D'Ongeloovige Kluizenaars van onze Eeuw
(TREURSPEL).
5d' BEDRIJF.
Beklach en biecht van 'ne Slaatsmcesler.
De Inspekteur gaat met majesteit het dorp ;n en
vraagt aan een vrouw waar de school is?
De school, mijnheer! zie daar, dien schoonen
hoogen bouw; M. de Pastoor is er daar juist inge
gaan.
Maar, vrouw, ge zijt mis 't is d'ander school
die ik moet hebben.
Ha, den geuzentempel mijuheer is misschien
den opperrabijn; zie, daar,slinks van de plesj ge zult
een battement zien waar 't gras voor de deur groeit
en 't is daar....
Zonder een woord te spreken, M. den Inspekteur
begeeft zich naar de school en hoort gerucht van
stemmen; ha.peist hij; nu, de deur opengestooten,bin
nengegaan en wat ziet hij? den meester, moederziel
alleen,diep in gedachten verslonden en tot zich zeiven
sprekende, en zeggende: Ezel, dwazerik, die ik ben!
valschen Judas,die ik ben! ik een kind van de Kerk,
ik vei heug door mijn gedrag, aide goddeloozen der
wereld. Ezel ezei
tt Meester! meester! roept de Inspekteur; is dat
een manier om mvj t'ontvangen? en is 't alzoo dat
gij ons school doet?
Ha, ge zijt gij het, M. den Inspekteur, par
don, 'k en had u niet gezienmaar, ge moogt het
toch weten; ik moet spreken of bersten. Ge ziet
hoe ik hier zit, met eeni6e gedwongene kinders
die daar weggegaan zijn.
Maar ge wordt toch betaald, meester!
Judas werd ook betaald, werd Judas ook be
taald; geld is goed, maar't en verdooft de stem
niet van ons geweten, 't Is voor 't geld en voor 't
geld alleen, dat wij meester gebleven zijn, gij zoo
zoo wel als ik
Meester,pas op
Laat mij gerust, ik moet mijn hert openen;
wij zeggen en roepen dat wij geen ketters zijn.
Maar zijn wij niet in volle wederspannigheid tegen
d'heilige Kerk? Is 't niet waar, niet heilig waar,
dat ons gedrag al de brave menschen bedroeft en
al de booswichten dej gansche wereld veiheugt en
verblijdt! Och Heere, in welke compagnie zijn
we toch.
Meester
Wij trachten met schoone woorden ons volk
te bedriegen maar wij kunnen ons eigen hert niet
bedriegen: Wie zijn ons bewonderaars? de godde
loozen. Wie zijn ons meesters? de goddeloozen.
Onder welke wet staan wij? onder een goddelooze
wet. Geuzenmeesters zijn wij, ja; wij helpen meê
om de eenheid der Kerk te verscheurende Joden
spaarden nog het kostelijk kleed van Ons Heer,het
kleed zonder naad; maar wilde 't Volk meê, wij
zouden 't Kleed der H. Kerk verscheuren
Meester, meester, zeg ik u
Wij roepen dat wij goede Roomsch-Katho-
lieken zijn maar Henricus den Achtsten van En
geland, Luther, Calvien, ze riepen dat ook, en
Judas de Verrader, als Ons Heer zegdeer is hier
iemand die mij verraden zal, Judus had de valsch-
heid om te vragen Heere, ben ik het?
Meester, ik vraag u of gij wilt zwijgen en
redelijk spreken
Och, Inspekteur, laat mij toch eens rechtzin
nig klappenals er volk bij is, in woorden en
schrift, wij moeten de valschaards spelen en din
gen zeggen die ons hert verfoeit als valsch te zijn.
Inspekteur, zijt gij ook alzoo? ik heb momenten
van schrikkelijken angst, helle-momenten; dik
wijls, als ik over 't kerkhof ga, ik zie langs alle
kanten de kadavers onzer katholieke Voorouders
uit den grond komen; de doodshoofden
richten vlammende oogen naar mij, roe
pen mij toe: Ellendigaard! voorwerp der
vreugd van al de goddeloozen der wereld!
wat hebt gij gedaan met uw Doopsel en met uw
Geloof?... Brrr... En de slechte gazetten, die wij
moeten lezeu, die ons bewierrooken, wat zien wij
erin, als valschheid en bedrog, als leugens tegen
de bekende waarheid? ze schrijven dat 't katholiek
dwingt, en wij weten in Eert en ziel dat de dwang
van onzen kant komt.... ('t Gaat voort).
Hij had. liet gezegd.
Er was een proces tusschen koperslagers, en 'ne
man van stiel moest als getuige optreden. Maar,
vriend, vroeg de Juge hem, voor alzoo een bagatelle
procedéeren, hebt ge dat aan uw konfraters niet afge
raden? Ja, zeker M., antwoordde de St Eloi gast,
dat heb ik gedaan: Menschen, heb ik gezegd, do
deurwaarder en garnissair zullen u de frak doen uit
spelen, de greffiers berooven u van uw hemde en dan
komt de juge en hij trekt u 't vel van uw lijf Dat heb
ik gezegd,M. de Jiige. Alia,zweert,sprak de Rechter.
