JAÏt CLERKER
laatste Binders van Vlaanderen,
of de
verhalen uit den Franschen Tijd,
(naar het uitgebreid werk van S. VAN DER GUGHT, Kunstschilder
te Aalst.) (16" Vervolg.
VII. Oude Kennissen. Naar Meire.
Meer dan eene maand was er verloopen sedert den mislukten
aanslag der Binders op het Valkensteen gepleegd. De Gendarmen
die zich nog altijd op Oordegem bevonden, hadden wel eenige
onbeduidende aanhoudingen gedaan, maar tevens ook een hunner
manschappen verloren; een gendarm was op een nachtronde in de
bosschen verraderlijk doodgeschoten Zulks was geen wonder, ver
mits zij dagelijks door de handlangers der Binders misleid en niet
talrijk genoeg waren om overal het hoofd te bieden. De Overheid
had de gendarms als handhavers der openbare rust, in bijna al de
kleine steden en dorpen der Departementen verdeeld, waar zij den
Roovers, ja wel opzicht baaaden, maar niet in staat waren al hunne
strooptochten te beletten of hun zoo spoedig mogelijk uit te roeien,
als men wel zou hebben gewenscht. In 't Land van Aalst was het
nu schijnbaar gerust, ten minsten voorwatde moorderijen aangaat,
want sluipdieften werden niet geteld;evenwel, langs Gent en Brugge
en wel bijzonderlijk in Brabant ging het inbreken, binden, branden
en moorden voort.
Jan Clerker had zich een maand lang stil gehouden, misnoegd en
verbitterd zijnde over al hetgeen hem door den Prokureur was
gezegd; binst dien tijd sprak hij veel met de gendarms en ging ook
meermaals Doctor Du Bien bezoeken; daar werd hij van Vader en
Dochter uiterst wel ontvangen; doch éene zaak smartte hem, name
lijk dat de Docteur gemeenschap bleef houden met den Notaris Vos-
selaer; hij sprak daarover aan Florida en kreeg voor antwoord, dat
haar Vader eene groote somme gelds bij den Notaris in bewaring
had, en eens deze zaak vereffend, dan zou de kennis wel afgebroken
geraken.
Met een andere zaak was Jan Clerker bekommerd: de 100 goud
stukken van M. De Winter, uit Aalst, had hij nog in 't bezit; deze
som behoorde hem niet toe; ze moest terug naar den wettigen eige-
naar.en een der laatste dagen der maand april, besloot de jongeling
van zich met die som naar Aalst te begeven. Zijn vader, een grij
saard en zijne teedere zuster verliet hij niet,zonder van de gendarms
de verzekering gekregen te hebben, dat zij met bijzondere zorg de
Hope van Vrede zouden bewaken.
Het was 7 uren voormiddag; de helder opkomende zon voor
spelde een schoone lentedag; reeds begonnen deboomenuitte botten
en de lentebloempjes met duizenden tusschen het groen gras te ont-
knoppen, terwijl de Leeuwerik met weiluidenden zang boven het
kqprnveld luchtwaarts steeg en de bot- en destelvinken in 't groene
loover kwikkeleerden.
Jan nam afscheid van Vader en Zuster, wapende zich met zijn
pistolen en rieten stok, riep MOOR want tOevalliglijk met dien
naam uit te spreken, had hij gehoord dat de hond dien naam droeg;
een schoon sterk dier was het geworden, riep Moor, zeggen wij,
en Jan begaf zich op weg naar Aalst; Over 5 weken, peinsde hij,
ieb ik denzelfden weg bewandeld, ben ik bij denzelfden M. De
Winter gegaan, en wat is er sedertdien niet gebeurd! En gelijk
het gaat, als iemand alleen wandelt, alles verrees en verscheen terug
voor zijnen geest; zoo diepdenkend was hij,dat hij op den steenweg
aan d'afspanning t)E ZWAAN, niet hoorde dat iemand op hem riep;
een tweede geroep trok hem uit zijn mijmeringjen wie zag hij daar?
Een cheese-rijtuig en daarneven M. De Winter van Aalst die er uit
gestapt was.
Te samen in d'herberg gegaan, hunne wederzijdsche verwonde
ring uitgedrukt en aan 't klappen gevallen van al de moorderijen
op dien dag gepleegd; van de groote somme gelds, welke men den
braven heer had afgeperst, en welke zijne vrouw ter goeder trouw
had gegeven, alhoewel het bleek een schurkerij te zijn, vermits daags
nadien die mannen hun ambt verloren; Jan vertelde hoe hij 100
goudstukken had achtergehouden, behandigde dezelve dadelijk aan
den koopman, welke hem rijkelijk wilde beloonen; doch Jan Cler
ker weigerde en deed hem zelfs verstaan dat die 49,000 franken niet
verioren was.
