier-Mussolini op den Brenner
Bagdad, Irak's Hoofdstad, overgegeven
De Strijd op Kreta is geëindigd
De Ver. Staten voor
de eindbeslissing
VERSCHIJNT 3 MAAL PER WEEK
HET NUMMER 0,40 FR. PER WEEK 1,15 FR.
DINSDAG 3 en WOENSDAG 4 JUNI 1941
DE VOLKSSTEM
XXXXVÜIo JAARGANG NUMMER SB
Uitgave van de S.M. «D« Vooruitgang» Kerkatraat 9, Aakt. Handelsreg. Nr 1248 Postcbekrekening J. Van Nuffel Nr. 138559 Beheer en Redactie
Publiciteit buiten bet Arrondissement AALST Belgisch Havas Agentschap, 15, Ad. Max laan, Brussel.
Kerkstraat 9 Aalst, r— Telefoon 114
Hij staat daar nog altijd in de kleine
stemmige kerk... de bidstoel zooals de
oude dame hem deed maken een vijf
tigtal jaar geleden... toen ik er nog niet
was... wanneer de dame fijn was en
puik als een parel van deugd en voor
naamheid.
Hij staat daar nog altijd in 't mid
den van het ingetogen kerkje... half
weg omtrent tusschen de Communie
bank en den predikstoel, waar men op
beurt het voedsel geeft en uitdfeelt dat
de zielen ondersteunt, gaaf en gezond
bewaart
Hij staat daar met zijn fluweelen
behangsel en garneersel... met 'n kleur
van vergane en verwelkte rozen
het klein kistje waarin ze haar groot
gebedenboek, haar handschoenen
bril neerlegde.
Hij staat daar nog met iets van ik
weet niet hoe, of wat verwant met ge
kende voorwerpen... welke den terug
keer van haar meesteres schijnen af te
wachten.
Dikwijls blijft hij onbezet uit eer
bied voor de gestorvene. Soms komen
vreemden en onbekenden er beslag op
leggen... zetten zich dan neer... maar
dan heeft men den indruk dat hij meer
dan ooit onbezet en ledig bleef.
Op sommige dagen heeft men als
het ware de illusie dat men ze gaat
terug zien komen... zij de kleine voor
name... voortstrompelend naar haar
ouden verlaten bidstoel... in keurig
maar eenvoudig toilet, met haar klein
hoedje waarmee de modiste haar
hoofd wilde versieren dat de tijd van
de haarklessen beroofd had, zooals de
koude winterwind die de bladeren
wegrukt van de boomen na ze van het
leven te hebben ontbloot.
Men hoort nog haar klein voorzich
tige voetstapjes... het familiair gerucht
van haar regenscherm bij regenda
gen... Men zou zeggen dat men dan
weer haar mager gezichtje ontwaart,
haar vinnige verstandige oogen, haar
handen waarover blauwe strepen loo-
pen van gezwollen aders.
Maar dit is allemaal illuzie... grove
zinsbegoocheling.
Ze is vertrokken... heengegaan het
oudje... en voor goed De laatste
bladzijde is weg en uitgerukt door den
dood uit een boek dat bijna geen
bladzijden meer inhield... het laatste
uur van een dag is ten einde geloopen,
de laatste echo heeft weerklonken van
een stem die nu reeds deze is van een
geschiedenis uit het verleden
Ze is heengegaan... nog altijd gra
cieus... ondanks het ineenstorten en
het toaal verval van haar stoffelijk
omhulsel.
Ze is heengegaan, meer bedroefd
dan verstoord om de triestige winter
dagen van het leven waarin haar vurig
en warm hart nooit veranderde...nooit
verouderde.
Ze is heengegaan met haar lieftallig
heid en beleefdheid van vroeger...
haar eerbied... haar cultuur... haar
zachte en moederlijke ervaring... haar
welwillendheid van geest die bij haar
als natuurlijk was... daar ze nooit zelf
kwaad deed... en daarom er zoo moei
lijk bij anderen er aan gelooven kon.