Men antwoordt ons uit Exaarde. 't Is de taal der
Valsche Profeten, menschen.
De Werkman bevat in zijn N' van 21 Nov. 11. een
artikel, dat mij geuzenmeester en mijHe school geuzen
school noemt. Inzieüde 1* dat ik op 10 Augusti hoorde
prediken dat alles wat de Werkman schrijft, door de
geestelijke overheid is goedgekeurd, en evengoed mag
worden geloofd als de catechismus; 2* dat de steller
van bedoeld artikel met een oneerlijk doel heeft gehan
deld; denk ik het noodig, in het belang van waarheid
en rechtvaardigheid, eenige regelen op hetzelve te ant
woorden. Ik verklaar dan ten stelligste dat alles wat
men in dat art. zegt van weenende moeders, van dwang
uitgeoefend op de ouders mijner leerlingen, volstrekt
onwaar is. Voor wat het schoolgaan aangaat, bestaat
hier slechts dwang, en wel een hevige, ongehoorde,
onmenschelijke dwang ten behoeve der zoogezegd
vrije en katholieke school zulks is' hier ten overvloede
gekend en bewezen. Men geeft mij den naam van
geuzenmeester. Nooit heb ik eene uitscheldende tong of
pen reden gegeven mij aldus te betitelen. Doch willende
immer kiDd blijven van de H. Kerk, tracht ik ook ge
trouw te zijn aan de wetten en instellingen mijns Vader
lands, welke mij niets opleggen dat kwaad is of tegen
God strijdt. En zoo, God gevende wat aan God toekomt
en den Koning wat deze eischen mag, meen ik mijne
plichten te kwijten als getrouwe christen en goede burger
tevens. Ook mijne school is nu niet meer eene geuzen
school of ketterschool als voorheen; zij is en blijft in alles
zooals zij het was gedurende de 28 jaar mijner bediening
alhier.
Ondertusschen (om den trant van 't besproken artikel
te volgen) zal ik op mijne beurt doen aanmerken, hoe
schandig het is voor een' persoon, die zich als een voor
beeldige christene wil doen doorgaan, zich schijnheiliglijk
te verschuilen onder den mantel van den godsdienst, ten
einde zijnen blinden, dollen haat bot te vieren, met door
leugenen, hoon en laster, bij monde en bij schrift
zijnen evenmensch. ten onrechte en gansch onverdiend
in zijne eer en faam te krenken; hem zonder recht of
reden aan den haat en de verachting van eenvoudige en
onwetende lieden prijs te geven. En is het geen duidelijk
kenmerk van een hoes en wreed gemoed, dat hij daartoe
juist het tijdstip kieze, waarin zijn verkozen slachtoffer
over verscheidene pas gesloten duurbare graven treurt
Tot hem, ja, kunnen de goddeloozen zeggen: Bravo,
man zonder hart noch eergevoelBravozoo vernielt
gij den oprechten godsdienstgeest in 't harte das volks
Alzoo toont gij hoe gij de christenliefde verstaat; hoe
gij het achtste gebod des Heeren, dal do eer des naas-
tens beschermtvoor niets acht. (Dit gebod schijnt
voor sommige godvruchtige tongen niet te bestaan), Ga
voort zaai vijandschap en onheil rondom u verscheur
zelfs vriend- en familiebanden en hers.hep den bloed-
verwant in verspreider van logen en smaad tegen zijnen
bloedverwant! Bravo, gij strijdt voor onze zaak heler
dan wij het zouden kunuen -- Ligt daarin geene
bittere verwijting? geene verantwoordelijkheid voor God
en voor da menschen Zou men niet moeten hidden voor
de bekeering van ellendigon die zoo schandelijk den gods
dienst verlagen
Om te sluitenLiever onrecht lijden dan onrecht te
plegen. Ik dank de Voorzienigheid dat Zij mij bracht
tot de roeping van onderwijzer (vroeger zoo edel geu-
zenmeester nu!) en mij toeliet a's Roomsoh-katholieke
het goede te stichten. i
De Gemeente-Onderwijzer in Exaarde,
H. v. DURME
T'Audegem is 'nen Bruidegom van Hofstadeza-
turdag aardig gevaren; hij was naar Audegem een
vrouw gaan trouwen en ging op speelreis naar de
stad van Brussel.Ze waren bijna den Avappóer te laat
en terwijl 't ander volk plaats nam, de jonge man
liep rap en gezwind de hoponskes halen maar onge
luk.iglijk, betaald hebbende en zijn kaartjes ge-
Uregen, had hij maar nauwelijks den tijd, om 't convoi
te zien wegrijden; hij liep gelijk 'nen hert en wilde
met de koeragie van 'ne leeuw op't convooi springen;
maar gelukkiglijk dat men hem wogtrok, of hetgeen
nu een vrolijke klucht was, kon een bloedige ramp
geweest zijn; als 't convooi rijdt, laat hem rijden,
menschen; en zijt gij te laat, zegt patieneie! 't is
beter schoei als blind... De man was nu van zijn
vrouw gescheiden, en zij niet haar Familie, in plaats
van naar Brussel te rijden, bleef t'Aalst stil, terwijl
de man met den anderen convoi, los door Aalst reed,
recht naar Brussel, alwaar hij noch vrouw vond,
noch vrienden, noch kennissen.... Ze zeggen altijd:
de dood alleen scheidt man en vrouw; maar 't convoi
speelt ook zijn rolle, gelijk dees exempel ons leert.
