En gij, M. Pecsteen, gaat getuige voort, gij vraagt mij waarom ik
mijne kinderen uit de gemeenteschool heb gehouden? Maar weet dan dat
dit is, omdat die kinderen 200 wreed mishandeld werden door M. Wen-
nes, dat zij b'yna eiken dag bebloed naar huis kwamen?Die model-school
meester gebruikte voortdurend de zweep, en dat had ik niet geerne.
Sedert dan zijn zij altijd ter school gegaan bij de Broeders, bij welke zij
eene uitmuntende opvoeding hebben ontvangen en waarvoor ik hen hier
openbaar bedank. Toejuichingen
Y. Hebt gij sedort dan nog kinderen gehad in de officieeie school
A. Maar, M. Pecsteen, ben ik dan niet meer vrij mijne kinderen te
zenden, waar het mij goeddunkt? Moet ik er eerst uw gedacht over vra
gen? Maar, laat mij dan toe aan u, liberalen Volksvertegenwoordiger,
te vragen waar gij uwe kinderen zendt. ToejuichingenGelach.) Doch
ik zal maar antwoorden: ja, M. de voorzitter, ongeveer twee jaar gele
den, had ik een kleinen jongen in de officieeie school. Ziehier waarom
Hij kon nog niet loopen, en om hem den weg naar de school te verge
makkelijken, heb ik eene opening gemaakt in den muur tusschen mijne
woning en de officieeie school, en ik heb hem daarheên gezonden, tot hij
goed kon loopen. Dan heb ik hem naar de Broeders gestuurd. Ziedaar
alles. Verstaat gij dat
V. Dus is de nieuwe schoolwet er voor niets in? Doch zegt ons, vindt
gij die wet slecht? A. Wat belachelijke vraag, M. Pecsteen! Ik, tim
merman,! ik zou u kunnen zeggen of dat venster goed ox slecht is, maar
de wet, daar ken ik niets van. (Algemeen gelach).
Na de leziug irehoord te hebben van zijne verklaring, gaat getuige
heen, morrende tegen de personen a die een eerlijk workman van zijn
werk komen halen, om nem zulke domme vragen te stellen.
Nu komt als vrije Getuige
Philomena De Puydt, werkvrouw. Ongeveer 8 maanden, geleden
zijn twee heeren, waaronder zekere Paterson, bij haar thuisgekomen,
om haar te vragen of zij hare kinderen niet uit de school der Broer <ens,
uit de Papenscholen, zou houden. De vrou w heeft krachtdadig geweigerd
en gezegd, dat zij altijd tevreden was geweest over de opvoeding, welke
hare kinderen bij de Broeders ontvingen.
Ziende dat zij niet3 met-hunne woorien konden winnen, hebbmde
twee heeren hare kinderen willen koopen.
Maar, M. Pecsteen, zegt getuige, zij zijn er niet in gelukt, alhoewel
hunne voorstellen aanlokkend waren. Zoodra mijne kinderen de school
der Broeders zouden verlaten hebben, zou ik 25fr. ontvangen en daaren
boven menigvuldige brood- koolkaarten gedurende den winter. Einde
lijk hebben zij voorgesteld mijne drij kinderen in 't nieuwe to kieeden.
Toen ik nog bleef weigeren hebben zij mij willen verveerd maken zij
hebben mij den naam gevraagd van onzen armmeester, enz. Eindelijk
zijn zij heengegaan.
Het is spijtig dat ik niet eerder het doel van hun bezoek gekend heb.
ik zou die liberaal zielkoopers met den bessem uit mjjn huis gevoegd
hebben. (Gelach.)
Maar, M. Pecsteen, en het is daarvoor dat ik voornamelijk gekomen
ben, op lat gij hun zoudt zeggen, ot op lat zij het zouden hcoren, dat zij
het ongeluk niet meer hebben nog over den dorpel mijner woning te
komen, in het begin van den winter, om hunne schandelijke voorstellen
te hernieuwen ik zou zo met het deksel der stoot' wegjagen. (Getuige
is zeer opgewonden). Niet waar, M. Pecsteen, gij zult hun dat zeggen
M. Pecsteen. Wij zijn hier niet om uwo kommissies te doen. Daaren
boven waren die heeren partikuiieren zij moesten u niets geven.
A. Wel, wel. Maar wie heeft dan die heeren geroepen Niemand. Wij
zijn eerlijke werklieden, die met werken alleen ons brood moeten ver-
dienon. Wij zijn onafhankelijk, doch juist daarom willen wij, dat man
ons gerust late, en ik herhaal het, indien die heeren terug komen, zul
len zij waardiglijk onthaald worden, zij mogen ervan verzekerd zijn.
Verstaat gij dat? (Toejuichingen onder hel publiek).
(Die eenigzins ruwe verklaringen van eene moeder uit de volksklas,
schijnt de Inkwisiteurs hevig te ontstellen).