Niet verloren! riep M. De Winter; ach jongen, zekerlijk 't is
een hard verlies, maar ge zoudt eerder de starren uit den hemel
plukkenals mijn geld uit de klauwen dezer gieren halen.
Jan bevestigde zijn gezegde; de Koopman bleef ongeloovig; Jan
zegde dat er later wel middel zou geweest dat geld terug te krijgen,
maar hij kon zoo weinig M. De Winter overtuigen dat deze de
kwitancie der afgetrochelde som uit zijn portefeuille haalde en de
zelve in vollen eigendom aan den jongeling gaf; 't is toch een nietig
heid zegde hij, en niets anders als een schat, in de grondelooze kol
ken der zee verzwolgen.
Na nog eenigen tijd geklapt te hebben, namen zij afscheid van
malkander, vermits M. De Winter over Oordegem moest, en Jan
zegde nog eenige zaken te Erondegem te moeten verrichten; want
nu, op reis zijnde, wilde hij voortgaan.
Openhartigen en braven mensch, zegde Jan, als hij M. De
Winter zag wegrijden.
Voorzeker, antwoordde de baas, en als men denkt, dat men
zulk een deftig man heeft durven gevangen nemen!
Ja, dat is waarheid; maar hij is schatrijk, en men wilde hem
pluimen; ik ben zeker dat men dit bij ons niet zou gedaan hebben;
daarvoor zijn wij niet genoeg bemiddeld.
Maar ik heb hooren zeggen, dat Mr De Winterer zijn kop zou
gelaten hebben zonder 't wijs beleid van den Notaris Vosselaer van
Aalst. Van wie?
Van M. den Notaris Vosselaer; ze zeggen dat hij eender ver
standigste en welsprekendste menschen is van p'hsel Belgenland en
bet' r advies geeft als menigen advokaat.
Hebt gij dit hooren zeggen?
Ja zeker, Dreas den Champetter heeft dat hier verteld, en er
bijgevoegd dat de Procureur veel kas maakt van den Notaris.
Hoort, zegde Jan, komt Dreas hier? Ja, dikwijls!
Welnu, zegt hem van mijnentwege dat, al heelt hij Maria-
Thresia gediend, dat hij gcenen kleinen ezel is van zulke dingen te
durven zeggen.,. Daarmeê stapte hij d'herberg uit, want van den
Prokureur kon hij den naam niet hooren, zonder in droeve en spij
tige gedachten te vallen.
Gevolgd van zijnen getrouwen hond, vervoorderde hij zijnen
weg, zonder juist te weten waarheên of waar naartoe; aan de Paro
chie van Erondegem, waar den aardeweg naar Meire ligt, bleef hij
staan, tot zijn eigén zeggende: Men heeft mij zooveel verteld, van
al hetgeen de Binders hebben uitgezet bij pachter Vergammen te
Meire, dat ik wel eens zou willen gaanzien; ik ben nogal liefhebber
van zulke dingen; de man is meermaals bij ons in d'herberg geweest;
misschien zal het hem plezier doen van door een oude kennis be
zocht te worden; ik kan daar zoowel gaan als elders en 't is nog een
goed werk; 'ne mensch doet er luttel genoeg in zijn leven.
Hij verliet dus den steenweg en sloeg de aardebaan in;een prach
tige weg! langs beide kanten waren het kleine weiplekjes, omzoomd
met wilge bootnen, die tusschen hetkreupelhout en heesters opscho
ten; kronkelende beekjes, eeuwenoude kopboomen, bekleed met
groen mos of heertveldbladen.en wat verder hooge eiken enabeelen
die hunne rijke kruin zwierig in de wijde luchtvernieven. Niemand
is ongevoelig aan een wellustige buitenmorgen; enJan,die een brave
dichterlijke ziel had, als vervoerd door al het schoone dat hem
in deze reine frische lucht omringde ging al droomende voort.
Eensklaps laat Moor een dof gegrol hooren. Jan verschiet, kijkt
om en ziet zijnen hond, het hair te berge en met opengespakte
oogen iets aanstaren, dat zich rechts, tusschen de heesters moest
bevinden: Achter! sprak Jan met gesmoorde stem en Moor wendde
zich aan zijns meesters hielen, doch bleef altijd, zijn bloedige oogen
naar dezelfde plaats gericht. De jongeling, reeds aan zulke verras-
singen gewend, windde 't leeren riemken van zijn stok rond de
hand, en toog een zijner pistolen uit den zak; doch hoe scherp hij
ook toezag, hij ontwaarde niemand... En toch! er moest iets ver
scholen zitten, want hij kende Moor reeds als een verstandige en
voorzichtige hond. Terwijl hij zich beraamde,hoorde hij eensklaps
van den overkant alwaar hij onraad vreesde, een heldere stem en
vlaamsch lentelied zingen... Jan liet het gezang eindigen, kroop dan
tusschen het houtgewas voort en zag daar een persoon, den ru*
gekeerd naar hem, op eenen neèrgevelden boom zitten. Het scheen
een deftig burger te zijn, gekleed als stedeling, blauwe lakene over
jas, ronden hoed, gekapte leerzen en nevens hem, zijn wandelstok.
