Samenspraak tusschen Mie, Threse en"Sara.
KKIC-I'' VAN MACHAKIS.
X. 27 Maart 1883.
Mijn allerliefste Vrienden, d'eer en
't geluk van U allen 'ne zalige Paschen
te mogen wenschen. Dat in ons hert
en in ons huizen den kerkdijken Alle
luia weergalmd want den Heer is waar-
liik verrezenen heeft getriomfeerd over
al zijn vijanden, niet door hun verdel
ging, maar door hun bekeering en
hunne roeping tot den oprechten Vrede
en 'r waar Geloef. Veertig dagen is er
gepreekt en gemediteerd; en nu zijn de ff.1
zaken omdoen in de Biechtstoelen;
geen jaar of er zijn bekeeringen; laat
ons daarvoor ons intentie maken en al
is het zondag Beloken Paschen, als er zijn die hun plicht niet vol
bracht hebben, 't is en blijft altijd tijd van genade, de biechtstoelen
zijn niet afgebroken; era laat ons toch peizen: hoe langer' gewacht,
hoe moeielijker! en dat er alle dagen zijn die subietelijk sterven en
in een eeuwig verderf vallen; de macht der stervelingen eindigt met
hunnen doodl Bara en Janson hebben nu zoo veel te praten, de
macht van Pieter Vah-Humteeck is groot, omdat hij de Vrijmetse
larij dient, doch in 't rijk der Eeuwigheid heelt hij zoo min te zeg
gen al« een pasgeboren kind, desintegendeel, 't zal een schande zijn
van op zulke menschen steun gemaakt te hebben. Mijn lieve Vr;en-
denen Lezers, 'k heb er van mijn leven gekend die hunnen Paschen
uitstelden, o. a. 'ne vriend van mij; bijna altijd zag hij er kwaad,
bitter, bijtend en ongerust uit, alhoewel hij den schijn wilde hebben
van zich om de Biecht niet te bekommeren;zelis spotte en gekte hij,
doch later erkende hij zulks te doen, om zijn ongerustheid te verja
gen. Veel, lang deden wij voor hem bidden; wij zorgden dat bij
aalmoesen gaf; ronder hem te noemen, deden wij.de kinderkes bid
den; zekeren dag, op een Missie, (en 't is daarvoor dat de Vrijme'sers
zoo kwaad zijn op de Paters, dat ze de Paters zouden weg willen,
om de Missiën te beletten,)op een Missie,hij gaat naar een Sermoen,
is geraakt, hij beantwoordt aan de gratie, doet zijn eigen geweld,
gaat te biechten en t'Onzen HeereZie, al leefde ik honderd jaar,
nooit zal ik het vergeten, als hij mijn hand vastpakte, en uitriep;
Machari tranen van vreugd sprongen uit zijn oogen; Macharis,
zegde hij, och God! wat ben ik gelukkig! Dat ze mij een miljoen
gaven voor mijn biecht, 'k zou dat miljoen verrefeseeren; Machaiis,
zegde hij, gij die korrespondeert, schrijf toch dat men niet kan ge-
looven welken schat van vrede er dadelijk gereed staat voor de
zondaars die zich bekeerenEn 'k zie dien Vriend nog dikwijls
en alti|d spreekt hij in derizelfden zin.
En achter Paschen, als 't God belieft, peis ik eens mijn reizi-
gershoedeken op te zetten, om naar Brabant te trekken en dc ken
nissen te Brussel te bezoeken. Een oude voerman hoort geerr.e 't
geklets der zweep en met de schoon dagen zal ik niet nalaten eenige
uitstapjes te doen.... Ge weet dat de Peltzers nu definitief veroor
deeld zijn; hun oude moeder viel kwalijk als zij het hoorde; ach,
welk schoon huishouden, nu door d'ondeugd verdestrueerd! Nu
moeten de Peltzers naar Leuven, baard en hair afgeschoren, in een
lijnwaden kapot, en zullende moeten leven met 't ratsjoen der ge
vangenen, brood met zwarten kaffé, een gramellesoep met verkens-
spek en 's avonds wederom brood met water. Het dochterken van
Armand weet nog niet dat baar vader 'he moordenaar is en voor
zijn leven gevangen. Hier zien wij nogmaals hoe dat d'ondeugd en
de misdaad de familiën in het diepste ongeluk kunnen dompelen.
Men peist niet genoeg op den oorsprong van demisdaden en dikwijls
komen de tranen te laat. Gelukkig die wijs is ende vooruitziende.
