De Schelmstukken der Èiilislen.
Sk
Proclamatie van den Vriend Machans.
wordt uit den zak gekaald en ze zijn nog kapabel van ons Geestelijk aan
te pakken... Maar,'t en zal nu zou gemakkelijk niet gaan, als in de
jaren 93; als al de goei menschen eens zogden: Ha, ge begint alzoo, wel
nu, wij betalen niet meer! wat zouden ze dan verhapsakken!.. Maar, Ons
Heer zal België genadig wezen en ons verlossen uit de slavernij dei"
Geuzen
UITLEG. Let op en leest met aandacht, lieden, lezers van De
Werkman, dees verhaal van de Schelmstukken der Nihilisten ;nadien
zal komen, hoe de voornaamste kopstukken zijn ontdekt en aange
houden; want is er ooit een wreede dieven- en moordenaarsbende
geweest, dan zijn het wel de Nihilisten, die Rusland en zijn Hot
straffen en pijnigen voor de dwingelandij en zedenbederverij, er se
dert honderde jaren gepleegd. Omdat dees verhaal een vervolg is,
moeten wij voor de nieuwe bijgekomene Lezers in eenigen uitleg
treden: Fedora, een jonge rijke gravinne, wees van vader en moe
der, had een gouvernante NADIA of de Syberiaansche genoemd,
die haar vader in Syberië had zien sterven, en in haren hevigen
haat tegen Rusland, zich bij de Nihilisten had aangegeven en door
de sekte geplaatst als gouvernante bij Fedora om haar te verleiden
en te verderven. Men gelukte hierin zooverre dat gravinne Fedora
eenNihiliste werd, zelfs lid van't geheim Komité onder den naam
van Strella; dat zij talrijke doodsvonnissen teekende, zelfs zonder het
te weten, het doodsvonnis van haren eenigen broeder, officier der
keizerlijke garde. Hij moest den keizer doodschieten, weigerde en
werd ter plaats zelf omgebracht. Deieden van 't geheim Komité
waren in de zittingen gemaskerd en zoo diende Fedora als speelbal
in d'handen der sektarissen. Na de dood van haren broeder gingen
haar oogen open; ziek uitgestrekt op haar bed, deed zij door hare
voedstermoederPaulowna verscheide brieven naar den Czar Keizer,
om hem te verwittigen dat men uitwas op zijn leven; de aanslag
mislukte, dank aan de brave dienstmeid Paulowna doch korts na
dien ontdekte generaal Gourko, dat de gravinne Fedora Nihiliste
was, ja lid van 't Opperkomiteit, nog half ziek werd zij opgelicht,
fevarigen en veroordeeld tot eeuwigdurenden dwangarbeid in Sy-
erie. Groot was de verbazing in Rusland want de "gravinne was
eeu liefelinge van 't Hot, ze was familie met de hoogste staatsbedien
den, generaal Pankratief was haar oom en voogd, gravinne Tatiana
haar beschermster, prins Jan, haar toekomende bruidegom; nogtans
niets hielp: de bewijzen waren te tastbaar; men bemerkte niet dat
dat zij verleid was, men zag niets dan hare medehulp in die groote
schelmstukken; al wat men van generaal Gourko kon verkrijgen,
was dat zij eenigen tijd te Moscou mocht gevangen blijven. En'(laar
vinden wij haar tot heden zitten.
De andere figuranten zijnle Dr Edward, een der voornaamste
Docteurs van St Petersburg, die in 't hof en in al de edele paleizen
verkeerde en nogtans kopstuk was der Nihilisten 2e Tarakanof,
President der Rechtbank en om zoo te zeggen. President der Nihilis
ten, waar hij onderden naam van Nubius werkte en teekende 3a
baron Gunterwald. een der hoofden van de geheime policie daarbij
verscheide zoons van popen, officiers van 't leger, enz., die allen hun
ambt gebruikten, om't Vaderland te verraden en het Nihilismuste
dienen; die allen in schijn de verkleèfdste dienaars van den keizer
Alexander waren, EN INDERDAAD zijne vervolgers en doodsvijan
den.... Na deze uitleggingen denkep wij het echt Beschrijf te mogen
voortzetten.
KapittelI Hoe de Nihilisten aan geld geraakten
Eerst en vooral moeten wij uitleggen wat er gebeurde na de
moordpoging op den Czaar en de gevangneming en veroordeeling
van gravinne Fedora.
