Ü-c Geuzen in ons Land.
Béter van een ezel Wel gedragen,
Historisch verhaal nit de 16° eeow.
7° VERVOLG.
..v, eerwaarde Prelaat liet zijne zachte vaderlijke blikken tot in de
el zijner monnikken dringen en ging voort met kloekere stem
Op dan, Broeders het hoofd omhoog en het hart vol moed ons li
chamen kunnen zij vermorzelen, maar onze ziel zal des te glanzender
De
fciel
H. Geloof mogen geven is het grootste geluk.... Verlevendigen wij
in onze harten de gevoelens van geloof hoop en liefde tot Jesus CJins-
lus, en dat ons bloed, moet het gestort worden, een zuiverend bad weze
voor ons Geliefde Vaderland.... Nu, indien wij hier moesten verjaagd
worden, dat de Overlévende, op welke plaats ook, volgens do regels
van ons Heilig Orde leven en zoohaast mogelijk terugkeerou, hier,
ja, o Heer, 'k gevoel het in mijne ziel, gij zult deze heilige plaats, be-
sproeid door de gebeden en de gezuchten van twintig geslachten, gij
zult ze beproeven, maar niet verdelgen.... Pax, Broeders, ga nu in
vredebehoudt dien vrede.
En éon voor eoti kwamen al de Leden van Aüligein s abdij voor don
heer Prelaat knielen, zijnen zegen en don broederkus ontvangen. Lyk,
in het oog van dien strammeu grijsaard blinkt een traanhij woont roods
zestig jaar op doze plaats en meende nevens do kerk te mogen rusten
de mensch blijft toen altijd mensch nu volgen kloeke mannen, zonen
mui welstellende Burgers en Landbouwers, Vlamingen van 't echte
bioed, die Geleerdheid bij Deugd paren jonkheden, die in 't kloosterle
ven nevens de engelen bloeien, terwijl velen hunner vrienden in de we
reldals zwijnen wroeten en de samenleving bemorsen. Op hun wezen
straalt, over den angst, den zoeten vrede van het eerlijk en gerust go
Men hoorteen zacht vootgotrappel in do panden, en dan keert alles
terug in de nachtelijke stilte de monikken zijn in hunne cel op hun harde
bèd. behalve den heer Prelaat, die de hoogste wcerdigheid bekleedt,
maar ook den last voor allen draagt.
Na eeue uur voor zijne schrijftafel gewerkt te hebben, staat hij op
gaat, in diepe gedachten verslonden, de kamer op en néér Waar mo
gen vader Augustinus en broeder Amandus blijven deukt hij 't is
ure; tweeden Paaschdag zullen wij dezen dag in ons Abdij overbrengen?
en ons jonge Novitién
De eerste dag schemering vertoonde zich in het Oosten do duisternis
sen schoven langzaaam weg, er kwam leven en zoet gekwetter uit de
bosschen en door de venster zag do heer Prelaat langzaam het verruk
kend panorama voor zich ontrollen dat men van do hoogsten van Aflii-
gom mag bewonderen meermaals was hij door dit prachtig vertoog in
verrukking gebrachtmaar heden was zijn hart door al te droeve go-
dachten benepen.
Er werd geklopt.
Binnen
Een Broeder opende en boog de knie.
Eer weerde, de knecht is uaar weèrgekomen.
Niets vernomen
Neen, hij is rond Moorsei, Meldert, zelfs in Mijlbelte geweestner
gens heeft men ze gezien.
Misschien zullen ze bij de zieke gebleven zijn Broeder, ga nu teru;
op uwen po»t eu verwittig mij van alios wat gij hoort of ziet
Moet er eigens gewoonte geluid worden, Eerwaarde
Zeker, Broeder, 't is Heiligendag, en al de Goddelijke Diensten
moeten geschieden Maar, wat hoor ik 't Is of men de Poort inliep
Inderdaad 'k loop zien
Wacht't gerucht vermeerderter is volk in den hof.
Vader Abtvader Abtriep de Broeder, die in den pand was gaan
zien 't zijn de Geuzen Wee ons! wee ons Wil ik do noodklok luiden?»
Neen, er moet v oor ons geen bloed vergoten worden't ware ook
vruchteloos loop gauw do Paters verwittigen dat zij langs achter naar
Overam of Aalst vluchten
En de oliicie-bel klonk door de lange kloosterpanden, gelijk al:
brandt de noodklokde Paters sprongen op, liepen hunne cellen uit,
cenigcn naar de kerk, anderen naai* den hof, en opeens was gansch het
huis in de grootste verwarring.
De Geuzen waren de poort nigeloopen en vielen op Affligem, gelijl;
uitgehongerde wolven op cene kudde schapen.