En welk bar en guur weder! 't is 'nc vroegen Paschen geweest,
maar 'ne wintersche Paschen! Veel schade en hertpijn in d'taovin-
gen, veel last op de Pachthoeven, maar in Spanje is 't nog slechter,
want de oogst is er vervrozen en kapot, veel boeren ten gronde
geruïneerd; en in Duitschland blijft het sober gaan; de Keizer zou
willen, maar Bismarck zoekt de Schelde in Palestina,en komt altijd
met nieuwe redens af, om de Kerkvervolgerij niet te staken; nog-
tans, welke redens *-unnen er zijn om in 't Aartsbisdom Keule* op
813 Parochiën er 271 te laten zonder Geestelijken Herder? Ach,
hoe moeten de menschen daar aizien voor hun kinderkes, voor hun
eigen en voor de zieken, die naar 't bezoek van 'ne Priester liggen
te snakken... In Frankrijk begint die Kerkvervolgerij ook publieke
lijk en in ons Vaderland zien wij menig geuzenweik gebeuren, dat
ten eeuwigen dage zal schande gesproken worden en aells zijn er
Vlaamsche Prochiën, waar men cp valscbelijke wijze handteekens
aanwerft tegen den Clergé, om de Geestelijke Bedieningen onder
de slavernij der Logic te brengen; maar dat helsche werk zal bier
niet gelukken, de Belgen zijn daarvoor nog te treffelijk, geh)k blijkt,
uit d'optelling der Belgische scholieren, tot 800,000 beloopende
en waarvan er 600,000 in de katholieke scholen, en in d'officicels
scholen de 200 duiiend andere, men weet hoe en op wat manier....
Gaudeamus en Alleluia, ons achtbare Vrienden, en daarmee heb ik
d'eer u mijn respekten te bewijzen, en u alle geluk en welvaart te
wenschen, Uw toegenegen Vriend, MACHARIS.
N. B. Ik herbegin mijnen brief voor verscheide zaken, welke mijn
zoon mij komt aan te brengen. Ze beginnen op veel plaatsea don-
kotsten van d'offlciéele school en 't getal scholierkes uil te plakken
en op afflctien rond te zenden, 'tls waariijk grouwelijk en een
wraakroepende Landopeterijl Er zijn Paroch.ën waar sedert twee
jaar geen levende ziel in-de school is, en die een nieuwe grootere
school tnoeteü bouwen; andere, in't zalfste geval, die 4h5O0Ofr.
kosten moeten doen. In 't arrondissement Koitrijk ziin er 8 seinden
zoodood als een graf en nogtans hebben al de Meesters opslag
gekregeB; t'Hofstade gaan ze dc Gemeente dwingen van voor i#i» fr.
Dieuwe schoolmeubels te koopen; te Nederbrak.d is de kostelijkste
grond der Prochie gekocht, duor den CotnmLsaire Spécial, 3 dag-
wand van88fr. de roei; van't beste van dien grond zijn 50 roeden
tenomen voor d'offlciéele school en de rest is overg -laten aan 20 fr.
00 brengeD ze 'ne stuiver op een oordje, en dan schijnen ze verwon
derd, als er 25 miljoen.te kort is. Over ,Nederbrakd sprekende,] op
2<m Paasckdag is aldaar overleden M. De Wilde, Burgemeesler ea
Docteur, in den hoogen ouderdom van in de tachemtg jaren; een
geraaktheid gekregen; een brave Mar., opr-cht en manhaftig katho
liek, sedert lang Burgemeester en altijd gewer kt hebben om de Pa
rochie in dsn b sten zin te houden, onder alle opzichten En'k
vrsrneme uit Parijs dat terwijl de goddeloozeu bruilen en tieren, dat
er nog rooit zooveel Volk in de kerken is geweest, rpet do Goede
Week en Paschen en nog nooit zulken Religieusen iever.... 't Mag
wel zijr., want 't slecht is geweldig en zou de laatste kerkert kapel
omver trekken, indien er geen manhaftige katholieken waren
Waarmede nogmaals gegroet van MACHARIS voornoemd.
Sara. Awè,
Neile en Threse
he je die schoon
stikken na ge
hoord 1
Nelle.Wat
is er, SarnïZwa
right-id 1
Sara. —Zwijgt,
ze zullen ons
nog doen bloed
spuwen of een
appltxie krij
gen! DieGeuzen!
Eu dat wilt
scholen openen!
liever den kop
nf, zouden we
moeten zeggen,
als ons kinder
kes daarann con-
fieeren, of w# louden moeten apostaten zijn en naar de doopvont l»o-
pen en aan M. den Pastoor zeggen; Krabt oas kind daar uit, 'k heb het
doeci doopes, maar nu gaat het zijn Religie verliezen 1
Nelle Maar, Sura 1
Threse. Wat is er toch, mensch! Zeg het ons toch! we staan 0*
heete kolen 1
Nelle. En veel tijd hebben wij niet! w'en zijn van de soort niet,
voor wie dat zc zouden moeten 'ne stoel breugen op straat.