Jan vertoefde nog een weinig, denkende dat de vreemdeling zich
zou omgekeerd hebben: doch, ziende dat dit te lang ging duren,ver
anderde hij van besluit, stak zijn pistool terug in den zak en trad
met vasten stap voorwaarts, tot zijnen hond roepende
Hier, Moor, achter! en laat de menschen gerust die u niets
misdoen! De stem en 't geritsel der takken deden den onbekenden
't hoofd omwenden; hij verschoot, sprong recht, greep zijnen stok,
doch liet hem aanstonds vallenen riep: Jan Jan terwijl hij bij-
snelde om hem de hand te drukken. Die vreemdeling was niemand
anders dan de gewezene fransche sergeant Jan Leefmans, welken
wij te Lede hebben gezien; niemand anders, dan een boezemvriend
van Jan Clerker, zijn werkgezel van Luik.
Op den boom gezeten, begonnen zij te vertellen; de gevarendhe-
den van Jan zijn ons genoeg bekend; Victor verhaalde van zijn sol
datenleven; hoe hij gewond was geworden, terug naar Eurbpa ge
keerd, in Aalst aangekomen en daar gehoord dat zijn rijke tante
overleden was, doch al haar vermogen had achtergelaten aan
M. Sprietvlechter, den meester-klerk van M. Vosselaer; verders hoe
hij in dienst was getreden bij M. Geestheuvel te Lede en er de
Binders had verjaagd; hij voegde erbij dat M. Geestheuvel over 14
dagen naar Gent was gaan wonen, omrede van zijne vrouw, die
den doodschrik op 't lijf had en in Lede niet kon blijven. Ik, zegde
Victor, naar Gent niet begeerende mee te gaan, ben teruggekeerd
naar mijn Afspanning De Koornbloem t'Aalst,en schik er te blijven,
totdat er zich een goede dienst presenteert. Dezen mergend, ver
volgde hij, 't weder was zoo friseh en liefelijk, sedert lang had ik ge
dacht u te komen bezoeken en ik begaf mij op weg.
Wel gedaan! sprak Jan, hem op den schouder kloppende, wij
blijven vandaag samen, en dezen avond gaat gij meê naar d'Hope
van Vrede. Er is logist voor u.
Ik zou reeds t'uwent geweest zijn, maar over een uur aan
d'Audenaardsche baan, ging voor mij een man, een soort van veld
wachter, een baardbranderken in den mond en een besas op den
rug. Wij geraakten aan den klap;maar vertellen dat hij deed, van de
Binders en van al wat hij er tegen gedaan en gepleegd heeft, van....
Ei, viel Jan hem in de rede, gij hebt Dreas ontmoet, de cham
petter van Oordegem, de grootste leugenaar en boffer die er ooit
bestaan heeft. Ik werd het gewaar, en om zijn vervelend gezel
schap te ontvluchten, heb ik den steenweg verlaten en ben in dees
boschje getreden, alwaar ik sedert eene uur, de schoonheden der
natuur bewonder... Wat hemelsch weder, welke zuivere lucht! en
hoort eens hoe de Nachtegaal daar zingt 1... Zoo klapten zij voort,
sprongen van 't een nieuws op 't ander, gelijk de vogelkes op de
boomtakken, zonder eigentlijk plan of uitkomst, rookten een sterke
pijp en waren verwonderd als de patatterklok luidde.dat de tijd zoo
ras was heengesneld. Nu, zei Jan, gaan wij uitzien om iets te eten.
Halt, sprak zijn gezel, ik heb voor alles gezorgd: gerookte tong en
fransche broodjes heb ik meegebracht; we gaan dus te samen eten
en Moor, zijn geschiedenis was ook verrold geweest, Moor
zal niet vergeten worden. De maaltijd duurde niet lang aanstonds
werden de pijpen terug ontsteken; en nu, zegde Jan, rechtstaande,
mijn gedacht was van eens naar Meire te gaan bij Pachter Vergaim-
men die zoo wreed door de Binders is behandeld; hebt ge daar iets
tegen? Hoegenaamd niet laat ons gaan
(Wordt voortgezet).
