P L Z E li Jl i: S J E
Allemans vrien
2C Vervolg.
Scherpenheuvel, Diest, Maestricht.
W'hebben onze geachte Lezers afgezet te Scherpenheuvel, aan
'i noenmaal, in gezelschap van cene Duitsche Moeder, die haren
Zoon-Priester in 't ballingschap was gevolgd.
Ge moest eens weten, zegde ons die brave vrouw, hoe
slecht de Priesters in 't gevang worden behandeld.
Eu de jonge Geestelijke begon ons 'nen heelen uitleg te doen
welken kost de gevangene Priesters krijgen's morgends meel
in water geweekt; 's itoenens boonen en droog brood; 'savonds
meel in water, vooreen verandering; leeft daarop! Bankrouiers,
zegde hij, mogen hun eten van huis ontvangen, Geestelijken niet!-.,
't Is wonder dat overal de Geuzen zulke bijzondere voorliefde je
gens Bankrotliers koesleren Maar, gelijke soort vliegt wel.
En vooreen bagatelleken worden de Geestelijken veroordeeld:
Zoo werd onlangs een Pastoor die al veertig jaren opzijn dorp
was, vastgezet oin de bulle van zijnen Bisschop op den preekstoel
at te lezen. Ge staat in de beet van de Pruisisch-lVegeering: er
wordt u verbod gedaan van noch te biechten, te berechten, te be
graven, Mis te lezen. Gij weigert: roet! deGendarms aan uw vel
len
Er is een volledig'stelsel van bespieding en verklikkerij, om te
weten of de Priesters, door Bismarck afgezet nog dienst heb
ben gedaan. En met al limine fijne belczene slimheid worden de
Pruisische spioenen nog zoo dikwijls bedrogeu. In zeker dorp
zocht men een Priester; de Gendarms belden juist aan 't huis
waar hij was en bij zelf kwam "openen, in Inirgerskleèren en met
scherpe moiistachen: Is de Priester X.. hier verborgen? vroeg de
gendarm. Neenwas de kloeke antwoord; (inderdaad, rórhonjen
was hij niet). De harenmulseu zochten T huis af, vonden niets en
gingen weg, waarschijnlijk tcvredc; z'Hadden toch hun plicht ge
kweten er zit dikwijls veel hart in dre gendarms.
Aan de kinderen is de les geleerd, hoe zij moeten antwoorden
voor de Pruisnians.... Een kind was begraven: Uc Vader moest
compareeren Wie heelt uw kind begraven? Ik weet het niet.
Hoe oud? Welk gelaat? Welke oogeu? Weet niet. Wcl-
hoe! gij waart erbij en weet niets Neen, ik weende te veel
En er zijn er die zulke onbeschofte slavernij, vrijheid noemen!
W'hebben nog dergelijke vogels hooren fluiten. De Protestanten
noemden zich ook vrijheidsmin naars en in al de landen waar zij
meester waren, was 't op doodstraf verboden van als katholiek te
leven. Gelijk de Vorst geloofde, moesten d'onderdanen gelooven
werd hij Luthersch, allen moesten Lutheranen wordenViel zijn
gedacht op de Calvinisterij, rap! allen Luther afgezworen en Cal-
vien aangehangen
O vrijheid! riep madam Roland, een geuzenplaaster der jaren
90 die, na op d'handen geplakt te hebben als Louis seize op 't
schavot stierf, ook den 8 November 1793, 't rood hemde over
baren kop zag steken; o vrijheid riep zij, welke schelmstukken
worden er onder uwen naam vief yrj/lcegdl Misschien den eersten
keer var. haar leven, sprak zij een wijs woord
Scherpeiiheuvel is waarachtig! een lieve, aangename plaats;
rond de kerk is een uitgestrekte hoogc plaats, een platvorm door
de Natuur gemaakt, beplant met allerhande kopboomptjes en
waar men de velden, dorpen en bossclien uren ver, onder zijne
voelen ziet liggen.... 't ls hier goed om zijn zeer goedmaar al
les moet in de wereld een einde hebben; nogeens ons recomman-
daticu gedaan ei: daarmee naar 't hötel, betaald, ons afscheid
genomen en naar de Statie.
