1 I I
Steunende^ zoo spreken de IJls-
schoppen, op het gezag van den
H. Stoel en luisterende naar zijne
Leering, in vereeniging met de Bis
schoppen van de gansche Katholieke
Wereld, verklaren Wij dat de school-
inriehting, door de wereldlijke macht
aan ons kand toegepast, gevaarlijk en
nadeelig van aard is Wij verklaren
dat zij de voortplanting van het onge
loof en van de onverschilligheid be
voordeelt en eenen aanslag is op 't
Geloof, de Godsvrucht en de godsdien
stige Hechten van het Belgisch olk
en om die redens keuren Wij ze af en
doemen ze.
Bijgevolg nog, ons schikkende
naar de Leering van den H. Stoel, be
sloten in den brief van Pius IX tot den
Aartsbisschop van Freiburg, en de
woorden zelfvan den Paus gebruiken
de, vermanen Wij alle geloovigen en
verklaren Wïj~hun dat men volgens
consciëntie naar diergelijke scholen
niet kan gaan, vermits zij ingericht
zijn tegen de Katholieke Kerk.
Bijgevolg, geen huisvader, geene
huismoeder, mogen volgens consciën
tie hunne kinderen plaatsen op eene
openbare school die aan het beheer
der wet onderworpen is.
OVERWEGINGEN.
De Werkman
oo *g
oo
-vj
CO
11
Ja. de derde schreef is er
De Wet van Ongeluk is gestemd, geteekend en afgekondigd.
Gestemd in de Kamer, met 7 stemmen, dank aan de vèrvalschmg
der kiezing en aan de i3 Representanten welke Brussel mag kiezen.
Gestemd in't Senaat, met 1 stem, nadat Prins de Ligne, de
Voorzitter sinds 3o jaren, in krachtige woorden de wet had afge
keurd en veroordeeld.
Geteekend door Koning Leopold II, ongelukkiglijk ja wij we-
ten niet wat er in 't koninklijk hert omgaat, maar ne Christene Ko
ning, eerder als zulke wette te teekenen, zou kroon en troon moe
ten afstaan want wat zijn kroon en troon_ in vergelijking van de
rust varj geweten en van de zaligheid der ziel?
De wet is geteekendj r. 1,-
De gemeentescholen zijn staatsscholende Steden en Parochiën
hebben geen recht meer op hunne scholen; krachtens de wet, vallen
meesters, scholen, kinderen, onder de macht en de hand van den
minister-vrijmacon Van Humbeeck die in 1864 t Antwerpen den
redenaar der LÓgie was en de volgende woorden uitsprak
n Er is een kadaver in de wereld, dat den vooruitgang belem
mert" dit kadaver van't verleden, om het rechtuit te noemen, is t
CHRISTENE GELOOF.
(l Ja,'t Christene Geloof is een kadaver in zijne verdrukkende
Geloofspunten, die overal het vrije onderzoek verlammen het is
kadaver in zijne opperpriesters, die een algemeene heerschappij wiL
len voeren. Dit kadaver hebben wij heden onderzocht en hebben wij
het in den put niet gestooten, wij hebben het ten minste opgelicht
en eenige stappen dichter bij den put gebracht.
De uitspreker dier ijselijke woorden is nu aan 't hoofd van al de
goevernementsscholen om zijn helsch plan uit te voeren.
Het zal onnoodig zijn hier veel beslag van woorden bij te bren
gen. Onze geachte Lezers kennen de wet, dit wreed helsch wapen
in handen der Vrijmetselaars gegeven, om wezentlijk van t Chris
tene Geloof een kadav er te maken... Wordt er niet gewaakt en
gewerkt, binnen 20 jaar zullen er voor 't arbeidende volk geen ker
ken of kerkhoven meer noodig Zijn... En 't is daarom, door hun
ambt gedwongen, dat de Bisschoppen zoo streng en zoo uitdrukke
lijk de wet en"hare scholen hebben veroordeeld. Mogen zij, de Op
volgers der Apostelen, de Leering door CHRISTUS zelf op de
wereld gebracht, laten verdrukken en verbannen? Hoort nu, geachte
Lezers, wat reeds op de preekstoelen is afgelezen en waartoe al de-
geen die Christenen willen blijven en Christenen sterven, waartoe
zij gehouden en verplicht zijn:
Ziedaar d'eigene woorden van Hunne Hoogweerdigheden de
Bisschoppen, woorden die wij in groote letters stellen, opdat elkeen
ze zou zien en met aandacht lezen, 't Zijn woorden die gemediteerd
zijn en die als Bevelen der Geestelijke Overheid zullen blijven, zoo
vast als een rots, en zoo lang als er 'ne mensch op aarde leeft.
