Hoor cens9 Werfman.
2S
-
XX
#y,
75,000 de niachienen 250,000. De gevel der verbrandde fabriek
was 45 meters breed.
Te Antwerpen is eene werkmans-verceniging tot stand ge
komen, waar honderde brave werklieden zich 's zondags op tref
felijke wijze komen verzetten.
De graaf van Vlaanderen, welke thans met zijne echtgenoote
eene reis door Italië, Duitschland en Frankrijk doet, heelt heden
den ouderdom van 36 jaren bereikt. Hij werd op goeden vrijdag
van het jaar 1837 geboren.
De liniën van Verviers en Maastricht houden niet op dage
lijks, sedert meer dan eene maand, talrijke steenbakkers naar
Duitschland te voeren de statie van Guillemins is in eene jaar
markt. herschapen. Maandag zijner nog verscheidene honderden
werklieden, steenbakkers, rolders, stokers, bewakers van ovens,
enz., uit Amay vertrokken.
In den nacht van zondag op maandag zijn heiligschendende
dieven in de kerk van Nokeren gebroken. De offerljlokken, die
ledig waren, hebben zij met geweld afgeruktonbeduidend is de
som, die zij uit den armendiseh ei? uit de opbrengst der kerkschaal
hebben gc-haald. Het schijnt dat zij met hunnen buit niet tevreden
waren. In denzelfden nacht zijn zij in de kerk van Wannegem ge
drongen, waar zij maar eene geringe som hebben kunnen rooven.
Op beide plaatsen hebben zij geene pogingen gedaan om in de
sacrist ij te geraken.
Men merkt ie Brussel op, dat er thans zooveel niet meer als
in vroegere jaren gebouwd wordt. Men deinst terug voor de altijd
aangroeiende duurte der bouwmaterialen. Dit is te betreuren,
want binnen en rondom Brussel is er nog veel bouwgrond.
Op den 30 dezer maand zal in de zalen van den Casino van
Gent eene tentoonstelling van bloemen worden geopend, zooals
men er slechts in de stad der Artevelden inrichten kan. De eerste
bloemententoonstelling had plaats te Gent in 1808, in de danszaal
cener herberg, Frascati genaamd. Men telde er 60 planten van
verschillende soorten. Op de vijfjarige tentoonstelling van 1867
waren er meer dan 7000 planten ten toon gesteld en nu, in 1873,
zal men er van 15 tot 20,000 tellen
Men schrijft ons uil Merchtem, 26 Maart
Onze maatschappij Sint-Anlonius, met dewelke uwe lezers al
reeds kennis hebben gemaakt, heeft oen Tombola ingericht be
stemd tol het aaukoopen vaneen nieuw vaandel. Niet zoohaast
was dit voornemen gekend of voorwerpen van allen aard werden
van alle kanten aan de leden, met de ontvangst der giften gelast,
toegestuurd. Wij wenschen dat de beste uitval dit werk bekroone,
hetwelk wij ook aan het belang van alle echte werkmansvrienden
bevelen.
De minister van oorlog van Frankrijk heefteen wels-onlwerp
voorgesteld om liet ralioen versch vleeseh voor de soldaten, thans
op 250 grammen bepaald, op 300 grammen te brengen.
Weet gij wel wat de grootste plaag is van de werkende en ge
ringe klas De duurte der levensmiddelen, het gebrek aan
werk, de ziekte der aardappelen, de cholera N'een, dit alles
gaat voorbij en duurt korten tijd, maar er is eene andere plaag
die dag en nacht hét welzijn van een aantal ongelukkige werklie
den verslindt,die zich voedt met het brood, het zweet en zelfs de
tranen van den armen man,van zijne vrouw on zijne kinderen....
Die pest overal in ons land verspreid, is het gedurig aangrooiend
getal genever-kroegskens, en het gedurig aangroeiend gebruik
van het kortnat.
Ik vraag het u, Werklieden, wat brengt gij mede uit de her
berg of, om beter te zeggen, uit het genoverhuis, want eene
herberg is niet volstrekt te veroordeelen, vooral wanneer men
daar op gestelden tijd, met goed gezelschap, een eerlijk vermaak
gaat genieten. Wat men van daar mede brengt, is niet veel
goeds. Vindt gij daar geld, rust, vermaak, gezondheid, eer, ver-
I stand, deugd, iets dat wat beteekent Van al de opgenoemde
goederen en van ieder hunner in het bijzonder, ontmoet gij daar
juist het tegenovergestelde. Wees rechtzinnig en gij zult dit moe
ten bekennen.
Kwam men bij u om eene inzameling van aalmoezen voor nood
lijdende om eenige stuivers eenigc centiemen maar per maand,
ohgij zoudt u verontschuldigen en beroepen op uwen oigen
nood en gij en uwe gezellen, gij gaat regelmatig, niet alleen des
zondags, maar 's maandags, maaralle dagen, bij den geneverman
eene schrikkelijke belasting betalen die elk jaar honderdemillioe-
nen opbrengt, en uw nood is hier geen beletsel voor
Ja, honderde milliocnen, en dit is niet een gedacht eene gis-
sing, maar het getal bewezen door de statistiek, dat is te zeggen
door de opsomming zoo juist, mogelijk jaarlijks door den Staat
gemaakt. Welnu, die laatst verschenen opsomming meldt ons dat
in het jaar 1863 de 436 stokerijen omtrent de 500 milliocnen li
ters brandewijn en geneyer vervaardigd hebben, waarvan 350
millioenen in ons land gebruikt zijn. Met den kleinen verkocht,
is'de middelbarige prijs fr. 1,10 de liter, dat maakt voor dej ge-
never gebruikers eene jaarlijksche belasting van 385 millioenen
franken, belasting meestendeels door den armen Werkman te be
talen, want het is voorzeker door hem dat het kort nat meest ge
dronken wordt.