De Pastoor Deken van O. L. Vrouwkerk, zegt dat de dag voor
hun Eerste Communie, de kinders door hun onderwijzeres naar een zaal
zijn geleid, waar professor Sabbe hun een liberaal sermoen heeft gedaan.
M. den Deken haalt verschelde feiten van dwang aan en zegt dat,
sedert dat er in de Hamers gezegd is, dat de liberalen het wetsontwerp
stemden als een maatregel van oorlog tegen 't katholiek, dat hij sedert
dit oogenblik nooit opgehouden heeft 011 nooit zal ophouden zijne onder-
hoorigen aan te zetten het officieel onderwijs te vluchten.
Een ander getuige was Karei Beyaert boekhandelaar; hij voegde bij
den eed, (hetgeen do Geuzen achterlaten) bij God en ul zijn Heiligen.
Beyaert haalt talrijke feiten aan van geuzendwang, hij noemt met naam
en straat de familiën, waar de Geuzen, kinders hebben willen koopen of
gekochtin de fabriek Fernau is een plakkaat uitgeplakt, waarop staat
dat.ai degeen die hun kinders niet naar de liberale school zendt, onmid-
dolijk zal weggezonden worden. Dit was nog niet genoeg, en ésn voor
éen, moesten al de bedienden op den Bureau komen. Beyaert haalt nog
talrijke feiten aan, alsmede dwang van Stad en Annen. Te Liseweghe
heeft de veldwachter aan de kerk afgelezen dat al wie zijn kinders naar
de katholieke school zendt, geene hulp zou ontfangen van het Armbe
stuur.
Vindt gij de schoolwet slecht vroeg de president.
Dat heb ik niet te onderzoeken; ik ben katholiek; mijn bisschop
heeft gesproken en dat is mij genoeg.
Waarom zenden die Ouders hunne kinderen liever naar de katho
lieke scholen dan naar do officieeie
Wel, M. Pecsteen, antwoordt de moedige getuige, omdat zij daar
toe aangezet worden door het voorbeeld van zekere liberale Volksverte
genwoordigers, zelfs door Voorzitters van het schoolonderzoek, dia
erkennen dat het katholie onderwijs het beste is, want ze nemen hunne
kinderen uit de wereldlijke scholen weg om ze in Frankrijk te plaat
sen in Gestbhten, door uitmuntende Priesters bestuurd, ('t Volk juicht
toe en de President haast zich dien lastigen getuige te laten weggaan).
Dan komt een bediende uit de fabriek Ekrnao verklaren dat niet
alleen de Ouders gedwongen waren, maar dat zij ook moesten drukken
op hun bloedverwanten, om dezes kinders in da Gauzeschool te krijgen.
Ci O
Een wachter van den exprestrein n° 69, die ten9 ure39 m. naar
Verviers vertrekt, is in de statie te Cortenberg van den trein geval
len; iiij is nag ai erg gekwetst, doch zijn toestand is gelukkig niet
zeer gevaarlijk.
In de omstreken van Breslau heeft, verleden week, eene door
braak in eene mijn plaats gehad, waarbij 49 werklieden het leven
verloren.
In de kleine Beenhouwersstraat te Brussel heeft een ongeval
plaatsgehad, dat misschien erge gevolgen zou knnnen hebben. Niet
lang geleden is aldaar eene restauratie geopend, waar men goedkoope
vleesehsoep voor de werklieden verkoopt; verscheidene personen,
die van de soep geëten hebben, zijn dezer dagen erg ziek geworden,
en naar het gasthuis gebracht. De restauratie is tot nader bevel ge
sloten
Eene verschrikkelijke ontploffing heeftte Villers-Poteries plaats
gehad. Zaterdag morgend is de ketel der stoommachien van het fa
briek van MM. Wauthy ontplof!; de machinist, X. Beljeanne had
afgrijselijke brandwonden en beging de onvoorzichtigheid in een bak
met water te springen, om alzoo de pijn een weinig te verzachten.
Toen men hem uit het water haaide, was hij gansch vervrozen. On
danks de spoedige geneeskundige hulp, is hij nog denzelfden avond
overleden; hij laat eene weduwe met vijf kinderen achter.
In de Logeinentstraat, te Antwerpen, stak zondag noen 'ne
werkman een stuk vleesch in den mond; 't stuk was te groot, bleef
in zijn keel steken, en verstikte hem, zoodanig dat hij plotselings
dood viel. In de gaz-fabriek t'Antwerpen wordt een som van
16,000 fr. vermist.
Op de grenzen van Kiel, Hoboken en Wilrykzijn twee pacht
hoeven afgebrand; 2 koeien, 1 peerd en 1 varken zijn in de vlammen
omgekomen.
Er zijn ce Luik 7 beenhouwerswinkels waar niets verkocht
wordt dan peerdenvleesch; de werkende menschen komen daarom..
Ge zoudt zeggen dat ons Ministers en veel ander geuzen beeren-
vleesch eten; g'heel hun doening bewijst het.