Ze is heengegaan met haar gene
genheid, haar affectie voor alles wat
haar toeliet tot God te naderen Het
kerkje was haar «tehuis» en haar eer
bied voor de priesters was bijna 'n
aanbidding.
Ze had de gewoonte genomen af en
toe eens aan te bellen om met hen te
spreken. Maar dan was ze nooit onbe
scheiden... nooit opdringerig... neen.
«DE FAMILIE IS DE BASIS VAN DE
GROOTHEID EENER NATIE
Vatikaanstad, 2 Juni. (Stefani.)
Paus Pius XJU heeft, ter gelegenheid
van den 50sten verjaardag der Ency
cliek «Rerum Novarumvan Paus Leo
XIII, een boodschap uitgesproken. De
Heilige Vader herinnert er aan dat
Leo XIII in zijn wereldbrief ervan
overtuigd was, dat de Kerk tot plicht
heeft zich uit te spreken in verband
was eenvoudig weg om haar honger met de sociale problemen teneinde de
en dorst naar God en naar het diepe basis te leggen van een sociale recht-
zieleleven te voeden en te laven. vaardigheid, die in overeenstemming
Ze is heengegaan met haar groot en j met de rechten der natuur, en de
kinderlijk geloof... en God alléén weet goddelijke voorzienigheid, hij heeft
wat ze gedaan heeft in 't geniep voor vastgesteld, dat de encycliek
armen en zieken,., voor allen die be- kende gevolgen heeft gehad vermits
proefd worden... voor al wat goed is een groot aar tal landen maatregelen
en edel... maar het mocht nooit van de hebben getroffen teneinde de werk-
menschen geweten zijn
En ze is vertrokken zonder
heid, zonder revolte... Ze was
zelfs tegen den dopd zooals ze
geweest was tegenover het leven, ze
allebei beschouwend als de afgezanten,
de gaven en gunsten van denzelfden
eindeloos-goeden Vader I
Nu eerst ziet men en merkt men op
hoe groot die kleine was Men meet
immers gemakkelijker een boom wan
neer hij neergeveld ligt.
Ze is vertrokken zooals helaas te
dikwijls de besten vertrekken onder
de menschen... zonder dat iemand
hun ledige plaats inneemt... want de
moderne geest heeft het christendom
uitgeput... en de godsvrucht, de toe
wijding van het ras verdord 1
Indien sommigen nog naar de kerk
gaan... dan hebben ze hun hart daar
niet... want waar uw schat is... daar is
uw hart... maar wie maakt nog zijn
schat van het huis van God
Ze begrijpen niet dat een plaats on
bezet is gebleven... en dat God meer
dan de natuur een afschuw... een hor
reur heeft van het ledige
Ze is vertrokken naar ginds... de
kleine dame uit den ouden goeden
tijd Misschien leest ze hierboven de
ze enkele lijnen ingegeven door haar
souvenir.
Indien ze er aan denkt zich er over
te storen omdat ik dit neerschreef...
zal ze me gaarne vergeven wanneer ze
zich herinnert dat ik
kunnen neerpennen...
voorwaarden te verbeteren.
Vervolgens heeft Paus Pius XII nieu-
ZUUIj we ladende vtrenken en moreele prin-
goed cjepen gegeven, over de drie funda-
goed menteele waarden van het sociaal en
ekonomisch le\en d.w.z. het gebruik
der materieele goederen, het werk en
de familie. In verband met de eerste
waarde verklrmrde de H. Vader dat
de goederen die door God werden ge
schapen ter beschikking moeten staan
van allen volgens de princiepen der
rechtvaardight d en der liefde.
