Een vlaanisclie i\apoleonisl in Rusland,
1812-13 2
naar t Fransch van Jean Lefranc.
(Verboden over te nemen.)
Voorwoord. De geachte schryver van deze ware gebeurtenis be
gint met te zeggen, dal hij d«n veldtocht van Rusland niet heeft meegedaan,
aatuurlijk maar wat hij verder mededeeld, vernomen heeft van zijn
Grootvader, een soldaat die reeds de strepen van sergaut had, toen er nog
va. Napoleon met gesproken werd die Grootvader deed de veldtochten van
Egypten, Ital.é en Spanje; hij zag en ondervond al de vreeselijkhoden, welke
dejongensin Rusland te onderstaan hadden na den val van Napoleon ves
tigde hy zich in een dorp tegen Antwerpen en 't is uit zijnen monden met
behulp zijner nagelatene schriften dat dit verhaal is geput
I.-1812.
Napoleon, de kleine Kaporaal genoemd, wasinl812 meester van Europa,
v oor hem bogen zich de machtigste koningen; zijne soldaten werden
maarschalken ol hertogen, zijne ministors prinsen en zijne broeders
koningen. J
Europa beefde voor zijne groots logorslangs Rusland had hii
de Polaken van Varsovie, onder 't bevel van den dapperen Poniatowski,
die de kozakken van Alexander I in bedwang hie den. Pruis ?n werd van
nabij bewaakt door den koning van Saxen; Hieroi.ymus koning van
\Vesttahen en door de prinsen der Rhjn-Federatie. Davoust, met2o,OOÜ
lranschen, had zijn hoofdkwartier te Hamburg; Josef Bonaparte
Napoleons oudste broeder was koning van Spanje, en Murat, deschooné
ruiter, mocht zijn handteeken zetten als Murat, koning van Napels.
,Je Korsikaan, hoe mac.,tig ook, was niot tè vreden. Gedurig
zochthij de grenzen van zijn keizerrijk uitte breiden en aan den E11-
geJsehinan de zee niet kunnende ontnemen, wilde hij hem toch't vaste
land afsluiten; en zijn oorlogskreet luidde, GeeneEngelschekoopwaren
in Europa! 01
Hen vijand welken hij door. de wapens niet kon overwinnen, wilde hij
verarmen en m t bankroet stooten. Overal op do kusten van Europa,
stonden zijne douaniers al wat uit Engeland kwam werd aangeslagen
en publie-t ter markt verbrand.
Alen begon te hopen dat Engciand, vermoeid van eenen langen oorlog
en in zijne innigste belangen gedreigd, den vrede zou gevraagd hebben
Spanje en Portugal schenen uitgeputen moedeloos jgansch Europa vroeg
den vrede Napoleon zeil had melde jarenzijne levendigheid verloren
en juist als iedereen naar vrede snakte, ging een der grootste veldtoch
ten plaats grijpen.
Ziehier hoe een Fransehe schrijver den toestand in 1812 beschouwt
i-i" r\ 1 WaS de "J110'11 dus keizers meer schijnbaar dan wezent-
V v\ Hver de grenzen van t >ud Frankpijk, gehoorzaamden <Je volkeren
slechts door dwang, en Frankrijk zelf was uitgeput van volken van
Eenevreeselijke menigte was reeds kapot gemaakt. Gedurig had
Napoleon nieuwe lichtingen gevraagd In 1804, zestig duizend man in
18(te, honderd en veertig duizend in 1807, honderd en zestig duizend
waarvan tacbentig duizend te nemen in de klas van 1808, vermits al de
vroegere klassen geen manschappen meer leveren kond-m ;in 18'J8,twee
honderd veertig duizend in 181-9, zes en zeventig duizend; in 1811
honderd en twintigduizend. Te samen 956,000 man op den den tijd van
8 jaar. En de oorlog duurde gedurig voorter waren geene connés te
krijgen dan voor 111 valleden of eenige oudd officieren, welke dc keizer
geerne uit t leger had, wegens hunne genegendheid voor de Republiek.
Vioeger had Rleoer van Napoleon gezegd den generaal van 1000 man
P®5 dag. Maar dit e® was overtroffen en de gruwelijke loting van
181 j naderde, in wel«tjaar men onder de wapens riep een niillioen,
veertig duizend man; - 't staat officieel aangeteekend.
-Zekeren dag hadden Napoleon en Alexander cene samenkomst te
lnsittde twee groote keizers omhelsden zicli en werden bijna Familie.
JL>e Gzar scheen zeer genegen een zijner zusters aan Napoleon tc geven.
Maar zijne moeder Ivatnc.i II, haastte zich voor hare twee dochters,
twee duitsche prinsen te kiezen; 011 de derde, Anna Paulouna werd niet
als keizerin aan de Franschen gegeven, wegens hare teedere jonkheid.