DVerste plaats die wij nu zien is Diesteen oud versterkt
steedje, met rond d'8000 inwoners, vroeger vermaard door zijn
lakenfabrieken en nu door zijn Diestcrsch bier. In de straat voor
bij de kerk ziet men op een burgershuisje bet beeld van den jonge
Jesuiet Berchmans, die te Rome gestorven is in 't jaar 1621, na
den geur zijner deugden heel de stad door verspreid te hebben.
Kardinalen en Prinsen kwamen 't kleed van dien overleden Belg
kussen; de vereering bleef duren en onlangs beeft de II. Kerk dat
nederig kind der Kempen, op hare outareu geplaatst. In de kerk
van Diest heeft de Gelukzalige Berchmans een rijk geschilderde
kapel. Laat ons dal buizeken eens binnen gaan de deur is thai ven
tussclieii twee vitricuen g'liebl dari 'nen brecdeu trapdaarbo
ven een grilje; achter u, geschilderde balustraden, en voor u,
hel ouderwciseb kamerken, waarin Berchmans geboren en opge
bracht is; alles nog in denzelfden toestand; thalven is een ouLiar
geplaatst, aan welken wij ecne medailje zien hangen, g'ofierd
door een sociëteit van Aalst. Wij d rukken eerbiedig onze lippen
op dien heiligen grond't ls al ver 't bijzonderste dat er te
Diest is te zien. Een goed hotel hadden wij 't geluk niet er aan te
treffen doch 't zuur doet 't zoet des te beier waardeeren en wij
1, menigmans gek.
trokken toch wel gemoed naar de statie om onze reis voort te
zetten. Builen Diest beeft men armtierige velden, veel sparren-
bosclijes, leemen hutlekes er was op 't convoi een heer student
van 't Luikscb, 'ne Vlaming van poêr en vuur, gelijk ons land er
Godlot! velen begint te krijgen, flij vertelde hoe de Walen in hun
Collegia gekruist worden, als een U in 't cijffer zijnde, geene ei
gene letterkunde hebbende en nooit iets anders zullende doen,
dan een Eransch piepen, waarvoor de Erauschmans hun schouders
optrekken. Voor Walen is dat goed, maar dat Vlamingen hunne
Moedertaal verlaten, om naar iets te grabbelen dat hun eeuwig
zal uil d'handen glijden, dal is dom
Is 't dom? En daarmee zagen wij schooner velden en stond de
tiein te Hasselt. Hasselt, d hoofdstad der jcncvcrtoogen er zijn
daar niet min ol' meer dan 2o stokerijen van dat bijtend en vuri",
vochtd historie van deri jenever zou lang en treurig zijn't moet
een duivelscli vak zijn, wam men weet niet hoe en wanneer hij in
dj wereld is gekomen. Als Julius Gesar in ons land kwam, dron
ken de menschen gersten bier, maar jenever kenden zij niet; bii
de zwarten, in Arabic, begon men er eenige honderde jaren latei-
van te spreken en zoo is dat ding in Italië gemaakt, dan in Spanje
en in 'i zuiden van Frankrijk waar de schriftgeleerden het uit
spotternij eau-de-vie hebben genoemd; zijn rechte naam zou eau-
de-morl moeten zijn, want 't is ecnèfoodend vocht.
Hasselt laat daarom niet van er cene levendige trische stad uit
te zienliet nieuw kwartier aan de statie komt bekoorlijk voor,
met zijn prachtige huizen in rooden steen, afgesneden door groene
lusthoven.
Z'jt §j'j t Hasselt niet stilgebleven om den jenever te proeven -
en eenige pottekens meè te brengen zal ons iemand vragen.
