baltheji
ij&tv .'jftasiii" »rt>v*j8sp\
(OF T GELUK VLIEGT; DIE 'T PAKT, HEEFT HET.)
2C Vervolg.
2d" Kapittel ofte vertoog.
(ten agent van t Gouvernement zit voor een tafel, waarop boe
ken, schrilten en papieren liggen hij leest, schrijft en peist diep
zinnig, en spreekt eindelijk tot zijn zeiven
nen Boer zonder land en wij zonder scholieren, dat maakt een
koppel van twee uit; met dat verschil dat 'nen boer zonder land, 'ne
mensch zonder winst is, en dat wij dobbel en dik betaald worden...
tn ge zoudt zeggen 't zal beteren, ja, als de booze wijven kaffé
gedronken hebben beteren alle dagen verliezen wij nog van
ons scholieren... En ze zeggen nogtans dat er rond Gent en Ant
werpen met duizende en duizende en duizende schriften gratis zijn
rondgezondenmaar de menschen gelooven ons niet meer: geus
rijmt overal met leugenaar!.... Ze gingen toch wat grof te werk, in
die leugenschriften; schrijven dat de Vrijmetsers in beter betrekking
t?e,t,^en, us z'Jn a.ls de Kardinaal van Mechelende patroon van
al d Ezels zou dat niet gelooven Als ge liegt, ge moet liegen
met maat en maniferen; ons zaken zijn naar de knoppen.... En aan
mij heelt het niet gelogen;'k heb genoeg dorpen op en afgeloopen
Aan ons Meesters ook nietz hebben gepreekt gelijk missionnaris-
sen mets was hun te zwaar of t heet; z'hebben gezworen Als er
iets slecht geleerd wordt, 'k zal den eersten zijn om er tegen op te
komen;... maar neen, alles is boter aan de galg geweest!... 't Volk
beziet ons gelijk beurzensnijders(Zijn brieven en registers too-
nende). Daar staan zop, de ree'ele cijffers onzer schoolbevolking!...
Als ik daar inkom, dan naderen mijn bittere momenten.... G'hebt
daar 20, 3o, 40 scholen en er zijn maar leerlingen om een lokaal
volte zetten,... houdt daar konkoersen mee! trekt daar meê op
naar de Jubilefeesten van Brussel!... g'heel de wereld zal ons uit
lachen;... en 't zijn dan nog overal de armste kinderen die wij heb
ben,.... de slachtoffers van den dwang; beloften of leugens hebben
niet gholpen in't Waasland hebben ze zelis de scholierkes ge
trakteerd met chocolat, fijne druppelkes, spekulatie en amandel
brood;.. maar alles boter aan de galg; we gaan naar de markt met
ijle handen k wil nog zien, blijft het duren, dat er meesters naar
d huizen zullen gaan en de kinderen op hunnen rug naar de staats
school brengen En wat affronten! wat affronten krijgen wij van
die stoute Burgemeesters niet; we worden er slechter ontvangen als
de smousen en brilverkoopers die 't Land afloopen.... En als wij
spreken van nieuwe scholen te bouwen, ze bekijken ons gelijk den
draak met zeven koppen....
En hoe ga ik de rapporten opmaken gelijk ze zijnMag ikons
Representanten leugenachtig maken, die in de Kamers gezegd heb-
ben dat de scholieren uit de vrije scholen wegloopen?... Ja, 's noe-
nens en s avond, om met vrijheid en plezier weer te komen;.., ze
moesten dien Mallar, Prins der Leugenaars noemenZet ik te
weinig scholieren, ze gaan nog meer roepen dat ik 'nen opeter van
't Land ben; ergo,... mijn princiepen volgende, een O doet toch
niets, k zal hier en daar een oken achter een cijffer zetten;'t is
maar een klein kostje en 't staat net!... Hola,... ze kloppen!... wie
mag daar zijn? eender wie, 'k zal mij maar in mijn positie zetten
'k Ben immers den Agent van Zijn Excellencie Minister Van Hum-
beeck(Hij neemt een trotsche houding aan, legt zijn hand op 't
Staatsblad, en roept: Entrez!)
Men roept van buiten Is 't hier dat z'inschrijven voor 't offi-
chieëel Onderwijs
Agent. Entrez! Je vous dis! binnen! kom binnen
Balthen verschijnt, pakt zijnen hoed at, salueert lomp en diep, en
zegt met luide stem Dag, Mijnheer den Agent van 't Governe-
ment
Agent.
