Hipp
Op 't laatste van d'nnder week is, op Schelde boven Antwerpen,
de boot der havenwerken geloopen tegen de binnonschuit l'Espérance,
fatroon De Koninck, die de tij afwachtte »m op te varen. Het schip
reeg twee openingen in de zijde: er waren ®p aanwezig, de schipper,
zijn vrouw en hun 11 kinderen. Allen zijn van do waters gered, doch
op het achterdek door 't geweldig omslaan van 't roer, is Hendriksken,
oud 7 jaar en half, erg gekwetst aan zijn hoofd en ligt in 't gasthuis.
De StaatsoUtvanger M. L. van J is den 5 octeber te Virton, in
Luxemburg, dood gevonden; met den laatsten trein was hij daags te
voren uit Arlon gekomen; 't was helledonker; hij viel in een beek en
is eenige stappen van daar gestorven .Hij laat een jonge weduwe achter
en een kind. Het is ongelukkiglijk echtde 22 man die nog te
Battincourt in do mijn waren, zijn allen dood. Men onderzoekt hoe de
ramp gekomen is.
In zijn hoeksken der Hello, te keep aan 35 c. franco^ 40, schrijft
Pater Schonppe dat de Vadermoorders bij d'oude Komcinen in een
zak geknoopt werden hij serpenten en alzoo in de zee geworpen
Te Lier is een schavuit aangehouden, die zijn vader op den grond had
geworpen en bezig was, met hem te verworgen. Hoe kan 'ne mensch
toch zoo hoosaardig Worden
CONVOI-RAMPEN. -=•- Donderdag van d'and er week is in de Zui
derstatie t'Actwfrpsn do twee eenen afgereden, Eduard Van Duyse,
maar 19 jaar oud, woonachtig hij zijn Ouders boomschen steenweg.
Hij stond op een trein, de schok deed hem vallen; de ramp gebeurde
ten 10 ure 's morgends; ten 6 ure 's avonds bezweek hij in 't Gasthuis.
Te Montigny-sur^Sambre is vrijdag op ds linie een lijk gevonden
uit nader onderzoek bleek het, dat het lijk daar gelegd was, na ver
moord te zijn geweest, 't Is e»n mijner van Gilly.
t Te Luik is gesnapt en zit vast, zekeren O. S... Franschman,
sergeant geweest hij 't voetvolk en tot 20 jaar dwangarbeid veroor
deeld, en zal aan de Justicie van zijn land afgeleverd werden.
Brief van Macharis.
X., io October i883.
Zeer geliefde Vrienden,
October! de maand ociober van 1883
Zijt zeker, er zal van gesproken worden
in de Geschiedenis; want't en is geen
kleine raak als g'heel de Katholieke
Wereld in een gebed is var. 3i dagen!
Dagelijks worden er met miljoenen
Rozenkransen gebeden, want de Pau
zelijke Brief is gegaan tot d'uiterste
palen der wereld, in Ameriks. Austra
lië en Afrika, en zijn er overal rampza-
lige spotters en onverschilligen, er zijn
er overal toch ook in groot getal, die
den Paus van Roomen navolgen en
ten minsten éénmaal daags den Rozenkrans in handen nemen.
Laat ons toch van dat getal zijn, om d'October-Diensten bij tc wo
nen en in ons Huisgezinnen iets meer te doen dan gewoonte; de
Paus van Roomen doet geerten oproep zonder groote rede, en niet
straffeloos zoü 't verzuimen geschieden van dezen suprémen red
middel. De Samenleving is ziek. er komt veel oneerlijkheid en
zedeoederf; waarom, achtbare Vrienden? omdat er velen zijn die
niet meer bidden.
Als Henricus den Achtsten, Koning van Engeland, de prij en
't stekelverken speelde, en als hij zijn wettige vrouw verwierp,voor
een lichte courtisane, en als de brave Thomas Morus nog zijnen
kanselier was, dan gebeurde het eens, dat zij in vertrouwelijk ge
sprek waren en dat Koning Henricus, den vredé lezende op het
wezen van Moius, hens zegde: Maar Thomas Morus, wat zijt ge
toch gelukkig Sire, antwoordde Thomas, ge kunt dat even
eens worden. Wat zou ik moeten doen, Morus Sire, uw
dritten overwinnen Och, Morus, sprak de koning, ik en kan
niet, 't is mij onmogelijk Gij kunt niet, Sire! Meint ge dat
ik van dezelfde natuur niet ben als gij! ik ook, Sire,ik kan uit mijn
eigen, niet eerbaar en deftig leven, maar IK BID, en Ons Heer
geeft mij de gratie... Thomas Morus, er was geenen dag die God
verleende ol hij ging naar de Mis, en daar kreeg hij sterkte om
eerlijk en braaf te leven. Morus, zegde Henricus,, waarom
keurt gij mijn huwelijk met Anna de Boleyn niet goed Sire,
antwoordde Morus, omdat uw wettige vrouw nog leeft In dit
geval, zegde Henricus, dan kunt gij mijn eerste Minister niet blij
ven. In Gods naam, sprak Morus, ziehier, Sire, de zegels.
