Hel Ei van Nuremberg. BEATRIX. Daar spreekt ge wel, Trien, en met overschot van jelijk... Al de deugenieten en krawatten der wereld zijn er op uit )m 't volk te bedervenmaar ze zullen ons niet vossen, hunne lis ten zijn te grof.Alla, 'k moet voortgaan, Trien, tot wederom ziens, en als ge nieuws hoort, kom'ne keer... En als er bij u 'nen afgezant der framassons moest komen, zendt hem naar huis, met 'ne korragieprijs. TRiEN. Ge moogt er staat op maken. RUSLAND. De Nihilisten hebben 't poeiermagazijn van Nikolskoye doen springen gelukkiglijk waren de meeste werklie den afwezig; drij man zijn gedood en verscheide huizen in den omtrek zijn beschadigd. Rusland heeft in Asia een groote Pro vincie afgestaan voor 5,000,000 roebels. Geen teeken van prosperi- teit, als men zijn akkers verkoopt. Te St Petersburg zijn weeral 20 personen aangehouden, waaronder 2 advokaten, allen verdacht van samenspanning met de Nihilisten. In sommige distrikten van Siberië is d'ellende zoo groot, dat de menigte van honger zou sterven, indien 't goevernement er geen brood uitdeelde. Men verhaalt dat dander week, de pensionnarissen van het verbeteringshuis te Namen eene wandeling deden onder de bewa king van twee wereldlijke toezichters. Zes kinderen zijn erin gelukt te ontsnappenvier hunner werden nog denzellden avond terugge vonden, de twee anderen loopen nog. Een jammerlijk ongeluk heeft vrijdag plaats gehad in de Her- rystraat, te Laken. Een tweejarig meisje, dat besteed was bij de echtgenooten Nanquette, was op een stoel geklommen, terwijl vrouw Nanquette zich met haar eigen kind bezig hield. Het meisje viel voorover door het venster der eerste verdieping, en werd zwaar gewond opgenomen. Zaterdag morgend is het aan de bekomen wonden overleden. In welk land leven wij? te Gent, vrijdag in de Processie, er werd rondgegaan voor den Katholieken Schoolpenningelk was vrij te'gevenofte weigeren, niemand werd gepresseerd, en de ka tholieken gaven met drift en met liefde en ziet, de Policie verschijnt en neemt al de bussen in beslag... Niet alleen men maakt van de Staatsscholen goddelooze scholen, maar men zou de Christene Vol keren willen beletten van geld te geven om nieuwe scholen te stich ten!!!... Maar, ze zullen de bussen wel weergeven, of alle vrijheid zou in Belgenland moeten gedood zijnInderdaad, op de rekla- matie der Gentsche Katholieken en hunnen oproep tot de Justicie, de policie heeft de bussen moeten teruggeven en maandag zijn die duurbare kameraden triomfantelijk rond de stralen van Gent ge dragen; 't Gentsch Katholiek Volk heeft luidruchtig zijnen afkeer getoond voor de dwingelandij, en zijne liefde voor t oud Christelijk Onderwijs. Een plakkaart, op de muren geplakt, heeft de restitutie ruchtbaar gemaakt't Goed Volk. langs alle kanten,begint zich te toonen. T'Antwerpen wordt er gestolen gelijk in 't Land der Raven. Eiken morgend, als de menschen den kop buiten steken, ze vragen Hoeveel zijn er nu bestolen geweest 30 Vervolg. Ge ziet, mijnheeren, zoo ging de koperslager voort, ge ziet hoe noodzakelijk het voor mij was mijn geheim te bewaren en hoe on- rechtveerdig het was van mij als zinneloos te aanschouwen, omdat ik de eenzaamheid zocht, mijn zaken verwaarloosde en liever in een gevang verbleef, als in mijn eigen huis en bij mijn dochter.