|€onterlB tn Jcestelijkljeïicn.
Zondag 17 Februari.
Maandag ebruari.
Zondag 24 en Maandag 25 Fel^ruariT^
RampenMisdaden en Ongelukken.
BUITENGEWOON NUMMER.
i2eJAAR. N° 591. i5 Februari 1884.
DE WERKMAN verschijnt alle Vrijdagen, en is te koop aan
li» o,05 c. Abonnementen voor België, op alle tijden des
jaars, aan 2,50voor Holland, Frankrijk, Duitschland,
Amerika 4,50 's jaars, franco thuis.
P. DA NS-MAYART, Achterstraat, AALST.
Veel kleintjes maken een groot; veel geringe sommekes maken
een merkelijk totaal; 't is daarom dat ons door d'Eerw. Bestuurders
van 't Vlaamsch Werk te Luik, gevraagd is van een Inschrijving te
willen openen, hetgene wij met volle betrouwen gedaan hebben, in
acht nemende d'edelmoedigbeid der Vlaamscbe Katholieken, de
groot" verdiensten van dit werk en ons verwantschap ermee, ver
mits het grootste getal der 3o,ooo Vlamingen van Luik WERKENDE
MENSCHEN zijn. De uitslag beantwoordt aan onze verwachting,
langs alle kanten zijn er Personen die zich de zaak ter herte trek
ken- de tijd vliegt, het geld rolt, morgen kan de dood ons misschien
van'alles berooven; laat ons dus, volgens staat en vermogen, de
eoedc werken behulpzaam zijn. Men schrijft ons uit Beveren-waas,
dat onze geachte Medehelper aldaar een inschrijving heeft gedaan
en reeds meer dan 100 fr. ontvangen, welke som de naaste week
zal fieureeren. Ondertusschen roepen wij d'aandacht op t grootste
werk van onzen tijd,op de KATHOLIEKE SCHOLEN en op de Con
certs die langs verschillige kanten gegeven worden tot onderhoud
derzelveLaat ons kaarten nemen, geachte menseden, en laat ons
die Feesten door ons tegenwoordigheid vereeren. Er zijn twee
SOORTEN VAN SCHOLEN in ons Land: de Scholen die onder het
oppergebied liggen der Vrijmetselarij, en de Katholieke Scholen,
ingericht volgens d'oude treffelijke overleveringen, oprecht gods
dienstige en christeliike,onder het toezicht der Geestelijke Overheid,
In i852 waren er liberale heetekoppen die voorstelden van de
scholen aan het föezicht der Geestelijkheid te ontrukken, en dan
vond men kopstukken der liberalen, gelijk bcvaux en Rogier die
uitriepen- Nooit of nooit! de lucht der school moet christelijk zijn
De Geestelijkheid moet als gezag in de school kunnen gaan!... De
heetekoppen zwegen, ze werkten in stilte voort, in 1879 kwam hun
wet van ongeluk voor de pinne, d'oude liberalen protesteerden,
maar de Logie sprak: 't Moet zijn en de mannen van 't gedacht
der Delvaux en Rogier werden meêgesleept... Wat schrijven de
liberale gazetten van Brussel, waar sedert 10 jaren de Stadsscholen
civiel zijn geworden? Ons Volk, schrijven zij, onze kinderen en
jonkheden,'t zijn oprechte wildemans! z'hebben woorden in hun
nen mond, die een bejaard mensch zouden doen blozen 1... Wat
hooren wij van veel kanten: Dat er een vroegtijdige goddeloosheid
of onverschilligheid te bespeuren is onder de kinderen der officiéele
scholen! Dat ze de Berechtingen achterna roepen, de Priesters en
Religieusen beleedigen, vloeken tusschen vel en vlcesch en slechten
klap in den mond hebben!... En kan het andersWat is er, dat
ons den wil en de macht geeft van de slechte driften te beteugelen?
't Geloof in God, de godsdienstige gevoelens, de Christelijkheid...
Bijgevolg zouden de civiele scholen ons in eenen allerellendigsten
toestand brengen; bijgevolg zijn de katholieke scholen er zoo noo-
dig als 't brood om te leven.
