4frcstclijkl)efan.
Brief van Macharis
ran verval en achterdenken. Die offlciéele scholen zullen de Publieke
Welvaart ten onderen brengen; en daarbij die Bloedwet Vrij Onder
wijs en Vrij Leger; ge ziet wel dat een Leger van Vrijwilligers beter
vecht dan een leger van slaven. Te Thieuse, in de Walen, fje
zoudt er stokkendood van vallen, er zijn daar 4 leerlingen in d'officj
éele school, en de Minister doet een tweede school bouwen! God
lof! goed weêr geweest! De Boerderij werkt op de velden dat het een
plezier is om zien. Zondag preêkte Mr de Pastoor van Nieuwer
kerken (bij Aalstj iets dat den officiéelen niet al te wel aanstonden
hij,seffens op, de kerk uit en naar Aalst! Te Kortrijk gaan de Re-
ligieusen uit de Bewaarschool gedreven worden. En er ziju offlci
éele Meesters die 2000 fr. 's jaars trekken en nog meer, om niets te
doen en ze zeggen dan nog van vervolgd te zijn, onrechtveerdiglijk!
GEMENGD KOEWACHTS-NIEUWS.
Op dinsdag laatst is binnen onze Gemeente-kerk, bet zeven-en-twin-
tigste kind gedoopt van Adolph Vermondt, timmerman te Koewacht-
Zeeland, en waaronder maar twee van het vrouwelijk geslacht, en
waarvaDGodlof, nog tien zoons van in t leven zijn; zoo iets wenschte
ik ook door Zijne Majesteit de Koning der Nederlanden in aanmerking
genomen te worden.
Ik lees daar nog even in uw nummer van vrijdag laatst, over den
grooten toeloop en menigvuldige genezingen, aan de Grot van O. L. Vr.
van Leurdes in Frankrijk, ten dien einde gaf onzen Eerw. Heer Van
Breugel, Onderpastoor en Bestuurder van ons Aarts-Broederschap der
Heilige Familie, een onderhoud over hetgeeu hij daar gehoord en gezien
had, doordien dat Hij ook aan die Groote Bedevaart had deelgenomen;
Spreker had daar voor zijn eigen ocgen eenen tienjarigen doof en stom
geborenen jongeling zijn spraak en gehoor zien krijgen, en ook. eenen
bijna stervenden Officier van hetLeger,zijne volle gezondheid zien terug
bekomen, en dan nog meer andere, waarvoor %uw blad te klein zou zijn
om op te nemen;maar Spreker zegt verder dat er geen mensch zoo ver
steend kan zijn, of dat hij door zoo eene stipte en zedige houding dier
Bedevaarders, moet getroffen zijn. zoodanig was ook een Protestantsche
Domiiié getroffen, dat hij daar wilde gedoopt worden.
Al is den Aardappeloogst slecht,binnen onze Gemeente van Koewacht
en ook elders, nogtaDS prijken er bij mij wederom van een monsterach-
tige grootte, gebracht door Eugeen Suy, landsman te Moerbeke-Koe-
wacht. filB' H'
