Samenspraak over den tijd.
MARKTEN. HANDEL EN NIJVERHEID
Droefheid die men ziet, is de grootste niet.
(Dries en Balthasar).
DRIES. Wat zouden wij zeggen, Balthasar?
BALTHASAR. Och, wat is er al veel te zeggenalsdat de
wereld op krukken springt
DRIES. G'hebt dat nieuws g'hooid, Balthasar, alsdat de Pruis
zich op zijn bed gerecht heeft en 'nen brief gedikteerd aan zijn volk,
waarin hij zegt, dat zijn grootste pijn nog niet is, de pijn in zijn lijf
van 't lood, maar de pijn in zijn ziel, van in zijnen ouden dag te
moeten zien dat er nog zoo veel slecht volk in zijn rijk is.
BALTHASAR. Ha, nu moet hij het bekennen. En waarveur
heeft hij zooveel treffelijk volk uit zijn land gejaagd Al wat nu over
den ouden Pruis komt, is zijn eigen schuld; die wind zaait, zal
onweer maaien, zegt de Wijze man.
DRIES. 't Ziet er toch droef uit in Pruisen; ze willen hebben
dat er al twee duizend Socialisten aangehouden zijn, en dat die
Socialisten, vlasdik, uit den grond komen.
BALTHASAR. Ha, Dries, hoe dikwijls heeft onzen Paus Pius
IX aan de Keizers en Koningen niet geschreven over die geheime
genootschappen, over vrijmacons et^etra, dat ze de troonen onder
mijnden; de Goede Pius IX werd uitgelachen; wat kent ge van de
samenleving schreven de Koningen hemverandert liever zelf uw
bestuur en volgt ons na; en omdat de Paus zich aan d'oude vaste
waarheid hield, daarom werd zijn goed hem afgenomen.
DRIES. Welke les, Balthasar nu zien de Keizers en Konin
gen hoe wreed zij in 't maljonnestraatje zijn uitgekomen hoe dat
hun troonen waggelen en kraken
BALTHASAR. W'hebben den Pruis, die meende 't machtigste
kopstuk van g'heel de wereld zijnbij 't geflikker der scheuten van
Hoedel en Nobiling, komt een licht over zijnen toestandde Pruisi
sche kaas zit vol wormen; de Socialisten komen als een zwarte wolk
op. 'Ja, Dries, g'hebt gelijk van te zeggenwelke leswelke les
DRIES. En zouden de Keizers en Vorsten nu op hun borst
kloppen en zeggen: Mea culpa! mea maxima culpa! 't is
ons schuld, ons grootste schuld! w'hebben gedwaald't is bewezen;
magister dixitwij gaan van doenswijze veranderen!...'k Ben krieus!
BALTHASAR. Ze zullen dat wel peizen en zeggen, Dries; er is
geenen eenen Geus, geenen eenen dronkaard, geenen eenen schan-
dex, die bij momenten in zijn leven niet zegt: 'k Ben een prij, 'k ben
een zwijn'k dien tot verdriet van mijn zeiven en van mijn familie
'k leef slecht; mijn consciëntie knaagt! 'k zou mij moeten beteren!...
Voltaire, dien aartsschelm heeft dit wel honderde keeren gezegd;
Luther riep dikwijls uit: Eilaas! 'k heb alles verloren mijneer, mijn
geluk, de rust van mijn geweten, mijne zaligheid
DRIES. En ze veranderden niet
BALTHASAR. Zeggen en doen is twee, Drieszeggen is ge
makkelijk, zeggen doet elk, om zijn hert t'ontlasten maar verande
ren,'t menschelijk opzicht overwinnen; zich boven 't gespot van
lappen en vellen zetten, dat is iets anders Wij kunnen van hier in
't hert van den ouden Pruis zien en lezen: 'k Ben toch een prij,
zegt hij in zijn duitsche taal, een prij en een prisj, ein ungluckliche
narr; ich habe mislaufen; ik word van mijn eigen volk beschoten!
waarom moest ik al die treffelijke katholieken pijnigen en uit 't land
jagen? waarom moest ik kerkvervolger worden Nooit of nooit is
een kerkvervolger wel gevaren. De Christenen beklagen mij en 't
slecht volk wilt den moordpriem in mijn hert steken.... Ik ga 't an
ders aan boord leggen: Ik ga de Paters en de Kloosterzusters terug
roepen, en schoon spreken, opdat zij uit Amerika of uit Engeland
willen terugkomen ik ga aan de Christenen zeggen Leest en bidt,
waar en hoe gij wiltsticht scholen zooveel gij wiltik laat u volle
vrijheidwant jk zie nu wel dat 't Christendom 't zout der samenle
ving is.