__» P)£ Hurgemeester en zijn Raadsheeren knikten, ten bewijze dat ze nu den meester volkomen gelijk gaven. Over een goei maand, zegde hij, ik woonde bij mijn schoon zoon Willibald en kwam mijn werkte voleinden een zakuurwerk lag op mijn tafel; zot van vreugd, nam ik het ding duizendmaal in handen, aanhoorde 't getik als het liefelijkste muziek, zag de wijzers gaan, met meer trotschheid als een monark zijne bataillons, toen de nieuwsgierige en barbaarsche Willibald mijn werk tegen den muur wierp en vernietigde; mijnheeren, verbeeldt u mijne droefheid, miine wanhoop, mijne woede, als ik de vrucht van mijn opzoekin gen en van mijn slapelooze nachten vernietigd zagWat kon ik no0, verhopen, met bij hem te blijven?... t Is alsdan dat ik den leerjongen sloeg en 't geluk had van in de stadsgevangenis opgeslo ten te wordenEere en dank zij u, achtbare heer burgemeester, die mijn vurigste wensch inwilligdet, en mij eene veilige geruste schuilplaats schonkt. In d'eenzaamheid des gevangs, een Engel Gods verlichtte mij, en niet alleen, ik herstelde 't werk door den kleermaker vernietigd, maar ik verbeterde het. Een stil gejuich ging onder de Raadsheeren op. Ja, heeren, ik verbeterde het; de Florentijnsche goudsmid mag komen', als 't hem belieftde Tijdmeter is gereed; en terwijl 't mo del uit Italië maar 12 uren ging, de mijne gaat 48 uren, zonder moeten opgewonden te worden. Dit zegende. Pieter Hele stak de hand in zi|nen zak en haalde er iets uftt dat in 't vervolg het Ei van Nuremberg werd genoemd, vermits het ding den vorm van een ei had. Hij gaf het in d'handen des burgemeesters en al de raadsheeren liepen van hun zetels en vestigden hun oogen op de wonderbare uitvinding. De koperslager, nevens den burgemeester staande, legde t mekaniekj van zijn werk uit en ontving allers bedankingen en gelukwenschen, terwijl meer dan een Raadsheer, uit ware vriendschap, zijn magere hand drukte. (i Hoogheden, sprak hij, blinkende van vreugd en van geestdrift, prijst mij niet te veel over hetgeen ik zoo onvolmaaktelijk heb uit_ gevoerd; laat ons liever God bewonderen en bedanken, in zijne groote werken der Natuur, in de zon en de maan, waarbij mijn uitvinding op de millioenste maal niet mag vergeleken worden. Aan dit Ei merkende, ik dacht op den Schepper, opal zijn wonderheden, op de bron van alle wezens, en op de onzichtbare zaak, zonder welke niets kan bestaan, op den Tijd. De Florentijner en ik, w'heb- ben d'uren aan malkaar verbonden. Iedereen zal voortaan den Tijd kunnen besturen, en hem naar keus verdeelen met alle gemak zal men den gang van zon en maan volgen, het opkomen en neerdalen der planeten en al de bewegingen die rond den wereldbol geschie den. De zakhorlogie zal dienen om aanstonds rekening te houden van de verlorene of ingewonnen oogenblikkende zakhorlogie zal den troost van eeniegeüjk zijnze zal de vliegende oogenblikken van't geluk doen tellen en hoogschatten; ze zal de bittere oogen blikken verzachten door 't gepeis dat alles vooibijtrekt en verdwijnt. Dit klein machientje ki d'hand, de zieke zal gemakkelijk het uur berekenen, waarop hij de gezondheid verwacht; de gevangene zal het oogenblik zijner vrijheid zien naderen de stervende, het uur zijner intrede in de vreugden des Paradijzes. De Rechter zal nu ook het uur niet vergeten dat hem naar zijn plicht roept, en den angst welken een beschuldigde ondergaat, als hij voer het Tribunaal wordt gebracht. Pieter Hele zweeg en langdurige toejuichingen vervulden de zaal. 't Was een algemeene bewondering. Eindelijk sprak de burgemeester in dezer voege en waarlijk in aller naam: Edele Grijsaard, d'eere uwer stad, den roem van ons lief Vaderland, ontvang onze hulde en onzen dank. Ga vrijelijk naar uwe woonst, onder de zegeningen van uwe medeburgers en moget gij lang leven om uwe geboortestad te vereeren en te verrijken. (Bravo! bravo! riepen de raadsheeren; leve Pieter Hele!) i> De arme man was op 'ne stoel neergevallenen vfeendevan vreugd bij het zien der eerste vruchten van zijnen langen en pijnlijken ar beid. Maar van den anderen kant: ga vrijelijk naar uwe woonst, had de Burgemeester gezegd; en kon hij vrijelijk naar zijne