Teneinde es toe bij te dragen dat een
duurzame vrede zou tot stand komen,
is met het gebruik der goederen, het
problaoiii v«*v<-C*-.n arbeid nauw ver
want. Het recht en de plicht de arbeid
te organiseeren hooren in de eerste
plaats toe aan de werkgevers en aan
de arbeiders. Indien dezen hun taak
niet kunnen vervullen heeft de staat
het recht tusschen te komen om het
werk te organiseeren en te verdeelen.
Volgens de leer der encycliek «Rerum
Novarum» heeft de natuur de eigen
dom van den enkeling nauw verbon
den met het bestaan en de ontwikke
ling der familie. Deze is de basis van
de grootheid en de macht eener natie.
Alle publieke normen die den privaten
eigendom regelen, moeten leiden naar
de vervolmaking van het familiaal Ie
verzwijg uit eerbied voor haar nede
righeid.
t Noch bloemen noch kronen
hebt ge geschreven in uw testament
Ik heb slechts een bescheiden rozen
blaadje neergelegd op papier... er
neem het me niet kwalijk... 't is een
les voor de levenden.
DENDERZOON.
Tenslotte heeft de Pau"s den wensch
uitgedrukt dat zijn princiepen mochten
veel meer had i bijdragen tot de aanstaande organisa-
dat ik het I t*e van deze n'euwe orde, gesteund op
DE IRAKSCHE MINISTERPRESI
DENT MET ENKELE MINISTERS
IN IRAN AANGEKOMEN
TEHERAN, 31 Mei. Volgens
een door de pers gepubliceerde officiee
le mededeeling, is de Iraksche Minister
president, Raschil Ali el Kailani, met
enkele ministers en verscheidene Irak
sche officieren in Iran aangekomen.
DE TOESTAND ONTWIKKELT
ZICH IN HET VOORDEEL DER
ENGELSCHEN DIE BAGDAD HEB
BEN BEREIKT.
VICHY, 31 Juni Volgens een be
richt van het agentschap Ofi verneemt
men uit Beiroet, dat de toestand in
Irak zich de laatste achtenveertig uur
in het voordeel van de Engelsche ont
wikkeld heeft. Gemotoriseerde Britsche
eenheden hebben bij Ramadi den
üphraat overschreden en zijn de voor
stad van Bagdad reeds binnengedron
gen.
Wegens de bedreiging waaraan de
hoofdstad blootgesteld rs, werd de mi
nister van economische zaken Schahba-
ni, als verdediger der stad aangeduid,
Ondertusschen werd er echter reeds
een Commissie gevormd, die zich tot
doel heeft gesteld het bestuur der stad
over te nemen zoodra deze in handen
van de Britten valt. Raschd el Kailani,
de minniste-president, heeft Bagdad
verlaten en is naar het Noorden ge
vlucht.
Het inrichten van een nieuwe weer
standsbasis in het Mosulgebied is niet
meer te verwezenlijken.
EEN VEILIGHEIDSKOMMISSIE
SLUIT WAPENSTILSTAND
Vichy, 2 Juni. Naar uit Bagdad
gemeld wordt heeft zich aldaar, nadat
Raschid Ali el Kailam Bagdad verla
ten had, een veiligheidskommissie ge
vormd, die met de Engelschen een
wapenstilstand gesloten heeft.
BAGDAD OVERGEGEVEN OM
VERWOESTINGEN TE VERMIJDEN
Vichy, 2 Juni. Volgens berichten
uit Beiroet,
vrede en rechtvaardigheid, die de we
reld verwacht en die moet voortsprui
ten uit den huidigen strijd.
Bij het einde van Zijn boodschap
heeft de Heilige Vader den Apostoli
schen zegen gegeven.
kringen te Beiroet van oordeel dat tot
de overgave van Bagdad besloten
werd, teneinde gevechten en verwoes
tingen in de hoofdstad te vermijden
vermits deze in een vlakte ligt en zeer
moeilijk te verdedigen is, tengevolge
van een gebrek aan natuurlijke stellin
gen. De overgave van Bagdad betee-
kent echter nog niet het einde der vij
andelijkheden, die in het Noorden van
het land worden voortgezet.