Later Nieuws. Te Baulers, tegen Nijvei,
is 'ne steenkapper dood gevonden in den sneeuw!
T'Oultre op den pubiieken weg is't lijk gevonden
van J. Cdie op de baan door de koude was
verrast en bezweken D'Hopmarkt in ons Land,
zijn een klein weinigsken opgekomen. De bloem
staat van dl tot 43; de roggebloem 34 a 36; Te
Ninove isd'hop tot 100 fr. gegaan. Te Sottegem
is schielijk overleden, de Vrederechter De Beek,
een achtbaar en christelijk man, ieverig voor den
bloei van 't "Vincentius Genootschap Te Parijs
is een overdekte Markt ingestort. Een geluk van
God dat 't Volk eruit was. Vriend Sis, ik groet
U, weeral een gazet geschreven. Erdabien a -vous
MARKTPRIJZEN
AALST, 's zaturdags.
Tarwe fr. 28
Rogge 21
Mastel uin 23
Haver |g
Hoppe (1879) o9o
Aardappelen,r.» io
w. 0 a
Boter per 3 k. 8 - a lo o9
Eieren 25 3 15 a 3 36
Vias per 3 kilo 4 a 5 25
a 3o oo
a 23 oo
a 25
a 2o
ao9o
a 12 5o
las per 3 kilo 4 a
GEERAARDSBERGEN
Tarwe per 100 kilo fr.
Masteluin
Rogge
Boonen
Aardappels
Boter per kilo
Eioren per 25
Vlas per kilo
27 -
22
IS -
22 -
14 -
3 lo
3 oo
1 29
NINOVE, 's dijnsdags.
Tarwe per loo kil. 29 3o
Rogge, 22 23
Aardappelen, 12 13
Boter, per 1/2 kilo 1 5o 1 '3o
LOKEREN, 's woensdags.
Tarwe n p.105 1. 24 oo 26 oo
Rogge 105 1. 15 5o 16 5o
Garstn. 1051. 15 25 16 25-
Haver 1591. 14 75 16 25
ZELE, 's dijnsdags.
Tarwe p. 106 liet. 25
Haver 159 14
Boter per kilo 3
Kemp per kilos o9
KORTRIJK, a maandags.
A ardappels, gele, fr. 12,— al3.
loode - 14,—al5
Boter i'2 kilo - i.59a01
Koolzaadolie,103 Ro 71
Lijnolie, 105 k. 64
- 25
14
o9 3
25
:>0
75
27
oo
,78
,25
,5o-
MECHÉLËN.
Veemarkt op Neckerspoel.
öo stuks inlandsch ras.
Van 22o tot o375.
475 hollandsch ras.
Van 2o5 tot o75o.
Binnen de stad.
15 stuks inlandsch ras,
van 18o tot 33o.
o77 stuks hollandsch ras,
van 225 tot 415.
ST. N1KOLAAS.
fr.
Tarwe per 106 liters
Poldertarwe
Rogge
Boekweit
Haver
Duiven boonen,
Erwten
V'Jas,
Aardappelen,
i-oter,
Boei, 100 bussels,
Lieren per 26,
KOESELAERE,
M itte tarwe per 100 kil.
Roode dito,
Rogge,
Haver,
Boonen,
Aardappelen per 100 kilo, 11 5o
Boter per kilo, 3 7o
Eieren per 25, 3 55
PKNDERMONDE s maandags
Witte tarwe fr. 3o 00 a 31
28 -
24
17 oo
18 5o
15 oo
25 oo
25 5o
5 4o
11
2 91
41 00
3
's dijnsdags.
33
28 75
23 5o
21 -
27 5o
Rogge
Boekweit
Vlas per kilo
Kemp
Boter per kilo
Eieren per 25
Aardappels
Lijnolie
22oo a 23 00
22 a 22 50
0 a 0
0 97 a 1 o4
2 8o a 3
2 7o a 3
1 oSO a 14
62 25
ANTWERPEN.
Tarwobloem 1ste soort 42a43,
2de 41a42,oo
3de 34a36,oo
Roggebloem 34a36,—
Maandag werden ter veemarkt
ver-kocht per kilogram op voet:
ol stieren, 0,7oc.
blossen, 0,8 2 tot 092,
68 koeien, 0,7o tot 0,8o
23 kalven n, o.to 1ol:l,iG
EECLOO,
Witte tarwe
Rogge
Boc-kveit
Boter
Eieren
23,00
16,75
16,85
2,80a3.0t
3,60