Den 14 april 1879, terwijl de keizer Alexander zijne morgendwan-
deling deed, naderde hem de moordenaar Solowieff, gewapend met
'ne revolver van zes scheuten; hij schoot een eerste maal, was er
neven; ging een tweede, derde en vierde scheut lossen,als de dienst
meid van gravinne Fedora hem van achter vastgreep en aldus 's kei
zers leven redde
Solowieff werd opgehangen en stierf, zonder een woord te wllen
spreken. Kort nadien werd de geheime drukkerij ontdekt; de direk-
teur verried baron Gunterwald die de vlucht nam, en den franschen
communard Bremont, die op zijne beurt Fedora verried en de
schuld was dat generaal Gourko al de leden van 't komiteit der Ni
hilisten kende, behalve de Syberiaansche en den Docteur Edward.
Dank aan de papieren bij Fedora gevonden, ontdekte men talrijke
komplotten; de President der Nihilisten kon met de vlucht zijn le
ven redden, maar veel van zijn mannen vielen in d'handen en de
militaire gouverneurs, want er waren er nu drij: Gourko, te St Pe
tersburg, Loris Melikoff te Karkof en Totleben te Odessa, die
strenge krijgsmans gingen er met den groven borstel door: niemand
werd gespaardgeen verschoonmgen werden aangenomen 1 man ot
vrouw, arme student of rijke jonge dochter; flinke kerel of stokoude
grijsaard, al die plichtig gevonden werd aan Nihilismus, werd voor
den krijgsraad gebracht, gevonnisd, naar d'een of d'ander gevangenis
gedaan, om met d'eerste keten de lange reis naar Siberie te voet afte
leggen. Al de reizigers naar Syberië verhalen met medelijden hoe
zij op hunne baan van tijd tot tijd,troepen gevangenen tegenkomen,
nauwelijks gekleed, en door de kozakken slechter behandeld als
kudden ossen die naar de slachthuizen worden vervoerd zoo zag
men er nu meer dan ooit, de prisons van St Petersburg of van Mos
cou verlaten. Gourko had gezegd en gezworen: Ik zal het Nihilis
mus uitroeien al moest den helft van Rusland naar Syberië verhui
zen. Hij meende reeds in zijn werk van uitroeiing ver gevorderd te
zijn, als eensklaps nieuwe plakkaten verschenen, als de Nihilisten
werkelijk toonden nog leven en kracht te bezitten. Al de machten
der wereld kunnen 't onkruid der zielen éen oogenblik dempen,
maar uitroeien, niet
Laat ons nu de nieuwe werkingen der Nihilisten volgen.
Na de veroordeeling van Fedora, had de Syberiaansche zooveel
droefheid getoond voor hare meesteres, maar tevens zooveel afkeer
voor het Nihilismus zij had onder d'oogen der gravinne Tatiana
zulke oprechte devotie getoond,idat deze oude Russische Mevrouw,
een vurige aanbidster van den Staats-Godsdienst, dat zij aan de Sy
beriaansche vroeg van bij haar te willen komen als Sekretarisen
groot was hare vreugde als dit aanbod werd aanveerd; zij wist of
vermoedde niet welke helsche slang zij in huis nam.
De Syberiaansche had zoo wel geveinsd, dat niemand van d'huis-
genoten eenig vermoeden op haar had; we zeggen niemand, nogtans
waren er twee die uitzondering maakten: de Gravinne Fedora, die
in 't gevang zuchtte en haar voedstermoeder Paulowna die het heilig
besluit had genomen vam hemel en aarde te bewegen om haar on
schuldig kind te redden. Doch er was geen enkel bewijs tegen de
Gouvernante.
Ten huize der gravin Tatiana had de Syberiaansche, ten eersten
alle vrijheid, ten tweeden, het middel van al de geheimen van Staat
en Policie te kennen, ten derden, de gelegenheid vandikwijls Docteur
Edward te zien en te spreken.
In den schijn spraken zij over Fedora en de middelen om d'onge-
lukkige dochter te verlossen; o, die twee goede zielen! peisde
gravin Tatiana, als zij de ernstige onderhandeliugen van den genees
heer en van de Syberiaansche aanschouwde; o die twee goede zielen!
O hadde zij geweten, wat in haar paleis omging; maar de grooten
weten zoo weinig; ze worden gewoonelijk misleid of gevleid.
Broeder, zegde de Syberiaansche op zekeren dag tot den doc
teur Edward, wij moeten ons werkingen herbegirjnen.
Herbeginnen? was's doctors antwoord; zeer wel; ik vraag
niets beter als de Samenleving het onderste boven te smijten maar
ons voornaamste leden zijn gevangen of gevlucht
Dat is waar, sprak de Syberiaansche.
Ons volk is verschrikt en verslagen.
Gedeeltelijk en tijdelijk.
Wij meenden door de dood van Fedora's broeder aan 9 milli-
oen roebels te geraken 't was de prijs zijner dooden nu met de
gevangneming van Fedora gaat al dit geld aan den Staatwe zitten
dus zonder mannen en zonder geld.
