BALTHE^
(OF 'T GELUK VLIEGT DIE'T PAKT, HEEFT HET.)
Derde kapittel ofte vertoog.
(Balthen springt op het tooneel in
d'allergrootste vreugd, zwaait-zij nen
hoed in de lucht, beweegt zijn ar
men gelijk molenzeilen, ziet met
trotscbheid en glorie rond en spreekt
eindelijk op triomfantelijken toon):
A wé, wat zegt ge nu?... Bal then
trekt in galop naar den Gloria-Pa
trihh, ge lacht!.... maar lest
lachen best,en 'k beroep utot
binnen een halfjaar, als Balthen
zich zal presenteeren, stijf in't zwart
laken, gelijk onzen Burgemeester
als hij zijnen eed ging afleggen, met een reéele
goude keting die rammelt gelijk klokken, en wat
weet ik nog al? Die leeft, zal zien... Want 'kzal't
geld laten floreeren, ik... 'k en zal op geen peerden-
oog zien, ik!... 'k zal toonen wie ik ben en waartoe
ik gekomen ben...
A propos, "k en heb u nog niet gezegd, dat Bal
then den boerenknecht, veranderd is in Balthen
den Schoolmeester van 't Governement... Tegen
woordig liggen de stukken van zijn benoeming ge
reed; de Minister (hij buigt zijn hoofd) teekent ze,
en van stonden af aan,neem ik plaats aan de groote
krebbe;... En datz'er mij -niet gemakkelijk zullen
afkrijgen! da 'k mij zal weêrenom naar de grootste
brokken te visschen! liever als die krebbe nog te
verlaten, 'k laat er den helft van mijn korpus....
'k Meende dat het moeielijk was; maar niets is zoo
simpel, saperlot-de-suikerdeboeren! ge moogt het
niet voortzeggen, of morgen is 't kantoor Ivan den
agent de la Destruction Publique belegerd van kan
didaten voorde scholen zonder leerlingen... Ai, ai,
ai, den Agent meende mij affronten aan te doen,
met mij een school te presentéeren zonder leerlin
gen, maar 'k en wil er anders geen; daar is mijn
vreugd, mijn solaas, mijn redding, mijn fortuin,
mijn paradijs, mijn solenneel kermis-leven...
Neen, zulk leven,
'k Wil 't niet geven
Voor Lea pol zijn Koningrijk
Wilt bemerken
Zonder werken,
Geld te winnen, geld, als slijk
Daar zijn wij gekomen! en van hier ga ik naar
Pachter Jan-Sis Lijzemeelbitter, en 'k zal hem
daar eens zijn zaligheid geven; wat riskeer ik
'k Ben toch'van 't Governement en als hij mij iets
durft zeggen dat mij te naar komt, ik loop naar
Derremonde bij de Procureurs en de Praktisyns,
en 'k doe hem, den sjanfoeter, 'k doe hem met de
gendarms in 't kot steken; wij zijn immers insol-
vables, 't is te zeggen dat er ons niemand mag te
naar komen en dat, die ons mankeert, mankeert
aan 't Governement; en die aan 't Governement
mankeert, verdient gezonden te worden in d'ijzers,
naar Siberië of.... maar saperlotwie daaraf'komt?
mijnen kozijn Dries!... hoe zal hij verschieten en
afjonstigzijn
"(Kozijn Dries, een rond boerken, komt ten too
neel, hij schijnt verwonderd over de vreugd van
Balthen Balthen loopt er naartoe, drukt hem
d'hand en wilt hem in zijn armen drukken maar
Dries duwt hem zacht weg en vraagt:;
Balthen. jongen, wat is er? wat krijgt ge?
van waar komt die opgewondenheid
Balthen. Och, Kozijn, van pure loutere
vreugd.
Dries. Van pure loutere vreugd
Balthen. Ja, 'k zou in de loclit springen
Dries. Wat is er toch? Hebt gij een lot van
100,000 fr. gewonnen of een onverwacht erfdeel
gekregen?
Balthen. Noch't een of't ander
D r ies. Explikeert u dan toch
Balthen. Hoort en zet uw twee ooren wijd
open. Ik—ga— Schoolmeester worden, in de
Scholen van den Staat.
Dries, met groote verbazing. Wat? wie? hoe?
Balthen. Ja en 'k ben aanveerd; 't zullende
levens zijn, jongen; laat de boeren maar dorschen
voor hun plakket daags En ge wenscht mij geen
proficiat! of zijt ge misschien jaloersch?
Dries. U Proficiat wenschen! jaloersch zijn!
Balthen. Ja, huis, vuur, licht, hof, niet moe
ten werken, verscheide duizende franken 'sjaars
op uwen stoel gebracht, daarbij...
Dries. (hevig) Daarbij, uw ziel geleverd heb
ben aan den duivel!
Balthen. Wil ik u? zwijg, trek die woorden
in, of'k doe malheuren.