Naar verder uit Beiroet wordt ge
meld, ontwikkelen zich sinds 20 dagen
in Transjordanie, hevige gevechten
tusschen de Iraksche strijdkrachten
onder bevel van Fauzi Kaukji en de
Britsche troepen, die tot versterking
van de bij Bagdad strijdende afdee-
lingen werden aangebracht.
KONING FAISAL NAAR IRAN
Vichy, 2 Juni. Naar het agent
schap Ofi uit Bagdad meldt, bevestigt
men, dat de jonge koning Faisal in
gezelschap van andere personaliteiten
in Iran is aangekomen, waarheen zich
eveneens de militaire gouverneur van
Bagdad heeft begeven.
SPOEDIGE VORMING VAN EEN
NIEUWE REGEERING.
Vichy, 2 Juni. In verband met
den terugkeer van Abdul Illah Etha
meldt het agentschap Ofi uit Bagdad,
zijn bevoegde Irakschedat het nieuwe kabinet onverwijld zal
Zie vervolg hierneven j gevormd worden.
IN AANWEZIGHEID VAN VON RIBBENTROP en GRAAF CIANO.
Maandag hebben Mussolini en Hitier elkaar aan den Brenner ont
moet. In aanwezigheid van den Dmtschen minister van Buitenlandsche
Zaken, von Ribbentrop, en van den italiaanschen minister van Buiten
landsche zaken, graaf Ciano, hadden ze gedurende verscheidene uren
een onderhoud over den politieken toestand. De besprekingen, die in
een vriendschappelijke atmosfeer plaats vonden, waren bijzonder har
telijk, en nogmaals bleek de meest volledige overeenstemming te be
staan in de opvattingen van de twee regeeringshoofden.
OOK EEN ONDERHOUD TUSSCHEN GENERAAL-VELDMAAR
SCHALK KEITEL EN GENERAAL CABALLERO
Aan de besprekingen die meer dan 5 uren duurden, namen, naast de
twee ministers van Buitenlandsche zaken, ook deel de chef van het op
perbevel der Duitsche weermacht, generaal veldmaarschalk Keitel, en
het hoofd van den generalen staf van het Italiaansche leger, generaal
Caballero.
De besprekingen werden rond het middaguur door een gemeenschap
pelijk eetmaal in kleinen kring onderbroken, waaraan slechts de boven
genoemde personen deelnamen.
Generaal-veldmaarschalk Keitel en generaal Caballero, kregen de
felegenheid om in den geest van hartelijke wapenbroederschap over de
)uitsch-Italiaansche samenwerking op militair gebied te spreken.
Op den Brenner merkte men tevens, langs Duitsche zijde, de aanwe
zigheid op van dr Dietrich, hoofd van de Duitsche pers, rijksleider
Behrman, den overste van de partijkanselarij, verder den Duitschen
zaakgelastigde te Rome, gezant Prins Bismark en den Duitschen militai
ren attache, te Rome, luitenant-generaal von Rintelen.
Langs Italiaansche zijde waren aanwezig de Italiaansche ambassa
deur te Berlijn, Dine Alieri, generaal Gandin, gehecht aan den Italiaan
schen generalen Staf, de Italiaansche militaire attaché te Berlijn, generaal
Marras, alsook de chef van het ItaÜaansch protokol Geisser-Celesia.
Het verloop van de ontmoeting stond verder in het teeken, van de
succesrijke en met zege bekroonde militaire verrichtingen der asstaten
in de Middellandsche zee, en in Noord Afrika, waarbij vooral werd
gesproken over het einde van den strijd op Kreta, waarvan in de huidi
ge Duitsche en Italiaansche legerberichten werd gewag gemaakt.
DU1TSCH LEGERBER1CHT.