Ge zijt dan rijk? sprak Henricus, dat gij er zoo gauw van afziet.
Rijk! Sire, rijk! Ik heb een vrouw en 7 kinderen en ik mag u
verzekeren dat ik nu min heb, als voor dat ik in uwen Dienst trad.
En Henricus van Engeland riep mret bewondering uit: Morus,
ge zijt een eerlijk man Doch eenige maanden nadien, deed hij
"toch zijn hooldop 't schavot vallen, alwaar de Kanselier stierf, den
grimlach op de lippen, omdat hij versterkt was door zijn gebed....
Ach, geliefde Werkman, schrijf toch en dring aan,op at er in deze
maand October, met vurigheid en geestdrift en aanhoudenheid zou
gebeden worden;zekerlijk voor de werkende menschen valt het dik
wijls moeielijk en lastig; de dag is lang en die van den vroegen
morgend werkt, heeft geerne te rusten als het avond wordt, maar
't leven is kort en d'eeuwigheid nadert! Laat ons edelmoedig zijn
en peizen op Ons Lieve Vrouw, door 't werkende volk ten allen
tijde vereerd, want ga naar Lede, naar Sc'nerpenheuvel.naar Halle,
naar Oostakker,'t is meest werkende volk dat g'ontwaart,en ge zult
zien, de Moeder Gods zal 't werkend* volk van Vlaanderen be
schermen en de Samenleving redden.
Dit verhopende,laat ons nu spreken van d'Exaams:yeel nieuws
kan ik niet schrijven; mijn zoon die voyageert, moet zich bijzon
derlijk bezig houden met zijn handelszaken, om alles in orde en
juistheid te verrichten, dat de kalanten te vrede zijn maar die
Exaams zijn een zeer gewichtige zaak; de stukken zijn nu uitgeko
men, ze zijn nu uitgekomen van wege 't Gouvernement, zoodat er
bepaald is alsvolgt
D'Inschrijving is gesloten den 14-jpctober; maar den akt van ge-
borte moet er bij ziin en een certificaat dat men in zijn jonge jaren
naar school is geweest.
D exaams sullen geschieden van z5 October tot 1 November;
reeds weten de geachte-Lezers van de WERKMAN wat de gevallen
zijn van 't lezen, 't schrijven en 't cijfferen, het metriek stelsel en
de zedeleer; de ZEDELEER, de plichten jegens d'Overheid^ jegens
d'Ouders. jegens zich zeiven, jegens den Evenmcnscb; verder heb
ben wij d-AARDRIJKSKUNDE, de provinciën van België en hunne
hoofdsteden, de landen die aan BelgiS palen; de voornaamste lan
den van Europa en hunne hoofdsteden; de groote zeeën der wereld
enz.; DE GESCHIEDENIS VAN BELGiE, de merkweerdigste feiten,
hoe BelgiS vroeger verdeeld was; de Oostenrijkste regeering
waarom België onder den Hollander gegaan was en ervan afge
scheurd wie de eerste Koning was, de tweede, en wie op
Leopold II moet volgen; hoe België verdeeld is en bestuurd wordt.
Ziedaar in 't kort de voornaamste punten zekerlijk, er is eenige
studie aan vast, maar de voordeelen zijn groot en langdurig, wanof
ik verhope dat vele onzer Vrienden het kiezersrecht zullen betrach
ten en een gewenschten uitslag bereiken.
Mijn zoon is te Mechelen geweest en beeft er gehoord dat
de Lijkdienst van wijlen den Kardinaal-Aartsbisschop allerplechtigst
is geweest en 2eer hertroerend; de overledene Prelaat heeft geen
fortuin achtergelaten; alles wat hij had, was-voor degoede werken,
en bijzonderlijk voor de Scholen; ze weten nog niet wie zijnen op
volger zal zijn; de Paus van Roomen benoemt direktelijk de Belgi
sche Bisschoppen; te Brussel heeft hij gehoord dat er grooten toe
loop is naar de kerken en in Sinter Goelie is een aanhoudende
beêweg naar de prachtige kapel van Lourdes, die g'heel den dag
open is, ingang langs den kant der Parochiaanstraat de Volkeren
murmureeren, omdat de gevolgen der zotte belastingen en geldver-
kwistingen zich doen gevoelen, onder alle opzichtenDit vermale
dijd Liberalismusl Wie zou dat toch gepeisd hebben, wordt er
gezegd. Welnu, ge /bet het nu, en ge kunt u voortaan van die
Pest mijden. Alsdan, zouden wij wederom geruste dagen beleven,
waarmede ik u vriendelijk groet en blijve met genegenheid,
Uw vriend en dienaar, MACHARIS.
