Daar is goei vreê,
Reis naar Lourdes.
De Kerken van Lourdes.
Wij hadden onzen reiszak meegenomen om de voorwerpen die wij meege
bracht hadden en daar in de winkels, aan genadigen prijs kochten, om al die
dingen voor Familie, Vrienden en UitverkooperS, te doen wijden en aan de
Grot te raken.
Aan de kerk was dezelfde beweging van 's morgendsde toeloop kent er
uur noch tijd men heeft ons verteld dat er eiken nacht, personen voor de
Grot blyven bidden.
De kerk, die daar zoo pront op de rots staat, is in zuiver gothiek gebouwd,
gansch in witten steeneen diep en verheven portaal brengt u in d«- kerk ge
ziet er geen stoelen, maar langs weërskanteu, scliopue zit- en knielbanken;
dekeik, inden vorm van een lang scbip, heeft geeu pilaren, maar een u groote
hooge beukrond die beuk, drie trappen, waarboven een gangskeu en eene
leege benk rond die kerk, in welke men 14 kleine wïisteeuen outaarkes aan
treft.
In de diepte ziet gij den hoogen outaar, in wit marmer met een gothiek
torentje, waarin 't Beeld der Onbevlekte Maagd, in marmer zoo rein als
sneeuw. Tien groote gouden kandelaars, staan op 't outaar, nevens glinste
rende bloemen en ryke albasten vazenrechts en links zijn twee halfzuilen
die groote gulden kandelabers dragen, fijn uitgewerkt en met ontelbare was-
keersen versierd.
Voor het outaar zijn 14 lusters, twee mot 150 bongien, twee met 75, twee
met 50, en d'andere met 25, ieder; ge Kunt u de schoonheid dier kroonkan-
delaars niet inbeelden; al wat wij bij ons gezien hebben, is grofsmidwerk
nevens die kunststukkenverbeeldt u de fijnste leekening, het fijnste kant
werk, dat is rond die lusters in 'tgoud uitgewerkt, voor Welke men de beste
kunstenaars hunnenvollen vlucht li3eft laten nemen.zonder zich met onkosten te
bekommeren. Tusschen die lusters zijn 12 lampen,insgelijks vanLuitengewo-
nenrijkdom en waarin eeuwigdurend liclit voor 't Allerheiligste wordt bewaard.
Ron^ het hoogoulaar zijn geen gestoelten, maar veloerea stoeltjes voor de
Priesters die er de Vespers helpen zingen. Achter de Priesters, nog plaats
voor 'l volk en T was daar dat wij de Vespers gingen hoöreu.
De koor ligt bedekt met een fijne Gobelinstapijt door de Fransche vrouwen
geschonkenachter 'tlioogoutaar is eene orgelen als wij nu eens d'oogén
rondslaan, naar muren en vout, wat rijkdom! %vat rijkdomWij spreken
vaü muren, maar er is geen plekje muur te zien, van de ontelbare ex-voto's en
standaards die daar hangen.
Zekere dag kwamen.uit de verschillende fransche Provinciën 240 Broeder
schappen en Gilden toe, en als ze vertrokken waren, hieven er in de kerk
240 Standaards, rijk en kostelijk boven alle inbeelding. Onze muzieksocietei-
ten, onze Broederschappen hebben schoone'Standaards, maar deze zijn geen
beziensweerd tegen de Standaards die te Lourdes hangen Frankrijk is 't land
der fijne kunst, en'geld noch tijd is gespaard om aan d'Onbevlekte Maagd te
toonen dat er nog een katholiek Frankrijk bestaat. W'hebben daar standaards
gezien van allen kleur en vorm, velours, zijden, kanten, sommigen met de
wapens van graven en barons, anderen met de teekens eener werkmausgilde;
eenigen dier Standaards zijn door nobele familiën geschonken, andereu door
werkliên stuiver bij stuiver rondgehaald. Niet ver van ons hing er een in
blauwen velours, met fijn goud gestikt en geheel overtrokken met witten kant;
boven 'l hoog outaar zwaaiden de standaards van den Elzasen van Lorreinen
met rouwfloers omhangen.