Berlijn, 2 Juni. Het opperkommando der Weermacht maakt be
kend. De strijd op Kreta is ten einde. Het eiland is door den vijand
ontruimd. Gisteren hebben Duitsche troepen de haven van Sfalia, het
laatste steunpunt der verslagen Britten bezet. Onze bergtroepen braken
in het bergland ten Noorden van Sfalia den laatsten Britschen weerstand
Hierbij maakten zij tevens 3000 krijgsgevangenen. Het luchtwapen
steunde op krachtdadige wijze deze laatste operaties.
In het zeegebied tusschen Kreta en Alexandrie vernielden Duitsche
gevechtsvliegtuigen door drie voltreffers een Britschen destroyer. die
deel uitmaakte van een flottilje.
In Noord Afrika artillerie- en patroeljebedrijvigheid voor Tobroek.
Duitsche en Italiaansche gevechtsvliegtuigen brachten in de haven van
Tobroek 5 kleine transportschepen tot zinken en beschadigden vijande
lijke afweerbatterijen.
Sterke formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen bombarderden in
den afgeloopen nacht de Britsche bevoorradingshaven Manchester.Tal
rijke brand- en scherfbommen werden geworpen.
Hevige ontploffingen en uitgebreide branden veroorzaakten op
nieuw groote vernielingen in de nijverheidsinstallaties en opslagplaat
sen. Andere luchtaanvallen waren gericht tegen de havens aan de
Zuidwest- en Zuidkust van Engeland. Ten Zuid-Oosten van Aberdeen
en ten Noorden van Schotland vernielde het luchtwapen twee vijande
lijke koopvaardijschepen met een totaal van 6000 BRT. Een ander
groot koopvaardijschip werd zwaar beschadigd.
Boven het Rijksgebied hadden noch bij dag, noch 's nachts vijande
lijke operaties plaats.
ITALIAANSCH LEGERBERICHT
Rome, 2 Juni. Het hoofdkwartier van het leger deelt mede
In Noord Afrika hebben formaties van het Duitsche en Italiaanscho
luchtwapen de in de haven van Tobroek liggende schepen en de installa
ties van het steunpunt Tobroek aangevallen.
Vijf kleine schepen werden tot zinken gebracht. Voltreffers kwamen
terecht op batterijen van het luchtdoelgeschut. Een benzine-opslag-
plaats geraakte in brand.
In den nacht van 31 Mei op 1 Juni hebben Britsche vliegtuigen Ben-
ghasi gebombardeerd. Een vijandelijk toestel werd door het luchtaf
weergeschut neergehaald.1 De bemanning, welke uit 5 man bestond,
werd gevangen genomen.
Op Kreta hebben de Italiaansche troepen in samenwerking met da
Duitsche eenheden de vastgestelde doelen bereikt.
In Oost Afrika is de toestand ongewijzigd.
DE BETEEKENIS VAN HET ON
DERHOUD WINANT-ROOSEVELT
DE AMERIKAANSCHE HULP
ZOU TIENMAAL MOETEN VER
DUBBELD WORDEN
New Rork, 2 Juni. Winant, de
U. S. A. ambassadeur te Londen, die
thans in de Ver. Staten vertoeft, zou
volgens de New York Herald Tribu
nen Dinsdag met Roosevelt een on
derhoud hebben, waarvan. naar he€
blad oordeelt, de definitieve beslissing
over een deelneming van de U.S.A.
aan den oorlog zal afhangen.
Volgens «International News Servi
ce» heeft Winant van de Britsche ra-
geering de opdracht bekomen Roose
velt te verzoeken om de tot hiertoe
gezonden hulp tienmaal te vergrooten.
Het Duitsche succes op Kreta heeft bij
de toonaangevende Engelsche mid
dens de meening doen veld winnen,
dat Engeland slechts door een actieve
deelneming van de Ver. Staten kan
gered worden. De Britsche regeering
eischt dat thans zoo snel mogelijk vele
vliegtuigen, tanks, artillerie en auto
matische wapens zouden gestuurd wor
den.