't Zijn in Belgenland moeielijke tijden maar geen viktorie zonder
strijd en God leeft die 't alles geeft. Er is een Voorzienigheid, men-
schen, die waakt en zorgt voor degene die van goeden wil zijn.
Ziek zijn is erg, doch men kan weêr gezond worden, arm zijn is bit-
ter maar die arm is, kan met tijd en vlijt, welhebbend, ja zells rijk
worden; zijn vrienden zien sterven is pijnlijk, doch t is hier voor
elk: komen en gaan; - MAAR, een misdaad in huis hebben, dat
is een doorn die blijft, die steekt en altijd dieper blijft steken En
wat zegde Prins de Ligne, dien waardigen Grijsaard, wat zegde hij,
van de nieuwe Schoolwet: Ik ben altijd liberaal geweest, zegde hij,
maar nu moet ik mij van die partij scheiden; dc schoolwet is onge
past, is gevaarlijk zij bant de Religie uit d herten en zal aldus de
MISDADEN doen vermenigvuldigen. Hoort gij dat, Vlaamsche
Ouders? en wie spreekt aldus? een onafhankelijk rijk man, die bijna
aan den boord van 't graf is en naar niemand moet zien om de waar
heid te zeggen. De wet, zegt hij, het onverschillig of goddeloos
onderwijs, zal de misdaden doen vermenigvuldigen.» En als er mis
daden zijn, wie wordt eerst gepijnigd en geschandvlekt? wie d Ou
ders! ziet dien ouden man daar gebukt gaan. Hij heeft do jaar ge
werkt en gezwoegd; hij beeft kloeke gezonde kinderen, die geld
winnen; maar de misdaad is in hun hert; zij verachten en verstou
ten hunnen ouden Vader en de man gaat met opgekropt gemoed
Ziet die oude moeder! och, 't mensch heeft gewerkt en geslaafd,
maar altijd den kop in de lucht, met koeragie en vreugd nu de
dochters zijn groot, maar niet deugdzaam; menschen wist gij wat
er in huis gebeurt, hoe die dochters 't hert hunner moeder afvrctten;
en 't Mêken weent zonder hoop; o, 't en is juist haar schuld niet:
goede ouders kunnen slechte kinders hebben, maar degeen die t
Goddeloos onderwijs aankleven, zullen de schuld zijn dat hun kin
ders met een misdadig hert leopen... De deugd beminnen, is lastig,
d'ondeugd bevechten is moeieiijk; en ge zoudt willen, dat een kind,
't welk in zijn school niets goeds, niets stichtend hoort, dat dit kind,
zonder macht of wapens, deugdzaam, eerlijk, zedig zou wezen, dat
dit kind vader en moeder zou eeren, behulpzaam zijn en dienen?
Wel' dit ware een mirakel van God! Er zijn deftige Hccren
Onderwijzers die zuchten en treuren, maar de schuld van a les, dat
is de Vrijmetselarij Wie heeft de wet gemaakt? zonder Bisschoppen,
Inspekteurs of Onderwijzers te raadplegen, tegen den dank van al-
len? De Vrijmetsers... De H. Kerk is eene Moeder vol goedheid en
vol teederheid als 'ne mensch ziek is, al de wetten van versterving
vallen; is er nood, zelfs van de zondagrust wordt gedispenseerd;
geen Moeder zoo teeder voor haar kinders, als de H. Kerk maar,
ook geen Moeder zoo waakzaam, als de Kerk... Een moeder, haar
kinders zitten aan tafel, ze verneemt dat erin den kaffe vergif is,
wat zal ze doen? opspringen en liever de tafel met boterhammen,
melk, kaffé en alles omstooten, als 't vergif te laten drinken. Nadien