Neen. nergens is zulken rijkdom te vindenEu dat is op eenige jaren
gekomen. Ziet, rond de kerk, boven de outaarkes, zijn met zilveren en "ouden
harten de woorden der H. Maagd tol Bernadetta algeteekend!.... Maar de
VeSpers bcginpen, talrijke Belgische Priesters zitten rond het outaar; hoe
plechtig geschiedt alles hier! hoe welluidend galmen de gewijdde psalmen
We kunnen toch niet nalaten eens rond te zien; langs weérskanten den koor
zijn,beneden,twee gouden kaderkes, waarin 't Verhaal der Verschijninglis ge
graveerd; hooger ziel gij twee bogen en daarin groote gouden harten met
eêlsgestecnten en vele kruisen van eer, zilveren epauletten, bisschoppelijke
kruisen, onschatbare juweelen, kostelijke degens: links wappert daar de
Amerikaansche vlag en rechts de vlag van ons Geliefde Vaderland; de
H. Maagd bescherm*; beware ons Vaderland!.... De Bedevaarders zitten
allen zoo eerbiedig te bidden laat ons niet ten achteren blijven
Na de Vespers, geschiedde het Lof; dan-werd eene aanspraak gedaan in vlam
en vuur, over de Verschijning; die voor doel had de wereld en Frankrijk tot
boetvcerdigheid op te wekken; over de wonderen, door de 11. Maard uit"e-
werkt;0ver 't godsdienstige Frankrijk, luisterende naar de hemelsche verma
ning. Een bewijs daarvan is deze rijke tempel, opgebouwd, versierd, zonder
éen centiem van Staat of Provincie; al wat gij hier ziet, is door 't Christens
Fransch volk gegeven de rijke preekstoel in zuiver eik van Canada, is eene
gift der stad Marseille; de Aartsbisschop is er 't eerste Sermoon komen in
doen; een andere dag kwamen do twee orgels; later 240 standaards; en zoo
bracht iedere dag het zijne, bij zoovel dat men niet meer weet waar de giften
en de ex-voto's te hangen.... En die toeloop vermeerdert dagelijks; nieuwe
groote plannen zijn op papier gelegd en gaan uitgewerkt wordenEn zoo
ging de gewijdde Redenaar voort, in vuur en gloed, in rijke, gekleurde taal
waar goei hoede is.
als de harp onder de vingers des kunstenaars trillende, als de wind die ovel
de wouden zweeft, en soms ook biddende als de Serafien die den troon van den
driemaal Heiligen God omringt.
Na 't sermoen wei den onze voorwerpen plechtig gewijd en wij gingen nog
maals samen naar de Grot om onze lippen aan de rots te hiengen, waar de
Moeder Gods was verschenen en om er onze verschillige voorwerpen aan te
raken Dit gaat met veel ordeer staat een Pater aan de grilje die altyd maar
een vyfiigtal personen binnenlaatdan volgen er ander ploegen van vyftig.
enz.; wij baden vurig voor onze Duurbaren, in de Grot,eenige voeten van de
heilige Plaats, raakten 'onze paternosters, medailjen, heeldokens, onzen «tok
voor den groo'en vriend en gingen dan nogeens op den grond knielen, om
r amine en nenden, Werkman en Luml, persoonlijke en burgerlijke belangen
aan te bevelen. De zieken zaten nog altijd in de diepte der Grot; er was daar
een kreupel jufterken dat zich onder de voeten van 't beeld deed brengen
iedereen was aangedaan, gelyk dal kind zich op de Grot liet vallen en in
tranen losbarstte: die dochter is ongenezen weggegaan, maar zheeft eene
volkomen* verduldigheid verkregen en de vaste wil om Laar lijden tot meer
dere eer en glorie Gods te verdragen. \Ve gingen buiten de grilje ons Rozen
hoedje bidden eil zagen van daar den défilé van al die vreemdelingen.... Neen,
vreemdeling is men te Lourdes niet lang, den tweeden dag gevoelt men er
zich thuis, en "t gedacht valt al pijnlijk morgen moet zal "t vertrekuur slaan.
Bijzonderheden rond de Grot.
't Was een liefelijke namiddag, den 21 Aprilde lucht daalde daar zoo
zuiver van die bergen, onder een hemelsch blauw gewelf: de Gave kabbelde
zoo vrolijkeen zachte wind bracht u de aangename geur der rijke weiden
en veldenen daar uit die holte, goot het Mariabeeld leven, vrede en liefde in
de harten.
De Reiziger die te Lourdes is, vergete niet langs den dreef, voorbij de Grot
te gaan wandelen't is de aangenaamste plaats der streek stil, l'risch be
koorlyk, best geschikt om te overwegen en wat men gezien heeft, in dl ziel
te drukken. y bleven daar langen tijd, nu wandelende, dan op de banken
zittende, malkaar onze gedachten mededeelende, of het omliggende bewonde
rende, en eindelijk terug naar de Grot keerende, want de tijd ging korten.