X. 24 sept. 1882.
Mijn alderliefste Konfraters en Vrienden, op-
rechtelijk baart bet mij genoegen en innige
zic-lsvrcugd, van na mijn lange reis, Oost-
West te mogen zeggen, Thuis Best en den
goeden dag met alle gelukwenschen aan de
WERKMAN en al zijn Vrienden en Lezers. Te
ROUBAIX, te RYSSEL, tc PARIJS, daar heb
ik Lezers gevonden van ons duurbaar en man
haftig gazetteken. en moest De WERKMAN
zelf al aar een reize doen, hij zou als vriend van den huize in veel
Familiën gesalueerd en getrakteerd worden. Een goei lezing is 'ne
schat, en de waarheid mag tegenwoordig niet verzwegen worden,
aan welke plicht ik ook niet ontbreek, en met den Bijstand, tot op
den laatsten moment van mijn leven zal voortgaan, al moest Ma-
charis tusschen gewapende Marchessés naar de Tribunalen en
Prisons geleid worden. LlNEA RECTA, de waarheid aan iedereen,
NIEMAND GEVREESD
Op mijn reis in 't Noorden van Frankrijk, heb ik veel merk-
weerdigbeden gezien en hetzelve in mijn geheugen geprent of op
mijn Calopinsken geschreven, om bij gelegenheid en met discretie,
er van gebruik te maken in mijn brieven, door welke als Godblieft,
wij lange jaren verhopen in correspondentie en vriendschap per scrip-
tum te blijven; Frankrijk, mijn achtbare Vrienden, is een rijk land,
door zijn ligging, door zijnen grond en zijn nijverheid; om in Parijs
te komen, ge rijdt een uur lang tusschen mijnen van witten bouw
steen, onuitputbaar zijnde en veel geld kostende per kubieke me
ter; maar geld hebben, rijk zijn, is niet genoeg om wel te varen, ter
contrarie,als de braafheid er niet bij is, hoe meer geld hoe slechter
gesteld; dat zijn de vaste sententiën voor Landen cn Huisgezinnen;
gelijk Frankrijk het betoogter is in dit Land veel edelmoedige
zelfsopoffering, maar veel boosheid en veel onverschilligheid, en
't ergste van al, dat veel kleine steden en zelfs dorpen door de
slechtigheid zijn aangetast; omdat Frankrijk van over 3o, 40 jaar
overweldigd is geworden door 't officiéél Onderwijs; een lesse voor
Belgenland!
i- 'k Ben dus te Parijs geweest, die woelige stad, die groot is
34,398,800 vierkante meters, verdeeld in 12 arrondissementen,
60 markten, i3oo straten, 10 haven, 35 kaaien, 90 monumenten,
20 hospitalen en 39 kerken; onlangs nog hebben katholieke rijke
menschen verschelde zalen gesticht waar de dolende menschen mo
gen komen, voor 3 dagen en 3 nachten, kosteloos voor niet, en 't is
onzeggelijk hoeveel goed die inrichting te wege brengt. Er zijn te
Parijs 1,100,000 Inwoners; ik hebdeplaats gezien, waar Lowie
Seize onthoofd is; ik ben gaan bidden op 't graf der Martelaars van
de Commune,van de Religieuscn en van den Aartsbisschop, die in
1871 doodgeschoten werden, en «ls ge peïst dart de Liberaalderij in
nawue affiliacie is met die Commune, en dat er nog menschen
verblind blijven; is dat niet onverstaanbaar, mijn achtbare Vrien.
den! Ik heb ook de vrome Vlaamsche Kerk gezien, het Familie-
Huis der Vlamingen, en in een herberg daartegen heb ik hooren
zeggen dat er vee) Vlaamsche Broedersnaar die Kerk komen, en
ze spraken daar nog van 'ne Vlaamsche Geestelijken die er in Juli
gepasseerd, zoo aandoenlijk heeft gepreekt, als hij terugkeerende
was uit Lourdes.