Napoleon aanveerdde dan Marie-Louise, door Oostenrijk aangebo
den doch hij vergat met dat Rusland hem bijna aan 't atl'roht had bloot
gesteld van een blauwe scheen teloopen.
- Een tweede rede, die Napoleon tegen Rusland opjoeg, was dat Rus
land weigerde deel te nemen in 't verbond tegen Engeland. Daarbij
rÜlSe|,V05 W?r, 1 d,e vrees ,die van tüen af 'aestond, dat Rusland,
rechts beschei rad door den noordpool, links door de zwarte zee, palende
aan t onafmeetbaar Asia en gedurig Tartaarsche benden Kunnende
voimen, de vrees dat Rusland eene gevaarlijke mogendheid zou worden.
Napoleun dus, vol begeerlijkheid om overal den meester te zijn, besloot
gracht'zijn delven tusschen Rusiand en Europa. Polen moest dien
Maar 'tis ver. van den Rhyn tot aan den Niernen en de twee
nS ^aren d°01' 1 d,'\kü Huitschland vaneen gescheiden Men
rfiS» milioenmonsclienot wel ze meeslepen tegen de Russen;
greet was die moeielijkhenl, want Oostenrijk en Pruisen, reoJs zoo dik
wijls overwonnen en onder den voet des overwinnaars vertrapt, ko .den
- ren' df 7^P,nS vatten c" ttórwÜl l'Ü i" Rusland,
van 1 'ank rijk worstelde, hem den aftocht beletten. Napoleons
eerste zorg was dan van zich die bondgenoten aan te werven.
^^te woord was Willem JII, koning van Pruisen, bereed
zyn legerzijn rijk ze}Is zijnen persoon, te geven De medehulp van
2 w!" !i|WaS kostelijker en moeielijker om krijgen dan de Pruisische,
hechtten lauul'clja",Jea dio Napoleon aan keizer Frans II
Nogtans Napoleon gelukte ten volle. Maar hij dacht nooit dat
die bondgonooten meer uit vreea dan uit liefde met hom deden. Hij
belooide hen eomge Provinciën en waande alle moeiel.jkheden vereffend.
u dusdamgen toestand en zonder 0111 te zien naar de Zwelen en
1 ui ken die hem afvielen, ondernam Napoleon den veldtocht van Rus
land, den \oorpost van zijn vertrek naar Sint-rieiiuia.
II- Het Groot-Leger.
Napoleon bereidde zich tot den oorlog meteeno voorzichtigheid welke
m hem nog niet te zien was geweest. Hij had in 't geheugen den win
ter van I80/, de sneeuw en de moerassen van Poleu. Twee jaren had
hij gebruikt om de garnisoenen van Duitschland te versterken dier-
wijze zijn leger langzamerhand tot de Russische grenzen toenaderende.
De geschiedenissen over dien vermaarden veldtocht geven ons de
stelde1 voorname generaals, welke hij aan 't hoofd zijns legers
Murat weid aangeduid als bevelhebber der ruiterij. Liever had hij te
Napels gebleven, want de stiel van koning stond hem aan doch 't order
was stellig en hij vertrok naar Polen met twee Napolitaanschedivisiën.
Eugcen de Beauliarnais, aangenomen zoon en vertrouweling van
Napoleon, kommandeerde de vierde en zesde divisiën, samengesteld uit
Fransehe regimenten, Croatsche, Dalmatische, Beyerscho, Illyriaan-
sche en Spaansche. Door niemand werd ooit zijn ridderlijke moed be
twist; maar hij was to jong on te weinig ondervindingrijk voor zoo
een gewichtige post.
Hieronymus, koning van Westfaliê, nog jonger dan Eugeen de Beau
liarnais, voerde 't bevel over het vijfde en zevenste korps lever en
moed bezielden hem,maar hij was zomaar vermaken en liep de buis al. ais
zijne tegenwoordigheid in 't leger noodig was voor de disciplien en den
moed zijner soldaten.
Het eerste korps, do keurbende van 't leger was aan de zorgen toever
trouwd van pavoust, eender beste luitenanten van Napoleon,op wien hij
meest van al rekende.
Nev, de dapperste en wildste der generaals, kommandeerde het
tweede korps. Bijtijd snelde hij inde gevechten vooruit, nevens de sim
pelste soldaat, waardoor hij populair was geheel 't leger door.
Onder de andere generaals zullen wij nog melden de vermaarde
Montbrun, die met Lasalle en Murat mocht kampen om vierhoeken in te
Jooper of met de ruiterij eene sterkte in te nemende generaal der
artillerie d'Ebtée die later d'overblijfsels van 't groot leger aan de Bere-
sina zou redden Junot, dappere soldaat maar gebrekki-e generaal en
dio later dul-zot gestorven is, ten gevolge eener wonde in Spanje ont
vangen; Couvion Saint Gyr, Oudinot, Madonald en den Pruisman Jork
Regmer en den Oostenrijker Schwarzenberg.