Wat zal er gebeuren? schreef de Kardinaal Dechamps, in 1879.
wat zal er gebeuren, o Vrijmetselaars, als uw anti-grondwettige en
anti-sociale wet doorgaat? Op de plaatsen waar machtige Familien
zijn zullen zij alleen, christelijke scholen stichten; elders, waar de
Familien welhebbend zijn, zullen zij zich vereenigen tot hetzelfde
einde, en op ander plaatsen, waar de rijkdom ontbreekt, zal de Ka
tholieke Schoolpenning zijne macht toonen.
En dat zien wij overal gebeuren; de katholieke Scholen zim in
den hoogsten bloei; Ons Heer beschermt de katholieke Scholen en
al degene die er aan meehelpen; Ons Heer zal ons Vaderland be-
vrijden en zegenen, omdewille van al wat er gedaan wordt voor
't Vrij Katholiek Onderwijs; ten einde het H. Bloed Christi voor
ons Vaderland niet zou vruchteloos worden.... Ziet eens welkeD
iever er is voor de Concerts Waren er ooit zulke schoone verma
kelijke Feesten! Welk vernuftig middel om onderstand voor de
Vrije Scholen! Voor 2 fr. voor 1 tr., voor o,5o c. eenige vermake
lijke uren overbrengen, in een gezelschap van vrienden, en aldus
meewerken tot den bloei.van 't Vrij Katholiek Onderwijs.
Van alb kanten waar ons een Programma gezonden wordt,zullen
wij met genoegen en kosteloos, de Feesten aankondigen; 't is het
gene nu gaat plaats grijpen.
Concert te LEEBEEE, ten 4 ure, men speelt er o. a, 't stuit der
Twee Vaders en 't Spookt er.
Te QEEMBEBGEN, bij Dendermonde, koors, romancen, muziek
or d'Earmonie en Advokatenrekeningen en Belofte maakt schuld
'tgelijks ten 4 ure, en 'i anderdaags 18, nog eens 't zelfde Concert.
Zelfde Zondag 17 Februari te TFA.1SJ1 UNSTER,in de groote'zaal
der Congregatiedoor heeren van Si Nikolaas Merkwcerdige Zang
en Muziekstukken, Be Leeuwenvlag; België als voorheen! stukken voor
viool-, Bé SCHOOLZIEKTE; na den hoogmoed komt de val. Toover-
geziclit en kluchtige vertooningen. Ten 4 ure namid aq. Dat de Per
sonen van 't omliggende deze gelegenheid niet verzuimen.
Zelfde zondag 17 en maandag 18, te MEENEN in 't lokaal Ben
Vlaamsehen Leeuw, ten 6 ure; een groot nieuw Drama: Een lage Ziel;
Pieter Livinus Slimbroek, enzoöroorts. C"'"H
Zelfde zondag ten 4 ure te WACIITEBEKE, Langelcde; Muziek
feest en "Voordracht door een weisprekenden Heer,gebortig van Lokeren,
intree gratis... Zoo wordt de wenscli van den V'aderlandsclien Bond
van Brussel in 't werk gesteld.
T'AALST op de zaal der Karma, 'i, Groot Avondfeest door de
Catharinisten, ten 6 ure; twee stukken door d'Harmoniede vermaarde
Alleenspraak van Jan Breydel; het groot Drama Gerardus de Zwarte
en tot slot de vermaarde MEKANIEKE VERTOONINGEN, dit r\y
op de Vlaamsche Kermis zooveel bijval hadden. s/yB zs
Ten half vier. Groot Concert t' AP PELS: Een Martelaar van
Recht en Vaderland lief de in 5 bedrijven en 5 tafereelen. Zang en
Muziek,en voor slot een groote Tragedie van Holtentotten op reis naar
d'Expositie van Antwerpen in 1885; zotternij met gebaren en spel.
En laat ons nu toch HAMME niet vergeten; aldaar wordt op 17 Fe
bruari uitgevoerd door den kring SI Jan-Baptista, het groot nieuw
Drama: Welb en Wiebeling, in 3 bedrijven. De vertooning zal geëindigd
zijn voor 't vertrek der laatste treins.