Te Parijs, uw hoofd doet zeer, van dat loopen en roepen, dat
rijden en rotsen, stampen en botsen, als ge peist dat er daar 28,000
publieke voituren dagelijks op straat zijn, zonder al de karren,
wagens, rijtuigen, cheesen, vipilanten, en voituren van de partiku-
liere buizen en ge zoudt piezen altemaalrijk Volk; maar ze zeg
den mij, dat er 70.000 beboeftigen zijn, en verscheide duizende,
rijk gekleed, die 's morgends uitgaan en niet weten op welke wijze
zij aan de kroute zullen geraken. Er komen te Parijs 3oo gazetten
uit, die u overal gepresenteerd worden, maar mlP.it slechte; 'k heb
2 lijken uit de Senne zien halen, 6 bcurzestujdeis meedoen, 4
menschen overrijden, 3 bffitimenten albranden, 10 magazijnen ge
sloten voor bankroet en 3 peerden met een aksident, dat de voituur
onverlag; de policie is er zeer gedienstigfdoch ge vindt er gecorrom-
peerde kerels onder; 't Parijsisch Volk is kort ingestuikt, met veel
pretentie en weinig doorzicht van verstand; ik heb daar gesproken
met alle soort van Volk, over toekomst en politiekd'aanhangers
van de Republiek verminderen, omdat er te veel gelukzoekerij en
Radikaalderij bij is; van de Napoleonisten wordt veel gesproken,
en ge vindt hier en daar ook aanhangers van de Royalisten, doch
de verstandige Franscbmans zijn radeloos; ze trekken hun schou
ders op; een tweede Commune zal er komen, dat is zeker.
Daarover later; benevens Parijs heb ik Rijssel gezien, met ver.
sterkingen gelijk te Diest, een effene greote stad, met hooge hui
zen, en een groote Markt, bijna de Graanmarkt te Gent; groote
beweging; mengelmoes van Volk; schoon Kerken, een Katholieke
Universiteit, veel braaf Katholiek Volk; er zijn te Rijssel 44,000
Vlamingen, meest werkende menschen, en die tegenwoordig in
deze fransche Stad ieverige zielbezorges hebben; ach,alsg'u bevindt
in die woelige steden, tusschen al die onbekenden, welke gij moet
mistrouwen, hoe zoet van een plaats te vinden, een Kerk, 'neKring
waar ge stilte vindt, vertrouwen en vriendschap! Er zijn te Rijssel
schoon Kerken, bijz. St. Mauritius aan de Statie, van binnen in
blauwen steen, gerastaureerd, met geschilderde vensters, en verder,
'k mag u zeggen, een propere Kerk, geen stofken te zien; rond
Rijssel zijn ruime velden, groote pachthoeven en veel akkers van
betteraven en stokerijen; veel soldaten circuleeren in de straten van
Rijssel met hun roo broeken, er is een groote rijschool en verder
veel merkweerdigheden welke ik UEd. later zal melden, alsook
over Roubaix, Wazemmes, Doornij'k en g'beel die streek, welke ik
bezichtigd heb en redelijk veel aöairens gedaan; doch die handel
drijft, moet tegenwoordig wel uit zijn oogen zien, want de fraude-
rie is groot; ach, waar is d'oude Eerlijkheid, als er zelfs geen hand-
teeken noodig was, dat alles op 't woord van eer afging, waarmede
ik u hertelijk groete, en 'k en kan niê mankeeren u uit te drukken
de voldoening welke ik genoot van terug te zijn in mijn Vaderland
en bijzonderlijk in mijn landstreek en huis; want elk huis is een
koningrijk, en gelukkig die erin te vreden is en zijn Huisgezin wel
regeert, naar de voorvaderlijke wijze, en niet gelijk de Geuzen het
leeren, die falsarissen zingen: Elk moet Paus en Koning zijn; en ze
gaan den geringen Man in zijn huis verdrukken en de meesterschap
van over zijn kinders afnemen, hetgene grouwelijk is, entoch voort
gaat; dat ze schudden en beven, want er leeft en regeert 'nen Al-
machtigen God; ik groet U dan allen nogmaals zeer hertelijk en
noem mij Uw Vriend en Dienaar,
MACHARfS.
N. B. Ai, mijn hert! ik hoor daar, dat de zegels liggen op de Grot van Lour
des, voor eenige weken maar, ja, doch 'ne moment is te lang.