"t Was langs Kcenigsberg, de laatste sterkte van Pruisen, ten oosten,
op de grenzen van Rusland, datNapoleon naar Gunsbinnen trox om er
aan de boorden van Niernen zijne oude troepen af te wachten.
Geestdrift ontbrak er bij de officieren en soldaten niet, ofschoon vele
generaals, door Napoleon rijk gemaakt, weinig iever toonden. i)e wa
penmakkers des keizers, die met hem d'oorlogen van Italië, Egypte.
Duitschland en Spanje hadden gedaan, dachten nu niet beterot' ze trokxen
naar d'Indien. Moscou moest d'eerste halte zjjn Ispaliam de tweede
Delhi en Calcutta, de twee laatste.
Een ontelbaar gerij volgde "t groot leger en dit versterkte nog 't ge
dacht dat men naar don Oosten troaDe groote banen van Pruisen en
Polen waren vol van wagens eetwaren, lekkere wijnen en allerhande
proviand, bijzooverre dat de optocht der reirimentenerdoor belemmerd was.
Iedereen aanzag dezen oorlog als de laatste, welken Napoleon ging
doen. Men was zeker van de Russen te kloppen, van tot in d'Indiön ts
dringen en, na deze overwinning, den vrede te hebben.
(Wordt voortgezet.)
Kerkschending te Gent.
Het avondserinoon van den eerw P. Van Mullern is vrijdag op do schan
delijkst wijze, feu herhaaldelijk gestoord. Het scheen dat e-ne gan-che bende
der International!: in het achterste gedeelte der Sie-Barbarakerk had post ge
vat; Pater Van Mu.lem predikte over den volksverleider, beschouwd als°de
groots e vijand van God, van de samenleving en zich zeiven. Geen onk< le maal
we; d de Internationale genoemd, doch telkenmaal de priester van hel einde des
volksbedervers sprak en van de eeuwige Kastijding, die hem staal td wachten,
hief bet grauw, dat zicb achier de pilareu, banken en ouder het hoogzaal ver-
borgen hield, gehuil en get er aan.
De prediker had nogtans bij den aanvang van zijn sermoon gezegd, dat. zoo
de dokumenten of de redenen, welke hij meëdcelde niet konden worden aange
nomen door wien ook, inj eenieder uimoodigde, hem zijne gedachten monde
lings of schriftelijk meé te deelen, ten einde ei te kunnen op antwoorden.
De volgelingen der commune hoorden langs dat oor niet; zij vonden het
oneindig beter uit hunuen hoek, en in 't portaal der kerk, een helsch lawijd te
maken, meenende alzoo de stem des priesters te doen zwijgen.
Het was voor hen ee;-e provokatie, van wege den predikant te spreken over
de hel, en den dood. -. Zoo iets raag immers niet bestaan!..
Pater Van Mullem liet zich echier niet van zijn stuk brengen: liij behield
al zijne zelfbeheersching. herhaalde do woorden, die de woede der ellendigen
had gaande gemaakt, en eindigde zijn se> moon, omgeven door de sympathie
van al de katholieken (de keik was proppens vol), die in den avonddienst ami-
Buitcu h«t onwetende en misleide werkvolk, dat schandaal maakte, be
merkte men ook hier en daar liet gezicht van een bekenden uinleider.
P S. Bovenstaande was geschreven, toen men ons berichtte dat een
komraissaris en twee agenten van policie in de kerk aanwo/.ig waren. Is dit
inderdaad alzoo, dan vragen wij waarom de policie geene der kerkschenders
heeft aangehouden
Te Marseille, in den Alcazar, is een koordendanser van zijn toestel ge
vallen Het net dat ouder hem gespannen was, Ls onder zijn gewichi gebers-
teu, en hij is op een muziekant in het orkest terechtgekomen, dio echter geen
erg letsel bekwam. Den koordendanser is een l ib gebroken.
MADAM TREKMUTS.
Die madam had de leelijke fout van zeer gierig to zijn op 't eten harer
domestiekenzij zelf sneed de boterhammen en de schapraai ging met
slot en sleutel too.
Z'had 'ne keer deftig vol aan tafel en zat te boffen op hare goede
doenwijze, als de knecht daar kwam binnengestormd met de... scha
praai op den rugge.... Madam, zegde hij, wij zouden geern 'nen boter
ham hebben en om u niet te derangeren, breng ik de scaapraai bij u.
'sAnderdaags bleef de kas open en de domestieken kregen eten
ad libitum.