Neen, God zij gedankt; de jenever laat ons onbekoordvan
tijd tol tijd een druppelken maagbitler, of een borreltje met liaar-
lemsehe olie in, of 'ne keer besclieed doen met de bezoekers, maar
uit puren lust jenever drinken, ge zijt bedankt, kameraad'k en
wil dat vuur iu mijn lijf niet, om mijn maag in te krempen, om
mijnen lever te doen ontsteken, om mijn longen uit te droogeu,
om mijnen appetijt te verliezen, om mijn gezicht kwijt te geraken
en stompe hersens te krijgen.
Zijn dit alles gevolgen van 't jeneverdrinken
Ja, zeker, kameraaJ; spreek maar den eersten doctor den
heston aanmaar is 't nu 'nen tijd, 'nen dag en een compagnie
om van jenever te spreken; kijk liever eens daar buiten, naar de
schooue velden; wij rijden naar Maastricht; wij zijn in 't vrucht
bare Limburg; geen beide meer, maar vette weiden, rijke velden,
groote boomgaarden, nette j-aohthoeven. Jantje kees wist wel wat
tiij deed, als bij in 1830 een deel van Limburg vasthield!... Een,
twee, diie statiën, wij zijn op Hollaiidschen bodem geen Fransch
meer, op de plakschriften, maar zuiver Nederlandsoh nog een
statie eu men roept Hlaes/richt. We zuilen hier op de letter moe
ten praten want met ons Oilstench zou men ons daar voor Lap
landers of liokeozen kunnen houden.
(Wordt voortgezet.)
Doe goed aan uwe vijanden
In 1831) werd't volk van Parijs opgemaakt tegen den Aartsbisschop,
men zocht den braven man om hem ie vermoorden, zijn huis werd be
stormd, geplonderd, in brand gesteken.
Korten tijd nadien kwam de cholera te Parijs d'hospitalen lagen vol;
gansche straten stierven uit op een enkele dag telde men ÏSUO sten-
gevallen.... Aanstonds snelde de Aartsbisschop zijne arme stad ter hulp;
hij .ging, van 't een hospitaal naar liet nadere, van 't sterfbed des rijken
kooprnans naar dit van den kleinen winkelier, do tranen afdroogendc.
het lijden verzachtende, aan vele vaders en moeders belovende van
zorg te dragen voor hunne kinderen. Velen dier ongelukkigcn weenden
van berouw z'liadden ook het Bisdom helpen plunderen. Ach, .Mon
seigneur, zeiden zij, wij kenden u niet, men had ons bedrogen. De
Aartsbisschop bad belooid voor de weezen te zorgen en hield zijn woord.
Zijn eerste sermoen was in do kerk van den 11. liochus, een oproep tut
de ehristene iietdadigheid. De kerk was vol volk elks oogen. waren
naar den Preekstoel gericht; do Aartsbisschop versehoen, met zijn edel
wezen, ingevallen van droefheid. In 't begin waren zijne woorden door
tranen tan aandoening versmacht, doch weldra herkreeg hi' zijne
kracht om voor d'arme weezert te pleiten. Zijn sermoen bracht lSe.OlK)
fr. op on eenige dagen nadien was er een gróót Weezenliuis gesticht..
Zalk een hert hebben de Priesters Moeten zij daarom :tiand uit
"Waar is de dankbaarheid der menschen?
Victor lim nanuel zoo schrijft de correspondent G. C. P. der i'ransche
gazet, li, tempo, doot een sterke vloot in gereedheid brengen urn den
Turk onderstand te bieden, iu kas vair nood. De Turk zou- bij nota rieë-
len akt verklaard hebben dat hij al de schulden van Viktoerken zal be
talen. Onder de italiuausche matroozcu wordt de tucht zoo .streng dat
onlangs een overste, met ontzagwekkenden blik tot zjn manschappen
riep Niemand mag zich verroeren, voor dat. allen te schoep zij. opdat
er in het inschepen geen wanorde plaats vinden. Twee officiers 'z,:ii iu
't water gevalien en verdronken. Over twee jaar was hun i.ct \;Je-
gebeurd.
Die op het einde aller dingen let, is bij do wijzen te rekenen.
Zijnen dag wel overbrengen is aenc van de greet-.te vreugden der-
i ziel.
Met baast beginnen, met kloekte handelen.