woonst gaan, met de tweedracht die heerschtte tusschen hem en zijne fami lie. Er ontbrak iets aan de vreugd, en de Burgemeester gaf, mis schien onvrijwillig, gelegenheid om de vreugd des braven Ouder lingsvolkomen te maken. De Burgemeester, ziende dat de vrouw en de zoons daar als marmeren pilaren bleven staan en d'oogen r.iet durfden opheffen, sprak tot den Meester: Achtbare Pieter Hele, indien gij zulk een goede vader niet waart, de deuren van 't gevang zouden zich sluiten achter de ramp zaligen die u in een krankzinnighuis hebben willen doen sluiten. Neen! neen! riep de koperslager, dat is mijn begeerte niet Burgemeester, geen dag van vreugde en van triomf kan het voor mij Wezen, of de Vrede moet tusschen de familie worden gemaakt; de Tijdmeter loopt gedurig; elke oogenblik, verloren voor den vrede en de eendracht, is een onherstelbaar verlies.... Burgemeester en Raadsheeren, mijn Familie heeft tegen mij misdaan maar ook, hoevelen waren er niet bedrogen in mijn inzichten, hoevelen die mij als krankzinnig aanzagen! De Burgemeester knikte, ten bewijze dat hij ook in valsche denk beelden over den koperslager was geraakt en nopens dit punt eenen mea culpa mocht zeggen. Daarenboven, zoo ging de koperslager voort, daarenboven, Hoogheden, wat lezen en bidden wij dagelijks? Vergeef ons onze schulden gelijk wij vergeven onze schuldenaren... Kan een christen dus anders doen als vergeven?.... Mijne vraag is dus, mijn dringend verzoek, ten eersten dat mijne Vrouw en Zoons van alle vervolging worden ontslagen. 't Is toegestaan sprak de Burgemeester. Daarbij, op dezen plechtigen en gelukkigen dag, en om God over zijne goedheid te bedanken, ik stel voor aan mijn Vrouw cn Zoons van alles te vergetenen van hun deelachtig te maken van de fortuin en van de eer mijner uitvinding. Zoodra vrouw Hele en haar zoons die woorden hoorden, ze la gen voor de voeten van den edelen Grijsaard en baden om vergiffenis. Neen neen riep de man, gelijk ik gezegd heb, alles moet ver geven en vergeten blijven 'Achtbare heeren, dank voor uw goedheid! En de oude Ambachtsman ging het Raadshuis uit, omringd van gansch zijn Familie, en meende in stilte naar zijne woning te trek ken maar reeds had de Faam met haar duizend tongen, zijn Uit vinding ruchtbaar gemaakt, en buiten vond hij eene groote menigte Nurembergers, die hem kwamen geluk wenschen en hem triomfan telijk naar zijn woning brachten. Elke straat, die hij passeerde, was vol volk, uit elk huis galmde voor hem een gelukwensching en rond zijn huis was het tot laat in den avond een beweging, alsof er 'ne Koning had gewoond. Gedurende acht-en-veertig uren bleef de zakhorlogie op 't stadhuis van Nuremberg en 't was een aanhou dende Processie van 't volk dat de uitvinding van Pieter Hele kwam bewonderen, 't Ging met 't Ei van Nuremberg gelijk met alle men- schelijke uitvinding; na d'eerste oogenblikken van bewondering, waren er zekerlijk een groot getal,die met den diepsten eerbied voor den Uitvinder bezield bleven, doch men vondt er ook, diede schou ders ophaalden en zegden nog zulke dingen gezien te hebben, te Venetië en te Bolonia; dan kwamen de pezenwevers, die alles wis ten te beknibbelen en fouten zochten in 't machientje; 't gebeurde ook gelijk met Christoffel Colomb, na d'ontdekking van Amerika, dat er met minachting van d'uituinding spraken en zegden Niets was gemakkelijker als die Horlogie te verveerdigen!..Desniettemin, Pieter Hele leefde nog verscheide jaren in eenen gelukkigen toe stand, maakte geheel zijn familie rijk, en gaf aan zijn geboortestad Nuremberg, eene beroemdheid, welke zij tot den dag van heden is blijven behouden. Einde.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Werkman | 1879 | | pagina 3