DRIES. Bravo, Pruis, wel gezegd
BALTHASAR. Ja, maar den Pruis ziet rond hem Bismarck en
andere cajevans, die hem zouden uitlachen; den Pruis peist op den
Rus, op den Savoijard, die nu te Roomen troont, op Gambetta; en
hij durft zijn goed gedacht niet uitwerken! Later, zegt hij, later, en
hij laat zich overfezelen van Bismarck die pretendeert dat hij het
Socialismus zal dempen.... Hij zou eerderde zee in den palm van
zijn hand nemen.... Let 'ne keer wel op, Dries; van den eenen kant
geeft hij aan de Socialisten kloek voedsel met de Religie te vervol
gen: wel, ventertonnerreAls Bismarck gelijk heeft, als er geen ware
Religie is, als de Religie onder den Staat moet staan, dandan
kan 't niet min of de geringe klas moet zeggen we moeten kost wat
kost, ab hoe et ab hac, wij moeten ook ons lusten voldoenha, 't is
elk voor zijn kest !.ha, er is geen ander leven, geen hel te vreezen,
geenen hemel t'hopen; ha, na ons dood is alles uit! aan ons de ple
zieren! en vooruit tegen de rijke menschen
DRIES. Droeve redeneering!
BALTHASAR. Ja, maar onvermijdelijke redeneering, als men
volgens de princiepen van Religie niet te werk gaat.... Ge zult nog
kattastroffen zien in dat PruisenPruisen rijdt per fotuur naar den
afgrond Malfortuen.
DRIES. En ons land! wat zullen we daar van zeggen? De
slechte komen er aan 't hoofd
Balthasar. Eilaas, ja!
DRIES. Is 't waar dat de Bedevaarten naar Scherpenheuvel,
Hal en Lede gaan verboden worden?
BALTHASAR. Wel, Dries, er staan veel akten van tirannie op
den thema der Geuzen, maar 't en zal nog zoo gemakkelijk niet
gaan z'hebben ten eersten te rekenen met de gematigde soort hun
ner partij, en ten tweeden met de groote meerderheid van 't Belgisch
Volk, die, nooit of nooit, zijn Geloof zal verzaken.
DRIES. Neen, nooit of nooit, alstonddedoodvoor hunoogen.
BALTHASAR. Ons Belgenland heeft nog ander stormenonder-
staanten tijde der eerste Geuzen, der Patriotten, der Jacobijnen,
der Franschen en der Hollanders; en 't waarachtig Geloof is hier in
eer en bloeiend geblevennu ziet de Duivel dat de wereld niet lang
meer zal staan, en hij komt ons een zijner hevigste assauts geven
'tzou er kunnen spannen.... Maardie schelm Lucifer zal verschieten;
hij kent 't Vlaamsch volk niet!Dries 't is mijnen tijd: 'k wensch
't u tot weerziens
DRIES. Vansgelijken, Balthasar, vriend, tot wederomziens
Dendermonde, 19 juni 1878.
Mijnheer, ik zende u de oplossing der Raadsels geplaatst in de
Werkman van 31 Mei, N° 5:93.
Oplossing der Raadsels uit Dendermonder.
1. Barbier. 2. Lochtpijp. 3. Rugbeen. 4. Vierkantig. Pomp. Olie.
Mier. Per. 5. Kaalhoofd. 6. Mispelaar.
1ste Prijs. Pierre Gossey, wijk Eist, Zele.
2de prijs aangewezen door het lot. I. A. Waen, Molenberg, Beve-
ren (Waas.)
3de prijs aangewezen door het lot. Emile Ghys, St. Maria-Hoorebeke.
lste eervolle melding, aan Felix Walgraef, Opdorp en aan V. De
Blieck, Koewacht, Moerbeke, die beide medegelot hebben.
2de eervolle melding. P. L. De Koster, St. Oatbarina-Lombeek, E. B.
Hert, Moerbeke, Thé. De Wolf, Mkzuncwalm.
3de eervolle melding. L. B. Dupont, docteur Meerdonek, Alf, Vereist,
Meerdonck, Coralie Van Weymersch, Sinay, A. Van Haver St. Nico-
laas, J. B Heuten-Claes, Lier, Laeteenduyt, Gent.
