SDtttpfls, in place «po.
^IPP
gingen om beneden in te breken, want zij hebben zich de moeite
niet ontzien op het dak te kruipen, eenige pannen af te nemen, de
noodige latten af te zagen en zoo binnen te geraken. Gelukkiglijk
waren al de deuren gesloten, en zonder sleutel. 't Is toch slechte
vangst, moesten zij aan eikanderen zeggen en alzoo mochten zij
niet ophouden. Daarom trokken zij bij den schrijnwerker Francois
Couck, op de plaats. Eene ruit wierd uitgenomen, men kwam in
huis, de voordeur werd opengezet, de kas doorsnuffeld, het schof
van den toog opengebroken, waar ten hoogsten konden 3 franken
insteken, en met de brandende lamp durfde een hunner naar boven
klimmen, zelf de slaapkamer binnengegaan, van waar hij een zilver
uurwerk dat aan den muur hing, medenam. Op dit zien, sprong
Couck op, achtervolgde den onbeschaamden diel, maar vruchteloos.
Nu, durfden zij in het hert der gemeente niet meer instrumente
ren. Zij begaven zich naar het uiteinde, naar Huisegem, endaar
stelden zij zich meester in het huis van den heer Philemon Heire-
mans. Zonder gerucht sloten zij de slaapkamers, om alzoo de.inwo-
ners te beletten hen te onderbreken in hun onderzoek. Maar hier
waren zij nochtans mis, want een hunner, gaande in eene kamer
waar hij zich zonder twijfel alleen meende, wierd er betrapt door
den schoonbroeder van den heer Heiremans, die alzoo de dieven op
vlucht zette. Deze sloegen met allerhaast, den weg in naar Brabant.
Tot hier toe kent men geen eenen dader.
3 Slachtoffers. Te Soignies, in de gaz-fabriek, moest in
den put van derv gazometer iets hersteld worden Derot, vader,
daalde erin en viel neêr; de direkteur der fabiek zag dit, ging ook on-
middelijk in den put, en viel neêr, verstiktzoon Derot, de onge-
lukkigen willende helpen, onderging hetzelfde lot; een uur nadien wer
den de Jrij lijken er uitgehaald. Algemeenen regel, vergeet het
niet, menschen: in geen putten dalen, voordat de lucht behoorlijk is
gezuiverd. Ge ziet welke droeve gevallen er plaats kunnen hebben.
Te Gent is d'auder week in de fabriek van Mu We De Moor,
een stoommolon gesprongen, zekere Demuytter werd door een der
stukken 't hoofd verpletterd. Dobbeiare zit nog altijd gevangen,
is dezer dagen weêr voorde Raadkamer verschenen en zal in Januari
voor d'Assisen staan. Is hij de moordenaar der damen Wattine, van
Ryssel? geene volstrekte zekerheid is desaangaande gekend. Dobbeiare
is te Mariakerkegetakseerd als 'ne vent die wilde rijk leven en mijn
heer spelen zonder werken. Zijn advokaten zijn d'h. Begerem en De
Baets.
Een diefegge, te Parijs op heeter betrapt van diefte in een groot
magazijn, had nog 2 kaarten bij zich van reispakken die in de statie
stonden de commissaris nam ze, doch zij rukte de kaarten uit zijn han
den en at ze op. En te Brussel, op 't einde vand'ander week, stapte
een welgekleed heer, een horiogiewinkel in, aan de Zuiderstatie;
't was een juffer die bestelde; terwijl zij eenige gouden horlogien liet
zien, snapte hij er twee en nam de vlucht. l>e juffer riep: Een dief:
houdt den dief! de voorbijgangers er achter, doch hij ging ontvluchten,
toen eene dame hem vastgreep, bij de slippen zijner jas en vasthield,
totdat de gardevils aan zijn schabernak waren en den discipel der
Vrijleverij bij den Procureur brachteu,
Een sterko liberale gazet van Brussel schrijft dat 't gymnas-
leeren in de scholen maar dient om behendige dieven te vormen,
die als katten op do muren kunnen klauteren en met dito-vitesse afdalen.
Het Schoolenkwest over West-Ylaanderen heeft bestatigd dat de
Staatsscholen er dood en teniet zijn, en maar voortsukkelen bij middel
van Dwang en Broodroovery.
--
Den tijd en rt'omstandigheden.