Sara. Maar heere der heerea! ge leeft gijër tons gelijk Samarita
nen in de wo°stijn! Ee g'eu leest gijër Be Werkman niet 1
Nelle. 'k Vraag wel ekskus», Sara, alle weken die God verleent,
wordt liij ons gebracht, voor twee eens en ha'f, gé zandt zeggen hoe
kunuen ze dat daarvoor drukken 1
Threse. 't Papier alleen is zooveel weerd, bij ons komt hij ook,
maar w'en hobhen dees week nog alles niet gelezen
Sara. - Awé ge /uit er van dêes week in zien hc>e dat de jonge libe
ralen van Brussel op Goeden Vrijdag een Eetmaal hebben gehouden
van vleesch.
Nellh. Op Goeden Vrijdag, Sara
Sara Een eetmaal in vleesch
Threse. Vreez-n ze niet van subiet gestraft te worden! Op den -
dag dat Ons Heer voor ons g storven is,'!!!
Nelle. Den eeni^sten dag dat de militairen ook moeten vasten 1
Maar, Sara, zou dat wei eclit en zeker zijn
Sara 't Staat in de gazet, zeg ik u, en daarbij de liberale gazet
ten hebben het publiek g'afficheerd en de convokatien gedaan.
Nelle. Dat verergert de zaak, Sara.
Thresh, Hoe I do convokatien gedaan
Sara. Ja, 'nea oproep aan al degoeu die wilden bijkomen en hun
dnj frasks en half geven om die Gsuzerij bij te wonen en daar in het
publiek op Goeden Urijdag vleesch te eten 1
Threse. Wel, Sara, hoe is 't Gods mogelijk
Nei.lb. Ons Heer is goed en bermhortig, maar ddtgaat te ver 1
Sara. Ja, mijn engelen zoet, en dat wilt 't werkvolk naar zijnen
kant trekken dat geeft Voordrachten en dat deelt hoeken uit alle
maal' goddeloozen bucht, en wee de werkmenschen die zich laten
verleiden 1
Threse. Zegt effenaf die slecht willen raeê zijn 1
Nelle. Réeel,di« nu nog 't finaal niet zien van die Lihsraalderij,
zijn menschen zonder verstand... Zie, Sara, 'ken kan er niet van over!
't Is leelijk nieuws! 't is grouwelijk nieuws! 'tis een affront veor de vier
were'ddeelcn! maar de Werkman doettach goedons alles meê te deelen!
Sara. De fernijnigheid moet gekend zijn!
Threse. - En de valschheid ontmaskerd 1
Sap.a. En in Godsname toch, voor geen goed der wereld, de kin
deran in hun scholen geleverd! Want g'hebt dat g'hoord uit de Walen
hoe dat 20 offiuiéele madammen op Vastenavond 'ne grondige nacht
gezwierd hebben.
Nelle Schoon mammezellenlen coafieert ge daar uw kinder» oaa!
Threse. En weet ge wat ze t'Antwerpen gedaan hebben
Sara Laat maar hooren
Thpese. Daar hebban ze d'Eerste Communikantjes, die van de
Geuzerij afhingen, bijeen geroepen, getrakteerd en daarna was 't bal
populair.
Sara Wel, d'helsche Judassen toch
Nelle. 't Ea is nog niet genoeg dat d'orgelkroegen de meisje» en
jongens van 15 a 16 jaar tot zich lokken; dat spel moet beginnen van
op den Eorstc-Commuaiedag 1
Sara. Wel, de treiters! de bloedzuigers! zie, daar ben ik op mijn
plaats niet afg'heel den dag! Moeton ze de kiuaers niet hebben, van
in den bundel, om er t geuzefeniju in te gieten, en er molsters van te
maken? Nu zien wij eindelijk wat die liberualderij in't zin had! Ge
heel de wereld bederven en vergeuzen.
Nelle. Ja, d&t en dit alleen.
IJSara. Mensen, we moeten oppassen,voorzichtig zijn en de middel»
van verleiding wel naspeuren
Nelle. Daariu zal Da Werkman ons helpen 1
Threse. Als 't God blieft 1... De slechte zijn er kwaad op
Sara. Ja. omdat Geuze-Ministers en g'heei den battuklan er roer
de piuue moeten komen 1
Threse. Ge kant dat zien to Brussel; alle vrijdagen loopt er 'ne
fakti.nuair uit de Ministers naar de Vlomsctie Steenweg, twee Werb-
rnacs halen
Sara. Ja, om er hunnen slabaris te kunnen opleggen 1
Nelle, Om dat vrij woord te versmachten
Threse. Maar Ons Heer zal ons dat gazetteken bewaren,... Wie
zou ons anders al dat nieuws aanbrengen !„,En elk mig dut lezen, jon.,