Vrijdag van d'ander week is te Berlare afgebrand een der schoonste
Hofsteden van de Prochie, 't hof der weezen Verdonck; schuur en stallen
zijn de prooi der vlammen geworden, en er zijn in gebleven twee groote
viervoetige Vrijdenkers, een koei en 'ne mutten. Volgens de gewoonte
op den Buiten was men in 't Hof zeer vroeg te been, rond 5 ure, bevond
men dat er een achterpoortje openstond en korts nadien was alles in
vlam en vuur. Eenige uren te voren waren er t'Erembodegem dieven
gebroken in de kapel van O. L. V. ter Muren en in verscheide huizen der
gemeente. In den nacht van znturdag tot zondag is de kerk van
St Catharina-Lombeek bestolen; de bandieten waren langs een venster in
gekomen, met een ladder. Zondag hadden soldaten van het 14® linie
rusie gekregen in een danszaal van Bercliem en maandag zijn 30 soldaten
die danszaal gaan kapot slaan.
Dienstmeid onvri.willig gedood.
Te Brussel in de rijke rue Royale heeft 'ne proprietaris zijn dienstmeid
gedood, met haar te willen 'ne revolver toonen. 't Parket is ter plaats
geweest en onderzoekt de zaak.
De moord van Menlebeek.
Die schrikkelijke zaak! De genaamde Xavier zit nog altijd vermoede
lijk gevangen en lange debatten worden gehouden, om te weten of hij
voor d'Assisen zal verschijnen en wanneer. Die wereldlijke Ju3ticie, hoe
gemakkelijk kan ze misleid en bedrogen worden! Niet zonder rede
hebben de menschen van Meulebeek op 't graf van Marioken Walschaert
met groote letters doen zetten: Aan de Goddelijke Justicie zal de boos
wicht niet ontsnappen!
Aanrandingen te Brussel.
Zondag nacht is in de gebuurte van 't Justiciepaleis een g'employeerde
aangerand, door twee kerels, die hem afgenomen hebben zijn horlogie,
regenscherm en hoed; zelfde nacht is op den hoek der Chartreusen en
St Christoffelstraat aangepakt, en van zijn horlogie en geld beroofd, zeke
ren Jef Dierickx; de aanranders waren huns gevijven, 3 vrouwen en
twee manskerels.
Bakkerij afgebrand.
Te Brussel, Antwerpschen steenweg, de bakkerij van M. De Smedt;
alles vernield en de schade zeer aanzienlijk.
Schrikkelijk gevecht
in een kaberdoes der Donkensteeg te Gent, vrijdag ten 5 ure 's namid
dags; een der Gentsche stadswachters hoort er lawijt; hij trekt er naar
toe en nauwelijks is hij binnen, als de baas en vijf zijner kalanten hem
vastgrijpen en de deur in 't slot doen. Grauw en blauw werd de champet
ter daar geslagen. Op 't gerucht der mishandeling zijn 4 mannen van de
Policie in de kaberdoes gekomen, en dan werd er gevochten gelijk in
een hanen keef; een der stadswachten had 't kopstuk van de vuil bende
vast en slingerde hem meê, maar de geburen hielpen 't slecht geboefte
en verlostten den gevangene. De vijf stadswachters zijn allen gekwetst,
maar de eerste is op twee plaatsen gebroken. De plegers van die bar-
baarsche feiten zijn allen oud-kostkoopers van den Staat... Er is een
streng proces-verhaal opgesteld.
Jonge Dieven.
D'ander week stonden te Gent 25 jongens voor de Rechtbank, beschul
digd van dieftens aan de Dokken; en de Oppermeester der Universiteit
van Brussel heeft in de Kamers wederom gezegd dat alles beter zal gaan,
als de menschen geletterd zijn. O gi dwaashoofd, als wij dat alzoo moe
ten zeggen, weet gij nu nog niet dat de geleerdheid een mes is dat langs
twee kanten snijdt? Waren de Peltzers geen geleerde gasten? Zegt uw
gezond verstand u niet, dat een dief des te gevaarlijker wordt, namate
hij in de geleerdheid gevorderd is?... En om dat met uw eigen oogen te
zien, oppermeester, ge moet uw botten niet aantrekken of geenen eens
aan 't convoi uitgeven. Ziet naar de schoon sujekten die uw Universiteit
oplevert, en op welke wijze zij het geld hunner Ouders en hun geleerdheid
gebmken.Pg-sjé'j - {>...-■> t,-™
apreaa Den Vitriool.
Een diamantslijper-van Antwerpen schikte zijn.gedragnaarjie leering