TONiA. Wel, man-lief, och heere-och-erremenwat hooren
wij van de wereld! zou-je niet zeggen
dat 't keersken brandt voor de samen
leving! In't Frankrijkis er van ge
heel zijn leven schandaleuser dingen
gebeurd, als nu? En ze kunnen 't niet
stoppen we lezen 't in de gazettenDaarom moeten wij God be
danken dat er gazetten zijn, om de schelmerijen der geuzen aan den
dag te brengen en aan g'heel de wereld bekend te maken.... Alia,
'ne mensch die nog eenig redelijk gevoel heeft, moet hij niet zeggen:
Die vervolging in Frankrijk is schandaleus
DOMiEN. Inderdaad, schandaleus
1'ONiA. Wat hebben die Paters gedaan om buiten hun huis
gezet te worden
ÖOMIEN. Niets anders, als't geen de paters van g'heel de
wereld doen, preeken, biecht hooren, de zieken helpen en troosten,
Collegiën houden die veel opbrengen en aan de stad of aan 't land
geenen centiem kosten
TONiA. En die kapellen en bidplaatsen sluiten, is dat niet
helsch! Ons Heer uit zijn Tabernakel jagen Man, man, we moe
ten daar eens wel op peizen, maar 'ne mensch en mag er niet op
peizen,'t is te krimineel 1 Indien dat nog gebeurde bij heidensche
volkeren, bij den Terk, in China, in Chaponië, ge zoudt er een rede
inmaken; maar bij Christene Volkeren, in Frankrijk!En wat
zegt 't liberaal van België daarvan?
DOMiEN. Ze zijn daar pront op, vrouw
TONiA. O, d'helsche dragonders
DOMIEN. Ze lezen de tijdingen uit Frank
rijk als suiker en honing
TONIA. Hoe is Gods mogelijk?
DOMiEN. Ze spekuleeren en ze loeren om
hier ook 't zelfste uit te werken, om hier ook
goei scholen, kerken, kapellen en kloosters te
doen sluiten! Ja, slechte huizen mogen er ko
men, zooveel er willen, 't slecht wordt g'encou-
rageerd, en al 't goed.gedwarsboomd of belet.
TONIA. En dat is echt?
DOMiEN. Dat is echt! al de liberale gazet
ten staan te zien naar Gambetta, als naar hun
opperste goedEn ze schrijven duidelijk dat
't zelfste hier moet gebeuren
TONIA. Wel, heere almachtigen Vader!
DOMiEN. - Zoo ver is 't vtije Belgenland gezonken
TONIA. Wie zou dat ooit durven peizen
hebben? Maar die menschen doen meer, als hun
Geloof afgaan? Zevervolgen 'i christene bloed
En zijn 't diezelfde trawanten niet, die hier aan 't
hoofd zijn der Staatsscholen?
DOMIEN. Dezeltste en d'cigenste, vrouw!
TONiA. Van welke demeesters afhangen?...
DOMiEN. Gelijk 't blad van den boom!
TONiA. En er zou nog 'ne mensch dubben
"of twijfelen, aangaande 't slecht van die scholen!!!
Is dat nog mogelijk
DOMiEN. Volgens mijn verstand, neen, mensch; ten eersten,
ze zien dat al de chels en opstokers goddeloos zijn tot het uiterste
punt, en ten tweeden, er is geen eenen aan klever der Staatsscholen
die over zijn Akt van Geloof kan. Het Akt van Geloof doet al die
valschheid verdwijnen. Ik geloof vastelijk al wat d'H. Kerk mij
voorhoudt. En wat houdt d'H. Kerk mij voor, in materie van
scholen? Dat de Staatsscholen,onder de wet van 1879,strijden tegen
de gtondbeginsels der H. Kerk en gedoemd zijnDat al de
slechte advokaten nu thoop komen en mij daarop eens antwoorden.
Tonia. De zaak is te kleer
DOMiEN. Ondertusschen, laat ons hopen, dat hoe meer de
Vrijmetsers met de Geuzen vooruittrekken, hoe meer dat d'oogen
zullen opengaan! Die Geuzenj verandert gedurig, dus, z'is valsch
heid en bedrog
TONIA. En zouden de discipelen der slechte scholen nu met
den Allerheiligen en Allerzielen niet eens in hnn hert gaan? En aan
hun eigen vragen ofdat zij weerdige kinderen zijn der katholieke
Belgen, die nu in den Hemel leven of die in 't Vagevuur uitboeten!
DOMIEN. Ja, 'tis waar, 't zijn maandagen dijnsdag die groote
Feestdagen! Dat al d'Heiligen uit den Hemel ons Belgenland be
waken en beschermen, dat zij de goeden ondersteunen, die verdwaald
zijn, terugbrengen; want de tijd vliegt snel en den eenen achter den
anderen wordt door Pietjen de Dood bezocht en meêgeleid.
TONIA.Ja,dat zij eens hunnen haat neêrleggen en daaroppeizen j
- D--
Belzebuth. -Rabbas. he-je 't g'hoord? Lucifer dirigeert zijn grove
schutterij naar de Christene Landen van Europa.
Rabbas. Zal 't dezen keer lukken?