Dries. - Ik spreek waarheid, kozijn Balthen,
en in plaats van uproficiat te wenschen, ik beklaag
u en 'k beween uw lot.
Balthen. 't Is uit nijdigheid dat ge spreekt?
Dries. 't Is om die oneer van ons familie te
trekken!
Balthen. Er zijn veel meesters gebleven!
Dries. Eilaas, ja; over 1800 jaar,erwas maar
éenen Judas; nu zijn er een groote menigte.
Balthen. Maar alia, zeg mij tocheens, waar
om gij tegen mijn geluk zijl?
Dr ies. Uw geluk! Maar, ongelukkigenik
zeg u, als vriend en familie, ge stampt uw geluk
onder de voeten van zoohaast gij deel neemt in
b'escadrons van de Geuzenschoolmeesters,* ge
moogt adieu zeggen aan alle geluk, en dat voor
eeuwig
Balthen (verwonderd). Wat ge daar zegt!
Dries. Ja en de loutere waarheid zijnGeld
en goed, kozijn, kan gekregen of gestolen'worden,
maar den vrede van 't hert en de gerustheid van 't
geweten,nieten voor iemand die nog een greintje
christene gevóél heeft, samenspannen met de Vrij-
massons is een helle
Balthen. Maar, kozijn, ge spreekt zoo stra-
bant!
Dries. Ja, en alles zoo waar, als ik hier
voor u staen past maar op, Balthen; eens gebon
den, ge geraakt zoo moeielijk los.
Balthen. Maar de Staatsmeesters zeggen dat
g'heel anders
Dries. Om hun eigen en 't volk te bedriegen,
maar ik zeg u 't dees; en als 't geen waar is, 'k
geef u de drij koeien uit mijnen stal. Die onder de
Staatsscholen gaat, komt dadelijk onder de com-
mande der Vrijmetselaars, hij kan geenen Paschen
meer houden.
Balthen. Is dat waar? en da'k dan eens zei,
als ze mij op Paschen 't deurken geven'k En zie
naar den biechtstoel niet meer om!
Dries. Wie zoudt gij foppen, als uw eigen
zeiven? de B'echt heeft u niét noodig, maar gij hebt
de Biecht noodig, om wel te leven en om gerust te
sterven.
BalthenJamaar,kozijn, als er perijkel van
sterven komt, dan zou ik toch per force willen
biechten.
Dries. Ja, slimmerik! en al? gij eens subiet
sterft!
Balthen. Maar ze zeggen datFrère ons d'ab-
solutie zal doen krijgen!
Dries. Frère die zelf geen absolutie kan
krijgen en die misschien in geen 20 jaar naar de
Biecht heeft omgezien!
Balthen. Is dat waar, Kozijn?
Dries. Ei, ge weet datniet? ge weet niet dat
al degeen die de nieuwe wet gestemd hebben, ver
stokte en hardnekkige Vrijmetsers en Vrijdenkers
zijn... Neen, neen, Balthen, bedriegt u niet; zijt ge
bij de Geuzemeesters ingelijfd, geen eenen Priester
in de wereld kan u absolvéeren, omdat gij u als 'ne
Judas stelt tegenover uw Christene Geloof.
B a 11 h e n. Dries, Dries, bedriegt ge mij niet?
Dries. Balthen, ga Belgenland rond, en al
die in de zaak niet g'interesseerd is, zal u spreken
gelijk ik. Al de Bisschoppen van Belgenland, al de
Geestelijken, al de Kloosterlingen, al de brave ka
tholieke' menschen zullen u zeggen dat hetgeen gij
gaat doen een eeuwig schelmstuk is....
Balthen. 'k"Zeg! 'k zeg: hof, vuur, licht,
duizende franken! niet werken!
D r i e s. Onrust, knaging, slavernij, judas-
serij, nooit rust hebben, nooit!
Balthen. Och, Driesken!
Dries. Breek uw keten af en kom terug
bij de vrije menschen...
'Balthen (met zijn twee handen op zijn hoofd dubt
en roept eindelijk: Er moet toch iets van zijn, dat
ze de menschen zooveel beloven en zooveel geven..
Inderdaad, al dat slecht en goddeloos is in 't Land,
spant met de Geuzescholenfkwam er t'Antwerpen
een schip Joden, of Turken of Kozakken toe, van
den eersten tot den laatsten, allen zouden zich voor
de Geuzenscholen verklaren... Balijen, gij aarzelt?
En och God, juist terwijl ik dit gedacht krijg, ik
voel als'nen balsem op'mijn hert.... Is dat geen
vermaning? J aneen!.... wat is't dan Nooit
heeft mijn hert zoo hevig geklopt!... Ikzouniet
meer durven op mijn ouders denken!... Neen,neen,
weg die helsche slavernij!... Ei, 'k voelde hier wel
iets knagen, maar nu is 't gedaan! Dries, gaat meé!
