Be moorderij. - Ie wet vtin 1879!
De groole GéeurteBisscn in Eiiripa.
De Wet van 1884L
Loopende Nieuws.
BUITENGEWOON NUMMER,
i2eJAAR. N* 622. 19 September 1884
DE WERKMAN verschijnt alle Vrijdagen, en is te keep aas
0,05 c. Abonnementen voor België, op alle tijde» des
jaars, aan 2,50voor Holland, Frankrijk, Duitschland
Amerika 4,50 's jaars, franco thuis,
P. DAENS-MAYART, Achterstraat, AALST.
De moorderij te Brussel gepleegd den Zondag 7 September, is er
iets lafhertiger, iets wreeder? Zal dat ooit kun
nen vergeten worden? Tot binnen honderde jaren
zal er in de Winteravonden verteld worden, on
met schande uitgeroepen, hoe de Geuzen en
Vrijmetsers die 90,000 treffelijke Belgen hebben
behandeld. Ach waarom hadden de Manifesteer-
ders geen stokken of ander wapen, ze zouden
.dat helsch gespuis met schande en verlies inbaar
krochten hebben gejaagd?
Maar ze wisten van niets, zulke boosheid konden zij niet bagrij-
pen; en alles was in den donkeren gesmeed.
De Geuzen der Provinciën dragen er hunnen roem op; maar dan
kunnen de Vaughans die te Leuven in 't prison zitten, zich ook
glorificéeren, om Jat zij den eerlijken Bernays in hunnen moordkuil
hebben gekregen; dan kunnen al de dieven en moordenaars der
gansche wereld met eer en triomf vooruitkomen; zwijgt dus stille-
kens, liberalen en Geuzen, want al wat in Europa treffelijk is, roept
uit: Foei en walg over dat eerloos verraad te Brussel gepleegd!
over dat breken der overeenkomst, over die gestudeerde schelmerij!
Alles was met veel list in den donkeren gesmeed; zelfs willen
z'hebben dat er kopstukken der Vrijmetselarij uit Parijs door de
Logie naar Brussel gezonden waren, om den grond te studeeren en
den aanval in te richten; en terwijl Buis in zijn stadhuis aan de
katholieken voor de rust verantwoordde, zonder aarzelen, terwijl
de liberale gazetten hunnen Buis navolgden, de Geuzeastudenten
werden binnengeroepen, de stokslagers-benden uit Antwerpen, Gent
en Luik, zelfs de Socialisten werden verwittigd, de relleH wierden
verdeeld, 't geld werd bebandigd; er waren er die de haag moesten
vormen en den weg versperren, anderen hadden erder uitde smalle
straten vooruit te springen en te vermoorden al wat ze konden, om
door een ijselijk bloedbad den Koning schrik aan te jagen en te doen
gelooven dat de Schoolwet van 1879 niet kan ingetrokken worden.
En wij die van niets wisten, wij vielen in die gestudeerde hin
derlaag; wat er op den 7"1 September te Brussel is gepleegd, door
slagen, door beschimpen, door spuwen, door bloedvergieten, dat
zullen wij nooit of nimmer weten; maar hetgene wij vast en zeker
weten, is dat al die gruweldaden gepleegd zijn, ten voordeele der
Schoolwet van 1879, van die vermaledijdde liberale wet, welke
zooveel geld, tranen en bloed heeft gekost! Voor haar, voor die wot
is de Volksbeulderij vooruit gekomen; er zijn slachtoffers gevallen,
't bloed heeft gestroomd, in den beginne der wet te Heule en nog
op ander plaatsen; 't bloed van honderde Onschuldigen heeft te
Brussel gevloeid, als die wet ging vernietigd worden. Aldat lijden,
al dat bloed is een machtige zoenboete, om over Belgenland een
genadig oordeel te verwerven, en al wie te Brussel en elders
schaamte en affronten geleden heeft, pijn en smert, omdewille van
't goed, hij mag zeggen: Ik heb krachtig meêgewerkt tót de Red
ding des Vaderlands!
Maar gij die uw voordeel hebt getrokken uit die helsche wet, gij
die meegeholpen hebt om te pijnigen en te verdrukken en te beder
ven, klopt op uw borst, geeft u, doet herstelling zooveel mogelijk
want eens dat de Dood u vastgrijpt, uw vonnis zal schrikkelijk zijn
en zonder genade.... Geen spotgelach kan u redden; als er 'ne God
is, dan is er ook een Oordeel, een opperste Recht en een opperste
straf; de Pijnen zijn in de wereld! wie kan al de pijnen optellen!
Wat wordt er niet afgezien in de prisons, door ontbeering der
vrijheid, door spijt en razernij? Wat wordt er niet gedurig geleden
op de ziekenbedden.... En dat alles te samen is maar 'ne schijn van
hetgene te wachten staat aan degene die hun zending en hun geslacht
van redelijk schepsel miskennen, om met den helsehen Lucifer
samen te spannen!
Die vervloekte wet van 1879!... Prins de Ligne, de treffelijkste
ltberarfl van 't Land en een wijze Ouderling, stemde er tegen en gaf
aanstonds zijn ontslag van Senateur en van President dier Vergade
ring.... Dank zij God, wij gaan die Wet van Ongeluk zien vallen,
onder 't knersetanden der Helle, maar onder de vreugd en 't gejuich
van alle ware Belgen.