Hier, geachte Lezer, wordt zij treurig, onze taak Zeer gaarne zou
den wij deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis van ons Vaderland
willen rukken maar, het veriedene moet tot waarschuwing voor beo
tegenwoordige dienenen mogen wij liet gebeurde verzwijgen nu bij
zonderlijk dat men den naam van Geus als een eervolle naam wilt ver
hellen, terwijl het bewezen is, klaar bewezen dat de Geuzen landverra
ders en volksbedriegers zijn geweest; ja,landverraders en volksbeduie-
gers er zijnhrieven geschreven door don Prins van Oranje, eu waarin
hij Nederland aan Frankrijk zocht te verkoopen.
God beware ons van iets te verbloemen o; t; overdrijven hier, op
onze schrijftafel, ligt do onpartijdige geschiedenis, handschriften en
boekwerken,en 't is daaruitdat wij nemenwatover Aflligem gaat. komen
over de verdere gruweldaden der Geuzen te Aalst, Lede enz. ledereen
mag ons antwoorden en wederleggen.
De Geuzen, zegt de Geschiedenis, vielen opd'abdij van Affligemhunne
bende bes oud uiidrie soorten van menschen Dronkaards, Geklbokken,
en Heiligschendersdeze drie hoedanigheden gingen wel samen bij al de
Geuzen," daabij nog cene vierde de ontucht; maar toch onderscheidde
iedere Geus zich door een der voornoemde hoofdzonden; de dronkaards
liepen naar de kelders om hunnen braslust te voldoen, onderwege de
vluchtende paters vastgrijpende mishandelende en verwondendede
Cieldbokken trokken de kerk binnen, sprongen met hun vuile voeten op
de autaars, zochten do heilige Vaten, die daarna door de heiligschenders
tot eerloos gebruik worden verpleegdzij trokken in de Sakristijen de
schuiven uit, liepen boven de kamers op en neer, geld en goud zoekende,
terwijl de Heiligschenders op den persoon der kloosterlingen, op de HH,
Hostiën en 1111 Oliën, op de Beelden, Kerksieraden en kunstwerken,
hunne woede uitwerkten Om de Kerk van Aiiligem te versieren had
den honderde kunstenaars hun vernuft, tegen deftigen loon, mogen
uitwerken; er was cene pracht van smj-en beeldwerk;welnu, dit zweet
der werklieden, die schilderijen, die biechtstoelen, die zittingen, de
vrucht an een zwoegend vernuft, Vlaandereus kunstroem, werd op
eenige uren goschalottord en vernield.
Do meeste kloosterlingen werden in hunne vlucht tegengehouden, en
onder de bewaking gesteld van cerlooze boeven do Geschiedenis be
schrijft hunne martelie niet, maar wat eenige maanden te voren in Gor-
cnm was gepleegd op negentien geestelijken, kan ons een gedacht geven
van hetgeen de Vaders te lijden hadden (1)
0 mijii God ze spreken dikwijls met afgrijzen van de wilde wreed
heid uer tieners, der hijena's die uit bloeddorst de lijken uit de graven
"■aan wroeten; maar dè mensch die zijne christen Geloof in den zwijncn-
weg heelt verloren, die zijne gedachten put in de bedorvenheid zijns
harten, zulke mensch is duizendmaal vvreeder.
(1lïo iToogge tul gehelaas! een Priester, Pontus llnyter, die te Gor-
cum uit vrees der dood van zijn Geloof afviel, heeft in Vlaamsche verzen
de lange (nartclic der Gorcumsche Martelaars verhaald; llnyter moest,
lia zijnen val, den heer'van Omal als klerk dienen, dtich daar hij dage
lijks van zijnen dronken moester moest hooren Gi papnuw, gi paap!
en daarenboven dapper van liern geslagen werd, zoo heelt hij met (Teer
ste gelegenheid de vlucht geiioniennaar de Zuidelijke Katholieke Provim
ciên, verzoende zich met de kerk en overleed te Sint Truyeu, den 6
Augusti 101)2, met alle blijken der stichtendste godsvrucht.
De 1(.J Martelaars hadden verschelde dagen tot spot gediend van dron
ken Watergeuzen zij waren in eene turfschuur opgesloten en ziehier
hoe Pontus het einde hunner Martelie beschrijft
en dan afgesneden,
Neus, oiren,schamelheid en alzulke leden,
Op haar hoed ten toon dragende,o verblinden nijd
O onwetend monsch die niet en siet wat gij sijt,
Die vet waren,werdendenbuickopgeschroit,
En de den Reussel daaruit gehaald, die dennen verstrooit;
Hangende soo onteerd en naeckt den heelen dag.
Tot alle dos werelds aanschouwen, spoten gelach.
Belgen, die mij leest, wat zegt gij daarvan? Is er een smadelijker,- een
verachtelijker,een afschuwelijker naam dan dien van Geus?
Wordt voortgezet.