Wat is er van uw beliefte, vriend? (stil op zij: 't ziet er zulken viezen
vent uit
Balthen.
Mijnheer den agent van "t Goverment, ik ben Balthen Van Roggen-
dom, en ik heb d'eer mij bij UEdele te komen presenteeren om deel te
maken van 't offichieëel onderwijs.
Agent.
Maar, vriendschap, ge zoudt moeten schrijven naar 't hoogbestuur
(Op zij: laat mij gerust!)
Balthen.
M. den Agent, z'hebben mij nogtans gezegd dat het hier 't Bureel
der Inschrijvingen was
Agent.
Ja, ik zend de namen op, en 't is zelden dat er een verandering aan
komt.... (op zij: hoe meer eters, hoe magerder soep we zijn al volk
genoeg).
Balthen.
Zie-de-wel; mijnheer, zijt 7.00 goed, als't u blieft, van mij op te tee
kenen; ik snak van drift en 't verlangen, om 't Goevernement in deze
zaak te dienen
Agent.
Zoo! zoo! (op zij, 't ziet er reéel 'ne felle kadé uit) Maar go Weet
toch, vriendschap, dat de wet veranderd is
Balthen.
Ja, zeker, Mijnheer den Agent, en veranderd, in den allerbesten en
voordeeligsten zin; voor 't welzijn van 't Land moest de wet veranderd
worden. E11 g'haalt er eer van. Mijnheer, 'k feliciteer ug'hebt een
groot, een patriottiek werk verricht
Agent.
Ge weet ook dat er niets veranderd is?
Balthen.
Zeker, zeker, Mijnheer den Agent, niets is veranderd rien n'est
changé! en als ik op een dorp zal staan, den eersten die durft zeggen dat
er- iets veranderd is, zal tegen mij te doen hebben,,.. Mijnheer, gelijk ge
mij ziet, 'k ben van zin 't offichieëel onderwijs te dienen, dag en nacht,
en de defenche nachonale zal geen kloekere verdediger hebben, als ik,
Balthen Van Roggendom.
Agent.
Heeft Mijnheer zijn scholen gedaan
Balthen.
MIJN scholen?,., altemaal, mijnheer
Agent.
Bn is mijnheer gediplomeerd
Balthen.
H0---. ge...... dat zou ik u niet juist kunnen zeggen, Mijnheer, maar
C a' mÜn stukken toonen, livré, certificaten, endezoovoorts. En
stel mij maar aan 't werk, Mijnheer van 't Governement, en ge moogfc
zeker zijn, als zo vier uren in de ronde, u of't ander offichieëel iets t»
kort doen, 'k zalder bij zijn, en ge zult er hooren van spreken!
Agent.
(Opzij: waarlijk, veel énergie! alzoo'ne vent komt nog van pas. Tot
Balthen): Maar ge weet, mijnheer, dat 't officieëel onderwijs wordt aan
gerand
Balthen.
Ja, mijnheer, 'k weet dat altemaal en nog veel meer
Agent.
Dat ons scholen door 't Geestelijk hevig bevochten worden
Balthen.
Zekerlijk, maar hoe erger bevochten, des te meerdere liefde heb ik
er voor
Agent.
Ge weet, M., dat er scholen zijn die maar 10, (Balthen knikt), maar
5, (Balthen kn;kt), maar 2, (Balthen knikt), ja die zonder scholieren,
zitten.
Balthen (mot bewegelijke stem).
Mr van t Governement, wat zal ik u zeggen de school die minst
scholieren heeft, zal altijd mijn allergrootste genegenheid bezitten. Ik
beloof en zweer hetu.
Agent.
In geval, gij aanveerd wordt, zal het zijn als extraordinaire op een
plaats waar geen scholieren zijn.
Balthen.
Mijn achtbare en welbeminde heer, ik wil aanstonds teekenen, met
mijn bloed, om op een dergelijke plaats g'heel rnyn leven te blijven en te
resideeren, zonder mij te verdrieten, zonder te wankelen, altijd getrouw
aan 't Offichieel (op zij zoolang er wit op 't steentje komt, wel te ver
staan, en hoe min scholieren, hoe beter.
Agent.
'tls welge staat mij aan!