Maar, ziet nu eens er komt daar eene school aan, met Broeders der Chris
telijke Scholen ;.en die kmders hebber, een geweer in d'hand; ze gaan verder
in 't veld, exerceeren.
Wy gingen eenige stappen van de Grot waar werklieden op de bank zaten
en vroegen wat dit bediedde:
Wel, mijnheer, 't is de school
En die gewceren?
Dat is tegenwoordig de gewoonte, om 't lichaam te oefenen
t Lichaam oefenenHa, Frankrijk 't is de wraak die in uw hart gloeit
Ge wilt al uwe krachten inspannen om Pruisen te kloppenEi, moesten zo
nu aan gang geraken, hoe wreed zou't gaan! Twee reuzen die elkaar aan 't
lyl vallen, en worstelen tot de laa ste levenskracht. Arme, domme meuseh-
lieid knielt liever samen voor den God van vredegeeft malkaar d'hand
gentel do rijke vruchten der aarde, in plaats van als wilde dieren, den moeder-
grond met uw bloed te bemesten
Niet verre van daar zat een kerkbediendewij gingen er bij, spraken met
den man, die ons beleefd alle uitleggingen galdien dag waren erin de kerk
100 missen gelezen.
100! riepen wij verbaasd uit,
O, dat is nog niets er zyn dagen geweest dat wij 500 Missen hadden
in do groote Pelgrimstochten worden er Missen gelezen aan al de outaars
van 4 tot 12 ure. Op de gewone dagen zijn er altyd 30.
Er zyn hier reeds vele kloosters, zoo ik zie?
Ja, daar rechtover u zijn de Karmelieterssen en de Benedictincrssen,
achter slot; tende den dreef zyn de Zusters der Onbevlekte Ontvangenis
ghebt de Paters der Onbevlekie Ontvangenis en de Bloeders Sacristiinen
nevens de kerk, en in de stad zijn Zusterkes der Armen voor de zieken en
Zusters van Kevers voor de scholen.
En die soort van tont daar, in de vallei voor de Grot, wal is dat Miin-
lieer? J
Dal is een present van Mr Lasserre, die de geschiedenis van Lourdes
geschreven lieett drie duizend pelgrims kunnen er plaats vinden
om kosteloos te rusten en 't meegebrachte eten te nemen.
Later zijn wij dit geschenk gaan bezichtigen t is eene ronde, in vorm van
de Vischmarkt i Aalst, maar veel grooter, met marmeren tafels en dito ban
ken; t' halven in d'opening, op een fontein, s aat de Onbevlekte Ontvangenis.
De kerkbediende tiok naar zijn bezigheid en wij gingen eens wel de onder-
aardsclle kerk bezichtigen er zijn 5 rykgêschilderde outaars in die krocht
plakken van witmarmer, met gulden letters, bedekken er de zijmuren en de
plaats rond de outaars; ontelbare giften, gouden en zilveren juweelen prij
ken er nevens ryke standaards er was veel volk in de krocht, eeni*rn om te
biechten, anderen om te bidden; 'tis daar plechtig' stil, halfduister en kél-
derfnsch. In zulke kerken baden de Eerste Christenen, onder deu grond.
Daarna gingen wij liet huisje zien van BernadéÉla, een boerenwoning met
watermolen, wij liepen rond in de vallei, tusschen de talrijke werklieden di
er hoornen en steunen vervoeren; wij gingen naar de stad, bleven enige
oogenbli. ken m eene herberg, een spaansche lange kamer, met kleermakers.
Wel en waar de vaten wijn nevens de deur lagen de zoon des huizes kende
Ryssel, by had er in garnizoen gelegen, maar Belgie, dal docht hem eene
hrauscbe provincie; ei, zooveel plaats hebben wij in de wereld 1 en wij maken
soms zooveel van ouzen neus 't waren verders brave menschen in die her-
Dan, na val geprofiteerd te hebben, was het tijd om ons naar de Fakkel
processie te begeven, die zeer schoon was en indrukwekkend, gelijk 's avonds
te voren. Alles willende zien gingen wij rond half tien nevens mijn logist in
de hei berg. De steenkappers speelden er op den grootc-n billard voor "'rof
geld ze dronken er wijn u.l pintglazen, keven en sprongen op gelijk palingen
op de pan, doch zonder vloeken, en beleefd jegens do vreemdelingen.
Daar lot 10 ure gebleven.
Alla vriend Sterck, ne-goeien slaapwel tot morden
Ja, tot morgen t is de laatste dag we vertrekken, wanneer
Te 9 ure.
Trachten wy vroeg aan de Grot te zyn ;goei ruste.
(Wordt voortgezet.)