KERKELIJK NIEUWS. Z. H. de Paus heeft een Breve gezonden
voor de Devotie tot den H. Franciscns van Assisië en zijn Derde Orde;
d'opreclite Christelijkheid moet de Samenleving redden. T'Hoog-
straeten is schielijk overleden de E. HVan Fraesen, superior van 't
Seminarie. Zondag, Feestdag van den H. Bootsenhrans, een der
oudste en grootste Feestdagen van 't Jaar. Deze aflaat kan verdiend
worden, gelijk de groote aflaat van Pcrtiuccu'a, in elke kerk waar het
beeld van O. L. Vr. des Roozenkranzes is uitgesteld. Maandag begint
in al de kerken en kapellen van 't St Franciscus-Orde. een Drijdaegsclie
Plechtigheid ter eere van de 700e verjaardag der gehorte van den Sera-
phienschen Vader Frsneiscus, de verachter der wereldsehe goederen
de geestelijke Vader vau zoovelen,die zich in de Vrijwillige armoede en
gehoorzaamheid, ten dienste van den Evenmensch stellen.
OVERLIJDENS. Te Sottegem is'Schielijk overleden de eerzame
en achtbare heer Van Heteren, President van Vincentius; 's morgends
was hij nog in de kerk t Onzen Heere geweest; thuis komende, een
geraakt! eid treft hem en hij sterft. Een voorbeeldige levensloop heeft
de Man volbracht, en veel gedaan voor den EvenmenschAls Salo
mon, die rijke en machtige Vorst, als hij uitriep: IJdelheid der ijdel-
heden! dau voegde hij erbij: Braaf zijn, God eeren en dienen enden
Eveumeusch goed doen naar zie), en lichaam, dat alleen is geen ijdel-
heid.
't Is te KerkxkenP?1s te KERKXKEN bij Aalst, dat er gaat
gevierd en gejubileerd worden, menschen, door g'heel de
Parochie, voor den E. H. Van Hoeimissen, 5o jaar Herder en
Pastor aldaar Er staat geschreven: Eert d'Ouderlingen, opdat
het u welga; doch als die Ouderling 'ne Priester is, 'ne Pastor en
Vader en Weldoener voor g'heel zijn Parochie,dan is 't huldcbewijs
honderdmaal verdienstrijker. Maar ach, wat gaan we doen? Kerkx-
ken opwekken!!? Welke vermetelheid! Kerkxken, dat daar staat,
als éen vurig hert, gereed om voor den Pastor-Jubilaris te doen'
wat nooit Keizer of Koning mocht zien en genieten.... Kerkxken
most niet opgewekt worden; en 't is maandag dat de Jubilé-dagen
beginnen; can komt Z. H. den Bissch p de Pontifikale Mis cele.
breeren; Feest in de KerkFeest in de Parochie! Feest in al d'hui-
zen, in al d'Herten; en des zondags nadien, Concert door d'Heere»
Meesters der Zondagschool van Aalst en Hulde-zang door M. Ed.
Van Cleemputte, en wanneer gaat DEZEN achtbaren heer'eens
Jubilé vieren als zanger? T'HERDERSEM ook bij Aalst, daar
is zondag Concert geweest voor 't Katholiek Onderwijs; en Volk,
dat er was! dat is nog nooit gezien! Ons Heer zal aan al die edel
moedige zelfsopoffering niet kunnen weerstaan. Belgenland zal ge
red en gezegend worden! En dijnsdag is te Dendermcnde als
Pastoor-Deken ingehaald, de E. H. PEDE; op een plechtige en
aandoenlijke wijze. God geve Hem, lang en gelukkigHerderschap.
t'HAMME-ZOGGE gaat .op 2dpn October ten 10 ure bet Plechtig
Inhuldigings-feest zijn van den E. H. De Smet, aldaar Pastor be-
noemdg'heel de Parochie werkt met iever tot het wellukken van
dit Christene Feest.
HK3Ka>
II ■IIIIMIIIB— llliBIIIIII I I I III Ml II III Hi 11II" ril" g3gST.g::VT/TT.T23WÜ333»