Gestemd in de Kamer en in 't Senaat: noteert, menschen, met
een groote en vrijwillige meerderheid; de wet van 1879, Frère heeft
peerdendevoiren moeten doen om die wet door zijn volk te doen
stemmen, elk riep dat ze t'hevig was; de wet van 1884, al de Katho
lieken verklaren, dat ze veel te zacht en te toegevend is.
Op 't oogenblik dat dees artikel geschreven wordt, dijnsdag voor
noen, ze zeggen dat de Wet geteekend is; eiken morgend, men
vraagt: Staat ze nog in den Monileur niet? Wantmen zal niet eerder
gerust wezen of 't Koninklijk Handteekea moet afgekondigd zijn.
DE WET VSN1884! 't is een eerste stapken naar de Vrijheid,
De Ministers zeiven verklaren dat de Wet beter zou moeten zijn,
wij hadden recht tot meer; bijgevolg, wij moeten nemen het uiterste
dat de Wet ons toestaat; en hierin stellen de Bevolkingen hun be
trouwen op de Katholieke Gemeenteraden; dank God, dat de Meer
derheid der Gemeenteraden Katholiek is en dat aldus 't Vrij On
derwijs op ontelbare plaatsen zal gewaarborgd blijven; 't Vrij On
derwijs verste: ken, is de toekomst verzekeren; komen de Geuzen
weêrom aan 't hoofd en zien zij overal Goede Scholen, z'en kunnen
geen tweede wet van 1879 maken; integendeel, is er binnen 8, 10
of 12 jaar nog een sterk officiéél Onderwijs, wij hebben opnieuw al
de rampen en onkosten van den schoolstrijd te verwachten.
't Is zeker, menschen, er zal gelogen en gekonkelfousd worden
voor 't officiéél onderwijs; er zijn er al die zeggen, dat de Gemeente
die haren officiéelen afzet, voor langen tijd in groote kosten zal
zijn; DAT IS VALSCH! Een jaarwedde van 750 fr. zal zij hem moe
ten geven. Staat en Provincie komen cr tusschen, das 2 300 fr.
zal de Gemeente moeten geven, totdat er een plaats open is voor
den officiéelen; en zulke plaatsen zijn er menigvuldig, door over-
lijdens of pensionneering; de slechi.ste van al, zijn de jonkheden
die in d'officiéele Normaalscholen zitten.
Van nu af wordt er rondgeloopen om handteekens, voor een
Geuzenschool in Katholieke Gemeenten; dat er toch om de liefde
Gods, niemand teekene om die ramp en dien onkost op zijn ge
meente te trekken; want't zal onderzocht worden; is er dwang ge
weest, de dwinger en de uitgekochten stellen zich bloot aan groote
straffen; daarbij de Permanente Deputatie moet oordeelen of er
waarlijk een Geuzeschool op die Parochie noodig is, en 't is onge-
loofelijk aan welke loopmerkten en moeielijkheden degene zullen
blootgesteld zijn, die in een Katholieke Gemeente voor een Geuze
school zouden teekenen. Voorzichtige menschen teekenenniet, tenzij
met volle kennis van zaken en op 't woord van personen, in welke
zij betrouwen hebben. Achtbare Lezeressen en Lezers, wij hebben
zes jaar laag gestreden voer "t Vrij Onderwijs; laat ons zorgen en
werken om de vruchten van dien strijd te behouden.
De Czar is te Warschau geweest; elk moest op grooten afstanu
van zijn rijtuig blijven; een boer, dat gebod niet kennende en de
voituur des Keizers naderende,is door de kozakken doodgeschoten.
In weerwil van al die maatregels vond de Czar 's noenens op zijn
tafel, een Proklamatie van de Nihilisten. Van Warschau is de
Czar gegaan in een stedeken niet ver van daar, op een oud kasteel,
alwaar hij 't bezoek ontvangen heeft van keizer Willem van
Duitschland, met Bismarck, en van keizer Frans-Joseph van Oos
tenrijk. De drij Keizers van Europa hebben geconfereerd over den
toestand van Fraakrijk en over de Muiters die overal tegen d'Orde
opkomen. Ongetwijfeld zullen zij een woordeken gezegd hebben
over de Brusselsche Bandieterij; want laat men de zaken ongestraft
't zal een oprechte Nihilisterij worden, ze spreken reeds van dijna-
miet. In China, wat gebeurt er daarf 't Is noeh mossel, noch
viscb, noch oorlog, noch vrede, kleine schermutselingen en van
weerskanten op den kivi, in moeielijkheden en onkost. De Koop
handel lijdt geweldig en de bijzonderste koopmansuitde verschilligc
landen, die in China handel drijven, hebben geconfereerd en vra
gen dat de Mogendheden er zouden tusschen komen.
Wij verkoopen geen ander boeken dan degeen aangekondigd in
ons blad. De Almanak 't Aalstenaarken zal dees jaar bevatten de
GROOTE GESCHIEDENIS VAN 'T JAAR 1884, met de
gezangen, om als gedenkenis te bewaren. De Geuzen van Brussel
gaan er tegenvliegen. Wij zijn 't grootste en 't deftigste getal; al die
naar Brussel gaat of te Brussel koopt, geeneo eens gejond aan de
i*»