Brief uit Luik;
Geachte Werkman,
Wij bieden U onzen Hartelijker) dank voer de aankondigingen
welke gij nopens de Vlaamsche Missie in Luik hebt gedaan. Zij
heeft ons aller verwachting overtroffen. God en de heilige Maagd
moeten zijn geloofd voor het groote goed dat hier wederom is ge
schied 1 hoe menige harten zijn er nu niet in vrede gesteld met God,
met hun zeiven en met hunnen evennaaste, hoe menigen hebben, dat
greote, dat eenigste gelukwelk demenschhier opaardekangenieten,
weder gevonden of in zich vermeerderd. Heb eeD goed geweten,
zegt Thomas a Kempis, en gii zult immer blijde zijn. II. b. TI. 1. In
derdaad bij" het sermoen der sluiting, waarin men over de volherding
sprak, had gij moeten zien hoe opgeruimd al die Vlaamsche wezens
er uitzagen die hier tegenwoordig waren... Gij hadt moeten tegen
woordig zijn om dien geestdrift op te merken met da welke de ser
moenen gedurende tweew ken lang zijnbijgewoond, dan eerst zotidt
gij U van dit alles een denkbeeld kunnen vormen en tevens zoudt'
gij U kuDnen overtuigen hebben, hoe diep de Godsdienst en ons H.
Geloof nog in de Vlaamsche herten is geprent. Gij zult U nog wei
herinneren dat de eerste week uitsluitelijk voorde vrouwen en jonge
doehters; de tweede voor de mannen en jongelingen was. Ehwel.ik
zou U niet kunnen zeggen welk gehoor,of dat der vrouwpersonen
of dat der mannen geddreDde de week lang,het talrijkst is geweest,
lederen avond was de ruime kerk goed bezet vol... En wat de twee
fenera-la Gommuniën betreft.de mannen en de jongelingen spanden
e kroon voor ^et getal,boven de vrouwen en de jeuge dochters. Al
len wedijverden in ijver en in godsvrucht; waarlijk de orde, de ze
delijkheid en de ingetogenheid waren zaoind rak wekkend dat zij een
versteend harte zouden hebben ontroerd. Welke vreugde in de
vlaamsche en nederlandsche huishoudens van Luik, welke vreugde
in den hemel zal dit aandoenlijk schouwspel niet verwekt hebben 1
Het ware te lang u al de bijzonderheden der H. Missie te vermel
den, alleen zal ik u nog zeggen dat de drij zondagen waarop de
vergadering voor de heide geslachten tegelijk plaats greep.de" groote
kerk der Eerw. Paters Redemptoristen, meer dan eivol was, enkel
en alleen met volwassene personen, want om reden der groote toe
loop konden de jongelingen der Vlaamsche Patroonschap die eenige
weken te voren hunne retraite hadden ontvangen, tot de kerk niet
toegelaten worden. Niettegenstaande dien maatregel was het bene-
denkoor nog bezet met mannen tot op de zijaltaren en op het zang
koor stonden nog wel 59 a 60 mannen die het vrome vlaamsche
Zangkoor uitmaken.
Wilt gij een staaltje hebben welke zelfsopofferingen sommigen
hebben gedaan om hunne Missie te kunneD houden? eenigen hebben
voor een sermoen en eene Biecht en Communie twee daguren verlo
ren. Anderen hebben malkander ep het nachtwerk afgelost om zoo
elkander tot de Communie gelegenheid te geuen.
De Zeer Eerw. Heer Rutten,Vicaris Generaahis het lof komen zin
gen om deze schoone plechtigheid te sluiten,. Na het lof voelde de
Eerw. Vicaris zich zoo zeer aangedaan over het groote goede waar
van hij ooggetuige kwam te zijn, dat hiideSacristij niet kon binnen
treden zonder eerst «en woord van dankbetuigiisg en van aanmoedi
ging tot zijne taalbroeders en beschermelingen te sturen. Hij sprak
ook van de driDgende noodzakelijkheid waarin wij ons hier thans
bevinden, het werk der Vlamingen nog meer uit te breiden en ons
met eenen nauweron band onder eikanderen te verbinden. Hiertoe
zou hij, zou de Eerw. P. Bestuurder, zouden zij en zouden zeker al
de Vlamingen van BelgeD, en onze taalbroeders van Nederland het
hunne bijdragen. Wat onder die woorden opgesloten ligt, daar zal
1 De Werkman zeker binnea zeer korten tijd over fe schrijven
hebben.. Het is volstrekt noodig.d#t Macharis, die warnmenschen-
vriend nogmaals voor eenige dagen naar Luik kwam om de belan-
gens dar Vlamingen waar te nemen en ons hier mat raad en daad
hulp te verleonen.. Wij. hebben hier zoo een bejaard en wijze mensch
noodig die veel van ondervinding weet te spreken en te schrijven
en die bijgevolg de zaken in den groDdmoet kennen. Hij zou dan de
lezers en de belanghebbenden van den Werkman kunnen op
courant houden. Wij zullen hem hier goed logement bezorgen, hem
als een ware broeder gulhertig ontvangen en wij zullen rekening
houden van zijnen ouden dag. Zoo wij verhopen, zal die reis hem