De eerwaarde heer De Tollenaero, onlangs pastor te Leeuwergem
benoemd, is aldaar de verleden week plechtiglijk ingehuldigd. Zelden
zag men in de omstreek eene zoo prachtige feest. Ook hadden do inwo
ners van Leeuwergem noch onkost noch moeite gespaard om hunnen
nieuwen herder weerdiglijk te ontvangen I)e versiering der huizen en
straten was luisterlijk -, wonderschoon was de beklecding der kerk,
maar bovenal bewonderde men de prachtige stoet die den oerwaarden
lieer Do Tollenaere aan de Dekenij t'é Sottegem ging afhalen. Talrijk
was de menigte die langs alle kanten was toegesneld om dezo schoone
feest; bij to wonen. Niettemin is alles gerustig en zonder ongelukken
afgcloopen
Uitslag van den Prijskamp uit St Gillis-Waas.
Oplossing der Raadsels,
i Steert2 kei3 eene groene noot4 nen tak met twee appels, ne man
met éin oog. 5 Wandelaar; O lie worp van eeneu steen of de dikte van 't
water. 7 klak: 8 de wonden van den Zaligmaker; 9 weg 10 peter li zijns
gelijken 12 i^ den htiligen met de meeste meluwen 13 wolk 14 aardbol;
15 emeu aardbol; 15eenerr spiegel1G voor den wind.
PRIJSDEELING:
De loting gaf den volgenden uitslag.
I Prijs A Heyninck, St Nicolaaa 2 prijs Ed De Sutter, id 3 prijs P. F.
Van Assche, Opdorp 4 prijs Th Yeranneman, Rousselaro5 prijs L. J
OU, Ronsse.
Voor 't schoonste geschrift.
Prijs van uitmuntendhei I Th. Wranneman, voornoemd
6 prijs Jos, Bal, Melsele(Waas).
He volgende heeren hebben 1G raadsels opgelostEd De Sutler, St Niko-
laas A. Heyninck. id
15 L. J, Ots, Ronsse R. Pauwels, L. Eijerman, en Pol De Martelaere,
St Gill is-Waas'; Fr. Heirbaut, St Gillis-bij-liendermondoFel Walgraaf en
P F, Van Assche, Opdorp lielpli. 1)6 Coomari St.Lievens-HautemA.
Keghels en Edm. Dhaese, St Nikolaas Th. Veranneman, Rousselaro.
14 - Jan Gortebecck, Dendermonde Em. Maas en L. Jaqu'et, St Gillis-
Waas Pi' Verhulst. Nieuwerkerken (Aalst)L. Boeijkens en Kar. L)e Smedt,
St NikolaasJ Bruneel, Temscbe 1ün. Höfmans Lebbeke; Kar. Van Gaver,
St PauwelsC. Van Huijse, Balcele Fr. De Koster. AalstM. Merkaert, St
Nikolaas Ed Dulaurij, Beteren (Wans)Fr. Van der Kelen, Ninove; A. Ca
steels. EvergeinBen. Vanden Steen, Lede; J. Roeland, Nederbrakel; P. De
p. Heirwegh Leo, Waterschoot en P. Gossey, Zele A. Amand,
Gavere - Em Debiels, St Nikolaas Th. Ougena, en A. DeClercq. SlPauwels;
R. Amand, Oudenaarde Louise Pols, Dendermonde Th. Celie, Desteldonck
1 Va» der Schueren, Gecraardsbergen Mei. Colinan, Elversele M. Fraing-
naert, Nede. brakelG. Vuilsleke, llollegemA. Clays, Kvorgem.
jo Oct Volkacri, NederhassaltKar. Massc'-o, tvcrgem R. Vanden
Dries'scho, BeHaereA. Timmerman, Bambrugge.; E. De Rondt, Laeken;
A. Stijvendael, Eecloo J 13. Do Wolf, Nederbrakel.
II Jos Rombaut, Temsche De Sutter, Eecloo Vanden Eekhaut,
MeirE 4 Sla*s Bevelen Jos De Bal, Melsele (Waas) Ed IJzemans, Diest;
P en C Vanden- Eeckhoul, Meire J B'aert, Wio/e P Verholsteé, Saffelaere
Ed Van Cauter. Ninove K L Rasschaert, Smetlede Roz Meulowaeter,
60s tackel G Mes, Ternath.
10 Am D'haes, en Fr Franclc, St Nikolaas L Van Vijnckt en h.A
Permentier, Grembergen O Schepens, Gavere Eug Boesmaus, Leuven
Roz Rooms, St Nikolaas Fr Rooms, Kemzeko L Uiebergh, Laeken Iv
Van Weijfliorsche, Sinaij K Rasschaert, Watteren PTunmeri»»"
brugge F De Meuter, Denderhautem-
Dam-