Zoekt dan ergens anders het. geheim der ellenden en der kwalen
die op een groot gedeelte van onze werkende bevolking drukken:
daar is de plaag. Te midden der klachten die men somtijds hoort
over den ellendigen slaat van den arbeider is het bedroefd te be-
stadigen dat hel gebruik der sterke dranken in België, op lien
jaren tijd, meer dan een millioen liters vermeerderd is.
En welke zijn de uitwerksels van dien staat van zaken? om niet
te spreken van een aantal wanorden en ellenden, van vloeken,
krakeelen, enz. die hij naar zich sleept zullen wij ons te vreden
houden met ie bestatigen, dal omtrent de helft der schelmstukken,
onder den invloed van den drank bedreven worden onder ande
ren te Brussel wierden voorleden jaar 31 zelfmoorden gepleegd,
welnu, 13 van dezen zijn openllijk en rechtstreeks aan den drank
toegeschreven geweest, en 10 anderen aan huissclijke onlusten en
tegenspoed in den handel, aan dewelke het geneverglas een groot
deel had
Neen, Werkman, wees wijzer, spaar uwe gezondheid, de rust
van uw huishouden, uw verstand, en besteed beter uw geld voor
den tegenwoordigen tijd, of bewaar het voor eencn slechten en
ziekelijken dag die u alle oogenblikken overvallen kan.
EFFEN REKENING.
stant. Hó Drios, ge ziet er zoo blij uit
dries. ju 'k zulle, 'k zou over een huis springon
stant. Hcbl-ge misschien gedeeld of een borze geld gevonden Tof.
wel getrakteerd geneest of.... of.... wal is 'l dan
dries. Ge raadt licl op geen honderd jaar 'k hen te biechto ge
weestdal was 'no menscli, dien Pater dat
stant. 0 gi onnoozelaard daarom zoo blij zijn 1 gi kinds...
dries. Ge moofetlachen zooveel gij wilt, 'k voel ik liet best.... Zie, Slant,
ual go 't konteiilemeni moest voelen, hier in mijn hart zoo gerust.... zoo
tevreden.... enfin, 'i is een olie.... Dries staat often met dongrooten Meoster,
Stant. Dries motl de hel niet meer vreezen...,
stant. Bah de bel nil mand is ervan teruggekomen I
dries. 'i Is waar, en indien gij zelve daar binnengaat, zult gij er, ver-
jipl ook niet van terugkomen, en omdat er niemand teruggekomen is, moot
men veel voorzichtiger ziju 't is maar eens te anringen in of uit Zeg,
hoe komt het dat nl do volkeren aan de hel geloofd hebben dnt de grootste
goddeloozon zelfs die overtuiging uit hun hart mei koudon rukken (I)
Kom, Slant, eens regluil, ik weet dal gij overjaar vertejen hebt, zee, zijl gij
gerust voelt ge daar bijtijds niet knagen Als g'alzoo van subielc dood
boort spreken, wordt ge dan niets gewaar zoadt ge willen vertrekken,
zonder afgerekend te hebben
stant. Dries, ge gaal er to diep in... En ook dal biechten is zoo aar
dig Waarom ons kwaad aan den Pastor zeggen
dries. Waarom wel omdat Ons lieer dat wilt... En wat is er natuur
lijker dan dal wij ons kwaad doen kennen om vergiffenis to Krijgen Als go
ziek zijl aan witn is 't dat gij hel gaat zeggen
stant. 'It Heb voel rijke menschen met de biecht hooren lachen
dries. Wat geeft dn Is daarmcfi een spcllepunlje veranderd? zie,
f'e" man niet om u dal alles uit te leggen maar ik voel wal ik
voelen sedert mijne biecht hen ik zoodanig verlicht, zoodauig konlenl,
dal de end eraan vorloron is. Is dat geen bewijs genoeg zal er gceno
kracht in do biecht van waar zou die verandering komen Ga eens en gij
zult het zien.
stant. Maar, biechten is zoo lastig
dries. Al wal goed on nuttig is, is niet altijd aangenaam. Is 't aango-
naam medecijncii lo nemen als men ziek is Is 't aangenaam van 's tnor-
gemls tol s avonds to werken Noglaus, dal is nuttig on noodzakelijk
stant. Maar, 't is zoo lang béu
dries III don le meer om niet uit lo stellen hoe langer hoe lastiger,
en ge moot toch eens gaan, Stant.
stant Maar zie, *k en durf....
dries. Tel, let, let, nu begint g'er onder to lullen. Hoort, ge gaal
met mij cu-ó 't avond, naar 't sermoon die Pators kunnen klappen, jongen
t is geld weerd om 'i lieoren.
stant. 'i I ook hunnen sliol
dries. Foei, Slapt, stiel hoo kunt ge zeo spreken Hebben die Paters
ons noodig vragen zij iets dat go wist, hoeveel rijke jongens daar ondor
zijn, die met koels on peerd Konden rijden, en iiu zich hier voor ons komen
alprossen, hunne borst krevecron op den preekstoel on uron aan een stuk
in den biechtstoel zitten I Foei, Slant, stiel
stant. Maar....
dries. Allo, niet te rillen, ge gaat meC ge kunt dan nog doen wal ge
wilt en niot willen gaan luisteren is zeker uw ongelijk bekennen.
(1) Op de vraag is er eene hel antwoordde Kousscau Ik weet or niets van. En Voltaire
schreef aan een sijnor vrienden die meende hot bewijs ontdekt to hebben vaa het niet boslaa»
der hol Gy zijl wel gelukkig zoo ver hob ik hot niet kunnen brengen