Balthen.
't Offichieel zal van mij niet te klagen hebben, Ml'.
Agent.
Ik teeken u provisoir op; ge zijt aanveerd.
Balthen.
Honderdmaal bedankt!
Agent.
En ik spoor u aan (hij staat recht) ik spoor u aan tot iever voor ons
groote Nationale, vrije onbaatzuchtige zaak van 't Nationaal Onder
wijs.
Balthen.
Ja, leve 't Nachonaal Onderwijs.
Ze zingen alle twee op zij
AGENT
Wij loven u. Van Humbeeck's wet,
Ge komt ons zacht bestralen.
Door u zijn wij in 't zoet gezet,
Ons welzijn kent geen palen;
Al brengt gij twist in 't Heigenblood,
Al wroetelt gij in 't Belgengoed,
"Wij meesters van de nieuwe wet.
Wij vinden alles pront en net
BALTHEN
O lof en dank. Van Humbeeck's wet.
Door u ga 'k zegepralen,
Ja, Balthen is nu opgezet,
Zijn vreugd kent geene pnlen;
Wat spreken ze van Belgenbloed
Van opeiing van 't Belgengoed,
Ik loof de wet, de nieuwe wet
Die mij vau 't boerendienon redt
('t vervolgt)
LOOPENDE NIEUWS.De Koninklijke Familie, na zondag
Mis gehoord te hebben in 't kasteel van Laken, is met Prins Rudolt
naar Bouchout gereden, bij keizerinne Charlotte, de zuster onzes
konings en de matant van prins Rudolf, langs den kant van haren
echtgenoot Maximilliaan die ook 'ne Prins van Oostenrijk was.
Brussel doet'ne kant gereed maken van 25,000 fr. tegen den dag
van 't huwelijk, en ze zeggen dat de Keizer van Oostenrijk en de
Koninginne van Engeland naar Brussel zullen komen. 't Was
deze week 9 jaren geleden, dat de moorderijen der Commune te
Parijs plaats hadden. Te Leuven zijn er ook die Communards
manieren gebruiken tegen treffelijke vreemde jonkheden. Datisgrove
onbeleefdheid en schreeuwende ondankbaarheid. Te Veurne is
de Staatsmeester tot verschelde jaren gevang veroordeeld en te
Projet,inFrankrij k heeft een ongehuwdeGEUZINNE-ONDERWIJZERES
haar eigen kind vermoord, is aangehouden en bekent haar kriem.
Op korten tijd zijn in Belgenland verscheide Senateurs gestorven;
Prins de Ligne is ziek, maar aan de beterzij. Tc Wischoten, in
Holland, is de Docteur slecht gevaren; hij had een recept geschreven,
en er zelf van ingenomen, 5o druppels; 't was de Frieslandsche
ACONiCUM A1TR1CUM; maar de Apotheker had de Engelsche ACONi-
CUM gegeven, een sterk vergif; de Docteur voelde de dood in zijn
lichaam loopen en zond aanstonds iemand te peerdomaan den zieke
te zeggen, dat hij niet mocht innemen; daar was 't nog bijtijds.
Docteur Mayer is gestorven naeenigeuren lijdens. Hij was maar 3o
jaar oud, en bemind van rijk en van arm. Wat is toch op de wereld
alles vergankelijk! Wat staat mogen wij maken op sterkegezondheid
en veelbelovende levensbaan? Ze zeggen dat cr kurieuse debatten
zijn in 't Schoolkomiteit van Vlierzele-Bambrugge enz, en dat de
stemming altijd is een tegen éen; daarmee zitten ze nagelvcst; de
Glazenbreker van Bambrugge teekent al de debatten op en gaat er
'nen boek van schrijven; 't is daariheê dat hij altijd een potlood in
zijn hand heeft, totzelfs in de kerk. Ze willen perforce, te St. Ni-
kolaas de Zondagschool van Terecken op straat zetten; de Regentie
verzet er zich tegen uit al zijn krachten, maar ze spreken te Brussel
van met geweld af te komen... Die Geuzen kunnen niet verdragen
dat '11e Vader, dat een Moeder meester is in hun huis. dat een Re
gentie, door de Parochianen gekozen, meester is op de gemeente....
Iedereen zou als slaaf moeten kruipen, maar dit zal nog zoo gauw
geen plaats hebben.