Te Beveren, bij Rousselare, is 't prijsdeeling geweest in de geu
zenschool. Er was maar éen leerling, en na een geweldige kamping
heeft hij al dep: ijzen behaald. Peer Van Humbeeck is zoo te vrede
over zijn school to Beveren, dat hij de gemeente gaat dwingen een
nieuwe schooi te bouwen, die jaarlijks a 8'00 fr'. zal kosten.... Ze
moesten dien Brusselschen Piet een paleis bouwen te Gheel.
Te BRUSSEL op den Leuvenschen steenweg, is zaterdag een
stelling ingevallen, waarop 6 man werkten. Twee zijn erg gekwetst;
d'andere minder.
Te OOSTENDE was zaturdag een geweldig tempeest op zee;
de visschersschuit BENJAMIN was 's middags de haven uitgevaren
en werd op strand geslagen ter hoogte van Middelkerke, zoodat de
opvarende zes manschappen over boord werden geslingerd en waar
schijnlijk verdronken zijn.
Te ANTWERPEN is zondag avond in de kempische Vaart ge
vallen en verdronken zekere HL. Olieslager, oud 88 jaar.
Te OPAETEREN (Limburg) is 't kind der daglooners Van
Avermaet in een put van 't gemak gevallen en verstikt.
Te ORAMIENBAUM, in Rusland, heeft een gravinne, een
theaterspeleren zijn vrouw doodgeschoten.
Te POSEN, (Duitschland), is brand geweest in een groote
stapelplaats van kolen, de brand duurde verscheidedagen. De schade
wordt berekend op 100,000 mark.
f- ï- «c-f
JANTJE VAN LIER,
ZIJN AANSPRAAK EN GEZANGEN
Erdabi! zegingen om klavers en
ze kwamon met biezen thuis... En op
wie. vallen die woorden, geachte
Omstaanders, want terwijl dat ze
mijn schiijerij opspannen, wil ik de
eer hebben u 't nieuws van den dag
te vermelden en de gevarendheden
der wereld Die woorden vallen op
de kopstukken der geuzen die 't land
afloopen om den bekenden weg te
vragen, namelijk te weten waarom
de Staatsscholen tot val en dikaden-
cie zijn gekomen. Wel, perbliksem
omdat het Geuzescholen ge.worden
zijn! omdat de vrijmassons scherlings
op die scholen zitten en dat de mees
ters anders niets zijn dan d'ootmoe-
dme knechten der' rampzalige men
schen, die gezworen hebben 't Chris-
tene Geloof te versmachten en te
vernielen!.. Wee! wee! schande!
gloeiende schandedat kinderen van
Christene Ouders, zoo diep gezonken
zijn,dat zij hun hulp gaan leenenaan
publieke en openbare kerkvervotgers!
t Is hier de plaats, geachte Omstaan-
der, om te roepen en te zingen
't Geld 1 geld 't geld
Helpt d'hel en haar geweld!
tfjOndertusschen, wij zien dat de
sekte der geuzemeesters, onder de direktie der vrijmetsers, boven
Pastoor en Burgemeester wilt heerschen en regeeren Maar het
zal mostaard na 't eten zijn; als de mier vleugels krijgt, dan is zij
haast dood, en alles wat wij hooren en zien, delft nog dieper en die
per 't graf van dit Staatsonderwijs. Twee plagen moeten weg. men
schen, van twee dingen, libera nos, van't Staatsonderwijs en
van de Bloedwet!... Enge weet dat de moordenaar van den Haag
ontdekt en aangehouden is. Holland ademt vrij en vermaledijdt den
afgrijselijken booswicht, die een achtbare familie in rouw dompelt
Ach, wat hooren wij van misdaden, en wat zal't zijn, schudt en
beeft, menschen,wat' zal 't zijn als de slechte scholen hun manschap
pen aan de samenleving zullen leveren... 't Is misschien daarom dat
ze te Brussel een paleis van Jnsticie bouwen, zoo groot als dertig
kaatspleinen! daar gaan de miljoenen en miljoenen naartoe, men
schen; en wilt gij nu weten, hoeveel er betaald wordt voor 't Leger
en voor't Staatsonderwijs? Dan zult gij met kennis van zaken oor-
deelen, en zegt mij dan of al 't geld van Beigenland in dien afgrond
niet moet dalen: Voor 't Leger en voor 't Onderwijs moet er jaar
lijks lrto miljoen opgebracht worden: dat komt per persoon op 20 fr.
pergomeente van duizend inwoners op 20,000 fr.; dus voor Hofstade
42,860 fr. Is dat opbrengelijk En om nu voort te gaan op Hol
land, de wreede moordenaar is zekere De Jongh, oud-sergeant van
't Leger en thans bediende in 't Ministerie; begeerlijkheid naar geld
heeft hem tot die misdaad aangedreven; ge ziet, wederom dat geld!
bemint uwen intrest, menschen, maar zwicht u van ongeregelde be-
geirlijkheid... Enge gaat nu hooren het groot gezang der Inkwisitie
of van 't Geuzen-ambacht, gelijk ge die klucht wilt nommeeren:
Vervolg de naaste week.