'k loop, Tv vlieg naar den Agent, om mijn vraag
in te trekken; ai, ai, ai, in welken afgrond ging ik
vallen! kom meè Dries, recht naar den Agent en
dan naar 't pachthof van baas Lijzemeelbitter; Voor
al de millioenen der wereld wil ik in de slavernij
der Vrijmetsers niet komen! God den Ileere! in
welke slavernij, in welke helle ging ik vallen:
Leve 't Boerenleven! Leve de Vrijheid!
MARKTPRIJZEN
AALST, 's zaturdags.
Tarwe fr. 28 a 31
a 23
a 27 5o
a 24
aooo
a 13 5o
9o
75
95
77
?.->
7o
Rogge 21
Masteluin 25
Haver 22
Hoppe (1879) o—
Aardappelen,r. - 12 5o
w. 0 a
Boter per 3 k. lo 36 a 12
Eieren 23 1 72 a 1
Vlas per 3 kilo 4 a 5
GEERAARDS BERGEN
Tarwe per 100 kilo fr. 29
Masteluin 22
Rogge 19
Boonen 52
Aardappels 15
Boter per kilo 3
Eieren per 25 1
Vlas per kilo 1
NINOVE, 's dijnsdags.
Tarwe per loo kil. 29 32
Rogge, 22 23
Aardappelen, 13 14
Boter, per 1/2 kilo 1 5o 1
LC KEREN, 's woensdags.
Tar ve n p.105 1. 23 25
Ro ;e 105 1. 18 ,25 19 00
Ga stn. 1051. 14 5o 15 5o
li ver 1591. 15 25 16 75
ZELE, 's dijnsdags.
Tarwe p. 106 liet. 24 5o 25 So
Haver» 159 15 75 16 00
Boter per kilo 3 45 3 82
Kemp per 11 kilos 08 98 o9 80
EECLOO, 's donderdags.
Witte tarwe 28,75
Rogge f 16,39
Haver 09,85
Boter 2, 9o a3.3o
Eieren l,7oao,—
MECHELEN.
Veemarkt op Neekerspoot.
65 stuks inlandsch ras.
Van 21o tot o415.
581 holiandsch ras.
Van 25o tot o725.
Binnen do stad.
2o stuks inlandsch ras,
van 195 tot 32o.
lo5 stuks holiandsch ras,
van 22o tot 455.
KORTRIJK, s maandags.
Aardappels, gele, fr. 12,—al3,—
Een REDENAAR DIB ZICH VERBETERT. Mijn Hee-
ren, riep in Duitschiand op een meeting tegen den
oorlog, een der redenaars; mijn heiren, sehriklijk zijn
de nieuwe moorduitvindingenzelfs d'Amerikanen
schrikken terug voor 't gebruik der nieuwe oorlogs
tuigen, ik vermeen do broederpinnen, in kogelkrijg,
neen, ik wil zeggen de kogelbroeders in pinnekrijg,
pardon, de broederkogels in krijgpinnen... (Een luid
bravo belette hem van voort te gaan).
Ouderdom. <Zeg mij eens, Stant, uw hair is wit
en uw baard zwart hoejfomt dat?
Wel, door de simpele rede dat mijn baard twin
tigjaar jonger is als ipdjh flair.
royde
Boter pei '2 kilo
Koolzaadolie, 103 k o
Lijnolie, 105 k.
ST. NIKOLAAS.
Tarwe per 106 liters
Poldertarwe
Rogge
Boekweit
Haver
Duivenboonen,
Erwten
Vlas,
Aardappelen,
Boter,
Hoei, 100 bussels,
Eieren per 26,
DENDERMONDE
Witte tarw 2S
Rogge
Boekweit
Vlas per kilo
Kemp
Boter per kilo
Eieren per 25
Aardappels
13,—a14 -
l,72aGl,99
66,5o
61,5o
fr.
24 5o
21
18 5o
2o
15 5o
24
26
5
12
3
49
2 18
s maandags
29 00 a 3o
22oo a 23
22 - a -
1 65 a 1
0 97 a o
3 So a 3
2 lo a 2
13 30 a 14
2o
53
00
65
98
80
35
ROESELAERE, 's dijnsdags.
Witte tarwe per 100 kil. 32 5o
Roode dito, 31 25
Rogge, 23 60
Haver, 22 75
Paardeboonen,
Aardappelen per 100 kilo, 11 75
Boter per kilo, 3 9o
Eieren per 25, 1 9o
ANTWERPEN.
Middelprijzen per loo kilogr.
Tarwe bloem, inl. lkwal 42 5o
2 4o 75
Rogge bloem 37 5o
fransche 36 50
duitsche 36
woensdag werden ter veemarkt
verkocht per kilogram op voet:
oo4 stieren, 0,7o c.
ol4 ossen, 0,92 tot l.oo
o2o koeien, 0,7o tot 0,8a
o91 kalveren, 1,35 tot 1,45