Belzebuth. Lukken?!! veel zielen zullen wij in ons klauwen
krijgen,zielen die- Hem in der eeuwigheid moesten dienen en aanbid
den en die nu in ons kerkers vastliggen! Maar de landen zelf?
Rabbas. Laat ons rechtuit sprekeD!
Belzebuth. De landen zelf? 't is nu al zoo lang dat wij Frankrijk
ondermijnen! Van 1750 tot 1790,wat hebben ons mannen niet gedaan,
niet gelogen en gelasterd! In 1793, we geraken meester, we sluiten
kerken en kloosters, we verbannen ofvermoorden den iaatsten Pries
ter, we grijpen den Paus, zien hem sterven, leggen zijn kadaver in
den put en wat gebeurt er? nadat wij eenige jaren meester geweest
zijn,'t Christene Geloof verschijnt weêr, wordt door de volkeren te
voet gevallen, omhelsd; wij wórden verstooten en verworpen.... Is
dat waarheid en geschiedenis?
Rabbas. Waarheid en geschiedenis is dat!
Belzebuth. En in deze eeuw, hoeveel miljoenen van ons schrif
ten hebben wij in Frankrijk niet verspreid! hoeveel jonge herten
van in hun teerste jeugd in ons gelederen getrokken! hoelang zijn
wij niet meester van de miljoenen der Staatskas? En wat gebeurt er?
we verjagen eenige kloosterlingen,
Rabbas. Een sohoone doorn uit onze voet! konden wij al dat volk
wegkrijgen en d ander zwarte den mond stoppen, 't zou....
Belzebuth Laat mijn raisonnatie voortgaan, of'k breek u den
nek; we verjagen in Frankrijk eenige Religieusen, zonder bloed te
storten; en ziet eens, welke beweging tegen ons! Hoeveel Volkeren
die opstaan, die zonder vrees roepen: Leve de Religie! De verjaagde
Paters weten niet in welke huizen eerst gaan! Neen, wij zeiven wis
ten niet, dat zij zoo vuriglijk bemind werden.
Rabbas. 't Is waar! 't is waar!
Belzebuth. Dat bewijst, luistert, Rakker, of'k vermorzel u; dit
bewijst dat... wij 't schuim zijn en de katholieke macht, de waters
die gedurig voortrollen. Lucifer mag nu in de waters klotsen, dat
't schuim omhoog vliegt; we gaau Frankrijk mogen schudden en
schokken; maar achterna..., achterna, die nu onverschillig zijn, zul
len den knie buigen voor Hem. 't On wéder zal den eik nog dieper in
den grond wortelen... Ja,vermaledijden! dat is ons lot! En zoo zullen,
wij aan het einde der eeuwen geraken, en voor eeuwig vastgekalefa-
terd worden.
Rabbas, zijn tanden kletteren opeen met zulk geweld dat men zou
zeggen: Een steenrotse die scheurt! Hij huilt: Meester zijn in de lan
den, en alzoo moeten hooren spreken!
Belzebuth. 't Is als wij meester zijn, dat ons nedérlaag begint.
Neemt 't exempel aan Belgenland: Wij verliezen er bij 't treffelijk
volk van dag tot dag! 't Enkwest wordt onze schande en onze veroor
deeling. Ons positie was daar toch zoo schoon: Wij vroegen wie wij
wildenjons volk zwoer in ons plaats.
En wat zien wij? dat Pastoors en
Onderpastoors van den buiten ons
trotsche Advokaten bot zetten! 't
komtuitdat de Geestelijken werkten
door overtuiging, en wij, door brood-
rooverij
Rabbas. Maar, makker, ge
spreekt gelijk 'necongreganist! gaat
gij de vaan afgeven
BelzebÓth. Nooit! wij kunnen immers niet! 't is ons lot en ons
vervloeking van duivelswerken te blijven doen.... Allez, genoe" ge
klapt, l'orwarts! naar Belgenland met uw benden! en maar altijS ge
roepen dat er niets veranderd is in de scholen maar gelogen tegen
de sterren op! er zijn er toch altijd die een leugen zoeken om er zich
aau vast te klessen; die zijn eigen wilt bedriegen, vindt allicht oen
rede.... Al la, trekt er maar van door
Als dan Geuzen- Derden naar Caprijcke gaat. hij zal er in 't officieel aantreffen een
meisje dat met Januari 18S1 al3't God blieft 3jaaroud werdt Deze week is't geen
zittiug geweest; die goede Christenen moesten zich immers gereed maken voor den
Allerheiligen. In de "Walen werkte d'lnkwisitie 's zondags ook. Als er nog een weinig
progres is stellen z'hun getrek in de kerk, 't is wel te Parijs gedaan in 1S7071
ï&da