Ik nu! sprak de Syberiaansche.
Ik luister.
Nubius is gevlucht, doch er is een andere Nub'us de eerste
was een rechter,deze gaat een scherprechter zijn die Rusland zal in
vlam vuur in schrik en in angst zetten; 't is de voornaamste chimist
van Rusland, professor van d'Universiteit 't is... (en ze noemde
een naam in zijn ooren).
Hijhijen zal hij aanveerden
Hij is reeds aan ons, met lijf en ziel; ik heb hem vastgeankerd;
ten anderen, er is haat en overtuiging bij. En ge zegt dat wij geen
geld hebben
Geen ander geld dan onze geringe spaarpenningen, en wat
doen wij daarmee
Hoort, ik gelast mij u geld te bezorgen, veel geld geld voor
een nieuwe geheime drukkerijgeld om de keizerlijke bedienden uit
te koopen geld om een leger van samenzweerders te onderhouden!
De docteur bezag haar met verwondering en vroeg: Is gravinne
Tatiana misschien ook ingelijfd
Neen, die oude zottin zou ons in den weg loopen? wij zullen
geld slaan
Ha, dan hebt gij den directeur der russische munt uitgekocht?
Ook niet, we zullen een Bank openen, wissels trek ken, dezelve
doen betalen en eer het twee maanden van hier is, lever ik u de
grootste krijgskas van Rusland. Broeder, sprak de Syberiaansche
in begeestering, men denkt ons dood en 't is nu maar dat onze wer
kingen gaan beginnen; ik zweer het u Europa zal verbaasd en
verstomd staan 1 (Wordt voortgezet
Ja, geliefde Vrienden, ik heb mijnen tourné
gedaan en veel nieuws vernomen En eerst en
vooral,ge weet,dat ons zeven ministers en hun
nen aanhang, ik zeg ons,alhoewel dat die voor
hun gestemd heeft, den naam van redelijken
mensch niet meer verdient, als hij geen vast
propoost heeft gemaakt van te veranderen,
maar de Ministers zijn ons opgelegd, wij moe
ten ze betalen, —ik zeg dus dat de Ministers en
Compagnie, altemaal geuzen en vrij metsers,zich nu ook op Ons Heer
komen te wreken, omdat de Belgen van hun slechte schoolwet niet
willen. Tot hiertoe hadden zij z:c,h gewroken op 't arm volk, met ze
te willen uithongeren, op 'de Burgers en Landbouwers met de
lasten te verhoogen, met allerhande plagerijen, met processen van
boet en gevang,-maar zalig zijn ze die vervolgd worden voor de recht-
veerdigheidjz'hadden zich ook gewroken op de heeren Onderpas
toors, Pastoors, Dekens, op hunne hoogweerdigheden de Bisschop
pen, op Zijn Heiligheid den Paus; allen hebben te lijden gehad voor
die schoolwet; maar Ons Heer bleef er nog overOns Heer had de
wraak der geuzerij niet ondervonden; en wat komen de geuzen te
doen? Ge weet dat er van 't jaar 30 af, de Te Deums bijgewoond wer
den door al de Militaire en Burgerlijke Overheden; 't was een pu
blieke herkenning der Godheid; maandag was 't den feestdag van
Z. M. de koning Leopold; en de geuzen der Kamer hebben gestemd
en beslist van naar den Te Deurn niet meer te gaan!!! Welke slag
tegen den hemel! Wat zal er hierboven schrik en angst zijn En nu,
wij mogen 't verwachten, er zal een dekreet komen, van Ons Heer
zelf, die de schoolwet zal goedkeuren... Ja, wacht er naar, maar vast
er niet naar! Ondertusschen, ge ziet hier weër den infernalen geest
van 't liberalismus! Alles aan Ons Heer onttrekken, allesen dan in
hunnen dollen haat naar den hemel spuwen En wat gebeurt er
de vuiligheid valt terug op hun wezen Als die uitzinnigen maar
geen straffen op ons Belgenland trekken!... En ondertusscnen, het
geuzen-ambacht rust, alleenlijk zijn er zittingen geweest te Veurne,
alwaar de E H. Pastoor is komen getuigen dat er niet alleen voor
d'ofllcieele scholen gedwongen is door weigering van werk, van bij
stand, in nood of ziekte, maar zelfs door weigering van een doodskist
voor overledene arme zieken Brrr, wat helsche krawatterij
En van Frankrijk, Vrienden, daar ben ik geweest; ik /.al u dat later
schrijven: Wi'eeder zaken zijn er zelden gebeurd, als die uitdrijving der
Religieusen, op verscheide plaatsen rolden dikke tranen uit d'oogen der
gendarms..A re voir, tot wederomziens!