Prijs voor bet schoonst geschrift bij uitmuntendheid aan V. De Blieck,
voornoemd, lste eervolle melding. A. Van Haver voornoemd, Emile
Ghys voornoemd. 2de eervolle melding aan Felix Walgraef voornoemd,
Coralie Van Weymersch voornoemd en A. Maes-Ruys, St. Nicolaas.
Gelieft, geachte Werkman en neerstige Mededingers, de dankbare
en vriendelijke groetenissen te aanveerien van de acht leden van den
Jury en van uw dienaar J. Gortebeeck; tot bet naatste jaar.
Prijskamp uitAdegem.
1.
Mijn heel dat baart een schrik in iedereens gemoed
Mijn tweede deel, begeert gij allen in het goed
Ik zeg het u te klaar, zie daarom niet gegrit
Mijn eerste deel hebt ge allen dubbel in bezit.
2.
Mijn eerste dat is vuil, voor al die 't hoort of ziet
En die mijn tweede mist voorzeker zeggen niet
Maar die mijn heel bezit ik raad dat gij ze vlied. H. B.
En.leestwat gij zult hooren.
Dan ben ik 't lot datjvroeg of laat
U al te wachten staat. Leo Stul.
1 prijs. Een bock liederen en andere gedich
ten.
2 prijs. Geschied, vaa O. L V. ten Doorn;
3 prijs. Portret van Z. II. Pius IX.
Oplossingen binnen de drij weken aan
H. Bultynck, timmerman Adegem (bij Eecloo)
O raaders 'k vraag u alle bei,
Waarom dat men geschreven ziet
Alleen de spreuk van Balaam
En nooit van ander ezels niet
4.
Aan huis of woon
Staan ik ten toan
Maar stelt mijn laatste voren
Latere Tijdingen. 't Ministerie van België gaat komen;
Frère en Bara zijn erbij ze spreken van 'ne Minister bij te nemen;
den Boer zal 't al betalen Er moeten komméren in "t Kongres
zitten; er was afgesproken dat alles moest geheim blijven; ennuzijn
er groote gazetten die alles willen weten. Komméren zijn niet te
gelooven; daarom, laat ons wachten naar den kreupelen bode.
Mechelen. Veemarkt op Neekerspoel. 60 stuks inlandsch ras
van fr. 265 tot 38Ü. 422 stuks hollandsch ras, van fr. 390 tot 760.
Binnen de stad. 20 stuks inlandsch ras van fr. 255 tot 360. 078
stuks hollandsch ras van fr. 340 tot 435.
ANTWERPEN. Inlandsche Tarwebloem. Van 38 tot 39 fr. Rog
gebloem, 28 fr. Op de veemarkt waren38 stieren, 95 ossen, 164
koeien, 25 kalveren. De besteedde prijzen per kilogram op voet
zijn: stieren, fr. 0,60; essen, fr. 1,04 a 1,08; koeien, fr. 0,70 a
0,80; kalveren, fr. 1,15 a i,a5.
Roesela ere, Oude Tarwe, per 100 kilo, fr. 31; Rogge 21; Boo-
nen 27,01 Aardappelen 09; Boter per kilo, 2,40; Eieren per 25, 2,05.
StNiKOLAAS. Tarwe, per 106 lieters 26,00; Boekweit 17,50;
Haver i5,5o; Vlas 0,00; Aardappels, 00,00; boter, 2,45; Hooi, per
honderd bussels, 31,00; eieren per 26, i,85.
GEERARDSBERGEN. Tarwe, 29 fr.; Masteluin, 27,00; Haver,
22,00; Boonen, 22 fr. boter per kilo, 2,46; Vlas per kilo, 1,35;
aardappels, 11,00; lijnzaad, 3o fr. koolzaad, 40 fr.
NINOVE. Tarwe, 3i fr.; Rogge, 21 fr.; Boontjes 24 fr.; Aard
appels, 10 a 12 fr.; Boter, per halve kilo, 1,40; eieren 1.40,
LOKEREN. Tarwe, 29 fr.; Rogge, 17 fr.; Haver, 16,50.
AALST Tarwe, 30 fr.,- Masteluin, 27,00, Vlas per 3 kilo 400,
15,25; Aardappels 10,75; HopOO fr; Boter, 3 kilos 7,09 k, 0845,
Zelè. Tarwe 29,00; Rogge, 17,n0; Boter 2,21; Eieren, 1,75; kemp,
11 kilo der if,70.
Aalst, drukkerij met snelpers van P. Daens-Mayart.